Μιριάνα Μάρκοβιτς

Σέρβα ακαδημαϊκός, πολιτικός

Η Μιριάνα ''Μίρα'' Μάρκοβιτς (σερβικά κυριλλικά: Мирјана "Мира" Марковић‎‎, προφέρεται mǐrjana mǐːra mǎːrkɔʋit͡ɕ ; 10 Ιουλίου 1942 – 14 Απριλίου 2019) ήταν Σέρβα πολιτικός, ακαδημαϊκός και σύζυγος του Γιουγκοσλάβου και Σέρβου προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. [6]

Μιριάνα Μάρκοβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Мирјана Марковић (Σερβικά)
Γέννηση10  Ιουλίου 1942[1][2]
Ποζάρεβατς
Θάνατος14  Απριλίου 2019[3][1][2]
Σότσι[4]
Αιτία θανάτουχειρουργικές επιπλοκές
Τόπος ταφήςΠοζάρεβατς
Χώρα πολιτογράφησηςΣοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Ρωσία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
Σερβικά[5]
ΣπουδέςΣχολή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Βελιγραδίου
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΓιουγκοσλαβική Αριστερά και Ένωση Κομουνιστών της Γιουγκοσλαβίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣλόμπονταν Μιλόσεβιτς (1965–2006)
ΤέκναΜάρκο Μιλόσεβιτς
ΓονείςΜόμα Μάρκοβιτς και Βέρα Μίλετιτς

Ήταν η ηγέτης της ακροαριστερής Γιουγκοσλαβικής Ενωτικής Αριστεράς (JUL), που κυβέρνησε σε συνασπισμό με το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας του Μιλόσεβιτς στον απόηχο του Πολέμου της Βοσνίας . Αναφέρθηκε ότι είχε τεράστια επιρροή στον σύζυγό της και θεωρούνταν όλο και περισσότερο ως η δύναμη πίσω από τον θρόνο.[6][7] Μεταξύ των αντιπάλων της, ήταν γνωστή ως Η Κόκκινη Μάγισσα και η Λαίδη Μάκβεθ του Βελιγραδίου. [8]

Η Μάρκοβιτς κατηγορήθηκε για κατάχρηση εξουσίας, υποκινώντας πολλούς συνεργάτες να παραχωρήσουν ένα κρατικό διαμέρισμα για την νταντά του εγγονού της τον Σεπτέμβριο του 2000. Κατηγορήθηκε τον Δεκέμβριο του 2002 και διέφυγε από το Βελιγράδι στις 23 Φεβρουαρίου 2003. Τον Ιούνιο του 2018, κηρύχθηκε ένοχη ερήμην από δικαστήριο του Βελιγραδίου και καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους, [9] αλλά η ετυμηγορία ανατράπηκε μετά από έφεση τον Μάρτιο του 2019 [10]

Η Μάρκοβιτς ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Ρωσία και έζησε από τον Φεβρουάριο του 2003 μέχρι το θάνατό της στις 14 Απριλίου 2019 στη Μόσχα.

Βιογραφία Επεξεργασία

Νεανικά χρόνια Επεξεργασία

Η Μάρκοβιτς ήταν κόρη της Μόμα Μάρκοβιτς και της Βέρας Μίλετιτς, που πολεμούσαν και οι δύο για τους Γιουγκοσλάβους Παρτιζάνους τη στιγμή της γέννησής της. Θεία της ήταν η Νταβοργιάνκα Παούνοβιτς, ιδιωτική γραμματέας και φερόμενη ερωμένη του Γιόσιπ Μπροζ Τίτο. Η μητέρα της Βέρα συνελήφθη από τα γερμανικά στρατεύματα και φέρεται να έδωσε στη δημοσιότητα ευαίσθητες πληροφορίες, αφού υπέστη διάφορα βασανιστήρια. [11] Στη συνέχεια εκτελέστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπανίτσα από τους Ναζί.

Η Μάρκοβιτς γνώρισε τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, όταν πήγαιναν μαζί στο γυμνάσιο. Παντρεύτηκαν το 1965. [8] Το ζευγάρι είχε δύο παιδιά, τον γιο Μάρκο και την κόρη Μαρία, που ίδρυσε το TV Košava το 1998 και ήταν ο ιδιοκτήτης του μέχρι την ανατροπή του Μιλόσεβιτς στις 5 Οκτωβρίου 2000.

Εκπαίδευση και καριέρα Επεξεργασία

Η Μάρκοβιτς κατείχε Ph.D. στην κοινωνιολογία και δίδαξε το μάθημα στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Αργότερα, έγινε επίτιμο μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

Θεωρήθηκε ότι ήταν το μόνο πρόσωπο που εμπιστευόταν ο σύζυγός της, και η επιρροή της θεωρούνταν πηγή για την αύξηση της έντονης αντιδυτικής ρητορικής και ενεργειών του Μιλόσεβιτς. «Αυτή τον εφηύρε», είπε ο βιογράφος του Μιλόσεβιτς, Σλάβολιουμπ Τζούκιτς, στον Πολίτη της Οττάβα το 1998. «Δεν υπήρξε ποτέ τόσο ισχυρή γυναίκα στην ιστορία της Σερβίας όσο η Μιριάνα Μάρκοβιτς. Και ήταν μοιραία για τη Σερβία». [12] Ως ηγέτης του δικού της πολιτικού κόμματος, της Γιουγκοσλαβικής Ενωμένης Αριστεράς, είχε κάποια πολιτική επιρροή.[7] Η Μάρκοβιτς ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την ανέγερση του μνημείου της Αιώνιας Φλόγας, λίγο πριν την ανατροπή του Μιλόσεβιτς το 2000. [13] Θεωρήθηκε, αν και δεν κατηγορήθηκε επίσημα, ότι συμμετείχε στις δολοφονίες των πολιτικών αντιπάλων του συζύγου της, συμπεριλαμβανομένου του Σέρβου πολιτικού Ιβάν Στάμπολιτς, πρώην μέντορα του Μιλόσεβιτς, το 2000, και του δημοσιογράφου Σλάβκο Τσουρούβιγια το προηγούμενο έτος.[12][8] «Ο Μιλόσεβιτς δεν είχε ποτέ δικές του πολιτικές ιδέες», είπε ο Στάμπολιτς το 2000. «Όλες ήταν δικοί της». [12] Έγραψε μια πολιτική στήλη στο εβδομαδιαίο σερβικό περιοδικό Duga κατά τη διάρκεια των διαδοχικών πολέμων τη δεκαετία του 1990. Οι παρατηρητές το διαβάζουν για τυχόν κωδικοποιημένα μηνύματα. Στην παλιά Γιουγκοσλαβία, έγραψε κάποτε «Σέρβοι, Μουσουλμάνοι και Κροάτες μπόρεσαν να ζήσουν δίπλα-δίπλα», αν και ο σύζυγός της και οι συνεργάτες του ήταν επικεφαλής της καταστροφής της Γιουγκοσλαβίας.[14]

Η Μάρκοβιτς ήταν συγγραφέας πολλών βιβλίων, τα οποία μεταφράστηκαν και πουλήθηκαν στον Καναδά, τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία. [15]

Πολιτικές απόψεις Επεξεργασία

Οι πολιτικές απόψεις της Μάρκοβιτς έτειναν να είναι σκληροπυρηνικές κομμουνιστικές. Αν και συχνά ισχυριζόταν ότι συμφωνούσε με τον άντρα της σε όλα, ο Μιλόσεβιτς φαίνεται να είχε λιγότερο αυταρχικές τάσεις από την Μάρκοβιτς. [16]

Η Μάρκοβιτς φέρεται να είχε ελάχιστο σεβασμό για τους Σερβοβόσνιους ηγέτες. Ο Βόισλαβ Σέσελι εμφανίστηκε ενώπιον δικαστηρίου στις 18 Ιουνίου 1994, για να αντιμετωπίσει κατηγορίες για σπάσιμο καλωδίων μικροφώνου στο Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Σερβίας. Διάβασε μια δήλωση, λέγοντας: «Κύριε δικαστή, το μόνο που μπορώ να πω προς υπεράσπισή μου είναι ότι ο Μιλόσεβιτς είναι ο μεγαλύτερος εγκληματίας της Σερβίας». Η Μάρκοβιτς απάντησε αποκαλώντας τον Σέσελι «πρωτόγονο Τούρκο, που φοβάται να πολεμήσει σαν άντρας και αντ' αυτού κάθεται και προσβάλλει τις γυναίκες των άλλων». [17] Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς προφανώς δεν μπορούσε να τηλεφωνήσει στον Μιλόσεβιτς, επειδή η Μάρκοβιτς δεν ανεχόταν τις κλήσεις του.

Σχολιάζοντας τη σύλληψη του συζύγου της, για να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου, η Μάρκοβιτς δήλωσε:

Ούτε ο Ανατολή ούτε ο Δύση τον έχουν προδώσει. Το μόνο άτομο, που μπορεί να τον προδώσει είμαι εγώ. Αλλά οι άνθρωποι έχουν σύντομες αναμνήσεις και πρέπει να θυμίζεις σε όλους τα πάντα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο σύζυγός μου κατηγορήθηκε από πολλούς κύκλους, στη Γιουγκοσλαβία και στο εξωτερικό, ότι ήθελε να κρατήσει τη Γιουγκοσλαβία ζωντανή, παρόλο που κατέρρεε και οι Κροάτες και οι Σλοβένοι ήθελαν να φύγουν. Αυτή ήταν η μεγάλη του αμαρτία. Τρελοί Σέρβοι και τρελοί Σλόμπο, είπαν, θέλουν τη Γιουγκοσλαβία. Τώρα, στη Χάγη λένε ότι διέλυσε τη Γιουγκοσλαβία. Αφήστε τους να αποφασίσουν.[18]

Άσυλο στη Ρωσία και θάνατος Επεξεργασία

Καταδιωκόμενη από τις νομικές αρχές, η Μάρκοβιτς εγκαταστάθηκε στη Ρωσία το 2003.[8] Οι αρχές της Σερβίας εξέδωσαν ένταλμα σύλληψής της για απάτη, το οποίο κυκλοφόρησε μέσω Ιντερπόλ, αλλά οι ρωσικές αρχές αρνήθηκαν να τη συλλάβουν.

Τον Μάρτιο του 2012, μια συλλογή των στηλών της για την Pravda από το 2007 έως το 2008, καθώς και για την διαδικτυακή πύλη Sloboda από το 2010 έως το 2011, με τίτλο Destierrada e imperdida δημοσιεύτηκε στο Βελιγράδι από το Treći milenijum, έναν εκδοτικό οίκο, που ανήκει στον Χατζή Ντράγκαν Άντιτς. [19] [20]

Μετά τις εκλογές του 2012, ένας υπουργός της κυβέρνησης, ο Μίλουτιν Μρκόνιτς του Σοσιαλιστικού Κόμματος (το οποίο συνίδρυσε με τον Μιλόσεβιτς) είπε ότι η Μάρκοβιτς και ο γιος της ήταν ευπρόσδεκτοι να επιστρέψουν. [21] Τον Ιούνιο του 2018, η Μάρκοβιτς κρίθηκε ερήμην ένοχη για απάτες σε ακίνητα και καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους.[9] Το σερβικό Εφετείο τον Μάρτιο του 2019 απέρριψε την καταδίκη της, θεωρώντας την αβάσιμη και διέταξε νέα δίκη.[10]

Η Μάρκοβιτς υποβλήθηκε σε πολλές χειρουργικές επεμβάσεις και πέθανε στη Μόσχα στις 14 Απριλίου 2019.[14] Οι New York Times ανέφεραν ότι ο θάνατός της προκλήθηκε από επιπλοκές λόγω πνευμονίας. [22] Το σώμα της αποτεφρώθηκε και ενταφιάστηκε στο Ποζάρεβατς μαζί με τον σύζυγό της στις 20 Απριλίου 2019. [23]

Βιβλία Επεξεργασία

  • Νύχτα και Μέρα: Ένα Ημερολόγιο - Ντράγκισα Νίκολιτς, Δεκέμβριος 1995 - 978-8682005223
  • Νύχτα και Μέρα: Ένα Ημερολόγιο - Quarry Press, Μάιος 1997 - 978-1550821680
  • Απάντηση - Quarry Press, Μάρτιος 1997 - 978-1550821697

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 145103280.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000022958. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. web.archive.org/web/20190416053605/https://www.nytimes.com/2019/04/15/obituaries/mira-markovic-dead.html.
  4. web.archive.org/web/20190416193329/http://balkans.aljazeera.net/vijesti/mirjana-markovic-bit-ce-pokopana-uz-supruga.
  5. CONOR.SI. 122000483.
  6. 6,0 6,1 Prentice, Eve-Ann (15 April 2019). «Mira Marković obituary». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2019/apr/15/mira-markovic-obituary. Ανακτήθηκε στις 16 April 2019. 
  7. 7,0 7,1 «Mira Markovic: Power behind Milosevic». BBC. 13 January 2001. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/944861.stm. Ανακτήθηκε στις 27 March 2019. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Roberts, Sam. «Mirjana Markovic, the 'Lady Macbeth' of War-Torn Serbia, Dies at 76». The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/04/15/obituaries/mira-markovic-dead.html. Ανακτήθηκε στις 6 April 2019. 
  9. 9,0 9,1 «Serbian court sentences Milosevic's wife for real estate fraud - report». Reuters. 27 June 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 June 2018. https://web.archive.org/web/20180628133448/https://af.reuters.com/article/worldNews/idAFKBN1JN1AM. Ανακτήθηκε στις 16 April 2019. 
  10. 10,0 10,1 «Serbia appeals court overturns verdict for Milosevic's widow». MSN. Associated Press. 26 March 2019. https://www.msn.com/en-xl/europe/top-stories/serbia-appeals-court-overturns-verdict-for-milosevics-widow/ar-BBVfLcu?li=BBKxJ6T#page=2. Ανακτήθηκε στις 16 April 2019. 
  11. Dai Richards (Series Producer/Director) (Ιανουαρίου 2003). The Fall of Milosevic (Documentary). BBC TWO. 
  12. 12,0 12,1 12,2 Schudel, Matt (20 April 2019). «Mirjana Markovic, wife and political adviser to Serbia's Slobodan Milosevic, dies at 76». -The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/mirjana-markovic-wife-and-political-adviser-to-serbias-slobodan-milosevic-dies-at-76/2019/04/20/26fd48f4-6378-11e9-bfad-36a7eb36cb60_story.html. Ανακτήθηκε στις 22 April 2019. 
  13. Mučibabić, Daliborka (13 Ιουλίου 2010). «"Večna vatra" – paljenje ili rušenje». Politika (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2019. 
  14. 14,0 14,1 Lebor, Adam (18 April 2019). «Mirjana Markovic, Serbian politician, 1942-2019». Financial Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 December 2022. https://ghostarchive.org/archive/20221210/https://www.ft.com/content/00014a38-61d0-11e9-b285-3acd5d43599e. Ανακτήθηκε στις 22 April 2019.  Some sources have said she died in Sochi.
  15. «Yugoslav Left». Free Serbia. 10 Δεκεμβρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2019. 
  16. LeBor 2002.
  17. Djukić 2001, σελ. 93.
  18. LeBor 2002, σελίδες 282.
  19. «Mirina knjiga okupila drugove» (στα sr). B92. 20 March 2012. https://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2012&mm=03&dd=20&nav_category=12&nav_id=592709%2520Mirina%2520knjiga%2520okupila%2520drugove. Ανακτήθηκε στις 28 March 2019. 
  20. «Nova knjiga Mirjane Marković» (στα sr). RTS. 21 March 2012. http://www.rts.rs/page/stories/sr/story/125/Dru%C5%A1tvo/1067420/Nova+knjiga+Mirjane+Markovi%C4%87.html. Ανακτήθηκε στις 28 March 2019. 
  21. «Official: Milosevic family welcome back in Serbia». Associated Press. 19 September 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 November 2013. https://web.archive.org/web/20131111150427/https://bigstory.ap.org/article/official-milosevic-family-welcome-back-serbia. Ανακτήθηκε στις 28 March 2019. 
  22. Roberts, Sam (15 Απριλίου 2019). «Mirjana Markovic, the 'Lady Macbeth' of War-Torn Serbia, Dies at 76». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2020. 
  23. Politika (21 Απριλίου 2019). «Opelo pod lipom» (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019. 

Πηγές Επεξεργασία