Μιχάλης Κοσμόπουλος

Έλληνας αρχαιολόγος

Ο Μιχαήλ Β. Κοσμόπουλος είναι αρχαιολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός.

Μιχάλης Κοσμόπουλος
Γέννηση1963[1]
Αθήνα
ΥπηκοότηταΕλλάδα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Παρισιού, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σαίντ Λίουις
ΒραβεύσειςΑρχαιολογικό Ινστιτούτο Αμερικής, Αμερικανική Ακαδημία των Τεχνών και Επιστημών, μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών (2022) και Χρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικα (17  Ιουνίου 2022)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ιδιότηταανθρωπολόγος και αρχαιολόγος

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Απόφοιτος της Πρότυπης Σχολής Αναβρύτων, σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (BA “summa cum laude”), στο Πανεπιστήμιο Σορβόνης (DEUG, 1983) και στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον του Σαιντ Λούις (MA 1986, Ph.D.1989), ενώ έλαβε και δίπλωμα Υποβρύχιας Αρχαιολογίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης (1984).

Αρχαιολογικό έργο Επεξεργασία

Η ειδικότητά του είναι η αρχαιολογία της Εποχής του Χαλκού στο Αιγαίο. Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές διαφόρων αρχαιολογικών θέσεων στην Ελλάδα και την Ουκρανία, μεταξύ των οποίων οι Μυκήνες, η Επίδαυρος, η Αρχαία Κόρινθος, η Νάξος,[2] η Ιθάκη, ο Ωρωπός[3] και η Ολβία (σημερινή Μπερεζάν) στη Μαύρη Θάλασσα. Διετέλεσε διευθυντής της Αρχαιολογικής Έρευνας στην Ελευσίνα και από το 1999 διευθύνει τις ανασκαφές της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στην Ίκλαινα Μεσσηνίας (IK.A.P.: Iklaina Archaeological Project[4]), κοντά στην Πύλο. Οι ανασκαφές του στην Ίκλαινα έφεραν στο φως σημαντικό κέντρο του Μυκηναικού πολιτισμού με Κυκλώπεια τείχη, τοιχογραφίες, πλακόστρωτους δρόμους, και την αρχαιότερη πινακίδα Γραμμικής Β από την ηπειρωτική Ελλάδα.[5]

Πανεπιστημιακή σταδιοδρομία Επεξεργασία

Το 1989, σε ηλικία 26 ετών, διορίστηκε καθηγητής Κλασικών Σπουδών και Ανθρωπολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής[6] του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα στο Γουίνιπεγκ του Καναδά, όπου δίδαξε για μια ευρεία κατηγορία θεμάτων (ελληνική γλώσσα, ελληνική λογοτεχνία, αρχαία ελληνική θρησκεία κ.λπ.) βραβευμένος δύο φορές, το 1991 και το 1999, για την ιδιαίτερη ικανότητά του στη διδασκαλία.[7] Παράλληλα ήταν και Διευθυντής του Κέντρου για τον Ελληνικό Πολιτισμό (Manitoba Centre for Hellenic Civilization).[8]

Τον Αύγουστο του 2001 εξελέγη τακτικός καθηγητής Αρχαιολογίας και κάτοχος της Διακεκριμένης Έδρας ("Endowed Chair") Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, στο Σαιντ Λούις των ΗΠΑ.[9]

Έχει οργανώσει πολλά εκπαιδευτικά – αρχαιολογικά προγράμματα στην Ελλάδα (Ωρωπός, Ελευσίνα, Ίκλαινα), όπου έχει εκπαιδεύσει πάνω από 1.000 φοιτητές στην ελληνική αρχαιολογία.

Ελληνικές Σπουδές Επεξεργασία

Έχει δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα για τη διάδοση των Ελληνικών Σπουδών στη Βόρεια Αμερική. Στον Καναδά, πέραν του Ελληνικού Κέντρου Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα, ίδρυσε σε συνεργασία με το Γενικό Ελληνικό Προξενείο του Τορόντο και την «Παμμακεδονική Ένωση του Οντάριο», την «Παμμακεδονική Ένωση της Μανιτόμπα» (“Pan-Macedonian Association of Manitoba”[10]), της οποίας υπήρξε και ο πρώτος πρόεδρος, το διεπιστημονικό «Κέντρο για τον Ελληνικό Πολιτισμό» (“Centre of Hellenic Civilization”) του Πανεπιστημίου της Μανιτόμπα, το μόνο πανεπιστημιακό κέντρο του Καναδά που ασχολείται με τη μελέτη της αρχαίας, μεσαιωνικής και νεώτερης Ελλάδας, καθώς και, το 1998, την «Καναδική Επιτροπή για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα» (“Canadian Committee for the Restitution of the Parthenon Marbles”.[11][12]). Στις ΗΠΑ δημιούργησε εκ του μηδενός το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μιζούρι[13], στο Σαιντ Λούις, στο οποίο φοιτούν τώρα 300 φοιτητές και το οποίο προσφέρει ένα από τα λίγα Πτυχία Ελληνικών Σπουδών στη Βόρειο Αμερική.[14] Στο ίδιο Πανεπιστήμιο ίδρυσε το Ματσάκειο Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού[15]. Έχει διοργανώσει πολλά διεθνή συνέδρια, δημόσιες διαλέξεις, και εκδηλώσεις για ενημέρωση του κοινού του Καναδά και των ΗΠΑ πάνω σε θέματα ελληνικού πολιτισμού. Έχει δώσει πάνω από 300 διαλέξεις για θέματα ελληνικής αρχαιολογίας στον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Ελλάδα, Γερμανία, και τη Μ. Βρετανία.

Το συγγραφικό του έργο πάνω σε θέματα της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής ιστορία της αρχαίας Ελλάδας περιλαμβάνει 15 βιβλία και πάνω από 100 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια (βλ. Εργογραφία). Έχει, επίσης, δημοσιεύσει άρθρα εκλαϊκευτικού χαρακτήρα για την Ελλάδα σε ξένες και ελληνικές εφημερίδες (The Globe and Mail, the Free Press, the Post Dispatch, Time Magazine, το Βήμα) και εγκυκλοπαίδειες (π.χ. άρθρο περί Ιθάκης στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος – Λαρούς –Μπριτάνικα» κ.λπ.)

Τιμητικές Διακρίσεις Επεξεργασία

Για το διδακτικό του έργο βραβεύτηκε το 2004 με το βραβείο Εξαίρετης Διδασκαλίας από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αμερικής.[16]Για το ερευνητικό του έργο έχει τιμηθεί με το Canada Rh Award for Outstanding Contributions to Scholarship and Research in the Humanities και το βραβείο Outstanding Scientist Award της Αμερικανικής Ακαδημίας Επιστημών (St. Louis).[17] Έχει διατελέσει μέλος των ΔΣ πολλών ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών και του Lexicon Iconographicum Mythological Classicae), αντιπρόεδρος του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Καναδά, και είναι επίτιμος ισόβιος Εταίρος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Το 2013 ανακηρύχθηκε επίσημος Εξερευνητής ("Explorer") της National Geographic Society.[18]

Το 2014 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών St. Louis.[19]

Το 2016 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Ευρωπαικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (Academia Europaea).[20]

Το 2017 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών και Επιστημών του Καναδά (Royal Society of Canada).[21]

Το 2019 εξελέγη Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[22]

Το 2022 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών των Η.Π.Α. (American Academy of Arts and Sciences)[23]

Το 2022 του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας[24]

Στις 2 Φεβρουαρίου 2023 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην προκηρυχθείσα Έδρα «Προϊστορική Αρχαιολογία (με έμφαση στην εποχή του Χαλκού)», στη Β’ Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών [25]

Εργογραφία Επεξεργασία

Βιβλία Επεξεργασία

Μεταφρασμένο στα ελληνικά με τον τίτλο: Ελληνικά Μυστήρια. Αρχαιολογία και Τελετουργικό των Αρχαίων Ελληνικών Μυστηριακών Λατρειών, Εκδόσεις Ενάλιος, Αθήνα 2007 ISBN 978-960-536-277-5[28]

Επιστημονικά άρθρα Επεξεργασία

Έχει δημοσιεύσει πάνω από 130 επιστημονικά άρθρα και ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια, για θέματα ελληνικής αρχαιολογίας, ιστορίας, και τέχνης, περιλαμβανομένων των ακολούθων:

  • "State Formation in Greece: Iklaina and the Unification of Mycenaean Pylos". American Journal of Archaeology 123 (2019), σσ. 349-380.
  • “Lieux de Mémoire Mycéniens et la Naissance des Sanctuaires Grecques”.  Revue Archéologique 2016/2, 251-278.
  • “Cult, Continuity, and Social Memory: Mycenaean Eleusis and the Transition to the Early Iron Age“, American Journal of Archaeology 118.3, July 2014, 401-427.
  • “Mycenaean Burnt Animal Sacrifice at Eleusis” (with  Deborah Ruscillo).  Oxford Journal of Archaeology 33.3, August 2014, 257-273.
  • "Die Geburt der mykenischen Staaten”. Antike Welt, Zeitschrft für Archäologie und Kulturgeschichte 4 (2012), σσ. 40-46.
  • ”Zentralisierung und Dezentralisierung. Die Evolution des klassischen und hellenistischen Siedlungsmusters von Attica”. Zeitschrift für Klassische Archäologie -Forum Archaeologiae, 56/IX/2010
  • "The Political Landscape of Mycenaean States”, American Journal of Archaeology 110 (2006), σσ. 205-228.
  • “Das mykenische Siedlungsmuster Messeniens und die Struktur des Pylischen Reichs“, Prähistorische Zeitschrift 81.2 (2006), σσ. 200-212.
  • “The Emergence of States and Social Complexity in Greece: the Mycenaean kingdom of Pylos”. στο Nigel M. Kennell, Jonathan E. Tomlinson (επιμ.): Ancient Greece at the Turn of the Millennium: Recent Work and Future Perspectives. Publications of the Canadian Archaeological Institute at Athens, No. 4 (2005), σσ. 45-68.
  • «L’ ancienne histoire rurale d’ Oropos», Boeotia Antiqua 5 (1995), σσ. 3-34.
  • “State and Society in the Early Bronze Age Aegean”, Aegaeum 12 (1995), σσ. 23-32.
  • “Pelasgoi, Indo-Europeans, and the arrival of the Greeks: a new approach”. Στο R.M. Blench and M.J.T. Spriggs (επιμ.), Artefacts, Languages, and Texts: Building Connections. Archaeology and Language, Volume III. Routledge, London (1999), σσ. 249-256.
  • “The Greek Tradition in India and the Formation of Gandharan Sculpture: Coinage and Classical Iconography”, The Ancient World 36, 2005, σσ. 44-53.
  • “Ceramic Regionalism and Artistic Interaction: the Late Helladic IIIA1-IIIA2 evidence from Grotta”. Aegaeum 16 (1997), σσ. 369-376.
  • “The Development of Iconography in the Early Bronze 2 Aegean”. Aegaeum 8, 1992, σσ. 87-96.
  • “Fifth Century Sculpture and Sculptors in the Ancient Literature”, Πλάτων  XXXIX, 1987, σσ. 49‑79.
  • “Cult, Continuity, and Social Memory: Mycenaean Eleusis and the Transition to the Early Iron Age“, American Journal of Archaeology 118.3, July 2014..
  • “Mycenaean Burnt Animal Sacrifice at Eleusis” (με την Deborah Ruscillo). Oxford Journal of Archaeology 33.3, August 2014.
  • “Mycenaean Religion at Eleusis: the architecture and stratigraphy of Megaron B”. Στο M. Cosmopoulos (επιμ.), Greek Mysteries. The Archaeology and Ritual of Greek Secret Cults. Routledge, London and New York, 2003, σσ. 1-24.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. NUKAT. n2009139669.
  2. Cosmopoulos, Michael B. (1998-07-01). «Reconstructing Cycladic Prehistory: Naxos in the Early and Middle Late Bronze Age» (στα αγγλικά). Oxford Journal of Archaeology 17 (2): 127–148. doi:10.1111/1468-0092.00055. ISSN 1468-0092. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1468-0092.00055/abstract. 
  3. «Archäologische Forschungen im Gebiet von Oropos : Die vorgeschichtliche Besiedlung». Praehistorische Zeitschrift 73 (1). ISSN 0079-4848. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-03-04. https://web.archive.org/web/20090304005044/http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN. Ανακτήθηκε στις 2009-03-03. 
  4. «IKLAINA.ORG». www.iklaina.org. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  5. «National Geographic Greece / Γεωγραφικά / Ιούλιος 2011». 1 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  6. «UofM Course Calendar 2001-2002: Academic Staff - Arts - Anthropology». 30 Αυγούστου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2001. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  7. «University of Manitoba - Faculty of Arts - Olive Beatrice Stanton Awards for Teaching - 1999 to 2007». umanitoba.ca. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  8. «Winnipeg, November 7: Centre for Hellenic Civilization Opening». www.hri.org. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  9. «UMSL Department of Anthropology - Michael Cosmopoulos». 19 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  10. «UM-St. Louis Center for International Studies-Endowed Chair: Greek Studies». 5 Φεβρουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  11. «The Canadian Committee for the Restitution of the Parthenon Marbles». 27 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  12. «Return treasures to Greece, says Ashton». www.cbc.ca. CBC. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  13. «Greek Studies at UM-ST. Louis». 16 Αυγούστου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  14. «Certificate in Greek Studies» (στα Αγγλικά). 7 Δεκεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  15. «UM-St. Louis Center for International Studies-The Nicholas and Theodora Matsakis Hellenic Culture Center». 3 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  16. «AIA - Awards - Excellence in Undergraduate Teaching Award». 28 Οκτωβρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  17. Lopez, Myra (30 Ιανουαρίου 2014). «Academy of Science of St. Louis honors 2 UMSL faculty members» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  18. «Michael Cosmopoulos, Archaeologist Information, Facts, News, Photos -- National Geographic». Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  19. «Ειδήσεις υποτρόφων - Επιτυχίες». www.onassis.org. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 
  20. «European Academy of Sciences and Arts inducts Michael Cosmopoulos at ceremony in Austria - UMSL Daily» (στα αγγλικά). UMSL Daily. 2017-03-07. http://blogs.umsl.edu/news/2017/03/07/easa-cosmopoulos/. Ανακτήθηκε στις 2017-06-25. 
  21. «Royal Society of Canada» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 8 Σεπτεμβρίου 2017. 
  22. «Εκλογή του Καθηγητή Ελληνικής Αρχαιολογίας κ. Μιχαήλ Κοσμόπουλου ως αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών | Ακαδημία Αθηνών». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2019. 
  23. «Archaeologist Michael Cosmopoulos elected to American Academy of Arts and Sciences». UMSL Daily. 6 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2022. 
  24. «Παράσημα στους Κων. Δασκαλάκη, Μ. Σχοινά, Μ. Κοσμόπουλο και Β. Θεοχαράκη από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας | LiFO». www.lifo.gr. 17 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2022. 
  25. «Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε ως τακτικό μέλος της τον κ. Μιχαήλ Κοσμόπουλο, Καθηγητή Αρχαιολογίας». Ακαδημία Αθηνών. 10 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023. 
  26. Experiencing War: Trauma and Society from Ancient Greece to the Iraq War. Ares Publishers. ISBN 9780056064973. 
  27. Cosmopoulos, Michael B., επιμ. (10 Ιανουαρίου 2005). The Parthenon and its Sculptures. Cambridge University Press. ISBN 9780521836739. 
  28. «Βιβλίο - Κοσμόπουλος Μ. - Ελληνικά Μυστήρια - MegaMarket.gr». 22 Ιανουαρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2016. 

Πηγές Επεξεργασία