Μονή Ζυγού

Μονή Ζυγού
Είδος	destroyed monastery και κτήριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	40°18′57″N 24°0′9″E
Θρησκευτική υπαγωγή	Ιερά Μητρόπολις Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Αριστοτέλη
Χώρα	Ελλάδα
Προστασία	διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Η Μονή Ζυγού (θέση γνωστή και ως Φραγκόκαστρο) είναι αρχαίο αγιορειτικό μοναστήρι το οποίο ιδρύθηκε στα μέσα του 10ου αι. και καταστράφηκε λίγο πριν από το 1198. Βρίσκεται περίπου 2 χιλιόμετρα ανατολικά της Ουρανούπολης Χαλκιδικής, ακριβώς έξω από τα όρια του Αγίου Όρους.

Φαίνεται ότι η μονή του Ζυγού (η οποία κτίσθηκε σε θέση όπου προϋπήρχαν εγκαταστάσεις από τον 4ο π.Χ. μέχρι και τον 6ον μ.Χ. αι.) υπήρχε ήδη πριν από 991, όμως η πρώτη σαφής μαρτυρία για την ίδρυσή της χρονολογείται το 996. Παρότι καθ'όλη τη διάρκεια του 11ου αιώνα η Μονή ήταν μία από τις σημαντικότερες αθωνικές μονές, το 1199 ήταν ήδη έρημη και παραχωρήθηκε, σαν μετόχι, από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄ Άγγελο στην επανασυσταθείσα Μονή Χιλανδαρίου.

Γύρω στο 1206 (2 χρόνια δηλαδή μετά τη Δ' Σταυροφορία και την αρχή της Φραγκοκρατίας), στο κάστρο του Ζυγού εγκαταστάθηκε ένας Φράγκος άρχοντας, ο οποίος ανακατασκεύασε τα τείχη και την μονή σε κάστρο, το οποίο χρησιμοποίησε ως ορμητήριο για να λεηλατεί το Άγιο Όρος, ώσπου, περί το 1211, με παρέμβαση του Πάπα της Ρώμης εκδιώχθηκε από την περιοχή. Γι' αυτόν το λόγο τα ερείπια της Μονής είναι γνωστά σήμερα ως «Φραγκόκαστρο». Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της, η μονή ήταν αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία.

Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως πολλά ευρήματα, ενώ οι ανασκαφικές και αναστηλωτικές εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Το καθολικό της Μονής, το οποίο ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού, περιλαμβάνει δύο ταφικά παρεκκλήσια. Πρόκειται για κτίσμα του α' τετάρτου του 11ου αι. και ανεγέρθηκε σε 4 οικοδομικές φάσεις.

Δείτε επίσης

Πύργος της Ουρανούπολης

Πηγές

Φυλλάδιο Υπουργείου Πολιτισμού/ 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Μονή Ζυγού