Μονή Τιμίου Προδρόμου Αρκαδίας

μοναστήρι στην Βόρεια Κυνουρία Αρκαδίας

Συντεταγμένες: 37°22′42″N 22°34′14″E / 37.37833°N 22.57056°E / 37.37833; 22.57056

Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Αρκαδίας είναι ένα ιστορικό μοναστήρι, χτισμένο σε απόσταση 30 χλμ δυτικά του Άστρους και σε κοντινή απόσταση από τα χωριά Καστρί και Περδικόβρυση. Θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κυνουρίας.

Μονή Τιμίου Προδρόμου Κυνουρίας
Χάρτης
Είδοςμοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°22′42″N 22°34′14″E
ΘρήσκευμαΕλληνική Ορθόδοξη Εκκλησία
Θρησκευτική υπαγωγήΙερά Μητρόπολις Μαντινείας και Κυνουρίας
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Βόρειας Κυνουρίας
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής1126
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1]
Commons page Πολυμέσα

Η Μονή Τιμίου Προδρόμου Αρκαδίας ιδρύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, τον 8ο αιώνα. Εκεί, ίσως υπήρξε κατά τα αρχαία χρόνια, βωμός και σπήλαιο του θεού Πάνα, το οποίο είδε ο Παυσανίας στα αριστερά του δρόμου που ένωνε την Αρχαία Τεγέα με την Λακεδαίμονα. Από μεταγενέστερη επιγραφή στην είσοδο του μοναστηριού, η ιστορική του παρουσία ξεκινά το 1126. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν χτιζόταν το μοναστήρι, ένας μάστορας γκρεμίστηκε μαζί με ένα πελεκημένο λιθάρι. Όταν οι υπόλοιποι κατέβηκαν για να τον μαζέψουν, τον είδαν να ανεβαίνει το μονοπάτι με το λιθάρι στον ώμο.

Κατά την Επανάσταση του 1821, το μοναστήρι, λόγω της απρόσιτης του θέσης, χρησίμευσε ως ορμητήριο εναντίον των Τούρκων, ως στρατιωτικό νοσομοκείο, αλλά και ως καταφύγιο του άμαχου πληθυσμού. Τον Μάϊο του 1821, οι μοναχοί συμμετείχαν ενεργά στις μάχες των Δολιανών και των Βερβένων. Το 1826, ο Ιμπραήμ Πασάς πολιόρκησε 2 φορές την μονή, χωρίς αποτέλεσμα. Η μονή Προδρόμου, ήταν ενοριακή και υπαγόταν στην Μητρόπολη Άργους και Ναυπλίου. Σήμερα η μονή είναι ανδρική και υπάγεται στην Μητρόπολη Μαντινείας και Κυνουρίας.

 
Η μονή σκαρφαλωμένη επάνω στο βράχο

Βρίσκεται χτισμένη πάνω σε έναν βράχο, πάνω από το φαράγγι του ποταμού Τάνου, καθιστώντας την απρόσιτη. Είναι χτισμένη με παραδοσιακό τρόπο, καθώς περιλαμβάνει μία στενή αυλή και τα κτήριά της μαζί με καμάρες, πέτρινες σκάλες, χαγιάτια κ.α. Το καθολικό της βρίσκεται στο δεύτερο όροφο της νότιας πτέρυγας, χτισμένο σε ένα κοίλωμα του βράχου. Το καθολικό είναι ένας τρουλαίος ναός, που έχει χτιστεί σε ακανόνιστο σχήμα Γ, έτσι ώστε να προσαρμόζεται στην μορφολογία του σπηλαίου. Στο εσωτερικό του, έχουν διατηρηθεί τμήματα αγιογραφιών, έργα του 18ου αιώνα από τον ναυπλιώτη Ιερομόναχο Ιερεμία. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, φέρει αξιόλογες εικόνες, φιλοτεχνημένες τον 18ο αιώνα. Δίπλα από το καθολικό, υπάρχει ένας στενόμακρος δρόμος που οδηγεί στο σπήλαιο, χωρίς να είναι γνωστό που καταλήγει. Μερικοί πιστεύουν ότι οδηγεί στην Μονή Μαλεβής.

Η μονή είναι σήμερα πλήρως ανακαινισμένη. Έχει δύο μετόχια: τον Άγιο Χαράλαμπο στον Στόλο και τον ερειπωμένο ναό του Αγίου Νικολάου στην Περδικόβρυση. Απαριθμεί σήμερα 4 μοναχούς. Εορτάζει στις 6 Σεπτεμβρίου, εννέα μέρες μετά την εορτή του Προδρόμου και στις 14 Σεπτεμβρίου του Τιμίου Σταυρού.

Διοικητικά

Επεξεργασία

Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την Επανάσταση του 1821, το 1845 στο ΦΕΚ 32Α - 08/12/1845 να προσαρτάται στον τότε δήμο Τανίας.[2] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με την Περδικόβρυση αποτελούν την κοινότητα Περδικόβρυσης[3] που υπάγεται στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 4 μοναχούς.[4]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  • Πέτρος Σαραντάκης, Αρκαδία: Τα μοναστήρια και οι εκκλησίες της, οδοιπορικό 10 αιώνων, Εκδόσεις Οιάτης, Αθήνα 2000, ISBN 960-91420-0-1
  • Νομαρχιακή Διοίκηση Αρκαδίας - Αρκαδία, Θρησκευτικός Προορισμός, Εκδοτική Αρκαδίας, Τρίπολη 2010
  • Φορέας Διαχείρησης Όρους Πάρνωνα, Εκδόσεις Πεντάλοφος, 2015, ISBN 978-960-99424-2-3

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr/el/monuments_info?id=147678&type=Monument.
  2. «Μονή Προδρόμου Αρκαδίας». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2024. 
  3. «Νόμος 3852/2010 - ΦΕΚ 87Α/7-6-2010 (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. 7 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2024. 
  4. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10740 (σελ. 266 του pdf)