Μπέρανε

πόλη του Μαυροβουνίου

Συντεταγμένες: 42°50′N 19°51′E / 42.833°N 19.850°E / 42.833; 19.850

Το Μπέρανε (μαυροβουνιακά και σερβικά: Беране, Berane) είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις του βορειοανατολικού Μαυροβουνίου. Είναι η έδρα του ομώνυμου δήμου. Βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού Λιμ. Το όνομά του Μπέρανε είναι τουρκικής προέλευσης και σημαίνει ένα σπίτι.[1][2][3]

Μπεράνε

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπεράνε
42°50′50″N 19°52′10″E
ΧώραΜαυροβούνιο
Διοικητική υπαγωγήΜπεράνε
Ίδρυση1862
Έκταση717 km²
Υψόμετρο703 μέτρα
Πληθυσμός11.073 (2011)
Ταχ. κωδ.84300
Τηλ. κωδ.51
Ζώνη ώραςUTC+02:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

Κατά τον Μεσαίωνα το Μπέρανε ήταν γνωστό ως Μπούντιμλια. Ήταν μεγάλης ολιστικής, πολιτικής και οικονομικής σημασίας για τη Μεσαιωνική Σερβία. Ο Άγιος Σάββας, πρώτος Σέρβος Αρχιεπίσκοπος, ίδρυσε το 1219 εδώ μία από τις πρώτες σερβικές επαρχίες. Η περιοχή ήταν μέρος του μεσαιωνικού σερβικού κράτους έως το 1455, όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την πόλη. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας η περιοχή δέχτηκε έντονες δοκιμασίες και δεινά, αναγκάζοντας μεγάλο μέρος των κατοίκων να εγκαταλείψει τις εστίες του. Οι Τούρκοι διένειμαν τη γη και εξισλάμισαν μερίδα του πληθυσμού.[4][5]


Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Σερβικής εξέγερσης (1804), οι κάτοικοι του Μπέρανε εξεγέρθηκαν εναντίον των Τούρκων, παίζοντας μεγάλο ρόλο στο επαναστατικό κίνημα. Από αυτή την πρώτη σερβική εξέγερση μέχρι την οριστική απελευθέρωση, οι αγώνες εναντίον των Τούρκων ήταν συνεχείς, ιδίως κατά το δεύτερο μέρος του 19ου αιώνα. Το Μπέρανε απελευθερώθηκε από τους Τούρκους το 1912, κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, και ενσωματώθηκε στο Μαυροβούνιο.[4][5]

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σημειώθηκαν εμφύλιες διαμάχες στην περιοχή μεταξύ των Παρτιζάνων (κομμουνιστές) και των Τσέτνικ (βασιλόφρονες και εθνικιστές). Κατά τη διάρκεια των αντιποίνων από τους κομμουνιστές το διάστημα 1944-1945 χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Από τον Ιούλιο του 1949 ως το Μάρτιο του 1992 το Μπέρανε ονομαζόταν Ίβανγκραντ προς τιμήν του παρτιζάνου στρατηγού Ιβάν Μιλουτίνοβιτς. Το 1992 το όνομα της πόλης αποκαταστάθηκε.[4][5]

Πολιτισμός, εκπαίδευση και επιστήμες Επεξεργασία

 
Ο ναός του μοναστηρίου του Αγίου Γεωργίου.

Η κύρια επιρροή για την ανάπτυξη του πολιτισμού της περιοχής ιστορικά, και μέχρι τους πρόσφατους χρόνους, προήλθε από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και τα μοναστήρια της περιοχής, με πιο χαρακτηριστικά το μοναστήρι Σουντίκοβα (Šudikova) και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου (Đurdjevi stupovi). Αργότερα, αναπτύχθηκαν εκπαιδευτικά ιδρύματα και άλλοι οργανισμοί, οι οποίοι ευνόησαν την πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής.[5]

Έναν ιδιαίτερο ρόλο στην παιδεία της πόλης έπαιξε το Γυμνάσιο του Μπέρανε, που ιδρύθηκε το 1913. Στις τάξεις του φοίτησαν διακεκριμένοι καλλιτέχνες και επιστήμονες διαφόρων κλάδων, όπως οι Μιχαΐλο Λάλιτς, Ντούσαν Κόστιτς, Ράντοβαν Ζόγκοβιτς, Γιόβαν Ζόνιτς, Μίσο Πόποβιτς, Αλεξάνταρ Ραφαΐλοβιτς, Λούκα Ραντόγεβιτς και άλλοι. Από τους οργανισμούς του Μπέρανε που εργάζονται σήμερα στον πολιτισμό είναι το Πολιτιστικό Κέντρο (με τη βιβλιοθήκη), και Μουσείο Πολίμσκι και το σπίτι του Δούκα Γάβρο Βούκοβιτς. Στο Μπέρανε λειτουργεί μουσικό σχολείο και υπάρχουν επίσης μερικά ερασιτεχνικά σωματεία και κοινότητες διάφορων τομέων καλλιτεχνικής δημιουργίας.[5]

Οικονομία, υποδομές και αθλητισμός Επεξεργασία

 
Άποψη της πρώην βιομηχανικής ζώνης.

Ο δήμος του Μπέρανε είναι ένας από τους φτωχότερους στο Μαυροβούνιο. Το επίπεδο της βιομηχανικής παραγωγής είναι πολύ χαμηλό, αφού ένας μεγάλος αριθμός των εταιρειών έχουν σταματήσει τις εργασίες τους τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της εμφύλιας κρίσης στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Οι δεκαετίες του 1960 και 1970, ήταν η περίοδος της «εκβιομηχάνισης» της πόλης, καθώς μειώθηκε η γεωργική παραγωγή, ως αποτέλεσμα της εργασίας των κατοίκων στις βιομηχανίες. Πρόσφατα, διάφορες μικρές ιδιωτικές εταιρείες άρχισαν να εργάζονται στους τομείς του εμπορίου και της βιομηχανίας τροφίμων.[5]

 
Το στάδιο της πόλης.

Το Μπέρανε συνδέεται με το υπόλοιπο Μαυροβούνιο μέσω σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων με διπλές λωρίδες κυκλοφορίας. Η πόλη σχεδιάζεται να συνδεθεί με το μελλοντικό αυτοκινητόδρομο Βελιγραδίου - Αντιβαρίου. Το Μπέρανε έχει ένα αεροδρόμιο, το οποίο δεν έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και αρκετά χρόνια, αν και υπήρξαν σχέδια για την χρήση του ως περιφερειακού αερολιμένα.[5]

Το Μπέρανε διαθέτει αθλητικές υποδομές. Οι σημαντικότερες αθλητικές ομάδες είναι η ΦΚ Μπέρανε, η ΚΚ Λιμ, η ΡΚ Μπέρανε και άλλες. Υπάρχουν επίσης σύλλογοι πινγκ-πονγκ, πυγμαχίας, τένις κ.λπ. Το στάδιο της πόλης έχει χωρητικότητα 11.000 ατόμων και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στάδιο στο Μαυροβούνιο.[6][7][8]

Πληθυσμός Επεξεργασία

Πληθυσμός του Μπέρανε

  • 1981 - 12.720
  • 1991 - 12.267
  • 2003 - 11.776
  • 2011 - 11.073

Εθνότητες το 2011

Εθνικότητα Πληθυσμός Ποσοστό
Σέρβοι 4.779 43,15%
Μαυροβούνιοι 3.476 31,39%
Βόσνιοι 1.095 9,88%
Μουσουλμάνοι 977 8,82%
Άλλοι 331 2,98%
Δεν δήλωσαν 400 3,61%
Σύνολο 11.073 100%

Εικόνες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Berane στο Wikimedia Commons