Η Ναπολετάνα (Cuccumella στη ναπολιτάνικη διάλεκτο) είναι ένας τύπος καφετιέρας. Σε αντίθεση με τη μόκα, δεν χρησιμοποιεί την πίεση που παράγεται από τον ατμό για να περάσει το νερό μέσα από τον καφέ, αλλά μόνο την βαρύτητα.

Καφετιέρα ναπολιτάνικης κουζίνας

Το εργαλείο αυτό που χρησιμοποιείται για την προετοιμασία σπιτικού καφέ επινοήθηκε από το Γάλλο Μορίζ το 1819 και στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε όλη την Ιταλία. Ξεκινώντας από το μισό του 20ού αι. έχει αντικατασταθεί ή αντικαταστάθηκε σταδιακά από τον πιο σύγχρονη καφετιέρα μόκα, που εφευρέθηκε από τον Αλφόνσο Μπιαλέτι, πολύ ταχύτερη και ευκολότερη στη χρήση.

Ωστόσο, εξακολουθεί να παράγεται στην παραδοσιακή της μορφή αλλά και σε πιο σύγχρονου βιομηχανικού σχεδιασμού. Αρχικά παραγόταν από χαλκό ενώ μετά το 1886 η παραδοσιασή έκδοση γινόταν από αλουμίνιο. Ωστόσο, παραγόταν και από μοντέλα χάλυβα, τα οποία μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε επαγωγικές εστίες.

Ο όρος Cuccumella, που χρησιμοποιείται στη Νάπολη, προέρχεται από το cuccuma που σημαίνει «βάζο από χαλκό ή τερακότα» και από το λατινικό Cucuma (ή cuccuma, cocuma) «καζάνι» βεβαιώνεται από τον Πετρώνιο γνωστός και ως arbiter elegantiae και συγγραφέας του έργου Σατυρικόν.

Χαρακτηριστικά

Επεξεργασία

Η καφετιέρα ναπολετάνα αποτελείται από πέντε στοιχεία που ταιριάζουν μεταξύ τους:

·      Η δεξαμενή νερού είναι εξοπλισμένη με μια ευθεία ή καμπύλη λαβή και μια πολύ μικρή τρύπα υπερχείλισης που βρίσκεται στην κορυφή στο πλάι.

·      Το δοχείο του καφέ, με σχήμα κοίλου κυλίνδρου ανοικτό στη μία πλευρά και με την άλλη πλευρά διάτρητο για να επιτρέπεται η διέλευση βραστού νερού, όπου τοποθετείται η σκόνη καβουρδισμένου καφέ. Το τελευταίο εξωτερικό τμήμα είναι κοχλιωμένο για να βιδώσει το φίλτρο μέσα σε αυτό. Η δεξαμενή καφέ χωράει στη δεξαμενή νερού.

·      Το φίλτρο, το οποίο συγκρατεί τη σκόνη καφέ και εμποδίζει την αναρρόφηση του στο τελικό ποτό, το οποίο βιδώνεται στο δοχείο του καφέ.

·      Το δοχείο ποτού, το οποίο συλλέγει το ίδιο το ποτό και το οποίο ταιριάζει στη δεξαμενή νερού, με το δοχείο του καφέ που στεγάζεται ήδη μέσα σε αυτό, συμπεριλαμβανομένου ενός φίλτρου που έχει ήδη βιδωθεί. Η δεξαμενή ποτών είναι εφοδιασμένη με ένα στόμιο, από το οποίο βγαίνει ο καφές που σχηματίζεται λόγω της διέλευσης του βραστού νερού μέσω της σκόνης, λόγω της βαρύτητας. Περιέχει και μία δεξαμενή νερού, έχουν μια λαβή που χρησιμοποιείται για την ταλάντωση της συσκευής.

·      Το καπάκι με λαβή για να κλείνει η δεξαμενή καφέ μετά την αφαίρεση της δεξαμενής νερού.

Η ιδιαιτερότητα της καφετιέρας Ναπολετάνα είναι η δεξαμενή ποτών. Είναι στην πραγματικότητα εξοπλισμένο με ένα στόμιο, το οποίο στη φάση προετοιμασίας είναι στραμμένο προς τα κάτω και όχι προς τα πάνω, και στη συνέχεια επιστρέφει προς τα κάτω κατά την εξυπηρέτηση του καφέ. Όσον αφορά το μόκα, οι διαστάσεις ποικίλλουν ανάλογα με την ποσότητα του καφέ που πρέπει να ληφθεί. Η χωρητικότητα του καφετιού μετριέται σε κύπελλα ή άτομα.

Παρασκευή καφέ

Επεξεργασία

·      Με την αποσυναρμολογημένη καφετιέρα, το νερό τοποθετείται στο λέβητα. Το επίπεδο θα πρέπει να φτάσει περίπου πέντε χιλιοστά κάτω από τη μικρή οπή για την έξοδο ατμού.

·      Ο αλεσμένος καφές τοποθετείται αλεσμένος, πιο χονδροειδής από εκείνον για το μούσα χωρίς να τον πιέζει μέσα στο ειδικό δοχείο, μέχρι να φτάσει ή λίγο πάνω από το ανώτερο άκρο του δοχείου.

·      Το φίλτρο βιδώνεται στο δοχείο του καφέ.

·      Ο καφέ είναι εφοδιασμένος με το φίλτρο βιδωμένο πάνω στην πλήρη δεξαμενή νερού, προσέχοντας να μην αφήσει το νερό να ρέει έξω.

·      Η δεξαμενή καφέ τοποθετείται τώρα στη δεξαμενή νερού, διασφαλίζοντας ότι οι δύο λαβές ταιριάζουν και ότι δεν υπάρχουν κενά μεταξύ της δεξαμενής νερού και της δεξαμενής καφέ.

·      Τοποθετήστε την καφετιέρα σε μια όχι πολύ ζεστή φωτιά (η οποία δεν βγαίνει από τη διάμετρο της καφετιέρας).

·      Όταν το νερό αρχίζει να βράζει, και βγάζει ατμό που βγαίνει από την τρύπα της δεξαμενής νερού, σηματοδοτεί ότι έχει έρθει η ώρα να τραβήξουμε σταθερά την καφετιέρα από τις δύο λαβές και να την γυρίσουμε ανάποδα. Η δεξαμενή νερού βρίσκεται πάνω από αυτή που συλλέγει τον καφέ. Το νερό στη συνέχεια πέφτει λόγω της δύναμης της βαρύτητας, διέρχεται από τη δεξαμενή καφέ και το φίλτρο συλλέγεται στη δεξαμενή. Από εδώ ο καφές θα χυθεί μέσα στα φλιτζάνια χάρη στο στόμιο, το οποίο αφού στραφεί η καφετιέρα, έχει πάρει τη σωστή κατεύθυνση, δηλαδή προς τα πάνω.

Ο χρόνος πλήρους καθόδου του νερού κυμαίνεται από πέντε έως δέκα λεπτά.

Για να διατηρηθεί καλύτερα το άρωμα του καφέ, ενώ πέφτει στην κατάλληλη δεξαμενή (μια λειτουργία που, εάν η σκόνη του καφέ είναι πολύ πυκνή ή συμπαγής, μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από δέκα λεπτά ) προτείνεται από την παραδοσιακή ναπολετάνικη χρήση του  cuppetiello , δηλαδή, ένα μικρό κομμάτι χαρτί διπλωμένο σε σχήμα κώνου τοποθετημένο για να καλύψει την οπή του στομίου, που πρέπει να αφαιρεθεί κατά την έκχυλυση του καφέ.