Ναυτοδίκης ονομάζεται ο ενορκος του Ναυτοδικείου, ο οποίος φέρει στρατιωτική ιδιότητα. Εκτός από τους ναυτοδίκες, οι οποίοι μπορεί να είναι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού ή του Λιμενικού Σώματος, ανάλογα με το εάν ο κατηγορούμενος ανήκει στο Π.Ν. ή το Λ.Σ., αντίστοιχα, το Ναυτοδικείο συγκροτείται κατά βάσιν από μέλη του δικαστικού σώματος των ενόπλων δυνάμεων, οι οποίοι ονομάζονται στρατιωτικοί δικαστές.

Οι στρατιωτικοί δικαστές, συγκροτούν και τα υπόλοιπα στρατιωτικά δικαστήρια των ενόπλων δυνάμεων, δηλαδή τα στρατοδικεία και τα αεροδικεία. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος της Ελλάδος και του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα της Ελλάδας (Νόμος 2287/1995) στη σύνθεση των στρατιωτικών δικαστηρίων μετέχουν κατά πλειοψηφία στρατιωτικοί δικαστές, ενώ τη σύνθεσή τους συμπληρώνουν κατά μειοψηφία, αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων (από το βαθμό του Λοχαγού και αντιστοίχων και πάνω) οι οποίοι ονομάζονται στρατοδίκες (ναυτοδίκες, αεροδίκες) και επιλέγονται με κλήρωση για τις δικάσιμες του επόμενου μηνός. Δηλαδή τα στρατιωτικά δικαστήρια απαρτίζουν, όταν δικάζουν με Πενταμελή Σύνθεση, τρεις στρατιωτικοί δικαστές (συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου) και δύο στρατοδίκες (ναυτοδίκες ή αεροδίκες). Όταν τα στρατιωτικά δικαστήρια δικάζουν με Τριμελή Σύνθεση, απαρτίζονται από δύο στρατιωτικούς δικαστές (συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου) και από έναν στρατοδίκη (ναυτοδίκη, αεροδίκη).

Τη σύνθεση του Ναυτοδικείου, όπως συμβαίνει άλλωστε και για το Στρατοδικείο και για το Αεροδικείο, συμπληρώνουν ο Στρατιωτικός Εισαγγελέας και ένας γραμματέας, ο οποίος είναι αξιωματικός, μέλος του Σώματος Δικαστικών Γραμματέων.

Στην Ελλάδα λειτουργούν τα παρακάτω Ναυτοδικεία: Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Χανίων, Ιωαννίνων, ενώ στρατοδικεία και αεροδικεία υπάρχουν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, δηλαδή εκτός από τις παραπάνω, στη Λάρισα και στη Ξάνθη. Τα σχετικά με τη λειτουργία γενικότερα της στρατιωτικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα ρυθμίζονται από το Σύνταγμα τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα και διάφορους ειδικούς ποινικούς. (Για περισσότερα, βλ. Ευγένιος Γιαρένης, Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας, θεωρία-Εφαρμογή, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2005, αλλά και στον δικτυακό τόπο της Ενώσεως Δικαστικών Λειτουργών Στρατιωτικής Δικαιοσύνης, www.militaryjustice.gr)

Στην αρχαία Ελλάδα οι Ναυτοδίκες ήταν άρχοντες των Αθηνών οι οποίοι από τον 5ο αιώνα π.Χ. ανέκριναν και εισήγαγαν στα αρμόδια δικαστήρια τις υποθέσεις των ναυτεμπόρων, τα της ξενίας και της δωροξενίας.

Τον 4ο αιώνα π.Χ. οι Ναυτοδίκες αντικαταστάθηκαν από τους Θεσμοθέτες.

Πηγές Επεξεργασία

  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.14ος, σελ.316.