4ος αιώνας π.Χ.
αιώνας
Ο 4ος αιώνας π.Χ. αρχίζει στις 1 Ιανουαρίου 400 π.Χ. και τελειώνει στις 31 Δεκεμβρίου 301 π.Χ.
Γεγονότα
Επεξεργασία- 400 π.Χ.: Η Ποσειδωνία, η Λάος, οι Θούριοι, η Κονσεντία, το Ρήγιο και η Τερίνα κόβουν χάλκινο νόμισμα.[1]
- 396 π.Χ.: Εκστρατεία του Αγησίλαου εναντίον των Περσών.[2]
- 394 π.Χ.: Νίκη του Αθηναίου Κόνωνα εναντίον των Λακεδαιμόνιων κοντά στην Κνίδο.[2] Νίκη του Αγησίλαου εναντίον των Θηβαίων στη Μάχη της Κορώνειας.[2] Ο Κόνων ξανάχτισε τα Πειραϊκά τείχη.[2]
- 392 π.Χ.: Οι Αθηναίοι με τον στρατηγό Θρασύβουλο καταλαμβάνουν μέρος της Λέσβου.[2]
- 390 π.Χ.: Πτώση της Λάου[1] και της Νεάπολης.[1]
- 388 π.Χ.: Ο Διονύσιος ο Πρεσβύτερος πολιορκεί το Ρήγιο και το καταλαμβάνει μετά από ένδεκα μήνες.[2]
- 387 π.Χ.: Ανταλκίδειος ειρήνη μεταξύ Περσών και Λακεδαιμονίων.[2][3] Η Κύπρος γίνεται επαρχία της Περσίας.[3] Στη Μεγάλη Ελλάδα ο Διονύσιος καταλαμβάνει την Καυλωνία και το Ρήγιο.[1]
- 385 π.Χ.: Γίνεται ανακωχή στην Κύπρο μετά από πόλεμο που διήρκεσε δύο χρόνια.[2]
- 386 π.Χ.: Οι Πέρσες επανακτούν την Κύπρο.[4]
- 378 π.Χ.: Ο Πελοπίδας και άλλοι εξόριστοι από τη Θήβα εγκαταλείπουν την Αθήνα και απελευθερώνουν το φρούριο της Θήβας που το είχαν καταλάβει οι Λακεδαιμόνιοι.[2]
- 377 π.Χ.: Στη Ναυμαχία της Νάξου ο στρατηγός των Αθηναίων Χαβρίας νικά τους Λακεδαιμονίους.[2]
- 375 π.Χ.: Νίκη του Τιμόθεου και των Αθηναίων κατά των Λακεδαιμονίων στη Λευκάδα και κατάληψη της Κέρκυρας.[2]
- 374 π.Χ.: Ο Αρταξέρξης Β' ο Μνήμων της Περσίας κλείνει συμφωνία ειρήνης με τους Έλληνες.[2] Οι Λακεδαιμόνιοι αναλαμβάνουν την προστασία της ξηράς, οι Αθηναίοι της θάλασσας.[2]
- 372 π.Χ.: Ένας κομήτης κάνει την εμφάνισή του τον χειμώνα του 373-372 π.Χ.[2] Σεισμός στην Πελοπόννησο.[2] Καταστρέφονται οι πόλεις Ελίκη και Βούρα.[2] Οι Θηβαίοι καταστρέφουν τις Πλαταιές.[2]
- 371 π.Χ.: Μάχη των Λεύκτρων[5] (8 Ιουλίου).[2] Ο Επαμεινώνδας και ο Πελοπίδας κάνουν τη Θήβα ισχυρή.[5] Ίδρυση της Μεγαλόπολης στην Αρκαδία.[2]
- 370 π.Χ.: Επιστροφή των Μεσσήνιων στην Πελοπόννησο μετά από τριακοσιετή εξορία.[2]
- 368 π.Χ.: Εκστρατεία του Επαμεινώνδα στη Λακωνία.[2] Ίδρυση της Μεσσήνης.[2]
- 362 π.Χ.: Μάχη της Μαντινείας[2][5]
- 357 π.Χ.: Εκστρατεία του Δίωνα στη Σικελία. Ξεκινάει τον Αύγουστο από τη Ζάκυνθο.[2] Ξεσπάει ο δεύτερος ιερός πόλεμος στους Δελφούς, όπου επιτίθενται οι Φωκείς.[2] Οι πόλεις Χίος, Ρόδος, Κως και Βυζάντιο αποχωρούν από τη συμμαχία με τους Αθηναίους.[2]
- 356 π.Χ.: Γέννηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου τον Ιούλιο στην Πέλλα της Μακεδονίας
- 354 π.Χ.: Μετά τον θάνατο του Δίωνα, στη Σικελία εγκαθίσταται επτάχρονη τυραννία.[2]
- 353 π.Χ.: Ο Φίλιππος νικάει τους Φωκείς στη Θεσσαλία.[2]
- 350 π.Χ.: Το Μεταπόντιο, η Βέλια και η Κουκερία κόβουν χάλκινα νομίσματα.[1]
- 349 π.Χ.: Ο Φίλιππος νικάει τους Ολύνθιους.[2]
- 348 π.Χ.: Ο Φίλιππος τερματίζει τον ιερό πόλεμο καταλαμβάνοντας όλες τις πόλεις των Φωκέων.[2]
- 347 π.Χ.: Ο Διονύσιος ο Νεότερος επιστρέφει μετά από δεκαετή εξορία και επανακτά την εξουσία στις Συρακούσες.[2]
- 344 π.Χ.: Ο βασιλιάς της Σπάρτης Αρχίδαμος φτάνει στον Τάραντα.[1]
- 343 π.Χ.: Ο Τιμολέων διώχνει τον Διονύσιο από τις Συρακούσες, ο οποίος καταφεύγει στην Κόρινθο.[2]
- 338 π.Χ.: (Αύγουστος) Μάχη της Χαιρώνειας.[2][5]
- 333 π.Χ.: Ο Μέγας Αλέξανδρος καταλαμβάνει τη Λυκία από τους Πέρσες.[4] Μάχη της Ισσού.[2] Οι βασιλείς της Κύπρου υποτάσσονται στον Μέγα Αλέξανδρο.[3]
- 332 π.Χ.: Ο Μέγας Αλέξανδρος κατακτάει την Τύρο και την Αίγυπτο.[2] Ίδρυση της Αλεξάνδρειας.[2]
- 331 π.Χ.: Μάχη των Γαυγαμήλων.[2]
- 330 π.Χ.: Μάχη του Αλέξανδρου κοντά στην Ποσειδωνία.[1] Ο Τάρας και η Ηράκλεια κόβουν χάλκινα νομίσματα.[1]
- 327 π.Χ: Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις Ινδίες.[2]
- 323 π.Χ.: Θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου[4] (21 Απριλίου).[2] Η αυτοκρατορία του μοιράζεται σε τέσσερα βασίλεια.[2] Η Κύπρος περνάει στο βασίλειο του Αντίγονου.[3]
- 302 π.Χ.: Ο Κλεώνυμος φτάνει στον Τάραντα.[1]
Σημαντικά πρόσωπα
Επεξεργασία- Αλέξανδρος ο Μέγας
- Αριστοτέλης
- Πλάτων
- Τιμολέων
- Φίλιππος Β'
- 400 π.Χ.: Θανατική καταδίκη του Σωκράτη.[2]
- 391 π.Χ.: Θάνατος του Θουκυδίδη.[2] Ο Διονύσιος τύραννος των Συρακουσών παντρεύεται τη Δόρα από τους Λοκρούς.[1]
- 385 π.Χ.: Γεννιέται ο Δημοσθένης.[2]
- 384 π.Χ.: Γεννιέται ο Αριστοτέλης.[2]
- 380 π.Χ.: Ο Εκάτομνος γίνεται σατράπης της Καρίας.[4] Ο Αρχύτας τύραννος στον Τάραντα.[1]
- 374 π.Χ.: Θάνατος του βασιλιά της Κύπρου Ευαγόρα.[2]
- 367 π.Χ.: Θάνατος του τυράννου της Σικελίας Διονύσιου.[1][2] Διάδοχός του είναι ο ομώνυμος γιος του, Διονύσιος ο Νεότερος.[2]
- 364 π.Χ.: Ο Πελοπίδας πεθαίνει στη μάχη εναντίον του Αλέξανδρου των Φερών, στην οποία όμως ενίκησε.[2]
- 362 π.Χ.: Θάνατος του Επαμεινώνδα.[2][5]
- 362 π.Χ.: Θάνατος του βασιλιά των Λακεδαιμονίων Αγησίλαου.[2] Θάνατος του Αρταξέρξη Μνήμωνα.[2] Διάδοχός του είναι ο Όχος.[2]
- 360 π.Χ.: Ο Φίλιππος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας.[2]
- 358 π.Χ.: Ο Όχος, γιος του Δαρείου Γ' γίνεται βασιλιάς της Περσίας.[4]
- 356 π.Χ.: Γεννιέται ο Μέγας Αλέξανδρος.[2] Ο πατέρας του, Φίλιππος Β' τιμάται σε τελετή των Ολυμπιακών αγώνων.[2] Άνοδος των Βρούτων στην Ιταλία.[1]
- 354 π.Χ.: Θάνατος του Δίωνα από Ζακυνθινούς μισθοφόρους.[2] Οι Ιφικράτης και Τιμόθεος τιμωρούνται και εκδιώχνονται από τον στρατό.[2] Πρώτη δημόσια εμφάνιση του Δημοσθένη.[2]
- 353 π.Χ.: Θάνατος του Μαύσωλου, βασιλιά της Καρίας.[2][4] Τον διαδέχεται η αδελφή και σύζυγός του Αρτεμισία που θα κυβερνήσει δύο χρόνια.[2]
- 347 π.Χ.: Θάνατος του Πλάτωνα.[2]
- 341 π.Χ.: Γέννηση του Επίκουρου και του Μένανδρου.[2]
- 338 π.Χ.: Ο Άρσης γίνεται βασιλιάς της Περσίας.[4] Θάνατος του Ισοκράτη.[2]
- 337 π.Χ.: Θάνατος του Τιμολέωντα.[2]
- 336 π.Χ.: Ο Φίλιππος Β' δολοφονείται από τον Παυσανία.[2]
- 335 π.Χ.: Ο Δαρείος Γ' γίνεται βασιλιάς της Περσίας.[4]
- 334 π.Χ: Ο Πιξώδαρος γίνεται βασιλιάς της Καρίας.[4]
- 323 π.Χ.: Θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.[4][5] Θάνατος του Διογένη.[2]
- 322 π.Χ.: Ο Δημοσθένης αυτοκτονεί καταδιωκόμενος από τον Αντίπατρο.[2] Θάνατος του Αριστοτέλη.[2]
Εφευρέσεις και ανακαλύψεις
Επεξεργασία- 400 π.Χ. - Ο Ιπποκράτης περιγράφει διάφορες ασθένειες, όπως την κύφωση και τη σκολίωση της σπονδυλικής στήλης, τα κρεατάκια της μύτης, οδοντιατρικές παθήσεις και δίνει οδηγίες θεραπείας και εγχείρησης. Περιγράφει το εξωτερικό αυτί και το τύμπανο, καθώς και τις ασθένειες του αυτιού (ωτίτιδα).[6]
- 400 π.Χ. - Ο Κτησίας ο Κνίδιος περιγράφει τη γεωγραφία της Ινδίας, συμπεριλαμβανομένης της πανίδας και χλωρίδας της.[6]
- 398 π.Χ. - Ο Τιμόθεος εισάγει στην Ελλάδα την άρπα με 11 χορδές.[6]
- 390 π.Χ. - Ο Αρχύτας ο Ταραντίνος κάνει μαθηματικούς υπολογισμούς και λύνει το Δήλιο πρόβλημα με τη μέθοδο των ημικυλίνδρων.[6]
- 387 π.Χ. - Ο Πλάτων λύνει το πρόβλημα της Δήλου με μεθόδους αναλυτικής γεωμετρίας. Διατυπώνει τα κανονικά πολύεδρα.[6]
- 387 π.Χ. - Ο Πλάτων διατυπώνει τη διαφορά μεταξύ λεπτόρρευστων και παχύρρευστων υγρών. Αναφέρει για πρώτη φορά το διαμάντι ως σώμα μεγάλης σκληρότητας.[6]
- 381 π.Χ. - Ο Εύδοξος ο Κνίδιος προσαρμόζει τον κανόνα του δίσεκτου έτους.[6]
- 368 π.Χ. - Ο Εύδοξος ο Κνίδιος διατυπώνει τη θεωρία του περί ουρανίων σωμάτων.[6]
- 360 π.Χ. - Ο Αινείας εφευρίσκει τον υδραυλικό οπτικό τηλέγραφο.[6]
- 352 π.Χ. - Οι Αρχιτέκτονες Σάτυρος και Πύθης χρησιμοποιούν πριόνι για να κατασκευάσουν τις μαρμάρινες πλάκες του Μαυσωλείου της Αλικαρνασσού.[6]
- 350 π.Χ. - Ο Ηρακλείδης διατυπώνει τη θεωρία ενός ηλιοκεντρικού πλανητικού συστήματος.[6]
- 340 π.Χ. - Ο Μέναιχμος ανακαλύπτει τις κωνικές τομές.[6]
- 353 π.Χ. - Ο Πραξαγόρας διατυπώνει την εγχείρηση λαπαροτομίας και εντεροτομίας.[6]
- 330 π.Χ. - Ο Αρισταίος ο Πρεσβύτερος περιγράφει ολοκληρωτικά τις κωνικές τομές.[6]
- 330 π.Χ. - Ο Αριστοτέλης αναφέρει για πρώτη φορά τα μεταξένια υφάσματα της Κω, δηλαδή την επεξεργασία του μεταξιού από τον μεταξοσκώληκα στην Κω.[6]
- 330 π.Χ. - Ο Διάδης ο Πελλαίος, ένας από τους μηχανικούς του Μεγάλου Αλέξανδρου κατασκευάζει λυόμενους πύργους πολιορκίας και άλλα πολεμικά μηχανήματα.[6]
- 330 π.Χ. - Ο Πραξαγόρας διατυπώνει τη διαφορά μεταξύ αρτηρίας και φλέβας.[6]
- 327 π.Χ. - Ο Μέγας Αλέξανδρος έχει μαζί του μια ακολουθία από επιστήμονες που καταγράφουν τη φύση, τη χλωρίδα και την πανίδα των τόπων που επισκέπτονται και τα στέλνουν στον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο για επεξεργασία.[6]
- 327 π.Χ. - Ο Νέαρχος, ναύαρχος του Αλέξανδρου ανακαλύπτει τις εκβολές των δύο ποταμών Ευφράτη και Τίγρη.[6]
- 320 π.Χ. - Ο Δικαίαρχος από τη Μεσσήνη επιτυγχάνει με διοπτρικά εργαλεία την καταμέτρηση του ύψους λόφων. Σχεδιάζει ένα γεωγραφικό χάρτη των τόπων που πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος στην εκστρατεία του.[6]
- Ο Πυθέας από τη Μασσαλία ταξιδεύει από τα Γάδειρα έως τη Σκωτία και τα Νησιά Σέτλαντ, όπου και ακούει για το νησί Θούλη του Πολικού Κύκλου. Κάνει αστρονομικές μετρήσεις και καθορίζει την έγκλιση της Γης (24°) και το γεωγραφικό πλάτος του τόπου που γεννήθηκε. Περιγράφει τις μικρές καλοκαιρινές νύχτες του Βόρειου Πόλου και το Πολικό Σέλας. Ορίζει το σημείο του Βόρειου Πόλου (με μεγαλύτερη ακρίβεια από τον Εύδοξο) και διατυπώνει την άμεση σχέση μεταξύ της Σελήνης και του φαινομένου της παλίρροιας.[6]
- 312 - Ο Άππιος Κλαύδιος κατασκευάζει τον πρώτο τεχνητό δρόμο, την ονομαζόμενη Αππία Οδό (Via Appia) που αρχικά συνέδεε τη Ρώμη με την Καπύη (Κάπουα). Στο τέλος του έργου, η πλήρης Via Appia είχε συνολικό μήκος 540 χλμ. και πλάτος 8 μέτρων.[5][6] Οι Ρωμαίοι κατασκευάζουν υδραγωγεία.[5]
- 305 π.Χ. - Ο Άππιος Κλαύδιος (Appius Claudius) κατασκευάζει το πρώτο Ρωμαϊκό υδραγωγείο, το Aqua Appia.[6]
- 305 π.Χ. - Ο Επίκουρος διατυπώνει τη θεωρία ότι τα άτομα είναι δομικά υλικά για όλα τα αντικείμενα της φύσης.[6]
- 304 π.Χ. - Ο Επίμαχος από την Αθήνα κατασκευάζει έναν πανύψηλο πύργο πολιορκίας για την κατάληψη της Ρόδου από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή. Ο πύργος άντεχε βολές λίθων βάρους 150 κιλών.[6]
Λογοτεχνία και καλές τέχνες
Επεξεργασία- 399 π.Χ.: Η ιωνική ζωγραφική σχολή[5] με εκπροσώπους της τον Ζεύξι[5] και τον Παρράσιο.[5]
- 388 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Πλάτων, Φιλόξενος, Δάμων και Πυθίας, ο Ιφικράτης και άλλοι.[2]
- 387 π.Χ.: Ο Πλάτων διδάσκει στην Ακαδημία.[5] Ο Ισοκράτης διδάσκει ρητορική.[5]
- 377 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Ισαίος, Ισοκράτης, Φίλιστος, Αρήτη, Φιλόλαος, Διογένης, Εύδοξος, Αρίστιππος και άλλοι.[2]
- 376 π.Χ.: Εύβουλος ο Αθηνών κωμικός ποιητής.[2]
- 366 π.Χ.: Ο Αριστοτέλης μετακομίζει στην Αθήνα.[2]
- 368 π.Χ.: Ο Αλφαρέας, γιος του Ισοκράτη αρχίζει να γράφει τραγωδίες.[2] Ο Διοκλής ο Καρύστιος συγγράφει ένα ιατρικό φυλλάδιο ιαματικών βοτάνων.[6]
- 362 π.Χ.: Ο Πλάτων ταξιδεύει για τρίτη φορά στη Σικελία όπου θα διαμείνει για δεκαέξι μήνες.[2]
- 360 π.Χ. : Ο Αινείας ο Τακτικός συντάσσει πολιορκητικό υπόμνημα[6] Οι λόγοι του Δημοσθένη.[5] Διαπρέπει ο γλύπτης Πραξιτέλης από την Αθήνα.[5]
- 353 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Λυκούργος (ρήτορας), Ίβις, Θεόπομπος, Έφορος, Δατάμης, Φιλομέλος και άλλοι.[2]
- 350 π.Χ. - Συντάσσεται η ελληνική στενογραφική, η λεγόμενη «μαρμορινή» γραφή.[6] Ο Αριστόξενος συγγράφει το έργο του Στοιχεία Αρμονίας περί μουσικής.[6]
- 341 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Σπεύσιππος, Πρωτογένης, Αισχίνης, Ξενοκράτης, Φωκίων, Μάμερκος, Ικέτας, Στίλπο, Δημάδης, Απελλής ο ζωγράφος, Καλλισθένης, Δεινοκράτης, Κάλιππος, Υπερείδης, Θεόφραστος και άλλοι.[2]
- 336 π.Χ.: Ο Αλέξανδρος διαδίδει τον Ελληνικό πολιτισμό στην Ασία.[5] Ο Αριστοτέλης διδάσκει στο Λύκειο της Αθήνας (περιπατητική σχολή).[5] Ο Διογένης ο κυνικός.[5] Οι στήλες του Λύσιππου,[5] και οι ζωγραφιές του Απελλή.[5]
- 330 π.Χ.: Ο Αριστοτέλης συντάσσει πλήθος συγγραμμάτων φιλοσοφικού και επιστημονικού περιεχομένου.[6] Ο γλύπτης Λυσίστρατος ο Σικυώνιος επινοεί την τέχνη του καλουπιού από το πρόσωπο και τα μέλη του σώματος των ανθρώπων που θέλει να κάνει άγαλμα.[6]
- 326 π.Χ.: Ο Φιλήμων γράφει τις πρώτες του κωμωδίες.[2]
- 322 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Πραξιτέλης, Κράτης ο Θηβαίος, Βαγκόας, Παρμενίων, Φιλώτας, Μέμνων, Φίλητος, Λύσιππος, Μενέδημος, Δείναρχος, Πολέμων, Μεγασθένης και άλλοι.[2]
- 320 π.Χ. - Ο Θεόφραστος από την Ερεσό συντάσσει τη «Δοξογραφία» (ιστορία των Φυσικών από τον Θαλή ως τον Πλάτωνα). Φτιάχνει επίσης έναν βοτανικό κήπο για να παρατηρήσει και να περιγράψει όλα τα φυτά της εποχής του.[6] Ο Εύδημος από τη Ρόδο καταγράφει για πρώτη φορά την ιστορία της Γεωμετρίας, της Αριθμητικής και της Αστρονομίας.[6]
- 310 π.Χ. - Ο Αυτόλυκος από την Πιτάνη της Μικράς Ασίας συντάσσει την πρώτη «Σφαιρική» εργασία στην οποία αναλύει με μαθηματικούς υπολογισμούς την κίνηση «της ουράνιας σφαίρας».[6]
Αθλητισμός
ΕπεξεργασίαΠηγές
Επεξεργασία- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Alfred Watson Hands, επιμ. (1909). Coins of Magna Graecia. The coinage of the Greek colonies of southern Italy (στα Αγγλικά). Λονδίνο: Spink & son, ltd. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 2,34 2,35 2,36 2,37 2,38 2,39 2,40 2,41 2,42 2,43 2,44 2,45 2,46 2,47 2,48 2,49 2,50 2,51 2,52 2,53 2,54 2,55 2,56 2,57 2,58 2,59 2,60 2,61 2,62 2,63 2,64 2,65 2,66 2,67 2,68 2,69 2,70 2,71 2,72 2,73 2,74 2,75 2,76 2,77 2,78 Harwood, Thomas, Rev, επιμ. (1801). Grecian antiquities; or, An account of the public and private life of the Greeks... chiefly designed to explain words in the Greek classics, according to the rites and customs to which they refer. To which is added, a chronology of remarkable events in the Grecian history, from the foundation of the kingdom of Argos under Inachus, to the death of Alexander (στα Αγγλικά). Λονδίνο: T. Cadell & W. Davies. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2009.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Great Britain War Office. Intelligence Branch, επιμ. (1878). Cyprus (στα Αγγλικά). Λονδίνο: H.M.S.O. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2009.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Sir Charles Fellows (1799-1860), επιμ. (1855). Coins of ancient Lycia before the reign of Alexander (στα Αγγλικά). Σικάγο: O[bol] I[nternational]. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 Dr. Arnold Schaefer, επιμ. (1854). Geschichtstabellen zum Auswendiglernen (στα Γερμανικά). Λειψία: Arnoldsche Buchhandlung. σελίδες Έκδοση Ε'. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 6,22 6,23 6,24 6,25 6,26 6,27 6,28 6,29 6,30 6,31 6,32 6,33 Professor Dr. R. du Bois-Reymond und Oberst z.D. C. Schaefer (1908). «Handbuch zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Technik» (στα Γερμανικά). Verlag von Julius Springer. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2009.