Μεταπόντιο
Το Μεταπόντιο (αρχ. ελλ. Μεταπόντιον, λατ. Metapontum Μεταπόντουμ, ιταλ. Metaponto Μεταπόντο) ήταν ελληνική αποικία που είχε ιδρυθεί τον 7ο αιώνα π.Χ. από τους Αχαιούς στην Μεγάλη Ελλάδα της Κάτω Ιταλίας[1].
| Metapontum | |
 Άποψη του θεάτρου του Μεταποντίου, το οποίο ανεγέρθηκε στην θέση παλαιότερου εκκλησιαστηρίου. | |
  | |
| Τοποθεσία | Μεταπόντο, Επαρχία της Ματέρα, Μπαζιλικάτα, Ιταλία |
|---|---|
| Περιοχή | Μεγάλη Ελλάδα |
| Συντεταγμένες | 40°23′00″N 16°49′28″E / 40.38333°N 16.82444°EΣυντεταγμένες: 40°23′00″N 16°49′28″E / 40.38333°N 16.82444°E |
| Είδος | Οικισμός |
| Έκταση | 150 εκτ.[εκκρεμεί παραπομπή] |
| Ιστορία | |
| Ίδρυση | Μεταξύ 700 και 690 π.Χ. |
| Περίοδοι | Αρχαϊκή Περίοδος έως Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία |
| Σχετιζόμενο με | Πυθαγόρας |
| Σημειώσεις | |
| Διαχείριση | Soprintendenza per i Beni Archeologici della Basilicata |
| Ιστοσελίδα | Area archeologica di Metaponto (Ιταλικά) |
Ιστορία Επεξεργασία
Προϊστορία Επεξεργασία
Το Μεταπόντιο είναι πανάρχαια Αχαική αποικία, οι παραδόσεις μεταφέρουν την ίδρυση του σε προϊστορικές εποχές.[2] Ο Στράβων και ο Γάϊος Ιούλιος Σόλινος πιστώνουν την ίδρυση του σε ένα σώμα Πυλίων που ακολούθησαν τον Νέστωρα στην Τροία. Ο ιστορικός Ιουστίνος αντίθετα λέει ότι το Μεταπόντιο ίδρυσε ο Επειός ο Φωκεύς, οι κάτοικοι δείχνουν έναν ναό της Μινέρβας και τα εργαλεία τα οποία είχε χρησιμοποιήσει ο ήρωας για να κατασκευαστεί ο Δούρειος Ίππος.[3] Ο Έφορος αναφέρει μια παράδοση με την οποία το Μετεπόντιο ίδρυσαν Φωκείς, αρχηγός τους ήταν ο Δαύλιος, τύραννος της Κρίσας κοντά στους Δελφούς. Ο Αντίοχος ο Συρακούσιος χρεώνει τέλος την ίδρυση του στον ομώνυμο ήρωα Μέταμπων σύζυγο της Μελανίππης και πατέρα του Αίολου και του Βοιωτού.[4]
Αρχαιότητα Επεξεργασία
Το Μεταπόντιο ιδρύθηκε τον 7ο π.Χ. αι. πενήντα περίπου χλμ. νοτιοδυτικά του Τάραντα στην πεδιάδα που περικλείεται από τους ποταμούς Μπασέντο και Μπρατάνο, οι οποίοι λειτουργούσαν σαν λιμάνια του προς την Τυρρηνική θάλασσα[5]. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή χάρη στο κομβικό εμπορικό σημείο της και στη γεωργία που αποκαλύπτεται στα πολλά νομίσματα που βρέθηκαν, μερικά από τα οποία φέρουν σαν έμβλημα το στάχυ.
Ο Στράβων, βασιζόμενος στον ιστορικό Έφορο, αναφέρει σαν οικιστή του Μεταπόντιου δύο εκδοχές. Τον τύραννο της Κρίσσας Δαύλιο και τον Λεύκιππο από την Σύβαρη[6]. Σκοπός της ίδρυσης της αποικίας από τους Συβαρίτες ήταν να αναχαιτίσουν την επέκταση των Ταραντινών στην περιοχή τους[7]. Ανήκε στην Μεγάλη Ελλάδα και βρισκόταν σε σύρραξη με τις Ιταλικές πόλεις.
Στα τέλη του 6ου αι. π.Χ. φιλοξένησε τον Πυθαγόρα και έγινε το κέντρο συνάντησης των Πυθαγορείων μετά την εκδίωξή τους από τον Κρότωνα. Τον 4ο αι. π.Χ. αντιτάχτηκε στην επεκτατική πολιτική των Συρακουσών και του Διονυσίου κάνοντας συμμαχία με τις άλλες Ιωνικές πόλεις της Ιταλίας.
Μυθολογία Επεξεργασία
Σύμφωνα με έναν μύθο στο Μεταπόντιο γεννήθηκαν οι δίδυμοι γίοι του Ποσειδώνα και της Άρνης, Αίολος και Βοιωτός. Εκεί αναγκάστηκε να τους γεννήσει η Άρνη όταν ο πατέρας της ανακάλυψε ότι ήταν έγκυος.
Αρχαιολογικοί χώροι και ευρήματα Επεξεργασία
Τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία που σώζονται είναι ο δωρικός Ναός των Παλατινών Πινακίδων του τέλους του 6ου π.Χ. αι., τα λείψανα ναού αφιερωμένου στον Λύκειο Απόλλωνα και η νεκρόπολις στην οποία ανασκάφτηκαν πολλά και σημαντικά ευρήματα[1].
Το νόμισμα του Μεταποντίου Επεξεργασία
Το Μεταπόντιο είχε κόψει νόμισμα και πολλά αρχαία κέρματα έχουν διασωθεί.[8]
- Ο αργυρός Ιταλικός στατήρας του 5ου-4ου αι. π.Χ. απεικονίζει και στις δυο όψεις ένα στάχυ. Η μπροστινή όψη φέρει την επιγραφή "ΜΕΤΑ". Το κέρμα έχει διάμετρο 24 mm και ζυγίζει 7,75 γραμ.[8]
- Ο αργυρός Ιταλικός διόβολος του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει έναν έφηβο, ίσως τον Λίβυο Διόνυσο που φοράει κέρατα τράγου. Η πίσω όψη απεικονίζει στάχυ. Το κέρμα έχει διάμετρο 22 mm και ζυγίζει 7,35 γραμ..[8]
- Ο αργυρός Ιταλικός στατήρας του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει την προτομή του Λεύκιππου με κορινθιακό κράνος. Πίσω του κάθεται ένας σκύλος. Η πίσω όψη φέρει την επιγραφή "ΜΕΤΑ" και απεικονίζει στάχυ με φύλο και από πάνω ένα περιστέρι που φτερουγίζει. Κάτω από το περιστέρι είναι τα γράμματα "ΑΜ". Το κέρμα έχει διάμετρο 21 mm και ζυγίζει 7,73 γραμ.[8]
-
Νόμισμα του Μεταποντίου, περ. 425-350 π.Χ. -
Στατήρας του Μεταποντίου. 5ος-4ος αι. π.Χ. -
Διόβολος του Μεταποντίου. 4ος αι. π.Χ. -
Στατήρας του Μεταποντίου. 4ος αι. π.Χ. -
Στατήρας του Μεταποντίου. 4ος αι. π.Χ. -
Στατήρας του Μεταποντίου. 4ος αι. π.Χ. -
Στατήρας του Μεταποντίου. 4ος αι. π.Χ.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμος 10, σελ. 285, Αθήνα 1999
- ↑ OCD s.v. Metapontum
- ↑ Ιουστίνος, 20, 2
- ↑ Antioch. ap. Strabo l. c.; Gaius Julius Hyginus Fabulae 186; Eustath. ad Dionys. Per. 368; Diod. iv. 67
- ↑ Valerio M. Manfredi, Οι Έλληνες της Δύσης, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη ΑΒΕ, 1997, σελ. 237
- ↑ ...Ἀντίοχος δέ φησιν ἐκλειφθέντα τὸν τόπον ἐποικῆσαι τῶν Ἀχαιῶν τινας μεταπεμφθέντας ὑπὸ τῶν ἐν Συβάρει Ἀχαιῶν, μεταπεμφθῆναι δὲ κατὰ μῖσος τὸ πρὸς Ταραντίνους τῶν Ἀχαιῶν τῶν ἐκπεσόντων ἐκ τῆς Λακωνικῆς, ἵνα μὴ Ταραντῖνοι γειτνιῶντες ἐπιπηδήσαιεν τῶι τόπωι. δυεῖν δ᾽ οὐσῶν πόλεων, τοῦ Μεταποντίου ἐγγυτέρω [τῆς δὲ Σειρίτιδος ἀπωτέρω] τοῦ Τάραντος, πεισθῆναι τοὺς ἀφιγμένους ὑπὸ τῶν Συβαριτῶν τὸ Μεταπόντιον κατασχεῖν· τοῦτο μὲν γὰρ ἔχοντας ἕξειν καὶ τὴν Σειρῖτιν, εἰ δ᾽ ἐπὶ τὴν Σειρῖτιν τράποιντο, προσθήσειν τοῖς Ταραντίνοις τὸ Μεταπόντιον ἐν πλευραῖς οὖσι... Γεωγραφικά ΣΤ', Στράβων
- ↑ Valerio M. Manfredi, Οι Έλληνες της Δύσης, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη ΑΒΕ, 1997, σελ. 231 και 235
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 John Ward (1832-1912) και Sir George Francis Hill (1867-1948), επιμ. (1902). Greek coins and their parent cities. Λονδίνο: Murray. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2009.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Metapontion στο Wikimedia Commons
