Ντικ-Ντικ
Το ντικ-ντικ[1] είναι το όνομα που χρησιμοποιείται για οποιοδήποτε από τα τέσσερα είδη μικρών αντιλοπών του γένους Madoqua που ζουν στις θαμνώδεις περιοχές της ανατολικής και νότιας Αφρικής.
| Ντικ-Ντικ (Dik-dik)[1] | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Αρσενικό Ντκ-Ντικ του Kirk, Ναμίμπια
.jpg) Θηλυκό, το ζευγάρι του αρσενικού Ντικ-Ντικ της παραπάνω φωτογραφίας
| ||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
|
Τα ντικ-ντικ έχουν ύψος 30-40 εκατοστά, μήκος 50-70 εκ., βάρος 3-6 κιλά και μπορούν να ζήσουν μέχρι και 10 χρόνια. Αυτά τα χαρακτηριστικά τα καθιστούν ως ένα είδος από τις μικρότερες αντιλόπες στον κόσμο. Η ονομασία τους προέρχεται από τον ήχο που βγάζουν για προειδοποίηση, κυρίως τα θηλυκά, όταν φοβηθούν. Μπορεί επίσης να τσιρίξουν πολύ δυνατά. Εκτός από τον συναγερμό των θηλυκών, και το αρσενικό και το θηλυκό, κάνουν ένα διαπεραστικό σφύριγμα. Όλες αυτές οι κλήσεις μπορεί να προειδοποιήσουν τα άλλα ζώα για την ύπαρξη αρπακτικών ζώων.
Τα φυσικά χαρακτηριστικά Επεξεργασία
Τα θηλυκά ντικ-ντικ είναι κάπως μεγαλύτερα από τα αρσενικά. Μόνο τα αρσενικά έχουν κέρατα, τα οποία είναι μικρά (μήκους 7,6 εκ.), κεκλιμένα προς τα πίσω και έχουν κατά μήκος αυλάκια. Το τρίχωμα στο στέμμα σχηματίζει μια όρθια τούφα, η οποία κάποιες φορές κρύβει εν μέρει τα μικρά, ραβδωτά κέρατα των αρσενικών. Το πάνω μέρος του σώματος τους είναι γκρι-καφέ, ενώ τα χαμηλότερα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ποδιών, της κοιλιάς, του λοφίου και των πλευρών, είναι μαυρισμένα. Μια γυμνή μαύρη κηλίδα κάτω από την εσωτερική γωνία κάθε ματιού περιέχει ένα προκογχικό αδένα που παράγει μια σκούρα, κολλώδη έκκριση. Τα ντικ-ντικ εισάγουν γρασίδι και κλαδάκια στον αδένα για να αρωματίσουν και να δώσουν το σήμα της επικράτειάς τους.
Προφανώς, για να αποφευχθεί η υπερθέρμανση, τα ντικ-ντικ έχουν επίμηκες ρύγχος με μύες που μοιάζουν με φυσητήρες, μέσω των οποίων αντλείται αίμα. Η ροή του αέρα και η επακόλουθη εξάτμιση δροσίζει αυτό το αίμα προτού επανακυκλοφορήσει στο σώμα. Ωστόσο, αυτό το λαχάνιασμα εφαρμόζεται μόνο σε ακραίες συνθήκες. Τα ντικ-ντικ μπορούν να ανεχθούν θερμοκρασίες αέρα έως 40 βαθμών Κελσίου.[2]
Οικότοπος Επεξεργασία
Τα ντικ-ντικ ζουν σε θαμνώδεις περιοχές και στις σαβάνες της ανατολικής Αφρικής. Αναζητούν οικοτόπους με άφθονα εφόδια σε βρώσιμα φυτά όπως οι θάμνοι. Τα ντικ-ντικ μπορεί να ζουν σε μέρη τόσο διαφορετικά μεταξύ τους όπως το πυκνό δάσος ή μια ανοιχτή πεδιάδα, αλλά απαιτούν καλή κάλυψη και όχι πάρα πολύ ψηλό χορτάρι.[3] Συνήθως ζουν σε ζεύγη σε εδάφη περίπου 5 εκταρίων (12 στρέμματα). Τα εδάφη είναι συχνά χαμηλά και θαμνώδη (μερικές φορές κατά μήκος ξηρών, βραχωδών κοιτών ποταμών) με άφθονη κάλυψη. Τα ντικ-ντικ με το σκονισμένο και χρωματισμένο παλτό τους, είναι σε θέση να αναμειγνύονται με το περιβάλλον τους. Έχουν μια καθιερωμένη σειρά από διαδρόμους μέσα και γύρω από τα σύνορα της επικράτειάς τους, τα οποία χρησιμοποιούν όταν αισθάνονται ότι απειλούνται.[4]
Διατροφή Επεξεργασία
Τα ντικ-ντικ είναι φυτοφάγα. Η διατροφή τους αποτελείται κυρίως από φυλλώματα, βλαστούς, φρούτα και μούρα, αλλά και λίγο ή καθόλου χόρτο. Αυτά λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες νερού από την τροφή τους, γεγονός που καθιστά την πόση νερού περιττή. Όπως όλα τα αρτιοδάκτυλα οπληφόρα, χωνεύουν την τροφή τους με τη βοήθεια μικροοργανισμών στα τετραθάλαμα στομάχια τους. Μετά την αρχική πέψη, η τροφή επανειλημμένα βγαίνει ως εμετός και αναμασάται, μια διαδικασία γνωστή επίσης ως μηρυκασμός. Οι κωνικές κεφαλές των ντικ-ντικ μπορούν να τους βοηθήσουν να τρώνε τα φύλλα μεταξύ των σπονδύλων στα δέντρα της ακακίας και, διατηρώντας το κεφάλι τους ψηλά, να ανιχνεύουν τα αρπακτικά ζώα.
Αναπαραγωγή Επεξεργασία
Τα ντικ-ντικ είναι μονογαμικά [5] και οι συγκρούσεις μεταξύ των εδαφικών γειτόνων είναι σπάνιες. Όταν αυτό συμβαίνει, τα αρσενικά από κάθε περιοχή ορμάνε ο ένας στον άλλο, σταματάνε για λίγο, κουνάνε σθεναρά τα κεφάλια τους και γυρνάνε. Θα επαναλάβουν αυτή τη διαδικασία, αυξάνοντας την απόσταση κάθε φορά, μέχρι κάποιο να σταματήσει. Τα αρσενικά σημαδεύουν τα εδάφη τους με πασσάλους κοπριάς και καλύπτουν την κοπριά των θηλυκών με δικιά τους.[6] Η μονογαμία των ντικ-ντικ μπορεί να είναι μια επαναστατική απόκριση στην θήρευση [7], γιατί όταν περιβάλλονται από αρπακτικά ζώα είναι επικίνδυνο να διερευνήσουν και να ψάξουν για νέους συνεργάτες.[8]Τα ζεύγη δαπανούν περίπου το 64% του χρόνου τους μαζί. Τα αρσενικά, αλλά όχι τα θηλυκά, θα επιχειρήσουν να αποκτήσουν επιπλέον ζευγάρι όταν τους δίνεται η ευκαιρία.[5]
Τα θηλυκά είναι σεξουαλικά ώριμα σε έξι μήνες και τα αρσενικά στους 12 μήνες. Το θηλυκό κυοφορεί για 169-174 ημέρες και φέρει έναν μόνο απόγονο. Αυτό συμβαίνει έως και δύο φορές το χρόνο (στην αρχή και το τέλος της εποχής των βροχών). Σε αντίθεση με άλλα μηρυκαστικά, τα ντικ-ντικ γεννιούνται με τα μπροστινά τους πόδια προς τα πίσω μαζί με το σώμα τους, αντί να είναι τεντωμένα προς τα εμπρός. Τα θηλυκά ζυγίζουν περίπου 560 με 680 γραμμάρια κατά τη γέννηση, ενώ τα αρσενικά ζυγίζουν 725-795 γρ. Η μητέρα θηλάζει για έξι εβδομάδες και ταΐζει το ελαφάκι της για όχι περισσότερο από λίγα λεπτά κάθε φορά. Το ποσοστό επιβίωσης των νεαρών ντικ-ντικ είναι 50%. Τα νεαρά διαμένουν κρυμμένα για ένα χρόνο μετά τη γέννηση, αλλά μεγαλώνουν γρήγορα και φτάνουν σε πλήρες μέγεθος μετά από επτά μήνες. Εκείνη την εποχή, τα νεαρά αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το έδαφός των γονέων τους. Οι πατέρες διώχνουν τους γιούς από το έδαφος και οι μητέρες τις κόρες.[9]
Θηρευτές Επεξεργασία
Τα ντικ-ντικ θηρεύονται κατά κύριο λόγο από λεοπαρδάλεις, καρακάλ, λιοντάρια, ύαινες, άγρια σκυλιά και ανθρώπους. Άλλα αρπακτικά περιλαμβάνουν μόνιτορ σαύρες, τσιτάχ, τσακάλια, μπαμπουίνους, αετούς, γεράκια και πύθωνες. Οι προσαρμογές των ντικ-ντικ στην θήρευση περιλαμβάνουν εξαιρετική όραση και ικανότητα να φτάνουν ταχύτητες έως και 42 km / h.[4]
Ταξινόμηση Επεξεργασία
Τα τέσσερα είδη των ντικ-ντικ [1] είναι:
- ντικ-ντικ του Gunther - Madoqua Gunther (Günther, 1894)
- ντικ-ντικ του Kirk - M. kirkii (Günther, 1880)
- Ασημένιο ντικ-ντικ - Μ piacentinii (Drake-Brockman, 1911)
- ντικ-ντικ του Salt – Μ saltiana (Desmarest, 1816).
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Συνάντηση με τα ζώα: Της ζούγκλας και της σαβάνας, της ερήμου και των λιμνών, της θάλασσας και των πόλων, του σπιτιού και του αγρού, Εκδόσεις Σαββάλας,2003
- ↑ Dik dik. African Wildlife Foundation. Web. 4 February 2010.
- ↑ Brynn Schaffner and Kenneth Robinson. Savanna. Blue Planet Biomes.
- ↑ 4,0 4,1 The Living Afridca: Wildlife Bovid Family Αρχειοθετήθηκε 2006-01-08 στο Wayback Machine.. library.thinkquest.org
- ↑ 5,0 5,1 Brotherton, PNM; Pemberton, JM; Komers, PE; Malarky, G (1997). «Genetic and behavioural evidence of monogamy in a mammal, Kirk's dik-dik (Madoqua kirkii)». Proceedings. Biological sciences / the Royal Society 264 (1382): 675–681. doi:. PMID 9178540.
- ↑ Dik-Diks – Territorial Behavior – Male, Territory, Offspring, and Female. Science.jrank.org. Retrieved on 2012-05-26.
- ↑ Brotherton, PNM; Manser, MB (1997). «Female dispersion and the evolution of monogamy in the dik-dik». Animal Behaviour 54 (6): 1413–1424. doi:. PMID 9794769.
- ↑ National Geographic "Earth Almanac", June 1996
- ↑ Scheibe, E. (1999). Madoqua kirkii. Animal Diversity. University of Michigan Museum of Zoology. Web. 27 January 2010.
{{Αρτιοδάκτυλα|R.5}}