Ντοκιμπίλης Α΄ της Γκαέτα
ο Ντοκιμπίλης Α΄ (Docibilis) (πέθανε το αργότερο το 914), ήταν βυζαντινός Κυβερνήτης της Γκαέτα, η βυζαντινή Γαέτα, το 866 ή το 867 έως το 906. Η Γκαέτα αποτελούσε έδαφος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
| Ντοκιμπίλης Α΄ της Γαέτας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 9ος αιώνας[1] |
| Θάνατος | Δεκαετία του 910[2] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αριστοκράτης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ματρόνα |
| Τέκνα | Ιωάννης Α΄ της Γαέτας Ανατόλιος της Τερρακίνα |
| Οικογένεια | Γκαετάνι |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Ύπατος στην αρχαία Ρώμη |
Ο Ντοτσιμπίλης αναφέρεται σε αρκετές μεσαιωνικές πηγές, όπως η Ιστορία του Ερχάμπερτ των Λομβαρδών του Μπενεβέντο, το Χρονικό της Μονής του Μοντεκασίνο και το Χρονικό του Σαλέρνο, επίσης στις επιστολές του Πάπα Ιωάννη Η΄ και το Codex diplomaticus cajetanus (συλλογή εγγράφων της Γκαέτα από τα αρχεία του Μόντε Κασίνο)[3][4].
Δεν έχουν διατηρηθεί πληροφορίες σχετικά με την προέλευση και τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Πιστεύεται ότι ίσως ήταν συγγενείς με την οικογένεια των ηγεμόνων του Δουκάτου της Νάπολης, αλλά δεν υπάρχει αξιόπιστη επιβεβαίωση αυτής της υπόθεσης σε μεσαιωνικές πηγές. Τα πρώτα αποδεικτικά στοιχεία για Ντοκιμπίλη χρονολογούνται από τον Οκτώβριο του 867, όταν αναφέρεται ότι ορίστηκε ο κυβερνήτης της Γκαέτα, μια πόλη που αποτελούσε μέρος των εδαφών του Βυζαντίου στην Ιταλική χερσόνησο. Οι προηγούμενοι ηγέτες της Γκαέτα, ο Κωνσταντίνος και ο Μαρίνος, κυβέρνησαν ήδη από το 866, και θεωρείται ότι ο Ντοκιμπίλης θα μπορούσε να είχε καταλάβει την εξουσία επί της πόλης με ένοπλα μέσα. Είναι πιθανό ότι η ανατροπή του Κωνσταντίνου και του Μαρίνου πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια των Ναπολιτάνων, οι οποίοι σκόπευαν να ανακτήσουν τον προηγουμένως χαμένο έλεγχο τους στη Γκαέτα. Σε μια προσπάθεια νομιμοποίησης της εξουσίας του, ο Ντοκιμπίλης παντρεύτηκε την Ματρόνα κόρη του Μπόνου, τον αδελφό του Κωνσταντίνου[5][6][7].
Η θητεία του Ντοκιμπίλη Α΄ έπεσε την εποχή των πολέμων μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων για την εξουσία πάνω στη Χερσόνησο των Απέννιων. Αφού κέρδισε την εξουσία, ο Ντοκιμπίλης συμμετείχε ενεργά σε εχθροπραξίες εναντίον των μουσουλμάνων, αλλά το 870 συνελήφθη από τους Σαρακηνούς και την κέρδισε ελευθερία του μόνο με τη βοήθεια του Αμάλφι. Ως ανταμοιβή για την απελευθέρωση του συνάψε ειρήνη μαζί του, όμως λόγω της άρνησης του να την σπάσει ο Πάπας Ιωάννης Ή΄ το 872 ή το 873 τον αφόρισε. Το ίδιο έγινε και με τον Σέργιο Β΄ της Νάπολης, ο οποίος είχε συνάψει κι αυτός συμμαχία με τους Άραβες, επίσης αφορίστηκε[3][8][9].
Ο Ιωάννης Η΄ έκανε αρκετές ακόμη προσπάθειες να κερδίσει την υποστήριξη του Ντοκιμπίλη στον αγώνα κατά των Σαρακηνών και, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, το 874 μεταβίβασε ακόμη και την εξουσία στις πόλεις Τραέτο (σύγχρονο Μίντουρνο) και Φοντί σε αυτόν. Ωστόσο, όλες οι προσπάθειες του Πάπα να εξαναγκάσει τον κυβερνήτη της Γκαέτα να διαλύσει τη συμμαχία με τους μουσουλμάνους ήταν ανεπιτυχείς. Το ταξίδι στην Καμπανία, που έγινε από τον Ιωάννη Η΄ το 876, δεν βοήθησε, κατά τη διάρκεια του οποίου μόνο οι Αμαλφίτες και οι Καπουάνοι ήταν υπέρ της πρότασης του Πάπα για πόλεμο με τους Σαρακινούς. Οι Γκαετάνοι όχι μόνο δεν έσπασαν τη συμμαχία με τους Σαρακηνούς, αλλά την ίδια χρονιά, μαζί με τους Άραβες, κράτησαν τη Ρώμη σε αποκλεισμό για αρκετό καιρό. Μόνο τον Ιούνιο του 877, κατά τις διαπραγματεύσεις στο Τραέττο, ο ο πάπας κατάφερε να λάβει από τους ηγέτες του Σαλέρνο, Κάπουας, Νάπολης, Γκαέτας και Αμάλφι τη συγκατάθεση να ξεκινήσουν στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Αράβων. Ωστόσο, αυτή η αντιμουσουλμανική ένωση ιταλών ηγεμόνων, για τη διατήρηση της οποίας ο Πάπας διέθεσε σημαντικά κεφάλαια, δεν κράτησε πολύ: ήδη στα τέλη του 879, ο πάπας Ιωάννης αναγκάστηκε να απειλήσει τους κυβερνήτες της Αμάλφι, της Νάπολης και της Γκαέτα με αφορισμό εάν δεν έσπαγαν τις συμμαχίες τους με τους Σαρακηνούς[3][10][9][11].
Το 877, ο Ντοκιμπίλης αναφέρεται ήδη ως ύπατος. Πιθανώς, εκείνη την εποχή ο κυβερνήτης της Γκαέτα είχε ήδη επιτύχει σημαντική αυτονομία από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αυτό επέτρεψε στον Ντοκιμπίλη τον ίδιο χρόνο, ακολουθώντας το παράδειγμα των προκατόχων του, να διορίσει τον γιο του Ιωάννη Α΄ ως συνκυβερνήτη. Έτσι, η κληρονομική μέθοδος μεταφοράς εξουσίας καθιερώθηκε τελικά στη Γκαέτα, η οποία επέτρεψε στους απογόνους του Ντοκιμπίλη να κυβερνήσουν την πόλη μέχρι το 1032. Ο τελευταίος Δούκας της Γκαέτα από τη δυναστεία που ιδρύθηκε από τον Ντοκιμπίλη ήταν ο Ιωάννης Β΄[12][13].
Μια νέα σύγκρουση μεταξύ του Ντοκιμπίλη και του πάπα Ιωάννη χρονολογείται από το 879. Ο λόγος για αυτό ήταν η υποστήριξη που παρείχε ο Πάπας, μετά το θάνατο του Λάντουλφ Γ΄ στον Πανδόλφο στον αγώνα για εξουσία επί του πριγκιπάτου της Κάπουας. Ο Ντοκιμπίλης υποστήριξε επίσης τον Λάντουλφ , έναν άλλο διεκδικητή του πρίγκιπα θρόνου. Προκειμένου να παρακινήσει τον Πανδόλφο να ξεκινήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του Ντοκιμπίλη, ο πάπας Ιωάννης το 880 ή το 881 του παραχώρησε το δικαίωμα σε ορισμένα από τα εδάφη του Δουκάτου της Γκαέτα, συμπεριλαμβανομένων των Τραέττο και Φοντί. Κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου, ο Πανδόλφος επιτέθηκε αρκετές φορές στα εδάφη του Ντοκιμπίλη και κατέλαβε τη Φόρμια. Σε απάντηση, ο ηγέτης της Γκαέτα, έχοντας λάβει στρατό από τους Σαρακηνούς που ζούσαν στην Αγρόπολη, όχι μόνο ανακατέλαβε γρήγορα όλα τα εδάφη που είχε χάσει από αυτόν, αλλά και ο ίδιος άρχισε να επιτίθεται στα εδάφη των εχθρών του. Ωστόσο, ο Ντοκιμπίλης δεν μπόρεσε να πετύχει περισσότερα, αφού οι Σαρακηνοί που προσέλαβε έστρεψαν τα όπλα τους εναντίον των Γκαετάνων και σε μια μάχη κοντά στην πόλη σκότωσαν πολλούς στρατιώτες του Ντοκιμπίλη. Μόνο αφού ο Ντοκιμπίληε έδωσε εδάφη στους Άραβες για να ζήσουν στις όχθες του ποταμού Γκαριγκλιάνο , κατάφερε να κάνει ειρήνη με τους πρώην συμμάχους του. Η στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ του Ντοκιμπίλη και Πανδούλφου διήρκεσε μέχρι το 882, όταν ο ίδιος ο Ιωάννης Η΄ ήρθε στη Γκαέτα και διαπραγματεύτηκε προσωπικά την ειρήνη με τον Ντοκιμπίλη. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, ο Ντοκιμπίλης αναγνώρισε τον Πανδόλφο ως νόμιμο πρίγκιπα της Κάπουα και δεσμεύτηκε να αποκηρύξει τη συμμαχία του με τους Σαρακηνούς. Ένα από τα μεσαιωνικά έγγραφα αναφέρει ότι ο Ντοκιμπίλης αναγνώρισε τον εαυτό του ως υποτελή της Αγίας Έδρας, αλλά δεν υπάρχουν αξιόπιστες πηγές για επιβεβαίωση μιας τέτοιας απόφασης του κυβερνήτη της Γκαέτα σε άλλες πηγές[3][14][15].
Μετά το θάνατο του Ιωάννη Η΄ το 882, ο Ντοκιμπίλης έσπασε την συμφωνία που είχαν κάνει, και το 887 και 903 προσέλαβε αποσπάσματα Σαρακηνών μισθοφόρων. Στην πρώτη περίπτωση, ο στρατός της Γκέτας ηττήθηκε από τους Καπουάνους, και στη δεύτερη περίπτωση, ο Ντοκιμπίλης κατάφερε να νικήσει τον συνδυασμένο στρατό της Κάπουα, του Μπενεβέντο, της Νάπολης και της Αμάλφης[3][16].
Σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την επιρροή του στην Κεντρική Ιταλία, ο Ντοτσιμπίλης έδωσε τις κόρες του από το γάμο του με την Ματρόνα σε εκπροσώπους της τοπικής αριστοκρατίας: την Μεγαλού στον Ροντζιπέρτο του Ακίνο, την Ευφημία στον έπαρχο Στέφανο, γιο του Δούκα της Νάπολης Γρηγόριου Δ΄. Τα έγγραφα αναφέρουν ότι ο Ντοτσιμπίλης είχε δύο ακόμη κόρες, τη Μπόνα και τη Μαρία, καθώς και δύο ακόμα γιους, τον έπαρχο Λέοντα και τον Ανατόλιο, ο οποίος το 906-924 ήταν Δούκας της Τερρακίνας[3][7][17][12].
Η τελευταία αναφορά για τον Ντοκιμπίλη ως κυβερνήτης της Γκαέτα χρονολογείται από το 890. Πιθανώς, εκείνη τη στιγμή αυτά τα εδάφη είχαν ήδη ενσωματωθεί πλήρως από τον Ντοκιμπίλη και οι πάπες είχαν χάσει εντελώς τον έλεγχο τους[16][18].
Η τελευταία φορά που αναφέρθηκε ο Ντοκιμπίλης στις σύγχρονες πηγές ήταν το 906. Στη συνέχεια, κατόπιν εντολής του, συντάχθηκε μια διαθήκη, η οποία απαριθμούσε τις εντολές του σχετικά με την κινητή και ακίνητη περιουσία που είχε. Ο Ντοκιμπίλης κληροδότησε μέρος αυτών των εδαφών στα παιδιά του, και έδωσε μέρος σε διάφορες εκκλησίες και μοναστήρια. Σύμφωνα με ορισμένες υποθέσεις, τον ίδιο χρόνο, ο κυβερνήτης της Γκαέτα θα μπορούσε να είχε παραιτηθεί από την εξουσία και να έγινε μοναχός. Δεν είναι γνωστό πότε πέθανε αλλά είναι αξιόπιστο ότι το 914 δεν ήταν πλέον ζωντανός. Ο διάδοχος του ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Ιωάννης, ο οποίος μοιράστηκε την εξουσία με τον γιο του Ντοκιμπίλη Β΄[3][16][19].
Ο Ντοτσιμπίλης είναι ο πιο διάσημος ηγέτης της Γκαέτα τον 9ο αιώνα. Ηγήθηκε μεγάλων κατασκευών στην πόλη, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης κατασκευής ενός μεγάλου παλατιού, που διατηρήθηκε εν μέρει στην εποχή μας. Επίσης άρχισε η κατασκευή των τειχών γύρω από την Γκαέτα. Πιθανώς, η σημαντική επέκταση της πόλης ανήκει την ίδια εποχή, από τις αρχές του 10ου αιώνα έγινε ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια στις ιταλικές ακτές του Τυρρηνικού πελάγους. Στα έγγραφα εκείνης της εποχής, αναφέρεται ότι έμποροι από την Γκαέα διαπραγματεύονταν όχι μόνο με τις χριστιανικές χώρες της Μεσογείου, αλλά και με τους Άραβες που ζούσαν στη Βόρεια Αφρική και τη Σικελία[20].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Schwarz U., Docibile, Dizionario Biografico degli Italiani, Roma, Istituto dell’Enciclopedia Italiana, volume 40, 1991
- ↑ Skinner 2003, p 14—19
- ↑ Skinner 2003, p 28—41
- ↑ Medieval Italy: An Encyclopedia, Kleinhenz Ch, New York & London, Routledge, 2004, page 395, isbn 978-1-1359-4880-1
- ↑ 7,0 7,1 Southern Italy (1), Foundation for Medieval Genealogy (Αγγλικά)
- ↑ Skinner 2003, p 28—41
- ↑ 9,0 9,1 Sennis A. di., Giovanni VIII|издание=Enciclopedia dei Papi, 2000
- ↑ Skinner 2003, p 28—41
- ↑ Kreutz 1996, σελ. 58—59.
- ↑ 12,0 12,1 Berto L. A., Giovanni, Dizionario Biografico degli Italiani, Roma, Istituto dell’Enciclopedia Italiana, volume 55, 2001
- ↑ Coppola G. di, Colamonico C., Chierici G., Mingazzini P., Pontieri E., Manfroni C., Cesari C., De Marinis T., Gaeta, Enciclopedia Italiana, Roma, 1932
- ↑ Skinner 2003, p 28—41
- ↑ Kreutz 1996, σελ. 61—62.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 Skinner 2003, σελ. 28—41.
- ↑ Skinner 2003, σελ. 17.
- ↑ Il Patrimonium Gaetano: origine e struttura (Ιταλικά)
- ↑ Schwarz U., Docibile, Dizionario Biografico degli Italiani, Roma, Istituto dell’Enciclopedia Italiana, volume 40, 1991
- ↑ Gigliozzi M. T. di.|, Gaeta, Enciclopedia dell’ Arte Medievale, 1995