Ντροπαλότητα
Η ντροπαλότητα ή και συστολή είναι το αίσθημα φόβου, έλλειψης άνεσης ή αδεξιότητας, όταν ένα άτομο βρίσκεται κοντά σε άλλους ανθρώπους. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε νέες καταστάσεις ή όταν κάποιος βρίσκεται απέναντι από άγνωστα άτομα. Ένα ντροπαλό άτομο μπορεί να επιλέξει να αποφύγει αυτές τις συναντήσεις. Αν και η ντροπαλότητα μπορεί να είναι χαρακτηριστικό των ανθρώπων που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, το κύριο χαρακτηριστικό της ντροπαλότητας είναι ο φόβος για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι για τη συμπεριφορά ενός ατόμου. Αυτός ο φόβος αρνητικών αντιδράσεων, όπως το γέλιο, οι ταπεινώσεις ή υποστηρικτές, κριτική ή απόρριψη μπορεί να προκαλέσει ένα ντροπαλό άτομο να υποχωρήσει. Οι ισχυρότερες μορφές ντροπαλότητας μπορούν να αναφερθούν ως κοινωνικό άγχος ή κοινωνική φοβία.[2]
Προέλευση Επεξεργασία
Η αρχική αιτία της ντροπαλότητας ποικίλλει. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν εντοπίσει γενετικά δεδομένα που υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η ντροπαλότητα είναι, τουλάχιστον, εν μέρει γενετική. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει ένα άτομο μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνο για τη ντροπαλότητά του. Αυτό περιλαμβάνει την παιδική κακοποίηση, ιδιαίτερα τη συναισθηματική κακοποίηση, όπως η γελοιοποίηση. Η ντροπαλότητα μπορεί να προέλθει αφού ένα άτομο έχει βιώσει μια αντίδραση σωματικού άγχους. Σε άλλες περιπτώσεις, η ντροπαλότητα φαίνεται να αναπτύσσεται πρώτα και μετά να προκαλεί σωματικά συμπτώματα άγχους. Η ντροπαλότητα διαφέρει από το κοινωνικό άγχος, το οποίο είναι μια ευρύτερη, συχνά σχετιζόμενη με την κατάθλιψη ψυχολογική κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρίας φόβου, φόβου ή ανησυχίας για την αξιολόγηση από άλλους σε κοινωνικές καταστάσεις σε βαθμό που προκαλεί πανικό.
Η ντροπαλότητα μπορεί να προέρχεται από γενετικά χαρακτηριστικά, το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει ένα άτομο και προσωπικές εμπειρίες. Η ντροπαλότητα μπορεί να είναι χαρακτηριστικό της προσωπικότητας ή μπορεί να εμφανιστεί σε ορισμένα στάδια ανάπτυξης στα παιδιά.
Γενετική και κληρονομικότητα Επεξεργασία
Η ντροπαλότητα μπαίνει συχνά εμπόδιο για τους ανθρώπους και την ανάπτυξή τους. Η αιτία της ντροπαλότητας συχνά αμφισβητείται, αλλά έχει διαπιστωθεί ότι ο φόβος σχετίζεται θετικά με τη ντροπαλότητα,[3] υποδηλώνοντας ότι τα φοβισμένα παιδιά είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξουν ντροπαλά αισθήματα, σε αντίθεση με τα παιδιά που φοβούνται λιγότερο. Η ντροπαλότητα μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε βιολογικό επίπεδο ως αποτέλεσμα της περίσσειας κορτιζόλης. Όταν η κορτιζόλη υπάρχει σε μεγαλύτερες ποσότητες, είναι γνωστό ότι καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου, καθιστώντας το πιο ευαίσθητο σε αρρώστιες και ασθένειες.[4] Η γενετική της ντροπαλότητας είναι ένας σχετικά μικρός τομέας έρευνας που έχει λάβει ακόμη μικρότερη προσοχή, αν και οι έρευνες για τις βιολογικές βάσεις της ντροπαλότητας χρονολογούνται από το 1988. Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η ντροπαλότητα και η επιθετικότητα σχετίζονται - μέσω μακρών και κοντών μορφών του γονιδίου DRD4, αν και απαιτείται πολύ περισσότερη έρευνα για αυτό. Επιπλέον, έχει προταθεί ότι η ντροπαλότητα και η κοινωνική φοβία (η διάκριση μεταξύ των δύο γίνεται όλο και πιο θολή) σχετίζονται με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Όπως και με άλλες μελέτες της συμπεριφορικής γενετικής, η μελέτη της ντροπαλότητας περιπλέκεται από τον αριθμό των γονιδίων που εμπλέκονται και τη σύγχυση στον ορισμό του φαινοτύπου. Η ονομασία του φαινοτύπου - και η μετάφραση των όρων μεταξύ γενετικής και ψυχολογίας - προκαλεί επίσης προβλήματα.
Αρκετοί γενετικοί δεσμοί με τη ντροπαλότητα είναι τρέχοντες τομείς έρευνας. Το ένα είναι ο πολυμορφισμός της περιοχής του προαγωγέα μεταφορέα σεροτονίνης ( 5-HTTLPR ), η μακρά μορφή του οποίου έχει αποδειχθεί ότι συσχετίζεται με τηn ντροπαλότητα σε παιδιά δημοτικού.[5] Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει μια σύνδεση μεταξύ αυτής της μορφής του γονιδίου και της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής με τον αυτισμό.[6] Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί μοντέλα ποντικών για την παραγωγή γονιδίων κατάλληλα για περαιτέρω μελέτη σε ανθρώπους. Ένα τέτοιο γονίδιο, το γονίδιο αποκαρβοξυλάσης του γλουταμικού οξέος (το οποίο κωδικοποιεί ένα ένζυμο που λειτουργεί στη σύνθεση GABA ), έχει μέχρι στιγμής αποδειχθεί ότι έχει κάποια σχέση με την αναστολή της συμπεριφοράς.[7]
Ένα άλλο γονίδιο, ο πολυμορφισμός του εξονίου III του γονιδίου του υποδοχέα D4 της ντοπαμίνης (DRD4), είχε αποτελέσει αντικείμενο μελετών τόσο για τη ντροπαλότητα όσο και για την επιθετικότητα και επί του παρόντος αποτελεί αντικείμενο μελετών για το χαρακτηριστικό της «αναζήτησης καινοτομίας». Μια μελέτη του 1996 σχετικά με τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το άγχος (η ντροπαλότητα είναι ένα από αυτά) παρατήρησε ότι, «Αν και δίδυμες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ατομικές διαφορές στις μετρήσεις των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας που σχετίζονται με το άγχος είναι κληρονομικές κατά 40-60%, κανένα από τα σχετικά γονίδια δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί» και ότι «10 έως 15 γονίδια μπορεί να προβλεφθεί ότι εμπλέκονται» στο χαρακτηριστικό του άγχους. Έκτοτε έχει σημειωθεί πρόοδος, ειδικά στον εντοπισμό άλλων πιθανών γονιδίων που εμπλέκονται στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, αλλά έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος προς την επιβεβαίωση αυτών των σχέσεων.[8] Η μακρά έκδοση της πολυμορφικής περιοχής που συνδέεται με το γονίδιο 5-HTT (5-HTTLPR) θεωρείται τώρα ότι συσχετίζεται με τη ντροπαλότητα,[5] αλλά στη μελέτη του 1996, η σύντομη έκδοση αποδείχθηκε ότι σχετίζεται με χαρακτηριστικά που βασίζονται στο άγχος.
Η Thalia Eley, καθηγήτρια αναπτυξιακής συμπεριφορικής γενετικής στο Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου, υποστηρίζει ότι μόνο το 30% περίπου της ντροπαλότητας είναι χαρακτηριστικό που κληρονομείται γενετικά, ενώ το υπόλοιπο εμφανίζεται ως απάντηση στο περιβάλλον του ατόμου.[9]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Peterson, Ashley L. (11 Απριλίου 2019). «Introversion, Shyness & Social Anxiety: What's the Difference?». Mental Health at Home. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2022. See also: ● Brown, Alexander. «Social Anxiety? Introvert? Or Shy?». Mind Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2022. ● Ditzell, Jeffrey· Raypole, Crystal (19 Μαρτίου 2021). «Yes, Introversion and Social Anxiety Are Two Different Things». Healthline. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Shyness and social phobia». Royal College of Psychiatrists. 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2014.
- ↑ Eggum, Natalie; Eisenberg, Nancy; Spinrad, Tracy; Reiser, Mark; Gaertner, Bridget; Sallquist, Julie; Smith, Cynthia (2009). «Development of Shyness: Relations with Children's Fearfulness, Sex, and Maternal Behavior». Infancy 14 (3): 325–345. doi:. PMID 20011459.
- ↑ Chung, Joanna Y.Y.; Evans, Mary Ann (2000). «Shyness and symptoms of illness in young children». Canadian Journal of Behavioural Science 32: 49–57. doi:. https://archive.org/details/sim_canadian-journal-of-behavioural-science_2000-01_32_1/page/n52.
- ↑ 5,0 5,1 Arbelle, Shoshana; Benjamin, Jonathan; Golin, Moshe; Kremer, Ilana; Belmaker, Robert H.; Ebstein, Richard P. (April 2003). «Relation of shyness in grade school children to the genotype for the long form of the serotonin transporter promoter region polymorphism». American Journal of Psychiatry 160 (4): 671–676. doi:. PMID 12668354. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychiatry_2003-04_160_4/page/671.
- ↑ Brune, CW; Kim, SJ; Salt, J; Leventhal, BL; Lord, C; Cook Jr, EH (2006). «5-HTTLPR Genotype-Specific Phenotype in Children and Adolescents with Autism». The American Journal of Psychiatry 163 (12): 2148–56. doi:. PMID 17151167. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychiatry_2006-12_163_12/page/2148.
- ↑ Smoller, Jordan W.; Rosenbaum, Jerold F.; Biederman, Joseph; Susswein, Lisa S.; Kennedy, John; Kagan, Jerome; Snidman, Nancy; Laird, Nan και άλλοι. (2001). «Genetic association analysis of behavioral inhibition using candidate loci from mouse models». American Journal of Medical Genetics 105 (3): 226–235. doi:. PMID 11353440.
- ↑ Lesch, Klaus-Peter; Bengal, Dietmar; Heils, Armin; Sabol, Sue Z.; Greenberg, Benjamin D.; Petri, Susanne; Benjamin, Jonathan; Muller, Clemens R. και άλλοι. (1996). «Association of anxiety-related traits with a polymorphism in the serotonin transporter gene regulatory region». Science 274 (5292): 1527–1531. doi:. PMID 8929413. Bibcode: 1996Sci...274.1527L.
- ↑ Keating, Sarah (5 Ιουνίου 2019). «The science behind why some of us are shy». BBC Future. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2019.