Η Ομάδα Ζήτα ή Ομάδα Ζ είναι μια υπηρεσία που δημιουργήθηκε στις 17/2/1979 με απόφαση της ηγεσίας του αστυνομικού σώματος.[1][2]

Σήμα Ομάδας Ζήτα δεκαετίας '90

Σύσταση Επεξεργασία

 
Η Ομάδα Ζήτα σε περιπολία
 
Η αρχική Ομάδα Ζ με τον Μανώλη Φραγκ. Σηφάκη

Σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη της Άμεσης Δράσης (στον Νομό Αττικής για αρχή), υπήρξε η σύσταση της ομάδας δικυκλιστών της Άμεσης Δράσης με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ομάδα Ζ» στις 17/2/1979, με απόφαση της τότε ηγεσίας της Αστυνομίας Πόλεων. Η ομάδα αυτή επανδρώθηκε στην αρχή από αστυνομικούς της Τροχαίας Αθηνών και στην συνέχεια από αστυνομικούς διαφόρων υπηρεσιών, οι οποίοι επιθυμούσαν να υπηρετήσουν στην Άμεση Δράση ως μοτοσικλετιστές με δική τους αίτηση.

Διευθυντής της Άμεσης Δράσης Αττικής ήταν ο αστυν. δ/ντής Εμμανουήλ Σηφάκης και προϊστάμενος της Ομάδας Ζ ο αστυν. Β΄ Παναγιώτης Σταθάτος με βοηθό τον ανθ/μο Δημήτριο Κουκιάσα.

Στις 18/2/79 εννέα μοτοσικλετιστές ανέλαβαν δοκιμαστικά καθήκοντα για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα του καινούργιου αυτού θεσμού. Στον ίδιο χρόνο και μετά τις πρώτες εντυπώσεις προστέθηκαν άλλοι έξι και ο αρχιφύλακας Κλέων Μώρος, που ήταν και ο πρώτος παραγωγικός αρχιφύλακας που οδηγούσε υπηρεσιακή μοτοσικλέτα. Κατά το πρώτο χρόνο της ίδρυσης και λειτουργίας και για χρονικό διάστημα ενός και πλέον χρόνου εκκινούντο 15 μοτοσικλετιστές.

Από 17-9-1981 εκκινούντο 55 μοτοσικλετιστές στα όρια που είχε η τότε Αστυνομία Πόλεων και αυξήθηκαν (έως το 1983) στους 100 μοτοσικλετιστές μέχρι που έγινε η ενοποίηση με το σώμα της Ελληνικής Χωροφυλακής και αργότερα η υπηρεσία της Ομάδας Ζήτα επεκτάθηκε και σε άλλα αστικά κέντρα όπως η Θεσσαλονίκη η Πάτρα κ.λπ.

Ονομασία Επεξεργασία

Το όνομά της ως Ομάδα "Ζ" το πήρε από την ελληνική αλφάβητο με τη χρήση του γράμματος ολογράφως ΖΗΤΑ ή Ζήτα και χρησιμοποιήθηκε ως κωδικός αναγνώρισης στον ασύρματο.

Όπως άλλες υπηρεσίες χρησιμοποιούν το Α (για τα περιπολικά) το Δ (για τους μοτοσικλετιστές της Τροχαίας) κ.λπ. έτσι κι αυτή η υπηρεσία έπρεπε να έχει ως αναγνωριστικό κάτι εύηχο για τη χρήση ασυρμάτου όταν τους καλούσαν και επιλέχτηκε το γράμμα "Ζ" της ελληνικής αλφαβήτου.

Δημιουργία σήματος Επεξεργασία

Το αρχικό σήμα της Ομάδας Ζήτα λίγο πριν την ενοποίηση της Ελ. Χωροφυλακής και Αστυνομίας Πόλεων ήταν πάνινο αλλά εξελίχθηκε τον επόμενο χρόνο σε πλαστικοποίηση μετά από πρόταση του Αρχιφύλακα Κων/νου Καβαλινάκη και υλοποιήθηκε στο εργαστήριο με την επωνυμία Taboo στην οδό Μάγερ (κέντρο Αθηνών) όπου φιλοτεχνήθηκε από τον ιδιοκτήτη του Παναγιώτη Μπιτζιλέκη (γραφίστα, απόφοιτο Σχολής Καλών Τεχνών) και από τον Αστυφύλακα Βασίλειο Τσάτσο για την τελική έκδοση του σήματος εκείνης της εποχής. Αργότερα έγινε μεταλλικό και κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις με φόντο μπορντό ή μαύρο.

Αποστολή Επεξεργασία

 
Η Ομάδα Ζήτα προπομπός ολυμπιακής φλόγας

Αποστολή του τμήματος μοτοσικλετιστών ήταν η κάλυψη των συστημάτων συναγερμού τα οποία ήταν συνδεδεμένα με το Κέντρο Επιχειρήσεων της Α. Δ., αρχικά έφταναν τα 811 σε αριθμό, και η έγκαιρη άφιξη της αστυνομίας σε σοβαρά συμβάντα.

Κριτήρια επιλογής του ανθρώπινου δυναμικού της Ομάδας ΖΗΤΑ ήταν το ήθος, το θάρρος, ο ακέραιος χαρακτήρας τους, η επαγγελματική κατάρτιση, η αποφασιστικότητα, καθώς και η ικανότητα οδήγησης μοτοσικλέτας, κριτήρια που και σήμερα εξακολουθούν να αποτελούν τη βάση επιλογής ενός δικυκλιστή. Το τελευταίο (περί ικανότητας οδήγησης) ήταν και το σπουδαιότερο γιατί ο μοτοσικλετιστής της Α.Δ. έπρεπε να αναπτύσσει μεγάλες ταχύτητες και επικίνδυνους ελιγμούς όταν οι περιστάσεις το απαιτούσαν (λόγου χάριν μια καταδίωξη).

Ο μοτοσικλετιστής της Α.Δ. (Άμεσης Δράσης) αντιμετωπίζει όλους τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν όλοι οι δικυκλιστές στο δρόμο και επιπροσθέτως εκτελεί την πλέον επικίνδυνη αποστολή καθόσον δεν χρησιμοποιεί τη μοτοσικλέτα του για μια απλή μετακίνηση ή και ψυχαγωγία, αλλά είναι ένας επαγγελματίας καλά εκπαιδευμένος οδηγός/αστυνομικός που ανά πάσα στιγμή τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του λόγω της φύσης της δουλειάς του και όλα αυτά για την προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο, κάτι για το οποίο έχει δώσει όρκο όπως όλοι οι αστυνομικοί.

Χρησιμότητα Επεξεργασία

Η σύσταση και η λειτουργία του νέου αυτού θεσμού αποδείχθηκε πολύ αποτελεσματική λόγω των επερχόμενων κυκλοφοριακών προβλημάτων, που είχαν προβλεφθεί για το πέρασμα των ετών στις μεγαλουπόλεις, και από την ανάγκη της γρήγορης παρουσίας της Άμεσης Δράσης σε διάφορα συμβάντα, κυρίως υψηλού κινδύνου (όπου δεν θα προλάβαιναν περιπολικά της ίδιας υπηρεσίας να φτάσουν γρήγορα στο συμβάν) κι έτσι έγινε ένας θεσμός πολύ χρήσιμος που θα πρέπει να αναπτύσσεται, όσο οι ανάγκες το απαιτούν, για την πάταξη διαφόρων μορφών εγκληματικότητας, για την συνέχεια της κοινωνικής προσφοράς προς τον πολίτη η οποία έχει σχέση με την παροχή άμεσης βοήθειας π.χ. προπομποί σε άμεσες μεταφορές ασθενούντων ατόμων –ενηλίκων ή ανηλίκων- σε διάφορα νοσηλευτικά ιδρύματα, συνοδείες ξένων επισήμων, αθλητικές εκδηλώσεις κ.λπ.

Απώλειες Επεξεργασία

Η επικινδυνότητα αυτής της υπηρεσίας φαίνεται από το πλήθος τραυματισμών αλλά και (μερικά παρακάτω) θανατηφόρων συμβάντων κατά την εκτέλεση υπηρεσίας.

  1. Αστυφ. ΛΑΔΙΑΣ Σπυρίδων ------------------------22/12/1980
  2. Αρχιφ. ΛΟΥΠΑΣΑΚΗΣ Αντώνιος ----------------21/06/1987
  3. Αστυφ. ΚΩΣΤΑΣ Δημήτριος -----------------------25/10/1991
  4. Αστυφ. ΓΟΝΤΙΚΑΣ Ευάγγελος -------------------11/11/1991
  5. Αστυφ. ΛΑΟΥΡΔΑΣ Ανδρέας ---------------------25/11/1995
  6. Αστυφ. ΚΟΤΣΙΑΣ Δημήτριος-------------------16-17/01/2002
  7. Αστυφ. ΔΗΜΟΣ Παναγιωτης ----------------------16/11/2003

Επίλογος Επεξεργασία

Η αριθμητική δύναμη αυτής της υπηρεσίας της Α.Δ. δεν δικαιολογεί τη λέξη Ομάδα, αλλά παρέμεινε το όνομα, από τον πρώτο της πυρήνα των 15 ατόμων, που χαρακτηριζόταν από το πνεύμα της συναδελφικότητας και ομαδικότητας, κάτι που ακολούθησαν και οι επόμενοι σταθμοί Ζ(ητάδες).

Η Ομάδα Ζήτα εξακολουθεί και υπάρχει στους κόλπους της Άμεσης Δράσης και μετρά 44 χρόνια ιστορία για την προσφορά της στο κοινωνικό σύνολο. Ίσως να αποδυναμώθηκε αριθμητικά με τον καιρό από τις δημιουργίες άλλων μονάδων δίκυκλης αστυνόμευσης (λόγου χάριν ΔΙ.ΑΣ.) αλλά η Ομάδα Ζήτα παραμένει η αιχμή του δόρατος που έχει να επιδείξει η ΕΛ.ΑΣ.

Διακριτικά Επεξεργασία

Παλαιότερα και σύγχρονα διακριτικά της ομάδας Ζ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ΟΜΑΔΑ ΖΗΤΑ
  2. Το συγκεκριμένο πρωταρχικό άρθρο περί της ιστορίας της Ομάδας Ζ γράφτηκε και συντάχθηκε τον Φεβρουάριο του 1987 από τον αστυφύλακα Βασίλειο Τσάτσο που υπήρξε ο πρώτος προγραμματιστής (υπολογιστών) της Ομάδας Ζήτα (αλλά και από τους πρώτους προγραμματιστές του πρώην Υπουργείου Δημόσιας Τάξης νυν Προστασίας του Πολίτη) και υπογράφηκε από τον τότε διοικητή της Αρχιφύλακα Κλέων Μώρο, ο οποίος με την σειρά του έκανε τις σχετικές παρεμβάσεις τα επόμενα χρόνια στην σύνταξη και διόρθωση του περιληπτικού αυτού κειμένου ως και τις αναφορές περί των (δειγματοληπτικών) θανατηφόρων συμβάντων που αφορούν το ανθρώπινο δυναμικό στην πορεία της Ομάδας Ζήτα.