Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας
| Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Το λήμμα πιθανόν να περιλαμβάνει πληροφορίες που αποτελούν πρωτότυπη έρευνα, που δεν έχουν προηγουμένως δημοσιευτεί ή δεν έχουν ελεγχθεί από ειδικούς. |
Η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας (ΟΕΣΟ) είναι μια εθελοντική πανουκρανική ένωση πολιτικών οργανώσεων, η οποία περιλαμβάνει 94 ελληνικές κοινωνίες σε 22 περιφέρειες της Ουκρανίας.
Η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας είναι η κυρία Αλεξάνδρα Προτσένκο-Πιτσατζή.
Στόχος της Ομοσπονδίας είναι να ενώσει τους Έλληνες για να προστατεύσουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά τους, να διαφυλάξουν την ελληνική διασπορά, την ιστορία και τα πολιτιστικά μνημεία, να αναζωογονήσουν την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων, την πνευματικότητα, τις παραδόσεις και τα έθιμα.
Σήμερα στο έδαφος της Ουκρανίας, σύμφωνα με την καταγραφή του 2001 διαμένουν 91,5 χιλιάδες Έλληνες από τους οποίους το 85 % κατοικεί στη περιφέρεια Ντονέτσκ.
Το 1995 ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας (η ΟΕΣΟ) με έδρα τη πόλη Μαριούπολη στη περιοχή της Αζοφικής θάλασσας. Σύμφωνα με την ιστορία, μετά τη μετανάστευση των Ελλήνων από την Κριμαία πάνω από 235 χρόνια πριν η Αζοφική αποτελεί μια περιοχή με συμπαγή ελληνικό πληθυσμό. Διατήρησαν τις ιστορικές τους ρίζες, την εθνική συνείδηση, την γλώσσα, τον πολιτισμό τα ήθη και τις παραδόσεις τους. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται από την ΟΕΣΟ στη μείωση των μεταναστευτικών τάσεων των συμπατριωτών. Για το σκοπό αυτό αναπτύχθηκε και εφαρμόζεται πρόγραμμα της διατήρησης της ελληνικής ομογένειας στην Ουκρανία. Όμως, η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εθνική πολιτική για μειονότητες. Δυστυχώς, πρέπει να παραδεχτούμε ότι από το 2000 η πολιτική αυτή δεν έχει μείνει στάσιμη. Ούτε είναι ευνοϊκές οι οικονομικές συνθήκες γενικότερα στη χώρα Ουκρανία.
Οι σχέσεις των ομογενών με την ιστορική πατρίδα είναι σταθερές. Έχουν ως ιστορικό υπόβαθρο την πνευματική και θρησκευτική κληρονομιά του αρχαίου και βυζαντινού πολιτισμού και το βασικότερο – έχουν αντέξει στο χρόνο. Στην Οδησσό βρίσκεται το κτήριο της «Φιλικής εταιρίας», που ξεκίνησε τον απελευθερωτικό αγώνα κατά του οθωμανικού ζυγού.
Το 1994, αντιπροσωπεία της ελληνικής κυβέρνησης με επικεφαλής τον Υφυπουργό Εξωτερικών Γρηγόρη Νιώτη επισκέφτηκε για πρώτη φορά την ελληνική Διασπορά στην Ουκρανία. Τον Απρίλιο του 2008, έφτασε στη Μαριούπολη υψηλή κρατική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Ελλάδας Κάρολο Παπούλια, ο οποίος παραβρέθηκε στην επίσημη τελετή έναρξης του Πολιτιστικού Κέντρου «Μαιώτιδα» της Ελληνικής κοινότητας Μαριούπολης. Κατά την συνάντηση με ομογενείς δημότες, ο Κάρολος Παπούλιας έδωσε εύσημα στην Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας και το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μαριούπολης για το ρόλο τους στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δυο αδελφικών λαών και τόνισε τη σπουδαιότητα της περαιτέρω ενίσχυσης της ελληνο-ουκρανικής πολιτικής διαλόγου σε διακρατικό επίπεδο. Η επίσκεψη αυτή έχει επηρεάσει καθοριστικά την πορεία των πολιτικών επαφών των ομογενών με την ιστορική πατρίδα τους.
Η ΟΕΣΟ έκανε ένα δύσκολο αγώνα όχι μόνο για τις εκδηλώσεις αλλά και δημιουργία υποδομών που θα ανέβαζαν τις κοινότητες σε ένα ανώτερο επίπεδο. Υπήρξε επίμονη προσπάθεια για να ξαναχτιστούν εκκλησίες όπως του Αγίου Γεωργίου στο Σαρτανά (2005) (με τη στήριξη του Δημοτικού Συμβουλίου Μαριούπολης, των εργοστασίων «ΜΜΚ Ιλιτσά» και «Αζοβμάς»), και ιατρικά κέντρα, όπως το Ελληνικό Διαγνωστικό Ιατρικό Κέντρο (2003) στη Μαριούπολη, η κλινική στο Στάριι Κριμ (2004), οικοδομήθηκαν ελληνοπρεπή κοσμήματα της Μαριούπολης - το Πολιτιστικό Κέντρο της ΟΕΣΟ (2000) στην Ελληνική Οδό, με δαπάνες της κατασκευαστικής εταιρίας «Μηχανική», το Πολιτιστικό Κέντρο της Ελληνικής Κοινότητας Μαριούπολης «Μαιώτιδα» (2008), η Ελληνική Πλατεία στο κέντρο της Μαριούπολης ως δωρεά της οικογένειας Μπούμπουρα (2018).
Η ΟΕΣΟ διευθύνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο, αποτελούμενο από 36 μέλη από όλη την Ουκρανία, το οποίο συνεδριάζει τακτικά τέσσερεις φορές το έτος. Σ'αυτές τις συνεδριάσεις συζητιούνται όλα τα επίκαιρα θέματα της λειτουργίας της ΟΕΣΟ καθώς και εκπονείται η γενική στρατηγική της δράσης της. Το ανώτατο όργανο της ΟΕΣΟ είναι το Συνέδριο, το οποίο συνεδριάζει τακτικά μια φορά σε 3 έτη. Το 2018 λειτουργούν 94 Ελληνικοί σύλλογοι στις 22 περιφέρειες της Ουκρανίας.
Ανάμεσα στις πιο επίκαιρες αποστολές, που έχει αναλάβει η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας, είναι η ανάπτυξη της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην Ουκρανία. Χάρη στην επαγγελματική της προσέγγιση στην οργάνωση της μελέτης της γλωσσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του ελληνικού λαού, καθώς και χάρη στη στενή συνεργασία με τις εκπαιδευτικές αρχές όλων των επιπέδων της Ουκρανίας και Ελλάδας, τους ακτιβιστές του ελληνικού εθνικού κινήματος και των δασκάλων της Νέας Ελληνικής έχουν επιτευχθεί τα εξής αποτελέσματα πάνω στο μορφωτικό τομέα:
- Σε κρατικό επίπεδο έχει αναγνωριστεί η Ελληνική, ως ξένη γλώσσα. 3.000 μαθητές μαθαίνουν τα Ελληνικά υποχρεωτικά ως δεύτερη ξένη γλώσσα.
- Κάθε χρόνο αυξάνεται αριθμός των εκπαιδευτηρίων, όπου η ελληνική γλώσσα, μαθαίνεται σαν δεύτερη ξένη. Κατά την εκπαιδευτική περίοδο 2017-2018, η ελληνική διδασκόταν σε πάνω από 4 χιλιάδες μαθητές, σε 58 εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπου περιλαμβάνονταν σχολεία γενικής εκπαίδευσης και κυριακάτικα, όπως επίσης και νηπιαγωγεία.
Διατήρηση, ανάπτυξη και εκλαϊκευση του ελληνικού πολιτισμού, των ηθών και παραδόσεων κατέχει σημαντική θέση στη δραστηριότητα της Ομοσπονδίας ελληνικών συλλόγων της Ουκρανίας.
Η ελληνική δημιουργική ελίτ, ήταν και είναι στη πρωτοπορία του σύγχρονου εθνικού κινήματος. Με το ταλέντο τους και καλλιτεχνική εργασία διατηρείται πνευματική σύνδεση των γενιών, ξυπνάει εθνική συνείδηση και πατριωτισμός των ομογενών. Διανοούμενους κι καλλιτέχνες που συνεχίζουν το έργο του Άρχιππου Κουίντζι, του Θεόκτιστου Χαρταχάι και του Γιώργη Κοσταπράφ, αλλά και απλούς αγρότες και εργαζόμενους στα βήματα του Λεόντι Χοναγμπέι και της Πάσα Αγγέλινα. Ο ηγέτης Θόδωρος Σταμπουλτζή, ο ποιητής Λεόντι Κυριάκοφ, ο συνθέτης-ποιητής Ντονάτ Πατρίτσα, ο ποιητής Θόδωρος Σεμπανίτς, ο συνθέτης και ενορχηστρωτής Βασίλι Αλιτά και η τραγουδίστρια-ακτιβίστρια Ταμάρα Κατσή, μαζί με δεκάδες ανθρώπους που έφυγαν από τη ζωή ή προσφέρουν ακόμα, έχτισαν στην κυριολεξία, πάντα σε συνεργασία ή υπό την αιγίδα της Ομοσπονδίας, το καινούργιο σύγχρονο πρόσωπο του Ελληνισμού στην Ουκρανία. Από τον φίλο της ΟΕΣΟ δημοσιογράφο Στέλιο Ελληνιάδη χογραφήθηκαν και μαγνητοσκοπήθηκαν δεκάδες μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα, από χωριό σε χωριό, από σύλλογο σε σύλλογο και από πόλη σε πόλη, ξεκινώντας από το «Πιρνέσου Άστρου» (Πρωινό Αστέρι), το «Πηγάδ», τα «Μαργαριτάρια του Σαρτανά», το «Παναΐρ» και η χορωδία γυναικών του Τσερνοπόλιε. Είναι πραγματική απόλαυση να βλέπεις και να ακούς τα ωραιότατα χορευτικά και φωνητικά συγκροτήματα με τις πολύχρωμες φορεσιές, αλλά και τις θεατρικές ομάδες, όπως αυτή του Σαρτανά ή των μικρών μαθητών από τα σχολεία που έχουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας. Αλλά και να θαυμάζεις τους αθλητές της πάλης ή τις ομάδες της διελκυστίνδας, που παραπέμπουν στους μεγάλους αθλητές παγκόσμιας εμβέλειας που έχει αναδείξει η ομογένεια .
Και όλο αυτό το «θαύμα», το απολαμβάνει κανείς στο Φεστιβάλ ελληνικού πολιτισμού «Μέγα Γιορτή» στο όνομα του Ντονάτ Πατρίτσα, που γίνεται μια φορά σε δυο ή τρία χρόνια κάθε φορά σε διαφορετικό τόπο στην Αζοφική. Εκατοντάδες επισκέπτες, ντόπιοι και αλλοδαποί, επίσημοι καλεσμένοι και φίλοι της Ομοσπονδίας είναι μάρτυρες της μαζικής χαράς και υπερηφάνειας!
Σήμερα στην Ουκρανία λειτουργούν 30 συγκροτήματα του βοκάλ, από τα οποία τα 5 συγκροτήματα είναι λαογραφικά, 38 συγκροτήματα χορού, 6 ενόργανα συγκροτήματα και 4 θέατρα. Τραγουδούν όχι μόνο στη Νέα Ελληνική, αλλά και στις ντόπιες διαλέκτους: «ρουμέϊκη» και «ουρούμικη», τις οποίες διατηρούν και μαθαίνουν και στις νέες γενιές. Από το 2018 στο σχολείο μουσικής του χωριού Σαρτανά οργανώθηκε το τμήμα μπουζούκι με την γενική δωρεά της Πρόεδρου του Σωματείου «ΚΑΛΛΙΓΑΙΑ» κας Ελένη Καραμπέρη.
Τακτικά σε χωριά και πόλεις της Ουκρανίας οι Ελληνικοί Σύλλογοι και η ΟΕΣΟ οργανώνει συναυλίες, Μέρες Ελληνικού πολιτισμού, Φεστιβάλ λαϊκής τέχνης των Ελλήνων της Αζοφικής.
Στους ελληνικούς συλλόγους καθιερώθηκε ο εορτασμός της ημέρας της Εθνικής Γιορτής της Ελλάδας και της Ημέρας του «Όχι».
Πολύ διάσημος στους Έλληνες είναι το Φεστιβάλ ελληνικού τραγουδιού στη μνήμη της Ελληνίδας τραγουδίστριας Ταμάρας Κατσή, καταγόμενης από το χωριό Σαρτανά. Από όλη την Ουκρανία και της χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης μαζεύονται παιδιά, έφηβοι και ενήλικες για να αναδείξουν το ταλέντο τους και την αγάπη για το ελληνικό τραγούδι!
Κοινωνικά προγράμματα Επεξεργασία
Η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας με τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας και του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, από το 1995 εφαρμόζει με επιτυχία κοινωνικά προγράμματα στην Ουκρανία. Κατά τη δύσκολη για την Ουκρανία οικονομική περίοδο, από το 1998, με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας και με την ιδιαίτερη προσωπική παρέμβαση του σπουδαίου πολιτικού και γνωστού επιχειρηματία και ευεργέτη, τότε προέδρου του παγκόσμιου ανθρωπιστικού οργανισμού HELLENICARE Άντριου Άθενς, λειτουργεί αποτελεσματικά το πρόγραμμα του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού για την παροχή πρώτων βοηθειών στους κατοίκους των χωριών: το 1999 – σε 25 χωριά, το 2000 – σε 30 χωριά, το 2002 – σε 35 χωριά, το 2004 – σε 15, κατά τα έτη 2005-2007 – σε 14 ελληνικά χωριά, με την συμβολή νοσοκόμων, ιατρείων και δωρεάν φαρμάκων. Στα πλαίσια των προγραμμάτων του ΣΑΕ, με τις προσπάθειες της HELLENICARE, το Σεπτέμβριο του 2001, στο 2ο δημοτικό νοσοκομείο της Μαριούπολης, ιδρύθηκε προσωρινό ελληνικό ιατρικό κέντρο. Παράλληλα, με πρωτοβουλία της ΟΕΣΟ και με τις οικονομικές εισφορές του Αντώνη Δούδου, του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου και του ιδρύματος HELLENICARE, ξεκίνησε η ανέγερση του Ελληνικού Ιατρικού Κέντρου. Σε λίγα χρόνια λειτουργίας απέκτησε τη φήμη του καλύτερου μη κρατικού ιατρικού ιδρύματος στην πόλη. Κατά την διάρκεια της λειτουργίας του το Κέντρο απέκτησε την ιδιότητα ενός από τα καλύτερα ιατρικά ιδρύματα της πόλης.
Από το φθινόπωρο του 2014 η ΟΕΣΟ ενεργά ασχολείται με την παροχή βοήθειας στους κατοίκους της εμπόλεμης ζώνης του Ντονμπάς. Λόγω της στρατιωτικής σύγκρουσης οι 22 ελληνικοί σύλλογοι βρέθηκαν στις περιοχές που προσωρινά δεν υπάγονται στο Ουκρανικό κράτος. Σε πλήθος χωριών, όπως για παράδειγμα στην περιοχή Τέλμανιβσκιι του Νομού Ντονιέτσκ, χάθηκε κάθε επαφή με αποτέλεσμα οι κάτοικοι αυτοί να αντιμετωπίζουν καθημερινά πολύ σοβαρές δυσκολίες. Προσπαθήσαμε ποικιλότροπα να συμβάλουμε στην επίλυση όλων αυτών των θεμάτων. Η ΟΕΣΟ απευθύνθηκε σε διάφορες υπηρεσίες και τώρα συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης της Ουκρανίας, με το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, με τις διεθνείς φιλανθρωπικές οργανώσεις : the UNΟ, the Danish Council, the Red Cross, ADRA, the OSCE Mission και UNICEF.
Από το Μάρτιο του 2016 τεράστια είναι η συμβολή προς τους ομογενείς της Ουκρανίας από την κοινωφελή οργάνωση «Ίδρυμα Μπούμπουρα». Χάρη στη στενή και καρποφόρα συνεργασία της Ομοσπονδίας με το ίδρυμα αυτό, σε σύντομο χρονικό διάστημα έχει εφαρμοστεί πρόγραμμα του Ιδρύματος για την οικονομική ενίσχυση παιδιών που προέρχονται από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, μονογονεϊκές και πολύτεκνες , σύμφωνα με το οποίο στη διάρκεια των εννέα μηνών 101 παιδιά από τα χωριά της εμπόλεμης ζώνης έλαβαν μηνιαία το ποσό των χιλίων γριβνών το καθένα.
Η διεθνής οργάνωση ADRA εκτός από τα προϊόντα διατροφής παρείχε και οικονομική ενίσχυση για την αποκατάσταση των δικτύων (γραμμών) παροχής ρεύματος και νερού στο χωριό Τσερμαλίκ.
Με πρωτοβουλία μας, το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στη Μαριούπολη απέκτησε 2 τόνους άνθρακα ενώ χορήγησε και οικονομικούς πόρους για την ανακαίνιση τριακοσίων (300) σπιτιών σε οκτώ ελληνικά χωριά, ενέργεια που έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να παραμείνουν στους τόπους τους.
Λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης του βιοτικού επιπέδου στην εμπόλεμη ζώνη, αυξήθηκαν θεαματικά οι ασθένειες της φυματίωσης και του καρκίνου. Με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στη Μαριούπολη παρείχε δυο καρδιογράφους : Ο 1ος χορηγήθηκε στο Ελληνικό Ιατρικό Κέντρο «Ιπποκράτης» και ο 2ος στο χωριό Γρανίτνοε. Επίσης, χορηγήθηκαν φάρμακα και πανάκριβος ιατρικός εξοπλισμός στο υγειονομικό τμήμα του κεντρικού νοσοκομείου της περιοχής Νικόλσκιι. Στο υγειονομικό νοσοκομείο της Μαριούπολης χορηγήθηκαν οικονομικοί πόροι για την απόκτηση φαρμάκων, την υγειονομική περίθαλψη ουκρανών στρατιωτών καθώς επίσης και 60 κούτες με αναγκαίο ιατρικό υλικό. Οικονομική ενίσχυση χορηγήθηκε επίσης για την κατασκευή του τρούλου του Ιερού Ναού της Παναγίας Πορταΐτισσας του χωριού Μαλογιανισόλ. Επίσης, λήφθηκε η ανθρωπιστική βοήθεια - δύο χιλιάδες τριάντα οκτώ (2038) παιδικά χριστουγεννιάτικα δώρα, «Τσάντα του Καλού Σαμαρείτη» από το διεθνές ίδρυμα «Μοζλίβιστ», που προορίζονται για τα παιδιά των εμπόλεμων περιοχών.