Πέτρος του Σαν Σουπεράνο

Ο Πέτρος του Σαν Σουπεράνο (Petro de San Superano) (Ναβάρρα - Αχαΐα 1402) ήταν μισθοφόρος από την περιοχή της Ναβάρρας, μέλος των Ναβαρραίων, στρατιωτικής μισθοφορικής ομάδας που έφτασε στην Ελλάδα το 1379. Διορίστηκε αρχικά στρατιωτικός διοικητής και μετά βάιλος στο Πριγκιπάτο της Αχαΐας (1386-1396) και έπειτα έγινε πρίγκιπάς του από το 1396 έως τον θάνατό του το 1402.

Πέτρος του Σαν Σουπεράνο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14ος αιώνας
Γασκώνη
ΘάνατοςΝοέμβριος 1402
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμισθοφόρος
στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαρία Β΄ Ζαχαρία
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΕταιρεία της Ναβάρρας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρίγκιπας της Αχαΐας (1396–1402)

Ο Πέτρος του Σαν Σουπεράνο εμφανίζεται με περισσότερες από μία εκδοχές του ονόματός του στη βιβλιογραφία. Παρακάτω αναφέρονται αφενός το όνομα με τα οποίο υπέγραφε ο ίδιος, αλλά και αυτά που άλλοι χρησιμοποιούσαν αναφερόμενοι σε αυτόν από επιστολές της εποχής, αλλά και οι πολλαπλοί μετέπειτα τρόποι αναφοράς σε αυτόν.

Σε επιστολή της 17ης Ιουλίου 1385 ο ίδιος ο Πέτρος υπογράφει Petro de Sancto Superano, capitano Pricipatus de la Morerya (κατά την εποχή που ήταν στρατιωτικός διοικητής στο πριγκιπάτο του Μοριά, ενώ ο Μαχιό ντε Κοκερέλ ήταν βάιλος)[1].

Στις 12 Σεπτεμβρίου του 1382, σε άλλη επιστολή αναφέρεται ως lo bort den Sen Subra, το οποίο ο συντάκτης του βιβλίου (1947) αναγράφει με ερωτηματικό και εξηγεί «Bort de Sant Cebriá (γνωστός και ως Pere de San Superano[2]

Στις 17 Απριλίου του 1387 σε επιστολή αποκαλείται Petro de Sent Siura capetano e vicario generali principatus d Acaya [3]

Στο ίδιο βιβλίο του 1947 ο συντάκτης του, σε σχόλιο της επιστολής της Agnes Acciajuoli, η οποία έγραφε προς τον αδελφό της Δονάτο (Donat), αναφέρει τον Πέτρο ως: «ο Pierre Bordeaux de Saint Superán, ο αποκαλούμενος Bort de Sant Cebriá»[4].

Σε βιβλίο του 1907 δίνεται η πληροφορία ότι αυτός (Pierre de San Superan) και ο Varvassa, διοικητές, αναφέρονται για πρώτη φορά το 1380, καθώς και ότι ο Σαν Σουπεράνο έλαβε την υπηκοότητα του Μπορντώ από τον Μαύρο Πρίγκιπα[5].

Αλλού εμφανίζεται ως Pierre Bordeaux de Saint Superan, Signore de Landirans.[6] Το Saint Superan (γαλλικά) ή San Superano (καταλανικά) αναφέρεται ως κάστρο, πιθανώς κοντά στο Λαντιράς (Landiras) 19 μίλια νότια-νοτιοανατολικά του Μπορντώ[7]. Στο Λαντιράς υπάρχει κάστρο (Château de Landiras) που είχε κατασκευαστεί το 1306[8].

Σε έκδοση του 1913 αναφέρεται ως S. Superan-Landiras[9].

Από πηγή του 1382, εμφανίζεται ως Pierre Lebourd de Saint-Supéran[10], μαζί με τον Bérard de Varvassa και αλλού απλά Pierre Lebourd[11] και σε μια άλλη παραλλαγή Petrus Lebord de Sancto Superano[12]

Αλλού, σε νεότερες πηγές (1994), αναφέρεται ως Pedro Bordo de San Superano [13] ή σε μια άλλη παραλλαγή (1885) Pedro Bordo de St. Exupery με την επεξήγηση «ή ο μπάσταρδος του San Superano»[14].

Τέλος, σε άλλη πηγή του 1883 αναφέρεται ως «Pierre de Saint Exupéry αποκαλούμενος σε λατινικά και ιταλικά κείμενα Petrus de Sancto Superano, Petro de San Superano, λεγόμενος Bordo ή Bordeaux από τον τόπο γέννησής του»[15].

Σε ελληνική εγκυκλοπαίδεια του 1931 (αλλά και σε άλλες πηγές) αναφέρεται ως Πέτρος Σουπερανός, αλλά και ότι σε ελληνικό έγγραφο είχε γραφεί ως Σανσοπράνος[16].

Επίσης σε ελληνική πηγή του 1869 αναφέρεται ως Βόρδης από τη Ναβάρρα[17] και σε άλλη του 1922 ως Βόρδος Σουπερανός[18].

Η ζωή του

Επεξεργασία

Ήταν ένας από τους τρεις αρχηγούς των Ναβαρραίων, που ήρθαν από το Δυρράχιο στην Ελλάδα. Το 1381 διορίστηκε βάιλος του πριγκιπάτου από τον πρίγκιπα Ιάκωβο ντε Μπω και μετά τον θάνατο του Ιακώβου οι Ναβαρραίοι απέκτησαν τον έλεγχο όλου του πριγκιπάτου. Το 1386 έγινε ο μοναδικός αρχηγός των Ναβαρραίων στην Ελλάδα και ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Βενετικής Δημοκρατίας και του πριγκιπάτου. Την ίδια χρονιά ο πάπας Ουρβανός δήλωσε ότι η οικογένεια των Μπω κατέπεσε των δικαιωμάτων τους στο πριγκιπάτο, το οποίο πλέον ανήκε στους Ναβαρραίους. Ο πάπας διόρισε γενικό βικάριο (πολιτικό βάιλό του) τον βαρόνο και αρχιεπίσκοπο Πατρών Παύλο Φόσκαρι ενώ ο Πέτρος παρέμεινε στη θέση του.

Ο Πέτρος βρισκόταν συνεχώς σε πόλεμο με το Δεσποτάτο του Μυστρά. Το 1394 ή 1395 συμμάχησε με τον Εβρενός Μπέη, που εισέβαλε στο Δεσποτάτο του Μυστρά και πολιόρκησαν μαζί την Άκοβα και την κατέλαβαν. Έπειτα συνέχισε μόνος του τον πόλεμο με το Δεσποτάτο, αλλά πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Έλληνες και ελευθερώθηκε, όταν η Βενετία πλήρωσε για να τον απελευθερώσει 50.000 υπέρπυρα.

Το 1396 αγόρασε το Πριγκιπάτο της Αχαΐας από τον πρίγκιπα Λαδίσλαο Α΄ της Νάπολης για 3.000 δουκάτα. Την ίδια χρονιά επισκεύασε το Εξαμίλιο και έκλεισε συμμαχία με τον Θεόδωρο Α΄ Παλαιολόγο για την κοινή αντιμετώπιση του οθωμανικού κινδύνου. Αντιμετώπισε μάλιστα επιτυχημένα μια οθωμανική εισβολή. Η συμμαχία δεν κράτησε πολύ, διότι ο Πέτρος του Σαν Σουπεράνο επιτέθηκε κατά των βενετικών κάστρων της Κορώνης και της Μεθώνης το 1401.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Νυμφεύτηκε την Μαρία Β΄ Ζαχαρία, η οποία και τον διαδέχτηκε στο πριγκιπάτο, όταν εκείνος απεβίωσε το 1402. Μαζί της απέκτησε έναν γιο, που πέθανε όταν ήταν ακόμα μωρό.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Diplomatari de l'Orient català (1301-1409): col·leció de documents per a la història de l'expedició catalana a Orient i dels ducats d'Atenes i Neopàtria, Antonio Rubió y Lluch, Institut d'Estudis Catalans, 1947, σελ. 613
  2. Diplomatari de l'Orient català (1301-1409), σελ. 575
  3. Diplomatari de l'Orient català (1301-1409), σελ. 641
  4. Diplomatari de l'Orient català (1301-1409), σελ. 655
  5. The Princes of Achaia and the Chronicles of Morea: A Study of Greece in the Middle Ages, Volume 2, σελ. 293, Rennell Rodd, 1907, "The captains Varvassa and Pierre de San Superan are now mentioned for the first time. The fact that San Superan had received the citizenship of Bordeaux from the Black Prince suggests the presumption that he was a soldier of fortune who ..."
  6. "Libro d'Oro della Nobility di Mediterranean" Bali's of Morea Αρχειοθετήθηκε 2012-03-21 στο Wayback Machine. "Pierre Bordeaux de Saint Superan, Signore de Landirans, Vicar General of Morea 1386-96, Prince de la Morea 1396-1402."
  7. A History of the Crusades: Fourteenth and fifteenth centuries, edited by Harry W. Hazard, Kenneth Meyer Setton, Univ of Wisconsin Press, 1969, σελ. 723
  8. Château de Landiras
  9. Les Hospitaliers à Rhodes jusqu'à la mort de Philibert de Naillac (1310-1421), Joseph Delaville Le Roulx, E. Leroux, 1913, σελ. 433 [1]
  10. Byzantina et Franco-Graeca: articles parus de 1935 à 1966, Volume 1, Raymond Joseph Loenertz, Ed. di Storia e Letteratura, 1970, σελ. 352
  11. Histoire du bas empire, Charles Le Beau, 12ος τόμος, Παρίσι, Chez Tenré, Libraire, 1819, σελ. 188, "Pierre Lebourd"
  12. Scriptores sacri et profani, auspiciis et munificentia serenissimorum nutritorum almae matris Jenensis ediderunt seminarii philologorum Jenensis magistri et qui olim sodales fuere ..., Teubner, 1903, "Petrus Lebord de Sancto Superano"
  13. The Late Medieval Balkans: a critical survey from the late twelfth century to the Ottoman conquest, John van Antwerp Fine, University of Michigan Press, 1994, σελ. 431
  14. [Los navarros en Grecia y El Ducado catalán de Atenas en la época ...] , σελ. 174, books.google.gr/books?id=J9RWAAAAMAAJ, Antonio Rubió y Lluch, 1886, "La Compañía recibió entonces unánimemente por capitán á Pedro de San Superano, llamado también Pedro Bordo de St. Exupery (2), ó el bastardo de San Superano..."
  15. Miscellanea di storia veneta, Volume 2, spese della Società, 1883, σελ. 148
  16. Λήμμα Σουπερανός, Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ελευθερουδάκη, Αθήνα 1931
  17. Σταματιάδης, Επαμ. «Οι Καταλανοί εν τη Ανατολή» Αθήναι, Τυπ. Κ. Αντωνιάδου,1869, σελ. 237.
  18. Η Σπάρτη δια μέσου των αιώνων, Παναγιώτης Χρ. Δούκας, 1922, σελ. 697 "Τέλος όμως ὴ Ένετία κατενόησεν ότι έπρεπε να ἐνεργὴση ή δραστηριώτερον συμπράττουσα μετά τῶν ἐν Πελοποννὴσω Ναυαρραίων. Καλέσας δέ ό αρχηγός τῶν Ναυαρραίων τότε Βόρδος Σουπερανός τόν δούκα τῶν Ἀθηνῶν Ατζαϊώίλην ..."
  • Setton, Kenneth M. (1975). A History of the Crusades: Volume III — The Fourteenth and Fifteenth Centuries. Madison: University of Wisconsin Press. 
  • Setton, Kenneth M. (1975). Catalan Domination of Athens 1311–1380. London: Variorum. 
Προκάτοχος
Λαδίσλαος Α΄ της Νεαπόλεως
Πρίγκιπας της Αχαΐας
 

1396 - 1402
Διάδοχος
Μαρία Β΄ Ζαχαρία