Ο Πίτερ Παν είναι ένας χαρακτήρας δημιουργημένος από τον Σκωτσέζο μυθιστοριογράφο και θεατρικό συγγραφέα  J.M.Barrie. Ένα ανεξάρτητο και σκανδαλιάρικο αγόρι που μπορεί να πετάξει και ποτέ δεν μεγαλώνει ο Πίτερ Παν περνά την αέναη παιδική του ηλικία με περιπέτειες στο μυθικό νησί της Χώρας του Ποτέ σαν αρχηγός των Χαμένων Παιδιών, αλληλεπριδρώντας με νεράιδες, πειρατές, γοργόνες, Ινδιάνους και κατά καιρούς με κανονικά παιδιά από τον κόσμο έξω από τη Χώρα του Ποτέ.

Πίτερ Παν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Peter Pan (Αγγλικά)
ΚατοικίαNeverland
Κήποι του Κένσινγκτον
Πληροφορίες ασχολίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πίτερ Παν έχει γίνει το σύμβολο της παιδικής αθωότητας και της απόδρασης. Εκτός από τις δύο διακεκριμένες δουλειές του Μπάρι, "Το μικρο άσπρο πουλί" (1902, με τα κεφάλαια 13-18 να έχουν εκδοθεί στο "Ο Πίτερ Παν στους κήπους του Κένσιγκτον" το 1906), και το θεατρικό έργο "Πίτερ Πάν" ή "Το αγόρι που δεν μεγάλωνε ποτέ" (1904, το οποίο το 1911 επεκτάθηκε σαν έργο με τον τίτλο "Πίτερ και Γουέντυ"), ο χαρακτήρας αυτός έχει χρησιμοποιηθεί σε μέσα ενημέρωσης και στο εμπόριo, προσαρμoσμένος και πιο εκτεταμένος από τις δουλειές του Μπάρι. Αυτές περιλαμβάνουν ταινία του βωβού του 1924, ταινία κινουμένων σχεδίων του Ντίσνευ το 1953, ταινία του 2003, σειρά της τηλεόρασης και πολλές άλλες δουλειές.

Η Αρχή

Ο Πήτερ Παν πρωτοεμφανίστηκε σαν χαρακτήρας στο έργο του Μπάρι, "το μικρό άσπρο πουλί (1902), ένα έργο για ενήλικες, στα κεφάλαια 13 -18, με τίτλο "Ο Πήτερ Πάν στους κήπους του Κένσιγκτον". Ο Πήτερ είναι ένα μωρό 7 ημερών και έχει πετάξει από το βρεφοκομείο στους κήπους του Κένσιγκτον στο Λονδίνο, όπου οι νεράιδες και τα πουλιά του μαθαίνουν να πετά. Περιγράφεται σαν κάτι μεταξύ αγοριού και πουλιού. Μετά την επιτυχία του έργου το 1904, οι εκδότες του Μπάρι, Χόντερ και Στάχτον, ξεχώρισαν αυτά τα κεφάλαια από το Μικρό Άσπρο πουλί και τα δημοσίευσαν το 1906 με τον τίτλο "Ο Πήτερ Παν στους κήπους του Κένσιγκτον, με την προσθήκη εικόνων του Άρθουρ Ράκχαμ. Ο Μπάρι επέστρεψε με τον χαρακτήρα του Πήτερ Πάν σαν πρωταγωνιστή με τον τίτλο "Πήτερ Πάν  ή το αγόρι που δεν μεγάλωσε ποτέ" με πρεμιέρα στις 27 Δεκεμβρίου 1904 στο Duke of York's Theatre του Λονδίνου. Ο Μπάρι αργότερα υιοθέτησε και εξέτεινε την ιστορία του έργου σε μυθιστόρημα, που δημοσιεύθηκε το 1911 με τίτλο "Πήτερ και Γουέντυ"

Ο J. M. Barrie είναι πιθανόν να βάσισε τον χαρακτήρα του Πήτερ Παν στον μεγαλύτερο αδελφό του Ντέιβιντ, που πέθανε σε ατύχημα σε πατινάζ στον πάγο την προηγούμενη μέρα των γενεθλίων του. Η μητέρα του και ο αδελφός του τον είχαν πλέον στο νού τους σαν ένα παντοτινό πλέον αγόρι.

Φυσική εμφάνιση
Ο Μπάρι ποτέ δεν έδωσε λεπτομερή περιγραφή του Πήτερ, και στο μυθιστόρημά του ακόμη άφηνε στην φαντασία του αναγνώστη όπως και κάθε άλλου χαρακτήρα μέσα στο έργο. Στο έργο, η στολή του είναι φτιαγμένη από φύλλα του φθινοπώρου και ιστούς αράχνης.Το όνομά του και το ότι παίζει φλάουτο ή πνευστό με καλάμια μας παραπέμπει στον Ελληνικό θεό και μυθολογικό χαρακτήρα του Πανός. Ο Μπάρι διατυπώνει στο "Πήτερ και Γουέντι" ότι ο Πήτερ Πάν είχα ακόμα όλα τα πρώτα δόντια του. Τον περιγράφει σαν ένα πανέμορφο αγόρι με πανέμορφο χαμόγελο, "ντυμένο με φύλλα από τα δέντρα και και τους χυμούς τους".

Είθισται, ο χαρακτήρας αυτός να παίζεται από μια μικρόσωμη ενήλικη γυναίκα. Στις πρώτες παραγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο, το κοστούμι του Πήτερ Παν ήταν ένας κοκκινωπός χιτώνας και σκούρο πράσινο καλτσόν, όπως αυτό που φορέθηκε από την Nina Boucicault το 1904. Το κοστούμι αυτό βρίσκεται στην έκθεση αντικειμένων στο σπίτι που γεννήθηκε ο Μπάρι. Το όμοιο κοστούμι που φορέθηκε από την  Pauline Chase (που έπαιζε το ρόλο από το 1906 ως το 1913) εκτίθεται στο Μουσείο του Λονδίνου. Πρώιμες ωστόσο εκδόσεις παραλλαγών της ιστορίας παρουσιάζουν κόκκινο κοστούμι, ενώ ένα πράσινο κοστούμι(είτε με, είτε χωρίς τα φύλλα) γίνεται πιο σύνηθες από τη δεκαετία του 1920, και ακόμη περισσότερο μετά την απόδοση της κινηματογραφικής ταινίας του Ντίσνεϊ με κινούμενα σχέδια.

Στις ταινίες του Ντίσνεϊ, ο Πήτερ φορά μια ενδυμασία που αποτελείται από κοντό πράσινο με φύλλα χιτώνα και καλτσόν από ένδυμα, και ένα καπελάκι με ένα κόκκινο φτερό επάνω του. Έχει αυτιά σαν ξωτικού, καστανά μάτια και τα μαλλιά του είναι κόκκινα.

Στην ταινία Hook (1991), ο χαρακτήρας παίζεται από τον ενήλικα  Robin Williams, με γαλάζια μάτια και σκούρα καστανά μαλλιά, και σε αναδρομές στη νεότητά του τα μαλλιά του είναι φωτεινά καστανά.Τα αυτιά του φαίνονται τονισμένα μόνο όταν ειναι ο Πήτερ Πάν και όχι σαν Peter Banning. Η ενδυμασία του φέρει προς την απόδοση από τον Ντίσνευ (χωρίς το καπελάκι).

Στην live απόδοση της ταινίας Πήτερ Παν στο 2003, απεικονίζεται από τον  Jeremy Sumpter, με ξανθά μαλλιά, γαλανά μάτια, γυμνά πόδια και ένα κοστούμι από φύλλα και διακοσμητικά αμπελιού.

Ηλικία

Στο "Μικρό άσπρο πουλί" (1902), και στο "Ο Πήτερ Πάν στους κήπους του Κένσινγκτον" (1906), ήταν μόνο επτά ετών.

Μολονότι η ηλικία του δεν αναφέρεται στο έργο του Μπάρι το 1904, ή στο μυθιστόρημα του 1911, στο μυθιστόρημα αναφερεται ότι έχει ακόμα τα μωρουδιακά του δόντια. Στις άλλες αποδόσεις του έργου ο ήρωας βρίσκεται στην ηλικία των 12 -13 ετών.

Προσωπικότητα

Ο Πήτερ είναι ένα υπερβολικό στερεότυπο ενός καυχησιάρικου και ξένοιαστου αγοριού. Παριστάνει τον σπουδαίο, ακόμη κι αν αυτή η σπουδαιότητα΄του είναι αμφισβητήσιμη (όπως όταν συγχαίρει τον εαυτό του όταν η Γουέντυ ξανά αγγίζει τη σκιά του). Στο έργο, καί στο βιβλίο, ο Πήτερ συμβολίζει τον εγωισμό της παιδικής ηλικίας, και παρουσιάζεται σαν κάποιος που ξεχνά εύκολα και είναι εγωκεντρικός.

Ο Πήτερ έχει μια αδιάφορη, πειρακτική στάση, και είναι χωρίς φόβο αγέρωχος όταν έρχεται η ώρα να μπει στον κίνδυνο. Ο  Μπάρι γράφει ότι όταν ο Πήτερ νόμισε ότι θα πεθάνει στο Marooners' Rock, φοβήθηκε, άν και ένιωσε μόνο ένα ρίγος.  Με αυτήν την φαιδρή στάση, λέει, "το να πεθάνεις θα είναι μια απαίσια μεγάλη περιπέτεια".  Στο έργο, ο ανώνυμος και αόρατος αφηγητής σκέφτεται πως αν ο Πήτερ είχε μείνει με την Γουέντυ, η κραυγή του μπορεί να γινόταν "το να ζεις είναι μια απαίσια μεγάλη περιπέτεια!" αλλά και πάλι δεν μπορείς να είσαι σίγουρος.

Ικανότητες

Η αρχετυπική ποιότητα του Πήτερ είναι η αέναη νεότητά του. Στο "Πήτερ και Γουέντυ", εξηγείται ότι ο Πήτερ πρέπει να ξεχάσει τις δικές του περιπέτειες και ό,τι μαθαίνει σε αυτόν τον κόσμο, προκειμένου να παραμείνει παιδί.

Η ικανότητα του Πήτερ να πετά είναι δεδομένη αλλά όχι με συνεπή μορφή. Στο "Μικρό άσπρο πουλί", μπορεί να πετά επειδή λέγεται ότι είναι μισός πουλί, όπως όλα τα μωρά. Στο έργο και στο μυθιστόρημα, διδάσκει στα παιδιά της οικογένειας Ντάρλινγκ να πετούν χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό "αγαπημένων υπέροχων σκέψεων" και νεραϊδόσκονη. Στην απόδοση του Μπάρι για τον θεατρικό Πήτερ Παν, "το παιδί που δεν θα μεγάλωνε ποτέ", ο συγγραφέας παρουσιάζει μια νεράιδα για τις πρακτικές ανάγκες μιας πτήσης.

...Κατόπιν της πρώτης παραγωγής έπρεπε να προσθέσω κάτι στο έργο κατ' απαίτηση των γονέων (οι οποίοι έδειξαν ότι με θεώρησαν τον υπεύθυνο) στο ότι κανείς δεν μπορεί να ίπταται αν δεν του ρίξει η νεράιδα τη σκόνη επάνω του, ΄καθώς πολλά παιδιά πηγαίνοντας στο σπίτι τους προσπάθησαν να κάνουν το ίδιο από τα κρεβάτια τους και κατέληξαν σε χειρουργεία. - J. M. Barrie

Ο Πήτερ είχε μια επιρροή σε όλη τη χώρα του Ποτέ και τους κατοίκους της όταν βρισκόταν εκεί. Ο Barrie υποστηρίζει ότι αν και η χώρα του Ποτέ παρουσιάζεται διαφορετική για το κάθε παιδί, το νησί "ξυπνά" όταν ο Πήτερ επιστρέφει από το ταξίδι του στο Λονδίνο. Στο κεφάλαιο "Νεραϊδολίμνη", στο βιβλίο "Πήτερ και Γουέντυ", ο  Barrie γράφει ότι δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα που ο Πήτερ δεν μπορεί να κάνει. Είναι ένας ικανός ξιφομάχος, μάχεται ακόμη και τον Κάπταιν Χούκ, του οποίο το χέρι κόπηκε σε μια μονομαχία. Έχει αξιοσημείωτη όραση και ακοή. Είναι ικανός στην μίμηση, αντιγράφοντας την φωνή του Χούκ και το τικ-τάκ από το ρολόι που έχει φάει ο κροκόδειλος.

Ο Πήτερ έχει την ικανότητα να δημιουργεί πράγματα που υπήρχαν στη φαντασία του και είναι ικανός να αισθάνεται τον κίνδυνο όταν υπάρχει τριγύρω.

Στο "Πήτερ και Γουέντυ", ο Barrie υποστηρίζει ότι ο θρύλος του Πήτερ Παν είναι κάτι που η κυρία Ντάρλινγκ το είχε ακούσει σαν παιδί, και ήταν ότι ο ΄Πήτερ Παν ήταν αυτός που όταν ένα παιδάκι πέθαινε το συνόδευε στον προορισμό του για να μην φοβάται.

Στο αρχικό έργο, ο Πήτερ ισχυρίζεται ότι κανένας δεν πρέπει ποτέ να τον αγγίξει (μολονότι δεν ξέρει το γιατί). Οι σκηνοθετικές οδηγίες απαιτούν κανείς να μην το κάνει αυτό μεσα στο έργο. Η Γουέντυ πλησιάζει τον Πήτερ για να του δώσει ένα "φιλί", αλλά την εμποδίζει η Τίνκερ Μπελ. Ωστόσο, οι John Caird και Trevor Nunn στο κείμενο για την παραγωγή του Βασιλικού θεάτρου το 1997, υποστηρίζουν οτι αυτό δεν ήταν ποτέ αυθεντική άποψη του Barrie, και προστέθηκε μόνο για μια παραγωγή του 1927, όταν η  Jean Forbes-Robertson πήρε τον κύριο ρόλο, και έπαιζε με μια ελαφρύτερη, πιο νεραϊδενια φυσικότητα. Η  Jean Robertson θα έπαιζε το ρόλο σχεδόν για κάθε χρόνο ως το 1939.