Παναγία Κανάλα
Συντεταγμένες: 37°20′41.14″N 24°26′10.21″E / 37.3447611°N 24.4361694°E
Η Παναγία Κανάλα είναι ιερή εικόνα και Ιερό Προσκύνημα στην Κύθνο. Βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νησιού, στο χωριό Κανάλα.
| Παναγία η Κανάλα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | εκκλησία |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°20′41″N 24°26′10″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Κύθνου |
| Τοποθεσία | Κανάλα Κύθνου |
| Χώρα | Ελλάδα |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η εικόνα Επεξεργασία
Στην εικόνα απεικονίζεται η Παναγία Βρεφοκρατούσα. Πρόκειται για ένα δείγμα μεταβυζαντινής τέχνης και θεωρείται έργο του περίφημου αγιογράφου ιερέως Εμμανουήλ Σκορδίλη του Κρητός[1]. Είναι μία μεγάλη εικόνα διαστάσεων 1μ x 0,80μ, και χρονολογείται το 1575.Στην εικόνα αυτή, η ήρεμη και γλυκιά μορφή της Παναγίας απεικονίζεται να κρατεί τον Χριστό με το αριστερό χέρι της. Ο Ιησούς φωλιάζει στην αγκαλιά της, με το πρόσωπο γυρισμένο προς τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Αριστερά και δεξιά απεικονίζονται οι Αρχάγγελοι Γαβριήλ και Μιχαήλ.
Σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο από ψαράδες στο "κανάλι" ανάμεσα στην Κύθνο και τη Σέριφο φωτίζοντας μέσα στη νύχτα.[2][3] Βγήκαν στη στεριά και αμέσως μετέφεραν την εικόνα στο χωριό τους, τη Δρυοπίδα, στο εσωτερικό του νησιού.Στη συνέχεια σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία εμφανίστηκε στον ύπνο των ψαράδων και τους υπέδειξε το σημείο ανέγερσης της εκκλησίας.[4][5][6][7]
Η Εκκλησία Επεξεργασία
Η εικόνα φυλάσσεται στην ομώνυμη εκκλησία στον οικισμό Κανάλα της Κύθνου, που έχει πάρει το όνομά του από την Παναγία. Ο αρχικός ναός ήταν χωματοσκεπής και μικρός. Το 1869 η αρχική εκκλησία κατεδαφίστηκε και αναδομήθηκε στη θέση της μια νέα, η οποία στη συνδρομή των κατοίκων της Δρυοπίδας διαμορφώθηκε στο βάθος του χρόνου μέχρι που πήρε τη σημερινή της μορφή, με τις πιο σημαντικές αλλαγές στον χώρο να γίνονται μετά το 1946.[1][2][3] Το 1973 η εκκλησία της Παναγίας Καναλάς αναγνωρίστηκε Ιερό Προσκύνημα με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.[8] Ο περίβολος του ναού είναι στολισμένος μεπετρόκτιστες καμάρες, πεζούλια, ξερολιθιές και λουλούδια και διαθέτει μια πλακόστρωτη πλατεία.
Εορτασμός Επεξεργασία
Η Παναγία Κανάλα είναι η προστάτιδα του νησιού και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους χώρους προσκυνήματος στις Κυκλάδες. Γιορτάζει κάθε Δεκαπενταύγουστο και από την 1η Αυγούστου τελείται κάθε απόγευμα η ακολουθία τους παρακλητικού κανόνος ή αλλιώς της παράκλησης, έως τη 13η Αυγούστου που ψάλλεται η αγρυπνία ("ολονυχτία") προς τη χάρη της.
Την παραμονή του εορτασμού ψάλλεται ο Μεγάλος Εσπερινός, και ακολουθεί μεγάλο πανηγύρι στον οικισμό με παραδοσιακή μουσική και χορό.
Οι εορτασμοί κορυφώνονται ανήμερα, όπου τελείται η Θεία Λειτουργία και μετά ακολουθεί περιφορά της εικόνας της Παναγίας στον οικισμό. Η περιφορά καταλήγει στον μώλο όπου γίνεται αναπαράσταση της εύρεσης της εικόνας της Παναγίας.[9] Εκεί, οι ιερείς ρίχνουν αντίγραφο της εικόνας στη θάλασσα και κόσμος βουτάει να την πιάσει, που θεωρείται μεγάλη ευλογία.
Στους παραπάνω εορτασμούς συμμετέχει και το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό με φρεγάτα, τιμητικό άγημα και μπάντα. Επίσης, πανηγύρι προς τιμήν της Παναγιάς πραγματοποιείται στις 8 Σεπτεμβρίου και συνοδεύεται από παραδοσιακό γλέντι.[10]
Αναφορές Επεξεργασία
"Η Παναγία η Στρατηλάτισσα και η Παναγία η Κανάλα και η Παναγία η Φλαμπουριανή ήσαν και οι τρείς αδελφάδες πολύ αγαπημέναις. Και επειδή δεν ήθελαν να είναι χωρισμέναις έχτισαν τοις εκκλησίαις των έτσι αντίκρυ τη μια 'ς στην άλλη, ώστε να βλέπονται πάντα."[11]
Την Παναγία Κανάλα αναφέρει και ο Νίκος Γκάτσος στο ποίημα του Κυκλαδίτικο όπου τη μελοποίηση την ανέλαβε ο Μάνος Χατζιδάκις.[12][13]
Φωτοθήκη Επεξεργασία
-
Φωτογραφία από το εσωτερικό της εκκλησίας -
Εξωτερική φωτογραφία της εκκλησίας Παναγίας Κανάλας -
Η εικόνα της Παναγίας Κανάλας -
Η εικόνα της Παναγίας Κανάλας στολισμένη για την εορτή του Δεκαπεντάγουστου -
Νυχτερινή φωτογραφία της εκκλησίας της Παναγίας Κανάλας
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «Κανάλα». KythnosInfo. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 «Εκκλησίες και Μοναστήρια». Δήμος Κύθνου. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 Γονίδης 1998, σελ. 16-17.
- ↑ «Η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς Κανάλας». KythnosInfo. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Παναγιά η Κανάλα». KythnosInfo. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Χιλιαδάκης 1949, σελ. 49-50.
- ↑ «Παναγιά Κανάλα: Η Εκκλησία με την θαυματουργή εικόνα στην Κύθνο». Εκκλησία Online. 29 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2022.
- ↑ Γονίδης 1998, σελ. 22.
- ↑ «Εκκλησίες και Μοναστήρια». Δήμος Κύθνου. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2019.
- ↑ «Παναγιά Κανάλα Κύθνου». Παναγιά Κανάλα. Kythnos Net. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2021.
- ↑ Πολίτης 2013, σελ. 118.
- ↑ «Η Παναγία Κανάλα». Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2023.
- ↑ «Κυκλαδίτικο». KythnosInfo. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
Πηγές Επεξεργασία
- Γονίδης, Κωνσταντίνος (1998). Παναγία Κανάλα. Κύθνος: Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Κανάλας.
- Χιλιαδάκης, Στέλιος (1949). Κύθνος. Αθήνα: Εκδόσεις Μαθιουδάκη.
- Πολίτης, Νικόλαος (2013). Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του ελληνικού λαού : Παραδόσεις. Αθήνα: Εκδόσεις Πελεκάνος.