Βικιπαίδεια

Πρωτάθλημα ΕΟΑ ποδοσφαίρου ανδρών 1906

(Ανακατεύθυνση από Πανελλήνιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου αντρών 1905-1906)

Οι Ετήσιοι αγώνες ποδοσφαιρίσεως 1906 καταγράφονται ως η εναρκτήρια διεξαγωγή ποδοσφαιρικής διοργάνωσης στην Ελλάδα. Πολλά στοιχεία παραμένουν άγνωστα και τα μόνα που οι απόψεις συγκλίνουν, πέραν του ότι υπήρξαν οι πρώτοι αντίστοιχοι, αποτελούν η πραγματοποίηση των αγώνων στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου (ακριβώς στη θέση που βρίσκεται σήμερα το στάδιο Καραϊσκάκη) και η ανακήρυξη ως νικητή του αθηναϊκού σωματείου Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος.

Ετήσιοι αγώνες ποδοσφαιρίσεως (Ε.Ο.Α)
Περίοδος1906
Πρωταθλήτρια ομάδαΕθνικός ΓΣ
1907 →

Τη διεξαγωγή αγώνων πρωταθλήματος ποδοσφαίρου για εναρκτήρια φορά στη χώρα συνδέουν άμεσα πρόσφατες έρευνες, αντίθετα από παλαιότερες αναφορές, με τη συμπερίληψη του αθλήματος στα 11 του προγράμματος για τους Μεσοολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας και την ελληνική εκπροσώπηση σε αυτούς. Ο πρωταθλητής, κατόπιν φιλικού προετοιμασίας με αντίπαλο ομάδα αξιωματικών του βρετανικού πολεμικού ναυτικού, μετείχε στο ολυμπιακό ποδοσφαιρικό τουρνουά που ακολούθησε τον Απρίλιο του 1906.

Πρωταθλητής Επεξεργασία

Η σύνθεση του Εθνικού ΓΣ στη νίκη με 7-0 επί του Πειραϊκού Συνδέσμου (αλφαβητικά):[1]

Γρ. Βρυώνης, Π. Βρυώνης, Α. Γεωργιάδης, Γιαννηκώστας, Ν. Δεκαβάλας, Όμ. Ιωσηφόγλου, Αλ. Καλαφάτης, Γ. Καλαφάτης, Α. Κοσμόπουλος, Δ. Λεκός και Γ. Μερκούρης.

Ο τύπος της εποχής αναφέρει τους αδελφούς Βρυώνη και τον Ιωσηφόγλου ως "διδαχθέντες την ποδοσφαίρισιν εν Γενεύη", το Γεωργιάδη "εν Ινδίαις" και το Μερκούρη "εν Λονδίνω".

Ιστορικό Επεξεργασία

Καταγραφή για επίσημο ενδιαφέρον περί ποδοσφαίρου στην Ελλάδα, υπάρχει τουλάχιστον από τον Ιανουάριο του 1894 και μέσω διοικητικού συμβουλίου του Πανελλήνιου Γυμναστικού Συλλόγου.[2] Βασικό όμως ρόλο για τη διείσδυση του αθλήματος σε επίπεδο νεολαίας, κοινού και αθλουμένων, υποστηρίζεται ότι διαδραμάτισαν η αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων το 1896 στην Αθήνα[3] και οι Μεσοολυμπιακοί του 1906 στην ίδια πόλη.[4] Η ένταξη του αθλήματος στο πρόγραμμα των αγώνων του 1896,[σ 1] υποχρέωσε σε μία πρώτη κυκλοφορία της μετάφρασης –έστω περιληπτικά και υπό μορφή φυλλαδίου– των Κανόνων του παιχνιδιού,[σ 2] ενώ στο αντίστοιχο των Μεσοολυμπιακών οδήγησε σε μία διοργάνωση για την επιλογή της ελληνικής εκπροσώπησης.[8]

Κατά την ενδιάμεση δεκαετία με αυτό ασχολούνταν, σε δευτερεύουσα και περιστασιακή βάση, μόνον αγωνιζόμενοι σε άλλα αθλήματα και βασικά τον στίβο.[9]

Διάφορες καταγραφές Επεξεργασία

Διοργανώθηκε από την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, τότε Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων ΕΟΑ, στα πλαίσια των Πανελληνίων Αγωνιστικών Παιδιών Αντισφαιρίσεως & Ποδοσφαιρίσεως του Μαρτίου 1906 κατά το παλαιό ημερολόγιο. [10][σ 3]

Μετείχαν τρεις (3) ομάδες αθλητικών σωματείων, οι οποίες αναμετρήθηκαν σε μονές συναντήσεις, δηλαδή ουσιαστικά σε ένα τουρνουά τριών παιχνιδιών στο Ποδηλατοδρόμιο. Ο περιμετρικός του στίβος ποδηλασίας, αφενός όριζε το χώρο με τις μεγαλύτερες διαστάσεις για τέλεση ποδοσφαιρικών αναμετρήσεων στην Αθήνα και τον Πειραιά της εποχής, αφετέρου επέτρεπε την παρακολούθηση από περισσότερους θεατές λόγω της επικλινούς του διαμόρφωσης. Εκεί εξάλλου ο προαναφερόμενος Εθνικός ΓΣ στις 3 Απρίλιου αντιμετώπισε, ενισχυμένος ίσως και με παίκτες από άλλα σωματεία, επίλεκτη ομάδα Βρετανών αξιωματικών, ενώ στις 23 και 24 του μηνός εκπροσώπησε την Ελλάδα στο ποδοσφαιρικό τουρνουά των Μεσοολυμπιακών Αγώνων του 1906.

Κατάταξη-αποτελέσματα Επεξεργασία

Δεν καταγράφεται το σύστημα διεξαγωγής και –εφόσον υπήρξαν– η πλήρης κατάταξη και ο αγώνας μεταξύ των δύο που ηττήθηκαν από τους πρωταθλητές.[11] [12] Χωρίς επίσης να παραθέτει τυχόν ανακήρυξη δευτεραθλητή συλλόγου, μεταγενέστερη πηγή προσθέτει την τέλεση και του Πειραϊκός-Πανελλήνιος 4-3.[13] Σε κάθε περίπτωση, η συνάντηση Εθνικός-Πανελλήνιος 3-0 μνημονεύεται από προγενέστερες αναφορές ως η πλέον αποφασιστική της διοργάνωσης,[14] [15] σε δε άλλες ως τελικός.[16]

Φιλικός αγώνας του Εθνικού ΓΣ με Βρετανούς αξιωματικούς Επεξεργασία

Οι μετέχοντες παίκτες στο πρώτο πρωτάθλημα Ελλάδας, ήταν αθλητές στίβου των τριών σωματείων και δευτερευόντως μόνο ασχολούνταν με το ποδόσφαιρο. Ενδεχόμενα κάποιοι από τους ικανότερους, ενίσχυσαν στις 3 Απριλίου τον Εθνικό Γυμναστικό Σύλλογο Αθηνών όταν συναντήθηκε με επίλεκτη ομάδα Βρετανών αξιωματικών, επ' ευκαιρία του κατάπλου θωρηκτών του Πολεμικού Ναυτικού της ξένης δύναμης έξω από το λιμένα Παλαιού Φαλήρου. Ο φιλικός αγώνας πραγματοποιήθηκε επίσης στο Ποδηλατοδρόμιον, παρουσία πλήθους θεατών ανάμεσα στους οποίους ο διάδοχος (ακόμα) Κωνσταντίνος, πριγκήπισσες και πρίγκηπες της ελληνικής βασιλικής οικογένειας. Είχε κανονική διάρκεια με μικρή διακοπή μεταξύ των δύο 45λεπτων, ενώ το αποτέλεσμα 18-0 υπέρ των φιλοξενούμενων αποτυπώνει την ποδοσφαιρική διαφορά δυναμικότητας εις βάρος των γηγενών, που "ηναγκάσθηκαν να περιορισθούν μόνον εις άμυναν κατιδόντες την ασύγκριτον υπεροχήν των Άγγλων". Τελικά "οι Έλληνες ποδοσφαιρισταί διεξαγομένου του αγώνος εκάλεσαν τους Άγγλους αντιπάλους των να τους προσφέρουν τέιον εις το «Ακταίον»".[17]

3 Απριλίου 1906
 Βρετανοί αξιωματικοί   18–0   Εθνικός ΓΣ Αθηνών Νέο Φάληρο, Ποδηλατοδρόμιον
(θέση σημερινού σταδ. Καραϊσκάκης)
Αναφορά
Τ Παναγής Βρυώνης
Ο Γεώργιος Γεροντάκης
Μ Όμηρος Ιωσηφόγλου
Μ Αλέξανδρος Καλαφάτης
Μ Κωνσταντίνος Μπότασης
Ε Παναγιώτης Μπότασης
Ε Γρηγόριος Βρυώνης
Ε Γεώργιος ή Α. Πάντος
Δραγούμης
Νέλλης
Θ. Νικολαΐδης
Φιλιάκος

Ελληνική 12άδα (διάταξη 2-3-5)

- Οι αδελφοί Βρυώνη και Μπόταση, Γεροντάκης, Ιωσηφόγλου, Καλαφάτης και ο Πάντος εφόσον πρόκειται για το Γεώργιο, εκπροσώπησαν έπειτα από 20ήμερο τη χώρα στο ποδοσφαιρικό τουρνουά των Μεσοολυμπιακών Αγώνων του 1906, με τον Εθνικό ΓΣ.[18][19] Εάν ο Πάντος ονομαζόταν Α., πιθανολογείται ότι αποτελούσε και αυτός αθλητή του σωματείου.
- Το ίδιο πρέπει να ίσχυε και για τους Δραγούμη (ένας Αλέξ. καταγράφεται ως μέσος στην ομάδα των αρχών του 1908) και Θ. Νικολαΐδη, δεδομένου ότι ένας μέσος και επιθετικός Θεόδωρος περιλαμβάνεται στα μέλη του συλλόγου τα οποία αποχώρησαν προς ίδρυση του ΣΠ Γουδή στα τέλη του χρόνου. Δεν έχει εξακριβωθεί προς το παρόν, όμως δύσκολα θα ταυτίζεται με το Θεόδωρο Νικολαΐδη επίσης του Γουδή, διεθνή μετά μία 14ετία στο ολυμπιακό τουρνουά του 1920 στην Αμβέρσα, με την πρώτη εθνική Ελλάδας.
- Εφόσον ο Εθνικός ΓΣ ενισχύθηκε όντως με μη-αθλητή του, αυτός μάλλον ήταν ο Νέλλης ή/και ο Φιλιάκος.
- Από όλους, οι μόνοι με πρότερη παιδεία στο άθλημα υπήρξαν ο Παναγής Βρυώνης, τερματοφύλακας της Σερβέτ Γενεύης κατά το διάστημα των σπουδών του και ο Όμηρος Ιωσηφόγλου, λόγω της παραμονής στην ίδια ελβετική πόλη και την ποδοσφαιρικά προηγμένη Σμύρνη, όντας έως πρόσφατα αθλητής του Πανιωνίου.
- Ορισμένες πηγές εμφανίζουν από παραδρομή τον επιθετικό Γεώργιο Καλαφάτη, εκ των πρωτοπόρων του ελληνικού ποδοσφαίρου και ιδρυτή του Παναθηναϊκού, στη θέση του μεγαλύτερου αδελφού του και μέσου Αλέξανδρου (συνιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του ΠΟΑ). Η σύγχιση επεκτείνεται και σχετικά με τη συμμετοχή στους Μεσοολυμπιακούς Αγώνες, σταδιακά πάντως αποκαθίσταται.[σ 4]
- Την επίβλεψη της προετοιμασίας του Εθνικού ΓΣ στο Ποδηλατοδρόμιον εν όψει των επικείμενων Μεσοολυμπιακών σε τρεις εβδομάδες, δέχτηκαν να αναλάβουν Βρετανοί αξιωματικοί.

Στη βρετανική ομάδα μετείχε ο Έλληνας Καστριώτης. Ίσως πρόκειται για τον επιθετικό Α. Καστριώτη, νικητή 18 μήνες αργότερα με τον ΣΠ Γουδή στο μεθεπόμενο πρωτάθλημα του φθινοπώρου 1907, διοργάνωσης από το Σύνδεσμο Αθλητικών & Γυμναστικών Σωματείων, τον τότε ΣΕΓΑΣ.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις δεν έλαβαν τελικά χώρα εξαιτίας της έλλειψης συμμετοχών, παρά μόνον αγώνας επίδειξης στο Ποδηλατοδρόμιο από Άγγλους φοιτητές, θεατές των Ολυμπιακών[5]
  2. ↑ το 1895 από τον ομογενή στο Λονδίνο (Α., Ανδρέα ή Γ. κατά διάφορες πηγές) Βλαστό, ο οποίος αναφέρεται ως "ο πρώτος Έλλην που ασχολήθηκε συστηματικά με το φουτ-μπωλ".[6] Το έργο του ολοκληρώθηκε το 1898 από τον Ιωάννη Χρυσάφη, γυμναστή και υψηλόβαθμο στέλεχος του αθλητισμού σε κρατικό και σωματειακό επίπεδο, με τη δημοσίευση της πρώτης πλήρους και "επίσημης" έκδοσης των κανονισμών στα ελληνικά[7] (περιοδικό Ποδηλατική & Αθλητική Επιθεώρησις της Ανατολής του Μιλτ. Νεγρεπόντη)
  3. ↑ δεν έχουν διαπιστωθεί, προς το παρόν, οι ακριβείς ημερομηνίες και δεδομένης της 13ήμερης διαφοράς, η διοργάνωση πιθανώς να άρχισε ή επεκτάθηκε μέσα στον Απρίλιο του ισχύοντος τώρα Γρηγοριανού ημερολογίου
  4. ↑ π.χ το 2011 κατόπιν υπόδειξης, διορθώθηκε από το Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation RSSSF. Στο Γεώργιο Καλαφάτη άλλωστε, ακόμη και εάν λάμβανε μέρος στο συγκεκριμένο φιλικό, δεν θα δινόταν η αντίστοιχη ευκαιρία σε διεθνείς αθλητικούς αγώνες της ΔΟΕ, έχοντας μόλις συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του και αυτό αμφίβολο.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Σήφης Βοτζάκης (συνεργ. Βαγγέλης Μελέκογλου), 100 χρόνια Παναθηναϊκός • Η ιστορία 1908-2008, Εκδόσεις Α.Α Λιβάνη, Αθήνα 2008, ISBN 960-1418-75-X, σελ. 19
  2. ↑ Χριστίνα Κουλούρη, Αθλητισμός και όψεις της αστικής κοινωνικότητας • Γυμναστικά και αθλητικά σωματεία 1870-1922[νεκρός σύνδεσμος], έκδοση Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), Αθήνα 1997, ISBN 960-7138-19-8, σελ. 227 [προσβάσιμο και μέσω του academia.edu
  3. ↑ Τάκης Γ. Σακελλαρίου, Το ελληνικό και παγκόσμιο ποδόσφαιρο • Μελέτη ιστορική και θεωρητική εκλαϊκευμένη, έκδοση Επιτροπής Τύπου και Διαφωτίσεως Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ), Αθήνα 1947, σελ. 52 [πιστή μεταφορά των σελ. 52 έως 56 υπάρχει από τον Ανδρέα Μπόμη στις αντίστοιχες 32-33 του μεταγενέστερου Γκολ 2000 • Ένας αιώνας ποδόσφαιρο (Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3)]
  4. ↑ Η ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου κατά την τελευταίαν 30ετίαν Αρχειοθετήθηκε 2015-02-19 στο Wayback Machine. [ψηφιακή σελ. 363], Αθανάσιος Σέμπος, εφημ. ΑΘΛΗΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ, 22.06.1938, σελ. 3
  5. ↑ συλλογικό έργο, Ελληνικός αθλητισμός • Ιστορική αναδρομή 1896-1996 / Στατιστικά όλων των αθλημάτων, έκδοση Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ), Υφυπουργείο Αθλητισμού, Αθήνα 1997, τμ. Α΄, σελ. 29
  6. ↑ λήμμα "Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα", Οδυσσέας Τσούτσος, Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια του αθλητισμού, Εκδόσεις Τ. Δρακόπουλος, Αθήνα 1961, σελ. 542 [όπως παραδίδεται από τον Ανδρέα Μπόμη στη σελ. 33 του Γκολ 2000 • Ένας αιώνας ποδόσφαιρο (Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3)]
  7. ↑ συλλογικό έργο (επιμ. Γιώργος Μπέρτσος), Οδηγός των σπορ, Εκδόσεις Πάπυρος Πρεςς, Αθήνα 1970, τόμ. Β, σελ. 76-77
  8. ↑ Ο Αθλητισμός, εφημ. Η Εστία, 27.04.1907 [όπως το παραδίδει ο Γιάννης Σταμίρης στο Πανόραμα του ελληνικού αθλητισμού (Ανθολογία από τον Ελληνικό Τύπο: 1894-1990), Ζήτα Ιατρικές Εκδόσεις, Αθήνα 1990, σελ. 67]
  9. ↑ Ανδρέας Μπόμης, Γκολ 2000 • Ένας αιώνας ποδόσφαιρο: αλμανάκ, ιστορία, σχόλια, Εκδ. Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3, σελ. 38
  10. ↑ "Αθλητισμός & Όψεις της Αστικής Κοινωνικότητας", Χριστίνα Κουλούρη, έκδοση από το Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών ΕΙΕ, Αθήνα 1997, ISBN 960-71381-9-8, σελ. 135
  11. ↑ Ανδρέας Μπόμης, Γκολ 2000 • Ένας αιώνας ποδόσφαιρο: αλμανάκ, ιστορία, σχόλια, Εκδ. Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3, σελ. 38
  12. ↑ Greece - Final Table 1905/06, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF) (Αγγλικά)
  13. ↑ Καρέ-καρέ τα πρωταθλήματα, Άγγελος Σκλαβουνάκης, εφημ. η ΠΡΑΣΙΝΗ, 29.03.2012
  14. ↑ Τάκης Γ. Σακελλαρίου, Το ελληνικό και παγκόσμιο ποδόσφαιρο • Μελέτη ιστορική και θεωρητική εκλαϊκευμένη, έκδοση Επιτροπής Τύπου και Διαφωτίσεως Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ), Αθήνα 1947, σελ. 57
  15. ↑ συλλογικό έργο (επιμ. Γιώργος Μπέρτσος), Οδηγός των σπορ, Εκδόσεις Πάπυρος Πρεςς, Αθήνα 1970, τόμ. Β, σελ. 77
  16. ↑ συλλογικό έργο, Ελληνικός αθλητισμός • Ιστορική αναδρομή 1896-1996 / Στατιστικά όλων των αθλημάτων, έκδοση Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ), Υφυπουργείο Αθλητισμού, Αθήνα 1997, τμ. Α΄, σελ. 39
  17. ↑ εφημ. «Εμπρός», 4/4/1906, σ. 4.
  18. ↑ Football Tournament of the IV. Olympiad, Søren Elbech and Karel Stokkermans, Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation RSSSF
  19. ↑ 1906 - Athens, Dr. Alfredo Pöge-Γεώργιος Κουσουνέλος-Jørgen Nielsen, International Federation of Football History & Statistics IFFHS

Πηγές Επεξεργασία

  • "Γκολ 2000: ένας Αιώνας Ποδόσφαιρο", Ανδρέας Μπόμης, Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα 2000, σελ. 38-39
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πρωτάθλημα_ΕΟΑ_ποδοσφαίρου_ανδρών_1906&oldid=10301421"