'Παταφυσική

φανταστική επιστήμη που στόχευε στη μελέτη φαινομένων πέρα ​​από τη μεταφυσική
(Ανακατεύθυνση από Παταφυσική)

Η 'Παταφυσική (στα γαλλικά ’pataphysique με απόστροφο πριν από τη λέξη) είναι η επιστήμη που επινοήθηκε από το συγγραφέα Αλφρέ Ζαρρύ ως η «επιστήμη των φανταστικών λύσεων και των παρανοήσεων, που αποδίδει συμβολικά σε γενικές γραμμές τις ιδιότητες των περιγραφομένων αντικειμένων από την πιθανότητα τους»[1]. Πρόκειται για μία παρωδία της σύγχρονης επιστήμης με στόχο τη μελέτη των φαινομένων πέρα από τα μεταφυσικά. Ο όρος άλλωστε προέρχεται ως παραφθορά από το ελληνικό «τὰ ἐπὶ τὰ φυσικά».

Το δίπλωμα 'παταφυσικής του Μ. Βιάν

Η ίδρυση της Παταφυσικής από τον Αλφρέ Ζαρρύ Επεξεργασία

Η λέξη 'Παταφυσική εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο θεατρικό έργο του Ζαρρύ «Γκινιόλ» (Guignol) που δημοσιεύτηκε στις 28 Απριλίου 1893 στο περιοδικό L'Écho de Paris littéraire illustré. Η επιστήμη όμως θεμελιώθηκε με το έργο του «Άθλοι και απόψεις του Δρος Φαουστρόλ,παταφυσικού» (Gestes et opinions du docteur Faustroll, pataphysicien) όπου επεξηγείται ότι είναι η επιστήμη που μελετάει τους κανόνες που ορίζουν τις εξαιρέσεις. Πρόκειται για τον απόλυτο αντι-απαγωγισμό που θεωρεί ότι το κάθε συμβάν εντός του σύμπαντος είναι εντελώς μοναδικό και διέπεται από δικούς του ιδιαίτερους νόμους.

Σύμφωνα με την Κατρίν Βελισσάρη: «Ο Αλφρέ Ζαρρύ κατασκεύασε ακόμη ένα όπλο, εξίσου τρομακτικό, που του επιτρέπει να κοιτάζει την ύπαρξη και τον κόσμο με το βλέμμα - ταυτόχρονα κοντινό και απόμακρο - του ορθολογιστή: την Παταφυσική, τη μέθοδο, που στη συνέχεια μετατράπηκε σε θεωρία, η οποία συνίσταται στην ατελεύτητη και αυστηρή πρακτική αναζήτησης της φανταστικής λύσης. Με άλλα λόγια, αφηγήσεις που υπόκεινται σε έναν κανόνα παραγωγής μαθηματικής τάξεως, που αναπτύσσει την αρχή της αναλογικότητας των αντιθέτων.» [2]

Το κολλέγιο Παταφυσικής Επεξεργασία

Το κολλέγιο Παταφυσικής (Collège de Pataphysique) ιδρύθηκε στις 11 Μαΐου του 1948 στο Παρίσι προκειμένου να συμπεριλάβει μια ομάδα από συγγραφείς και καλλιτέχνες που ενδιαφέρονταν για την φιλοσοφία της 'παταφυσικής. Επικεφαλής του κολεγίου εκλέχτηκε στις 10 Μαΐου 1959 ο Βαρώνος Ζαν Μολέ κατόπιν προτάσεως του Μπορίς Βιάν, με τον τίτλο του "Αντιεπιτρόπου" (Vice-Curateur) ως ο μοναδικός των μελών του κολεγίου που είχε γνωρίσει προσωπικά τον Ζαρρύ. Για τα επόμενα πέντε χρόνια μέχρι το θάνατο του (9/1/1961) το κολλέγιο θα διανύσει τη χρυσή εποχή του. Εκείνη την περίοδο οργανώθηκαν και οι υποεπιτροπές που επιβίωσαν ως τις μέρες μας. Οι δημόσιες δραστηριότητες του συνεχίστηκαν μέχρι το 1975 και μετά από μια εικοσιπενταετή περίοδο αφάνειας ξανάνοιξε τις πόρτες του πανηγυρικά το 2000. Το σύνθημα του κολεγίου είναι το λατινικό: «Eadem mutata resurgo».

Οι επιτροπές Επεξεργασία

Το κολλέγιο διαθέτει πολυάριθμες επιτροπές επιτροπές και απίστευτα πολλές υποεπιτροπές:

  • Γαληνότατη Υπερεπιτροπή των Γενικών Προνοητών (Sérénissime Sur-Commission des Provéditeurs Généraux)
  • Διαεπιτροπή & Υποεπιτροπή Επιτετραμμένη & Σατραπική δια τον ορισμό της λέξεως Επιτροπή (Transcommission & Sous-Commission Commissionnelle & Satrapique pour la définition du mot Commission)
  • Προεπιτροπή των ΔΕΚΑ Υποεπιτροπών των Εφημεριών (Précommission des DIX Sous-Commission des Permanences)
  • Accommission Dirimante
  • Επιτροπή των Επιτρεπομένων και Αρμονιών (Commission des Licéités & Harmonie, Cocommission des Inférences)
    • Sous-Commission des Solutions Imaginaires
    • Sous-Commission Doctrinaire
    • Prolongeant l'Activité de la Sous-Commission du Quatrième Manifeste
    • Sous-Commission des Formes & Grâces
    • Sous-Commission Chromologique
    • Sous-Commission des Probabilités
    • Sous-Commission des Usures
    • Sous-Commission des Révisions
    • Sous-Commission des Sciences Inexactes
    • Sous-Commission des Lieux
    • Sous-Commission des Jours & des Nuits (chronique)
  • Επιτροπή των απροβλέπτων (Commission des Imprévisibles, Cocommission des Inventions)
    • Sous-Commission du Grand Extraordinaire
    • Sous-Commission du Promptuaire
    • Sous-Commission des Prix & Pronostics budgétaires
    • Sous-Commission des Esprits
    • Sous-Commission de l'Acrote
    • Sous-Commission de la Gloire & des Protubérances
    • Intermission des Apothéoses
    • Intermission des Beaux-Arts & Laids-Arts
    • Intermission des Ornements
    • Intermission des Idées
    • Sous-Commission des Incompétences Réalisatrices
    • Sous-Commission des Épiphanies & Ithyphanies
    • Sous-Commission des Attentats
    • Sous-Commission des Anomphalies
    • Sous-Commission des Épipompes & Catananches
  • Επιτροπή των Προχείρων & Πρακτικών (Commission des Brouillons & Minutes, Cocommission des Ersatz)
    • Sous-Commission Lalologique
    • Sous-Commission de la Cantonade
    • Sous-Commission des Orphéons, Cliques & Claques
    • Sous-Commission des Paraphrases
    • Sous-Commission de Parémiographie
    • Sous-Commission des Cercopsies & Plagiats
    • Sous-Commission des Promulsidaires
    • Sous-Commission des Hypothèses & Piédestaux
    • Sous-Commission des Gloses & Gnoses assorties
    • Sous-Commission des Bascules & Trébuchets
    • Intermission des Approximations
    • Intermission de l'Umwertung
    • Sous-Commission des Apostilles
    • Sous-Commission des Types
  • Επιτροπή της τάξεως και του χρόνου (Commission de l'Ordre & du Temps)
    • Sous-Commission de l'Ordinaire & du Petit Extraordinaire
    • Sous-Commission des Intérimats, Parallages & Substitutions
    • Sous-Commission des Biais
    • Sous-Commission des Atermoiements & de toutes les Diamellèses
    • Sous-Commission des Péremptions
    • Sous-Commission des Étiages
    • Sous-Commission des Disparates Premières
    • Sous-Commission des Dianyses (appelé aussi des Travaux à Finir)
    • Sous-Commission Lustratoire
    • Sous-Commission des Pyramides & Polyèdres
    • Sous-Commission des Homades (chronique)
  • Επιτροπή των Πρωτοκαθεδριών (Commission des Préséances, Cocomission de Vêture)
    • Sous-Commission de la Maison de Sa Magnificence
    • Sous-Commission du Grand Extérieur
    • Sous-Commission des Diocèses
    • Sous-Commission des Espèces
    • Sous-Commission des Emblèmes
    • Sous-Commission des Monuments Anhistoriques & Historiques
    • Sous-Commission des Onomonymes
    • Intermission des Désinences
    • Intermission des Anagrammes
    • Sous-Commission des Interprétations
    • Intermission des Traductions & Trahisons
    • Intermission des Commodités Imaginaires
    • Sous-Commission des Équivalences
    • Sous-Commission des Infinitésimaux & Leptologies
    • Sous-Commission Mathématiques & Sciences Exactes
  • Επιτροπή των Διαπενταπληστών Περιφορών (Commission des Processions Transquinatoires, Cocomission des P*** S***)
    • Sous-Commission du Pape Marcel
    • Sous-Commission des Métastases, Assomptions, Diadoses & Assolements
    • Sous-Commission des Implications & Embrelages
    • Sous-Commission des Avitaillements & Rangements
    • Intermission des Résomptions (chronique)
    • Intermission des Évacuations (perm.)
    • Sous-Commission du Pain à Cornes
    • Intermission des Truffes
    • Sous-Commission du Nardigraphe
    • Sous-Commission des Funiculaires
    • Sous-Commission des Tampons
    • Sous-Commission des Blaireaux
    • Sous-Commission des Papillons
    • Sous-Commission des Escortes & Parapompes
  • Επιτροπή των ελλείψεων, των εκλίψεων και των αναισθησιών (Commission des Ellipses, Éclipses & Anesthésies)
    • Sous-Commission Co-Doctrinaire
    • Sous-Commission des Imprédicables & Épithètes
    • Sous-Commission des Inadéquations
    • Sous-Commission des Canons & Parangons
    • Intermission du Périmètre
    • Intermission de l'Amélioration des Moyennes
    • Sous-Commission des Paranomies
    • Sous-Commission des Moralités Sous-Entendues
    • Sous-Commission des Disparates II
    • Sous-Commission de l'Anachronisme & de la Couleur Locale
    • Sous-Commission des Utilités & Engagements
    • Sous-Commission des Paralysies & Anesthésies

Εκδόσεις του κολλεγίου Επεξεργασία

Στα τετράδια του Κολλεγίου Παταφυσικής (Les Cahiers du Collège de 'Pataphysique) κι έπειτα στους Φακέλους (les Dossiers), στα Subsidia Pataphysica και τα Τριμηνιαία Σημειωματάρια (les Carnets trimestriels) έχουν δημοσιευτεί αρκετά ανέκδοτα κείμενα του Ζαρρύ και σημαντικές μελέτες για τη ζωή και το έργο του. Σε περιοδικά του κολλεγίου εμφανίστηκαν τα πρώτα έργα της Ουλιπό καθώς και διάφορες μελέτες.

Επίσης στις εκδόσεις του κολλεγίου παρουσιάστηκαν ανέκδοτα έργα επιφανών συγγραφέων όπως ενδεικτικά οι Αντρέ Ζιντ, Τζέιμς Τζόυς, Ερίκ Σατί, Πωλ Βαλερύ, Ιούλιος Βερν, Αντονέν Αρτώ, Μαξ Ζακόμπ, Ζυλιάν Τορμά καθώς και διαφόρων αξιωματούχων του κολλεγίου όπως οι Ζαν Μπωντριγιάρ, Μαρσέλ Ντυσάν, Μαξ Ερνστ, Ζουάν Μιρό, Ζακ Πρεβέρ, Ρεϊμόν Κενώ, Μαν Ραίη, Μπορίς Βιάν, Ουμπέρτο Έκο, Αδελφοί Μαρξ κ.ά. Το 1952 άλλωστε το κολλέγιο εκτύπωσε το πρώτο έργο του Ευγένιου Ιονέσκο και αργότερα άλλα τρία.

Τέλος εξέδωσε έργα σε ξένες γλώσσες εκτός των γαλλικών καθώς ως οργανισμός με διεθνή ακτινοβολία είχε παραρτήματα και σε άλλες χώρες.

Διεθνής παρουσία Επεξεργασία

Η λάμψη του γαλλικού κολλεγίου οδήγησε στην ίδρυση διαφόρων αλλόγλωσσων παραρτημάτων σε άλλες χώρες. Στη δεκαετία του 1950 ιδρύθηκαν τα πρώτα παραρτήματα στο Μπουένος Άιρες και στο Μιλάνο, και στη δεκαετία του 1960 ακολούθησαν πολλές άλλες ευρωπαϊκές πόλεις (Λονδίνο, Εδιμβούργο, Βουδαπέστη, Λιέγη κ.ά.) Αργότερα κολλέγια 'Παταφυσικής ιδρύθηκαν στη Γερμανία, στη Σουηδία, στην Ελβετία, στην Ολλανδία αλλά και στον Καναδά και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Gestes et opinions du docteur Faustroll, pataphysicien: «La pataphysique est la science des solutions imaginaires, qui accorde symboliquement aux linéaments les propriétés des objets décrits par leur virtualité.» (μετάφραση του συντάκτη Alfred Jarry)
  2. Ο αχόρταγος σφετεριστής της Κατρίν Βελισσάρη, εφημ. Το Βήμα, 16/11/2003 (ανακτήθηκε 12/1/08)

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Les Très Riches Heures du Collège de ’Pataphysique, sous la direction de Thieri Foulc, πρόλογος Franck Ténot, Éditions Fayard, 2000.
  • Ruy Launoir, Clefs pour la ’Pataphysique, 1969, réédition augmentée, L’Hexaèdre, 2005
  • Συλλογικό, υπό τη δ/νση του σώματος Provéditeurs του κολλεγίου 'Παταφυσικής, Les très riches heures du Collège de ’Pataphysique, Librairie Arthème Fayard, 2000.
  • La collection complète des Viridis Candela και ιδιαίτερα το Dossiers du Collège de 'Pataphysique n°7, αφιέρωμα στην εκλογή της Αυτού Υπεροχότητας του Βαρώνου Μολέ (élection de Sa Magnificence le Baron Mollet), Φεβρουάριος 1959.
  • Ρεμόν Κενώ, Le Baron Mollet στο περιοδικό La Revue de Paris Τόμος 70, n°10, 1963.
  • Υποεπιτροπή του πάπα Μαρσέλ, Album mémorial en souvenir de Sa Magnificence le Baron Mollet, Vice-Curateur du Collège, Collège de 'Pataphysique, συλλογή Élyséenne, 1965.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία