Πεντελικό μάρμαρο

λευκό μάρμαρο από το Πεντελικό όρος

Το πεντελικό μάρμαρο είναι ποικιλία μαρμάρου που προέρχεται από το Πεντελικό όρος. Λόγω της γειτνίασης του τελευταίου με την Αθήνα, η εν λόγω ποικιλία ήταν η πιο διαδεδομένη σε χρήση στην περιοχή του λεκανοπεδίου σε έργα της κλασικής περιόδου, όπως ο Παρθενώνας, το Ερέχθειο ή τα Προπύλαια της Ακρόπολης, καθώς και σε έργα ρωμαϊκών χρόνων όπως το μνημείο του Φιλοπάππου.[2] Συνέχισε να χρησιμοποιείται στη σύγχρονη εποχή (π.χ. Ακαδημία Αθηνών). Επί του παρόντος, το λατομείο, που θεωρείται προστατευόμενο πολιτιστικό αγαθό, χρησιμοποιείται μόνο για εργασίες αποκατάστασης στην Ακρόπολη. Το μονοπάτι που χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα για τη μεταφορά των μαρμάρινων όγκων είναι μια συνεχής κατάβαση που ακολουθεί τη φυσική αποσάθρωση του εδάφους και έχει διερευνηθεί από τον επικεφαλής του έργου αποκατάστασης της Ακρόπολης, Μανώλη Κορρέ.[3]

Ανάγλυφο των Θρασέα και Ευανδρία,[1] μέσα 4ου αι.
Το Πεντελικό Όρος .
Πύλη Αθηνάς Αρχέγητης (Ρωμαϊκή Αγορά Αθηνών).
Το πεντελικό μάρμαρο


Σε αντίθεση με το μάρμαρο της Πάρου (το οποίο έχει εντελώς λευκό χρώμα και μεγαλύτερους διαφανείς κρυστάλλους), το μάρμαρο της Πεντέλης, επειδή περιέχει μια μικρή ποσότητα σιδήρου, αποκτά μια λεπτή χρυσή πατίνα στην επιφάνειά του λόγω οξείδωσης όταν εκτίθεται στον αέρα. Επίσης, αξιοσημείωτη στη γλυπτική του είναι η αιχμηρότητα των άκρων, η οποία επιτρέπει απόλυτα σφιχτές αρθρώσεις και αιχμηρές ακμές (χαρακτηριστικό των δωρικών κιόνων).[4]

Ορυκτολογικά, είναι ένα λεπτό ασβεστιτικό μάρμαρο, του οποίου η τυπική κοκκομετρία είναι 0,5 έως 1 χιλιοστόμετρα, ενώ σπανίως φτάνει τα 2 χιλιοστόμετρα. Το χρώμα στην πιο καθαρή του μορφή είναι λευκό, αν και σε ορισμένες φλέβες εμφανίζονται γκρίζα και πρασινωπά χρώματα. Ο ασβεστίτης αντιπροσωπεύει το 98% της σύνθεσής του (CaO 54,80, άλλα ανθρακικά άλατα 43,05), ενώ τα άλλα συστατικά φθάνουν τις ακόλουθες μέσες τιμές (σε ποσοστά μάζας): MgO 1,55, SiO2 1. 10, Fe2O3 0,14, Al2O3 0,20, K2O 0,09, Na2O 0,04, MnO 0,02.

Εικόνες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Max Kunze: Grabrelief des Thraseas und der Euandria. In: Staatliche Museen zu Berlin. Preußischer Kulturbesitz. Antikensammlung (Hrsg.): Die Antikensammlung im Pergamonmuseum und in Charlottenburg. von Zabern, Mainz 1992, ISBN 3-8053-1187-7, S. 114–115. Fuente citada en de:Grabrelief des Thraseas und der Euandria
  2. Kleiner, D.E.E. “The Monument of Philopappos.” Archaeologica 30 (1983), Athenaeus Deipnosophistae VIII.350c. Fuente citada en en:Philopappos Monument
  3. From Pentelicon to the Parthenon
  4. Daniel Boorstin, citado en recursos.cnice.mec.es

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Χ. Κολοτούρος: Marble & Technologie, Bd. 2. Αθήνα
  • Α. Ντβορακόφσκα: Λατομεία στην Αρχαία Ελλάδα. στο: Bibliotheca Antiqua 16, Πολωνική Ακαδημία Επιστημών, Βαρσοβία 1975
  • Norman Herz: Εφαρμογές σταθερών ισοτόπων σε προβλήματα κλασικών ελληνικών και ρωμαϊκών μαρμάρων: προέλευση, αυθεντικότητα και συναρμολόγηση αντικειμένων . στο: Entretiens d'archéologie et d'histoire, Les marbres blancs de Pyrénées. Saint-Bertrand-de-Comminges 1995, ISBN 2-9502446-7-X
  • JG Krünitz: Oeconomische Encyclopädie oder allgemeines System der Land-, Haus- und Staats-Wirthschaft. Μπάντα 84. Βερολίνο 1801
  • G. Richard Lepsius: Griechische Marmorstudien. 1890
  • R. Perrier: Marbres de l'Attique, des Cyclades et de Crète . στο: Le Mausolee, No. 698, 700, 1994
  • Ludwig Friedrich Wolfram: Vollständiges Lehrbuch der gesammten Baukunst; Erster Band: Lehre von den natürlichen Baustoffen, Erste Abtheilung. Von den naturlichen Baustoffen. Στουτγκάρδη (Καρλ Χόφμαν), Βιέννη (Carl Gerold'sche Buchhandlung) 1833