Περιοχές της Γαλλίας

γαλλική εδαφική υποδιαίρεση

Οι περιοχές της Γαλλίας (γαλλικά: régions‎‎) είναι μέρος της διοικητικής διαίρεσης της Γαλλικής Δημοκρατίας. Είναι ημιαυτόνομες περιοχές και ανέρχονται στον αριθμό των 18: 13 περιοχές στη Μητροπολιτική Γαλλία (συμπεριλαμβανομένης της Ημιαυτόνομης Περιοχής της Κορσικής, η οποία δεν φέρει τον τίτλο της «région» αν και έχει ανάλογες αρμοδιότητες) και 5 υπερπόντιους νομούς και περιοχές (η ημιαυτόνομη περιοχή της Μαγιότ δεν περιελάμβανε περιφερειακό συμβούλιο σε αντίθεση με τις τέσσερις άλλες ημιαυτόνομες υπερπόντιες περιοχές, αλλά μονάχα μια εκτελεστική συνέλευση η οποία υφίστατο στη θέση του Γενικού Συμβουλίου και του Περιφερειακού Συμβουλίου)[1][Note 1][2].

Το πεδίο δράσης των περιοχών είναι ιδιαίτερα ευρύ κυρίως για γενικότερους λόγους μεταξύ των ανταγωνιστικότητας, ενώ εκτείνεται από τη διαχείριση των λυκείων έως των τοπικών μέσων μαζικής μεταφοράς, περνώντας από την οικονομική ανάπτυξη και τη φορολογία.

Ο έλεγχός τους γίνεται σύμφωνα με το τέταρτο μέρος του Γενικού Κώδικα των Ημιαυτόνομων Περιοχών.

Ρόλος και διοίκηση

Επεξεργασία

Η περιοχή είναι ημιαυτόνομη περιοχή που διαθέτει εκλεγόμενο περιφερειακό συμβούλιο με, ως επικεφαλής του, έναν πρόεδρο που διαθέτει εκτελεστική εξουσία[3], ο οποίος υπάγεται a posteriori στον περιφερειάρχη.

Καθώς η Γαλλία είναι ενωτικό κράτος και αποκεντρωμένο, οι περιοχές, παρά το γεγονός ότι έχουν το καταστατικό ημιαυτόνομων περιοχών, δεν έχουν νομοθετική αυτονομία, ωστόσο μπορούν να θέτουν τοπικούς κανόνες[4]. Η μεταφορά αρμοδιοτήτων από πλευράς του Κράτους θα πρέπει να συνοδεύεται από την παραχώρηση οικονομικών πόρων τα οποία, στην πορεία, θα χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των εξόδων αυτών από το Κράτος.

Σύμφωνα με την αρχή ελεύθερης διοίκησης των ημιαυτόνομων περιοχών, οι περιοχές διαθέτουν δική τους οικονομική αυτονομία και, συνεπώς, δικό τους προϋπολογισμό, τον οποίο έχουν ως υποχρέωση να μοιράσουν σε διάφορους τομείς. Ο κύκλος εργασιών τους αποτελείται από την κρατική τους ενίσχυση, από τη μία, και από την τοπική τους φορολόγηση, από την άλλη[5].

Οι περιοχές, μέσω της γενικής διάταξης αναφορικά με τις αρμοδιότητές τους[6], έχουν ένα ευρύ πεδίο δράσης. Δραστηριοποιούνται κυρίως στον χώρο της εκπαίδευσης (διαχείριση των λυκείων), την ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα, την επαγγελματική κατάρτιση και τη μάθηση, την οικονομική ανάπτυξη, τη διαχείριση των εδαφών και των κατασκευών. Επιπλέον, διαθέτουν το δικαίωμα δοκιμής και ενδεχόμενης χρήσης του τοπικού δημοψηφίσματος.

Η περιοχή αποτελεί επίσης μια διοικητική περιφέρεια του Κράτους, η οποία διοικείται από τον περιφερειάρχη. Η περιφερειακή έδρα βρίσκεται, τις περισσότερες φορές, στην ιστορική έδρα της περιοχής. Ωστόσο, ενώ η περιοχή, ως ημιαυτόνομη περιοχή, δεν μπορεί να έχει υπό τη σκέπη της τους νομούς και τις κοινότητες[4], οι νομάρχες βρίσκονται υπό την εξουσία του περιφερειάρχη[7].

Οι περιοχές

Επεξεργασία

Οι 13 περιοχές της Μητροπολιτικής Γαλλίας και οι 5 υπερπόντιοι νομοί και περιοχές.

Διοικητική περιοχή Πρωτεύουσα
Ωβέρνη-Ρον-Αλπ Λυών
Βουργουνδία-Φρανς-Κοντέ Ντιζόν
Βρετάνη Ρεν
Σαντρ-Βαλ ντε Λουάρ Ορλεάνη
Κορσική Αζαξιό
Γκραντ Εστ Στρασβούργο
Ω-ντε-Φρανς Λιλ
Ιλ-ντε-Φρανς Παρίσι
Νορμανδία Ρουέν
Νέα Ακουιτανία Μπορντώ
Οξιτανία Τουλούζ
Περιοχή του Λίγηρα Ναντ
Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτή Μασσαλία
Διαμέρισμα Πρωτεύουσα
Γαλλική Γουιάνα Καγιέν
Γουαδελούπη Μπας-Τερ
Μαρτινίκη Φορ-ντε-Φρανς
Μαγιότ Μαμουτζού
Ρεϊνιόν Σαιν Ντενί

Οι παλαιές επαρχίες του Βασιλείου

Επεξεργασία

Πριν από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, το Βασίλειο της Γαλλίας ήταν χωρισμένο σε ιστορικές επαρχίες οι οποίες προέρχονταν από τη φεουδαρχική ιστορία και των οποίων, σε ορισμένες περιπτώσεις, το μέγεθος αντιστοιχούσε περίπου στις σημερινές περιοχές. Το 1789, οι επαρχίες αυτές καταργήθηκαν και τα γαλλικά εδάφη διαιρέθηκαν σε 83 νομούς. Η ιδιαιτερότητα της γαλλικής περίπτωσης ήταν ότι το τοπικό θέμα σχετιζόταν με το εθνικό. Όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής Ωτέν, « από τις αρχές του 19ου αιώνα, υφίσταται στη Γαλλία ένα κίνημα που αιτούνταν τη δημιουργία διοικητικών και πολιτικών οντοτήτων που θα βοηθούσαν στην αύξηση της αποκεντροποίησης των θεσμών και την αναγνώριση των τοπικών εθνικών ταυτοτήτων »[8].

Πράγματι, μετά τη Γαλλική Επανάσταση, το Έθνος πήρε τη θέση του Βασιλιά και το γαλλικό Κράτος διατήρησε την κεντροποιητική πολιτική του, κάτι που ανέδειξε και ο Αλεξί ντε Τοκεβίλ στο L'Ancien Régime et la Révolution το 1851: « εν μέσω του γκρεμού της Επανάστασης, ο περιφερειάρχης και ο επιστάτης είναι πιασμένοι χέρι-χέρι ».

Επιπλέον, ο νομός (ιστορία των γαλλικών νομών) έγινε ρασιοναλιστική βαθμίδα της εφαρμογής των δημοσίων πολιτικών, θεσμός που τέθηκε σε εφαρμογή μέσω των νόμων της 15ης Ιανουαρίου και 16ης Φεβρουαρίου 1790 των οποίων ο διαχωρισμός έγινε με πρωτοβουλία του Ονορέ-Γκαμπριέλ Ρικετί ντε Μιραμπώ, λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες, όμως όχι την τοπική ταυτότητα, λόγω του φόβου της εκ νέου δημιουργίας των πάλαι ποτέ ισχυρών κρατιδίων του Παλαιού Καθεστώτος.

Οι τοπικές διεκδικήσεις επανεμφανίστηκαν, εκ νέου, στα τέλη του 19ου αιώνα μέσω του Φρεντερίκ Μιστράλ και του Félibrige που επιθυμούσαν μια οξιτανική γλωσσική και πολιτισμική ταυτότητα στη λογοτεχνία, ρεύμα στο οποίο ήρθαν να προστεθούν τα αντεπαναστατικά ρεύματα, καθώς, όπως εξηγεί ο καθηγητής Ντανιέλ Σαϊλέρ « από τη στιγμή που έγινε η μεταφορά της εξουσίας προς το Κοινοβούλιο και κυρίως το Έθνος, η περιφέρεια ένιωσε τη διαφορετικότητά της και κρατήθηκε από την υποδεέστερη τάξη »[9]. Οι αλλαγές αυτές αποτέλεσαν και το ιδανικό ιδεολογικό πεδίο για την προστασία των τοπικών ταυτοτήτων στα πλαίσια μιας εθνικής και βασιλικής ανανέωσης που αντιπροσωπευόταν από το φιλοβασιλικό πολιτικό κόμμα Γαλλική Δράση του Σαρλ Μωράς[10] στις αρχές του 20ού αιώνα.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Αν και δεν επετεύχθη απαρτία κατά την πρώτη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου του νησιού το οποίο θα όριζε έναν νέο πρόεδρο και θα εκκινούσε, κι επίσημα πλέον, το νέο καταστατικό της Μαγιότ (η συνεδρίαση αυτή αναβλήθηκε για τις 3 Απριλίου), η Γαλλική Κυβέρνηση θεωρεί ότι ο 101ος γαλλικός νομός πράγματι δημιουργήθηκε την Πέμπτη 31 Μαρτίου καθώς το άρθρο 37 το νόμου υπ'αριθμόν 2010-1487 της 7ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με τον νομό της Μαγιότ προέβλεπε απλώς ότι « Με εξαίρεση αυτών των άρθρων 30 έως 35, οι παράμετροι του υπάρχοντος νόμου τίθονται σε ισχύ από την πρώτη συνεδρίαση μετά την ανανέωση του Γενικού Συμβουλίου της Μαγιότ το 2011. »

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Mayotte devient le 101e département français, Le Monde, 31 Μαρτίου 2011.
  2. Le Monde.fr "Mayotte accède à son statut de département dans la confusion", ανακτήθηκε στις 31/03/2011]
  3. Άρθρο L. 4231-1 του γενικού κώδικα των ημιαυτόνομων περιοχών.
  4. 4,0 4,1 Άρθρο 72 του Συντάγματος
  5. Robert Marconis, « France : recompositions territoriales », Documentation photographique n°8051, 2006, p.9.
  6. Άρθρο L. 4221-1 του γενικού κώδικα των ημιαυτόνομων περιοχών.
  7. Διάταγμα n°2010-146 της 16ης Φεβρουαρίου 2010 το οποίο τροποποιεί το διάταγμα n°2004-374 της 29ης Απριλίου 2004 σχετικά με τις αρμοδιότητες των περιφερειαρχών, την οργάνωση και τη δράση των υπηρεσιών του Κράτους εντός των περιοχών και των νομών.
  8. Droit administratif général, Jean-Louis Autin, Catherine Ribot, Litec, p.59.
  9. Les Partis autonomistes, Daniel Seiler, PUF, Que sais-je ? n°1997, p.20-21.
  10. L'Idée de décentralisation, Charles Maurras, 1898

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Dumont, Gérard-François, Les régions et la régionalisation en France, Paris, Éditions Ellipses, 2004.
  • Bazoche, Maud, Département ou région ? Les réformes territoriales de Fénelon à Jacques Attali, Ed. L'Harmattan, 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία