Πλημμύρες στον Νομό Έβρου (2021)

Κατά την περίοδο 12 Ιανουαρίου και 1 Φεβρουαρίου 2021, οι ποταμοί Ερυθροπόταμος και Έβρος (ελληνικά: Έβρος) ξεχείλισαν δύο φορές λόγω των ισχυρών καταιγίδων, προκαλώντας σοβαρές πλημμύρες στις γύρω περιοχές, οι οποίες οδήγησαν σε 1 θάνατο και προκάλεσαν σοβαρές ζημιές σε ιδιωτική και δημόσια περιουσία. Οι πλημμύρες χαρακτηρίστηκαν από τα ΜΜΕ και τους κατοίκους των περιοχών ως "από τις μεγαλύτερες καταστροφές που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η περιοχή".

Πλημμύρες στον Νομό Έβρου (2021)
Οι πλημμυρισμένες περιοχές δίπλα στο χωριό Αλεποχώρι, Έβρος, λίγες ώρες μετά την υπερχείλιση του Ερυθροπόταμου στις 12 Ιανουαρίου 2021.
Τοποθεσία	Ερυθροπόταμος & Έβρος, Ελλάδα
Αίτια	Υπερχείλιση των ποταμών Ερυθροπόταμος και Έβρος μετά από βροχοπτώσεις, κλιματική αλλαγή
Θάνατοι	1

Οι κάτοικοι της περιοχής αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητα και τα σπίτια τους λόγω των ανερχόμενων, ισχυρών πλημμύρων.

Καιρικές συνθήκες

Στις αρχές Ιανουαρίου, αμέσως μετά τα Θεοφάνια, άρχισε να βρέχει για μέρες ενώ δεν επηρεάστηκαν όλες οι περιοχές. Ωστόσο, στις 10 Ιανουαρίου, μια μεγάλη περιοχή της Θράκης επηρεάστηκε από έντονες και μεγάλες βροχοπτώσεις. Το χωριό Μικρό Δέρειο και τα ποτάμια αρχίζουν να ξεχειλίζουν στις πρωινές ώρες της 12ης Ιανουαρίου. Τον Ιανουάριο του 2021, η Αλεξανδρούπολη είχε βροχόπτωση 408mm ενώ το χωριό Μεταξάδες 203mm.

Μετά τις βροχοπτώσεις η θερμοκρασία παρέμεινε κάτω από μηδέν βαθμού Κελσίου, με αποτέλεσμα ορισμένες από τις πλημμυρισμένες περιοχές να μην καταφέρουν να στεγνώσουν. Ενώ οι θερμοκρασίες ήταν χαμηλές για αρκετές ημέρες, ξαφνικά ξεκίνησε μια ισχυρή χιονοθύελλα στην περιοχή.

Λίγες ημέρες αργότερα, αφού άρχισε να λιώνει το χιόνι, ξεκίνησε ξανά μια νέα ισχυρή βροχόπτωση στην περιοχή του Έβρου στις 1 Φεβρουαρίου 2021, προκαλώντας επιδεινωμένες πλημμύρες στις περιοχές Σουφλί και Αλεξανδρούπολη .

Χρονοδιάγραμμα γεγονότων στις 12 Ιανουαρίου

Τις πρωινές ώρες της 12ης Ιανουαρίου 2021, το χωριό Μικρό Δέρειο πλημμύρισε και εκκενώθηκε. Πολλά σπίτια συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής πλατείας του χωριού πλημμύρισαν και οι τοπικές αρχές ήταν παρόντες στην περιοχή για ώρες. Οι κάτοικοι κατάφεραν να μπουν μέσα στην εκκλησία του χωριού για να σωθούν. Τα σχολεία στο Μικρό Δέρειο έκλεισαν επι τόπου.

Παράλληλα, μια σιδερένια γέφυρα καταστράφηκε από την πίεση του νερού στο χωριό Λουτρά κοντά στην Αλεξανδρούπολη. Η γέφυρα συνέδεε τις δύο πλευρές του χωριού. Αμέσως μετά τοποθετήθηκαν προειδοποιητικές πινακίδες από τις αρχές του Δήμου Αλεξανδρούπολης για λόγους ασφαλείας.

Λίγες ώρες αργότερα, η Βουλγαρία άνοιξε το φράγμα του Ivaylovgrad, απελευθερώνοντας μεγάλες ποσότητες νερού στον ποταμό Έβρο .

Γύρω στις 14:00, ο Ερυθροπόταμος άρχισε να ξεπερνά τα αναμενόμενα επίπεδα και έφτασε στην κορυφή του αναχώματος γύρω από τον ποταμό. Στο μεταξύ, τα χωράφια γύρω από τους Μεταξάδες και το Αλεποχώρι άρχισαν να πλημμυρίζουν.

Γύρω στις 15:00, ένα λεωφορείο που μετέφερε επιβάτες από την Αλεξανδρούπολη στην Ορεστιάδα εγκλωβίστηκε στο πρακτορείο Φερών, το οποίο δεν μπόρεσε να μετακινηθεί λόγω του αποκλεισμού όλων των δρόμων λόγω πλημμυρών.

Οι δάσκαλοι που εργάζονταν στην Αλεξανδρούπολη δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν στο σπίτι τους και αυτό τους ανάγκασε να μείνουν στις Φέρες και στο Τυχερό μέχρι την επόμενη ημέρα.

Γύρω στις 16:00, ο Ερυθροπόταμος ξεχείλισε και τα αναχώματα έσπασαν, προκαλώντας σοβαρές ζημιές σε χωράφια και περιουσίες γύρω από την περιοχή πολλών χωριών του Δήμου Διδυμοτείχου.

Λίγα λεπτά αργότερα, η Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης ανακοίνωσε τη διακοπή της κυκλοφορίας στην Εθνική Οδό Αρδανίου - Ορμενίου (Α21), από τον οικισμό Προβατώνα προς την Επαρχία Δαδιάς.

Γύρω στις 17:00, το χωριό Πόρος εκκενώθηκε λόγω της υπερχείλισης του ρέματος "Τσάι" μετά από απόφαση του δημάρχου Αλεξανδρούπολης, Γιάννη Ζαμπούκη.

Τα αποδυτήρια του ποδοσφαιρικού γηπέδου Αλεποχωρίου πριν και κατά τη διάρκεια της πλημμύρας, 12 Ιανουαρίου 2021

Γύρω στις 19:00, το βουλγαρικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι τις επόμενες ώρες αναμένεται αύξηση της στάθμης του νερού των ποταμών Άρδα και Ερυθροπόταμου μετά τη σταδιακή και ελεγχόμενη απελευθέρωση νερού από το φράγμα Ιβάιλοβγκραντ.

Λίγα λεπτά αργότερα, το Αστυνομικό Τμήμα Αλεξανδρούπολης αποφάσισε να διακόψει προσωρινά την κυκλοφορία.

Γύρω στις 20:30, η στάθμη του Ερυθροπόταμου είχε ξεπεράσει το όριο επαγρύπνησης και είχε φτάσει τα 5,81 μέτρα με όριο συναγερμού τα 7 μέτρα. Αυτή τη στιγμή, πολλά χωριά στην περιοχή του Ερυθροπόταμου πλημμύρισαν με σοβαρές ζημιές σε κτίρια και χωράφια από την πίεση του νερού. Το υδραγωγείο στην περιοχή του Αλεποχωρίου πέρασε κάτω από το νερό και αυτό οδήγησε σε διακοπή του νερού στα χωριά Αλεποχώρι και Πολιά. Άλλα χωριά αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα με το νερό, αλλά δεν προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές.

Εν τω μεταξύ, οι κάτοικοι της νότιας περιοχής του χωριού Πολιά αναγκάστηκαν να εκκενώσουν τα σπίτια τους λόγω του σπασμένου αναχώματος στην περιοχή, που επέτρεψε την επιτάχυνση των πλημμυρών και ως εκ τούτου μεταφέρθηκαν προσωρινά με λεωφορείο σε ξενοδοχείο στο Διδυμότειχο, ώστε να αποτραπούν τραυματισμοί και θανάτοι.

Γύρω στις 23:00, ο δρόμος μεταξύ των χωριών Πολιάς και Αβδέλλας έσπασε στη μέση από την ισχυρή πίεση του ερχόμενου νερού. Κάτω από αυτόν τον δρόμο υπήρχαν οπτικές ίνες για το διαδίκτυο, οι οποίες είχαν αποκοπεί. Αυτό οδήγησε τις τηλεπικοινωνίες να μην είναι διαθέσιμες στο Αλεποχώρι.

Χρονοδιάγραμμα γεγονότων στις 1 Φεβρουαρίου

Από τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Φεβρουαρίου 2021, ισχυρές βροχοπτώσεις άρχισαν να πλήττουν την περιοχή του Έβρου. Λόγω προηγούμενης χιονοθύελλας, το χιόνι έλιωνε σε όλη την περιοχή. Το λιώσιμο του χιονιού σε συνδυασμό με τις έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν νέες σοβαρές πλημμύρες σε πολλές περιοχές.

Γύρω στις 10:30, στρατιωτικά οχήματα και οχήματα του δήμου Αλεξανδρούπολης μετέβησαν στον οικισμό Άπαλο προκειμένου να μεταφέρουν τα παιδιά του Νηπιαγωγείου, στο οποίο κόπηκε το ρεύμα και άρχισε να πλημμυρίζει το ισόγειο, στην εκκλησία του χωριού, ώστε οι γονείς να μπορούν να τα παραλάβουν με ασφάλεια.

Παράλληλα, ο δήμος Αλεξανδρούπολης ανακοίνωσε την αναστολή λειτουργίας όλων των σχολικών μονάδων στον Απάλο. Οι οικισμοί Άνθεια και Μαΐστρος αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα καθώς η στάθμη του νερού ανεβαίνει συνεχώς.

Γύρω στις 11:00, οι δρόμοι στο Σουφλί και την Αγνάντια πλημμύρισαν ενώ οι αρχές ήταν παρόντες σε περιοχές που χρειάζονταν βοήθεια.

Γύρω στις 12:00, μαθητές και καθηγητές εγκλωβίστηκαν στο λύκειο της Άνθειας. Επίσης, διακόπηκε η κυκλοφορία στην Εθνική Οδό Αρδανίου - Ορμενίου (Α21), από το χωριό Θυμαριά προς τον Προβατώνα.

Γύρω στις 13:00 οι μαθητές εγκλωβίστηκαν στο σχολείο του Απαλού και για το λόγο αυτό ξεκίνησε επιχείρηση διάσωσης από την πυροσβεστική. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, ωστόσο, ο 46χρονος Ζαφειρόπουλος Ιωάννης, οδηγός πυροσβεστικού οχήματος που συμμετείχε στις προσπάθειες διάσωσης, «κόλλησε» στο νερό της βροχής, καθώς απομακρυνόταν, και επομένως παρασύρθηκε από τα ορμητικά νερά και βρέθηκε νεκρός κοντά στα ρεύματα του αεροδρομίου. Στο όχημα επέβαιναν άλλοι δύο συνάδελφοι, οι οποίοι κατάφεραν να βγουν με ασφάλεια. Ο θάνατός του προκάλεσε πανελλήνιο σοκ και πένθος.

Γύρω στις 16:00, η εθνική οδός και πολλοί δρόμοι πλημμύρισαν. Πολλά χωράφια καταστράφηκαν και ορισμένα σπίτια υπέστησαν ζημιές.

Αργότερα εκείνη την ημέρα, έγιναν ανακοινώσεις από τον δήμαρχο Αλεξανδρούπολης σχετικά με την αναστολή των σχολείων στον Άπαλο και την Άνθεια λόγω κινδύνων και λόγω ζημιών σε κτίρια.

Συνέπειες

Ο κατεστραμμένος δρόμος στην Αβδέλλα μετά τις πλημμύρες της 12ης Ιανουαρίου 2021 στον Έβρο

Οι δύο μεγάλες αυτές πλημμύρες οδήγησαν σε σοβαρές ζημιές σε χωριά και χωράφια. Τείχη αποθηκών και γκαράζ γκρεμίστηκαν εντελώς από τη δύναμη του νερού. Σπίτια πλημμύρισαν από μέσα και κατέστρεψαν έπιπλα και προσωπικά αντικείμενα των κατοίκων. Πολλοί αγρότες είχαν σημαντικές απώλειες λόγω ζημιών στη σοδειά και σε αγροτικά οχήματα.

Ορισμένες περιοχές των αναχωμάτων στο Αλεποχώρι και την Πολιά είχαν σπάσει, αφήνοντας την περιοχή ευάλωτη για μελλοντικές πλημμύρες. Τα σπασμένα αναχώματα περιορίζουν επίσης τους αγρότες και τους κατοίκους να επισκέπτονται συγκεκριμένες περιοχές λόγω κατεστραμμένων μονοπατιών.

Ορισμένα μηχανήματα στα υδραγωγεία υπέστησαν ζημιές λόγω του ότι ήταν κάτω από το νερό κατά τη διάρκεια των πλημμυρών, γεγονός που οδήγησε σε διακοπή του νερού για περίπου μία εβδομάδα. Ως αποτέλεσμα, οι κάτοικοι ορισμένων οικισμών αναγκάστηκαν να μεταφέρουν κουβάδες με νερό από πηγές στην ευρύτερη περιοχή των τόπων κατοικίας τους. Λίγες ημέρες αργότερα, σε συνεννόηση με τις αρχές, τους δημάρχους και τους προέδρους των πόλεων και των οικισμών, στάλθηκαν μπουκάλια νερού στις πλατείες των χωριών ώστε κανένας κάτοικος να μην μείνει χωρίς πόσιμο νερό.

Ορισμένοι δρόμοι καταστράφηκαν, γεγονός που οδήγησε σε μεγάλες δυσκολίες στην κυκλοφορία. Κάτω από το δρόμο που κατέρρευσε στην Αβδέλλα, υπήρχαν οπτικές ίνες που ήταν υπεύθυνες για τη σύνδεση στο διαδίκτυο και για τη διασύνδεση των σταθερών τηλεφώνων στα χωριά Αλεποχώρι και Πολιά. Αυτό οδήγησε σε σοβαρές ζημιές οπτικών ινών που χρειάστηκαν περίπου δύο μήνες για να αποκατασταθούν, αφήνοντας τα παιδιά των περιοχών αυτών να μην μπορούν να παρακολουθήσουν εξ'αποστάσεως μαθήματα του σχολείου (τα οποία ήταν υποχρεωτικά λόγω ενός COVID-19 lockdown που είχε τεθεί από τον Νοέμβριο του 2020) για εβδομάδες έως ότου βρεθεί λύση.

Το πιο τραγικό γεγονός των πλημμυρών είναι ο θάνατος του 46χρονου πυροσβέστη Ιωάννη Ζαφειρόπουλου, ο οποίος ήταν πατέρας τριών παιδιών και συμμετείχε σε επιχείρηση απελευθέρωσης μαθητών από το σχολείο λόγω των πλημμυρών. Άφησε την τελευταία του πνοή, στην προσπάθειά του να απελευθερώσει μαθητές σε σχολείο στην περιοχή του Απάλου.