Πολιτισμός του Μαυροβουνίου

Ο πολιτισμός του Μαυροβουνίου χαρακτηρίζεται από πλουραλισμό και ποικιλία, όπως υποδηλώνει η ιστορία και η γεωγραφική θέση της χώρας. Ο πολιτισμός του Μαυροβουνίου έχει επιρροές από την αρχαία Ελλάδα, την Ιλλυρία και τη Ρώμη, το Χριστιανισμό, το Ισλάμ, τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία, τη Δημοκρατία της Βενετίας, την Αυστροουγγαρία και τη Γιουγκοσλαβία.

Ηθικές πεποιθήσεις και νόμοι

Μια πολύ σημαντική διάσταση του πολιτισμού του Μαυροβουνίου είναι το ηθικό ιδανικό «Čojstvo i Junaštvo», που μεταφράζεται ως Αγνότητα και ηρωισμός, ένας αρχαίος «κώδικας τιμής» του Μαυροβουνίου. Ένα άλλο αποτέλεσμα της μακραίωνης πολεμικής ιστορίας, είναι ο άγραφος κώδικας της ιπποσύνης, που ορίζει ότι για να αξίζει κάποιος πραγματικό σεβασμό από το λαό του, θα πρέπει να αποδείξει τις αρετές της ακεραιότητας, της αξιοπρέπειας, της ταπεινότητας, της αυτοθυσία για το δίκαιο σκοπό, το σεβασμό για τους άλλους και την ευθύτητα, μαζί με τη γενναιότητα. Η λαϊκή παράδοση θέλει τους Μαυροβούνιους να πολεμούν μέχρι θανάτου, καθώς η αιχμαλωσία θεωρούνταν η μεγαλύτερη ντροπή. Αυτός ο κώδικας συμπεριφοράς εξακολουθεί να είναι πολύ ριζωμένος, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, στο σύνολο των ηθικών πεποιθήσεων κάθε Μαυροβούνιου.

Μια λαϊκή παράδοση του Μαυροβουνίου που έγινε νόμος στο Μαυροβούνιο από τον Βασιλιά Νικόλαο, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, απαιτούσε από τους νεόνυμφους να φυτεύσουν μια ελιά την ημέρα του γάμου τους ως σύμβολο του δεσμού τους.

Ο διαβόητος Μαυροβούνιος παραδοσιακός νόμος της βεντέτας, γνωστός ως «Krvna Osveta», ορίζει ότι ένας Μαυροβούνιος πρέπει να εκδικηθεί όποιον σκότωσε συγγενή του, είτε σκοτώνοντας το δολοφόνο ή έναν από τους στενούς συγγενείς του δολοφόνου. Πρόκειται για άγραφο «νόμο» που συναντάμε και σε άλλους βαλκανικούς λαούς.

Θρησκεία και πίστη

Η κοινωνία του Μαυροβουνίου εξακολουθεί να είναι έντονα πατριαρχική και συντηρητική. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η συντριπτική πλειοψηφία (άνω του 96%) των κατοίκων του Μαυροβουνίου δήλωσαν μέλη κάποιας θρησκευτικής κοινότητας. Έτσι, παρότι ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός είναι το κυρίαρχο θρησκευτικό δόγμα στο Μαυροβούνιο, υπάρχουν επίσης αρκετά μεγάλοι αριθμοί οπαδών τόσο του Καθολικού Χριστιανισμού, όσο και του Ισλάμ. Η κυρίαρχη Εκκλησία είναι η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, αν και υπάρχει η μη αναγνωρισμένη διεθνώς Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου, η οποία θεωρείται σχισματική από τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Παραδόσεις και έθιμα

Η Σλάβα είναι ένα έθιμο αποκλειστικά των πιστών της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, σύμφωνα με την οποία κάθε οικογένεια έχει έναν προστάτη άγιο που οφείλει να εορτάζει σύμφωνα με το εκκλησιαστικό ημερολόγιο. Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία χρησιμοποιεί το παραδοσιακό Ιουλιανό ημερολόγιο, σύμφωνα με το οποίο η ημέρα των Χριστουγέννων (25 Δεκεμβρίου) αντιστοιχεί με τις 7 Ιανουαρίου του Γρηγοριανού ημερολογίου. Την ίδια μέρα εορτάζουν τα Χριστούγεννα οι Ορθόδοξες Εκκλησίες της Ιερουσαλήμ, της Ρωσίας, της Γεωργίας, της Ουκρανίας και οι Έλληνες Παλαιοημερολογίτες.

Το μπάντζακ είναι ένα κλαδί δέντρου ή ένα μικρό δέντρο που αρχικά μπαίνει στο σπίτι και έπειτα καίγεται σε φωτιά το βράδυ της Παραμονής των Χριστουγέννων. Πρόκειται για μια κεντρική παράδοση για τους Ορθόδοξους εορτασμούς των Χριστουγέννων στο Μαυροβούνιο. Το δέντρο από το οποίο κόβεται το μπάντζακ, κατά προτίμηση μία νέα και ευθυτενή αυστριακή βελανιδιά, που κόβεται νωρίς το πρωί της Παραμονής των Χριστουγέννων. Η κοπή, η προετοιμασία, η εισαγωγή στο σπίτι και η τοποθέτηση στη φωτιά, περιβάλλονται από περίτεχνα τελετουργικά, με πολλές παραλλαγές κατά τόπους.