Προϊστορική τέχνη
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Με τον όρο προϊστορική εννοούμε την τέχνη που αναπτύχθηκε κατά τους προϊστορικούς χρόνους. Είναι φυσικό, λοιπόν να αναπτύσσεται μια ασταθής εικόνα για το τι θεωρείται προϊστορικό, εφόσον η προϊστορική εποχή δεν είναι απόλυτα καθοριστέα και διαφέρει χρονολογικά από ήπειρο σε ήπειρο, ενίοτε από περιοχή σε περιοχή, εφόσον ως θεμέλιος λίθος του εννοιολογικού πλαισίου που καθορίζει μια αρχαιολογική περίοδο είναι το εργαλείο μέσα από τις ποικίλες μεταμορφώσεις του.
Προϊστορικός νατουραλισμός
ΕπεξεργασίαΩστόσο, φαίνεται πως το καλλιτεχνικό ένστικτο, όπως και το θρησκευτικό, καλλιεργήθηκαν πολύ νωρίς στο ανθρώπινο είδος. Συνδέοντας την μαγεία με τον νατουραλισμό, ο Άρνολντ Χάουζερ (Arnold Hauser) θεωρεί ότι ο παλαιολιθικός νατουραλισμός πέρα από το γεγονός ότι υποδεικνύει την άμεση και ζωτική σχέση του ανθρώπου με τη φύση, επιβεβαιώνει την εικόνα ως μέρος του τεχνητού μηχανισμού της συμπαθητικής μαγείας που παγιδεύει το θήραμα για χάρη του κυνηγού. Τούτη η μαγική σχέση -άσχετη με οποιοδήποτε άλλο είδος μαγείας γνωρίζουμε σήμερα- θα επιβιώσει και στην ιστορική εποχή μέσα από μύθους και θρύλους για τη σχέση των καλλιτεχνών και των δημιουργημάτων τους, (βλ. Πυγμαλίων)
Η τέχνη, λοιπόν, στην προϊστορία βρίσκεται στην υπηρεσία της ζωής και ως τέτοια είναι γεμάτη με τη φρεσκάδα και τη δύναμη που έχει η ίδια η ζωή. Για να μπορέσουμε να την παρακολουθήσουμε όμως χρειάζεται να επιλέξουμε έναν χρονολογικό οδηγό, που στην προκειμένη περίπτωση θα μας καθοδηγήσει σε μια γενική εικόνα της καλλιτεχνικής ανάπτυξης -έτσι τουλάχιστον όπως τη γνωρίζουμε σήμερα μέσω των αρχαιολογικών ανακαλύψεων.
Χρονολογικός οδηγός
ΕπεξεργασίαΣε γενικές γραμμές η περιοδολόγηση της τέχνης για την Προϊστορία ακολουθεί τον εξής γενικά αποδεκτό κανόνα:
- 30.000 - 10.000 Π.Κ.Ε.: Παλαιολιθική περίοδος. (Βραχογραφίες, ζωγραφική των σπηλαίων και ειδώλια).
- 10.000 - 8000 Π.Κ.Ε.: Μεσολιθική περίοδος. (Κυνηγετική και καλλιεργητική θεματική. Χρήση ζωικού λίπους και γαιωδών υλικών).
- 8000 - 3000 Π.Κ.Ε.: Νεολιθική περίοδος. Απλά αρχιτεκτονικά οικοδομήματα και κτίσματα. Εισαγωγή του κεραμεικού διάκοσμου.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Arnold Hauser, Κοινωνική ιστορία της τέχνης, τομ. 1, Κάλβος, Αθήνα 1985.