Πρωθυπουργός της Μάλτας
Ο Πρωθυπουργός της Μάλτας (Μαλτέζικα: Prim Ministru ta' Malta) είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης και του υπουργικού συμβουλίου της Μάλτας.
| Πρωθυπουργός της Μάλτας
Prim Ministru ta' Malta | |
|---|---|
 Έμβλημα της Δημοκρατίας της Μάλτας | |
| Προσφώνηση | Εντιμότατος |
| Κατοικία | Βίλα Φράνσια (κύρια) Ανάκτορο Γκιργκέντι (θερινή) |
| Διορισμός από | Πρόεδρος της Μάλτας |
| Αρχικός κάτοχος | Τζόζεφ Χάουαρντ |
| Δημιουργία | 1923 |
| Μισθός | €50.276 ετήσια[1] |
| Ιστοσελίδα | http://opm.gov.mt/ |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΜετά τις ταραχές της 7ης Ιουνίου 1919 στη Μάλτα, οι ντόπιοι απέκτησαν περισσότερη αυτονομία από τους Βρετανούς. Με το Σύνταγμα του 1921 ιδρύθηκε μία αυτόνομη Μαλτέζικη κυβέρνηση υπό Βρετανική κυριαρχία, με υπουργικό συμβούλιο και Πρωθυπουργό, και ένα κοινοβούλιο δύο σωμάτων, με Γερουσία και αιρετή Νομοθετική Συνέλευση[2]. Ο πρώτος Πρωθυπουργός της Μάλτας ήταν ο Τζόζεφ Χάουαρντ. Η δεκαετία του 1930 ήταν μία περίοδος αστάθειας στις σχέσεις μεταξύ της της Μαλτέζικης πολιτικής αριστοκρατίας, της Καθολικής Εκκλησίας και των Βρετανών αποικιοκρατών[3]. Το Σύνταγμα τέθηκε σε αναστολή δύο φορές προτού ανακληθεί οριστικά το 1936. Μετά, η Μάλτα επανήλθε σε αποικιοκρατικό καθεστώς και η αυτόνομη κυβέρνηση διαλύθηκε.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με το Σύνταγμα του 1947 αποκαταστάθηκε η κυβέρνηση της Μάλτας και το αξίωμα του Πρωθυπουργού. Ο Πολ Μπόφα έγινε ο 5ος Πρωθυπουργός της χώρας. Τον Απρίλιο του 1958, εν μέσω κρίσης, ο 8ος Πρωθυπουργός, ο Ντομ Μιντόφ, παραιτήθηκε, το Σύνταγμα του '47 τέθηκε σε αναστολή και η Μάλτα επανήλθε σε αποικιοκρατικό καθεστώς. Την 5η Μαρτίου 1962 αποκαταστάθηκε η θέση του Πρωθυπουργού[4] , όπως ορίστηκε με το Σύνταγμα του 1961. Τότε άρχισε τη δεύτερη θητεία του ο Τζορτζ Μποργκ Ολίβιερ. Με το Σύνταγμα της 21ης Σεπτεμβρίου 1964 η Μάλτα ανεξαρτητοποιήθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο και στο νεοσύστατο Κράτος το καθεστώς ήταν συνταγματική μοναρχία, με την Ελισάβετ Β' ως αρχηγό του κράτους. Από τότε, η 21η Σεπτεμβρίου 1964 εορτάζεται ως Ημέρα της Ανεξαρτησίας. Ο Τζορτζ Ολίβιερ διατήρησε τη θέση του ως Πρωθυπουργός, και το 1966 επανεξελέγη για τρίτη θητεία. Μετά τις εκλογές του 1971, το Εργατικό Κόμμα έγινε κυβερνών και ο Ντομ Μιντόφ κέρδισε δεύτερη θητεία ως Πρωθυπουργός. Την 13η Δεκεμβρίου 1974, με ένα πακέτο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, το καθεστώς της Μάλτας έγινε δημοκρατία. Στις εκλογές του 1976 και του 1981 επανεξελέγη Πρωθυπουργός ο Ντομ Μιντόφ[5].
Καθήκοντα - Αρμοδιότητες
ΕπεξεργασίαΌπως ορίζεται στο άρθρο 80 του Συντάγματος της Μάλτας, ο Πρόεδρος της Μάλτας διορίζει ως Πρωθυπουργό το μέλος του Μαλτέζικου Κοινοβουλίου που, κατά την κρίση του, είναι καταλληλότερο για να δεχτεί την υποστήριξη της πλειοψηφίας των μελών του Κοινοβουλίου, και αφού συμβουλευτεί τον Πρωθυπουργό, διορίζει τους υπόλοιπους Υπουργούς από τα μέλη του Κοινοβουλίου[6]. Πριν αναλάβει καθήκοντα ο Πρωθυπουργός, πρέπει να προηγηθεί μία τελετή ορκωμοσίας στην οποία θα ορκιστεί: «Ορκίζομαι επίσημα ότι θα ασκήσω τα καθήκοντά μου ως Πρωθυπουργός της Μάλτας με πίστη και ευσυνειδησία σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους της Μάλτας, χωρίς φόβο ή προκατάληψη. (Ας Με Βοηθήσει Ο Θεός)».
Ο Πρωθυπουργός είναι επικεφαλής του Υπουργικού Συμβουλίου και της Κυβέρνησης, που είναι το όργανο της εκτελεστικής εξουσίας. Η κυβέρνηση πρέπει να έχει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, και αν δεν την έχει ο Πρόεδρος έχει την εξουσία να καθαιρέσει τον Πρωθυπουργό (άρθρο 81). Ο Πρόεδρος μπορεί να αναθέσει στον Πρωθυπουργό, ή οποιονδήποτε άλλον Υπουργό, την ευθύνη για οποιαδήποτε Υπηρεσία της Κυβέρνησης, με συμπεριλαμβανόμενη την διοίκηση ενός οποιουδήποτε κυβερνητικού τμήματος (άρθρο 82). Όποτε ο Πρωθυπουργός απουσιάζει, στο εξωτερικό ή σε διακοπές, και δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά του, τότε ο Πρόεδρος μπορεί να εξουσιοδοτήσει ένα οποιοδήποτε μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου για να αναπληρώσει τον Πρωθυπουργό (άρθρο 83). Όταν ο Πρωθυπουργός για να ασκήσει κάποια εξουσία απαιτείται πρώτα να συμβουλευτεί ένα πρόσωπο ή μία αρχή, διατηρεί το δικαίωμα να μην δεχτεί τη συμβουλή αυτή (άρθρο 84). Ο Πρωθυπουργός έχει το καθήκον να ενημερώνει τον Πρόεδρο για όλα τα θέματα που αφορούν την Κυβέρνηση (άρθρο 87). Ο Πρωθυπουργός διορίζει έναν Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, ο οποίος ενεργεί σύμφωνα με τις οδηγίες του Πρωθυπουργού και συντάσσει τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου (άρθρο 94). Ο Πρωθυπουργός μπορεί να συμβουλεύσει τον Πρόεδρο, για τον διορισμό κοινοβουλευτικών γραμματέων που θα αναλάβουν να βοηθήσουν τους υπουργούς στα καθήκοντά τους (άρθρο 88), για τον διορισμό Γενικού Εισαγγελέα (άρθρο 91), για τον διορισμό μόνιμων γραμματέων και επικεφαλής κυβερνητικών τμημάτων (άρθρο 92), για τον διορισμό των δικαστών των Ανώτατων Δικαστηρίων (άρθρο 96), για τον διορισμό των δικαστικών (άρθρο 100), και άλλων αξιωματούχων[6].
Γραφείο του Πρωθυπουργού της Μάλτας
ΕπεξεργασίαΤο Γραφείο του Πρωθυπουργού έχει την έδρα του στο Πανδοχείο της Καστίλλης στη Βαλέτα από το 1972. Η αποστολή του Γραφείου είναι να υποστηρίζει τον Πρωθυπουργό στην παροχή οδηγιών και κατευθύνσεων για μία σταθερή και αποτελεσματική κυβέρνηση. Είναι ένας κόμβος της Κυβέρνησης που έχει σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων, καθώς και η διοικητική έδρα της Κυβέρνησης. Η δομή και η οργάνωση του Γραφείου έχουν αλλάξει με τα χρόνια, αλλά κατά κανόνα περιλαμβάνει την Γραμματεία του Υπουργικού Συμβουλίου, τα Γραφεία Διοίκησης και Προσωπικού και το Τμήμα Πληροφοριών[7].
Επίσημες κατοικίες
ΕπεξεργασίαΗ Βίλα Φράντσια είναι η επίσημη κατοικία του Πρωθυπουργού, που βρίσκεται στη Λία της Μάλτας[8], ενώ το Ανάκτορο Γκιργκέντι είναι η θερινή του κατοικία. Και τα δύο θεωρούνται ως κτίρια πολιτιστικής και ιστορικής σημασίας, και χρησιμοποιούνται για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την υποδοχή σημαντικών προσώπων[9].
Κατάλογος πρωθυπουργών
Επεξεργασία- Πολιτικά κόμματα
Πολιτική Ένωση Εθνικιστικό Κόμμα Συνταγματικό Κόμμα Εργατικό Κόμμα Κόμμα Εργατών
| Πρωθυπουργός | Εκλογές | Θητεία | Πολιτικό κόμμα | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Σειρά | Πορτρέτο | Όνομα (Γέννηση–Θάνατος) |
Από | Έως | Διάρκεια | ||
| 1 | .jpg)
|
Τζόζεφ Χάουαρντ (1862–1925) |
1921 | 26 Οκτωβρίου 1921 | 13 Οκτωβρίου 1923 | 1 χρόνος, 352 ημέρες | Πολιτική Ένωση |
| 2 | 
|
Φραντσέσκο Μπουχατζιάρ (1876–1934) |
— | 13 Οκτωβρίου 1923 | 22 Σεπτεμβρίου 1924 | 345 ημέρες | Πολιτική Ένωση |
| 3 | 
|
Ούγκο Πασκουάλε Μιφσούντ (1889–1942) |
1924 | Σεπτέμβριος 1924 | Αύγουστος 1927 | 2 χρόνια, 313 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 4 | 
|
Τζέραλντ Στρίκλαντ (1861–1940) |
1927 | Αύγουστος 1927 | 21 Ιουνίου 1932 | 4 χρόνια, 317 ημέρες | Συνταγματικό Κόμμα |
| (3) |
|
Ούγκο Πασκουάλε Μιφσούντ (1889–1942) |
1932 | 21 Ιουνίου 1932 | 2 Νοεμβρίου 1933 | 1 χρόνος, 134 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| Η θέση καταργήθηκε (2 Νοεμβρίου 1933 – 4 Νοεμβρίου 1947) | |||||||
| 5 | 
|
Πολ Μπόφα (1890–1962) |
1947 | 4 Νοεμβρίου 1947 | 15 Οκτωβρίου 1949 | 2 χρόνια, 326 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| (5) | — | 15 Οκτωβρίου 1949 | 26 Σεπτεμβρίου 1950 | Κόμμα Εργατών | |||
| 6 | 
|
Ενρίκο Μίτσι (1885–1950) |
1950 | 26 Σεπτεμβρίου 1950 | 20 Δεκεμβρίου 1950 | 85 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 7 | 
|
Τζόρτζιο Μποργκ Ολίβιερ (1911–1980) |
— | 20 Δεκεμβρίου 1950 | Μάιος 1951 | 4 χρόνια, 81 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 1951 | Μάιος 1951 | Δεκέμβριος 1953 | |||||
| 1953 | Δεκέμβριος 1953 | 11 Μαρτίου 1955 | |||||
| 8 | .jpg)
|
Ντομ Μιντόφ (1916–2012) |
1955 | 11 Μαρτίου 1955 | 26 Απριλίου 1958 | 3 χρόνια, 46 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| Η θέση καταργήθηκε (26 Απριλίου 1958 – 5 Μαρτίου 1962) | |||||||
| (7) |
|
Τζόρτζιο Μποργκ Ολίβιερ (1911–1980) |
1962 | 5 Μαρτίου 1962 | Μάρτιος 1966 | 9 χρόνια,108 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 1966 | Μάρτιος 1966 | 21 Ιουνίου 1971 | |||||
| (8) |
|
Ντομ Μιντόφ (1916–2012) |
1971 | 21 Ιουνίου 1971 | 18 Σεπτεμβρίου 1976 | 13 χρόνια, 184 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| 1976 | 18 Σεπτεμβρίου 1976 | 12 Δεκεμβρίου 1981 | |||||
| 1981 | 12 Δεκεμβρίου 1981 | 22 Δεκεμβρίου 1984 | |||||
| 9 |
|
Καρμένου Μιφσούντ Μπονίτσι (1933-2022) |
— | 22 Δεκεμβρίου 1984 | 12 Μαΐου 1987 | 2 χρόνια, 141 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| 10 | 
|
Έντι Φενέκ Αντάμι (1934-) |
1987 | 12 Μαΐου 1987 | 22 Φεβρουαρίου 1992 | 9 χρόνια, 169 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 1992 | 22 Φεβρουαρίου 1992 | 28 Οκτωβρίου 1996 | |||||
| 11 | 
|
Άλφρεντ Σαντ (1948-) |
1996 | 28 Οκτωβρίου 1996 | 6 Σεπτεμβρίου 1998 | 1 χρόνος, 313 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| (10) |
|
Έντι Φενέκ Αντάμι (1934-) |
1998 | 6 Σεπτεμβρίου 1998 | 12 Απριλίου 2003 | 5 χρόνια, 199 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 2003 | 12 Απριλίου 2003 | 23 Μαρτίου 2004 | |||||
| 12 | 
|
Λόρενς Γκόνζι (1953-) |
— | 23 Μαρτίου 2004 | 10 Μαρτίου 2008 | 8 χρόνια, 353 ημέρες | Εθνικιστικό Κόμμα |
| 2008 | 10 Μαρτίου 2008 | 11 Μαρτίου 2013 | |||||
| 13 | 
|
Τζόζεφ Μούσκατ (1974-) |
2013 | 11 Μαρτίου 2013 | 3 Ιουνίου 2017 | 6 χρόνια, 308 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| 2017 | 3 Ιουνίου 2017 | 13 Ιανουαρίου 2020 | |||||
| 14 | .jpg)
|
Ρόμπερτ Αμπέλα (1977-) |
— | 13 Ιανουαρίου 2020 | 26 Μαρτίου 2022 | 4 έτη, 348 ημέρες | Εργατικό Κόμμα |
| 2022 | 26 Μαρτίου 2022 | Σημερινός | |||||
Εν ζωή πρώην πρωθυπουργοί
Επεξεργασία| Όνομα | Διάρκεια θητείας | Ημερομηνία γέννησης |
|---|---|---|
| Έντι Φενέκ Αντάμι | 1987–1996 1998–2004 |
7 Φεβρουαρίου 1934 |
| Άλφρεντ Σαντ | 1996–1998 | 28 Φεβρουαρίου 1948 |
| Λόρενς Γκόνζι | 2004–2013 | 1 Ιουλίου 1953 |
| Τζόζεφ Μούσκατ | 2013-2020 | 22 Ιανουαρίου 1974 |
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «PAY RISE: proposal for PM's salary to double in 2018, PM opposes increase, PN reacts (UPDATE 2) - The Malta Independent». www.independent.com.mt.
- ↑ «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2011.
- ↑ Ardizzone, Pietro. «Le iniziative culturali italiane negli anni '30 per Malta e per le comunità maltesi all'estero». Studi maltesi – Lotte per l'egemonia culturale e politica a Malta: aspetti linguistici ed istituzionali (στα Ιταλικά). σελίδες 69–101. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ «Archived copy» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2011.
- ↑ Cremona, J. J. (1997). The Maltese constitution and constitutional history since 1813. San Gwann, Malta: Publishers Enterprises Group. ISBN 99909-0-086-8. 500000259.
- ↑ 6,0 6,1 «Constitution of Malta» (PDF).
- ↑ «Office of the Prime Minister - About OPM». web.archive.org. 7 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020.
- ↑ «MaltaToday». archive.maltatoday.com.mt. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020.
- ↑ «Girgenti Palace - Official Residence of the President of Malta». www.malta.com. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020.