Πυρηνική δοκιμή Τρίνιτυ

κωδική ονομασία για την πρώτη πυρηνική δοκιμή στην ιστορία

Με την κωδική ονομασία Τρίνιτυ (αγγλ. Trinity), δηλαδή «Τριάδα», είναι γνωστή η πρώτη στην ανθρώπινη ιστορία δοκιμή και πρώτη έκρηξη πυρηνικού όπλου («ατομικής βόμβας», όπως αποκαλούνταν τότε τα πρώτα πυρηνικά όπλα). Πραγματοποιήθηκε από τον αμερικανικό στρατό στις 5:29 π.μ. τοπική ώρα, στις 16 Ιουλίου 1945, στο σημερινό Πεδίο Δοκιμών Χουάιτ Σαντς του Νέου Μεξικού, ως μέρος του Προγράμματος «Μανχάταν». Τα μόνα κτίσματα που προϋπήρχαν στην θέση της εκρήξεως ήταν αυτά του Ράντσου Μακντόναλντ, τα οποία οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ως εργαστήριο για τον έλεγχο των εξαρτημάτων της βόμβας. Κατασκεύασθηκε ένα μικρό στρατόπεδο και 425 άνθρωποι ήταν παρόντες το Σαββατοκύριακο της δοκιμής. Μολονότι η πλησιέστερη πόλη στο σημείο της εκρήξεως ήταν το Σοκόρο (57 χιλιόμετρα) και πλησιέστερος οικισμός το Μπίνγκαμ (Bingham, 25 χιλιόμετρα), συχνότερα αναφέρεται ως «έκρηξη κοντά στην πόλη Αλαμογκόρντο» (απόσταση 97 χιλιόμετρα), καθώς το πεδίο έφερε τότε την ονομασία «Πεδίο Δοκιμών Βομβών και Πυροβολικού του Αλαμογκόρντο» της Πολεμικής Αεροπορίας. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου της εκρήξεως ήταν πλάτος 33°40΄38΄΄ Βόρειο και μήκος 106°28΄31΄΄ Δυτικό. Η έκρηξη έγινε πάνω σε πύργο ύψους 30 μέτρων, με υψόμετρο του εδάφους 1.501 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Η έκρηξη Trinity λίγα δευτερόλεπτα μετά την πυροδότηση

Η ονομασία «Τρίνιτυ» δόθηκε από τον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, τον τότε διευθυντή του Εργαστηρίου του Λος Άλαμος, και είναι εμπνευσμένη από ποίημα του Άγγλου ποιητή και λογίου Τζων Ντον. Το όπλο της δοκιμής ήταν μια βόμβα πλουτωνίου, του ίδιου τύπου με εκείνη που ρίφθηκε στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας, και έφερε την ανεπίσημη ονομασία «το Γκάτζετ». Η πολυπλοκότητα του σχεδιασμού απαίτησε μεγάλη προσπάθεια από το Εργαστήριο του Λος Άλαμος και γέννησε ανησυχίες για το εάν θα λειτουργούσε. Για τον λόγο αυτόν λήφθηκε η απόφαση να διεξαχθεί η πρώτη πυρηνική δοκιμή στην ιστορία, που διοργανώθηκε και διευθύνθηκε από τον φυσικό Κένεθ Μπέινμπριτζ.

Οβελίσκος στο σημείο της εκρήξεως με αναμνηστική επιγραφή

Φόβοι μιας αποτυχημένης εκρήξεως με διαφυγή ραδιενεργού υλικού οδήγησαν στην κατασκευή ενός τεράστιου χαλύβδινου δοχείου για να τοποθετηθεί μέσα του η βόμβα, του «Τζάμπο», που θα παρεμπόδιζε αρκετά τη διαφυγή αχρησιμοποίητου πλουτωνίου, αλλά τελικώς αυτό δεν χρησιμοποιήθηκε. Μια πρόβα της δοκιμής έγινε ήδη από τις 7 Μαΐου 1945, όταν προκάλεσαν την έκρηξη 90 τόνων χημικών εκρηκτικών υψηλής ταχύτητας με βελόνες ραδιενεργών ισοτόπων. Συγκριτικά, η έκρηξη του «Γκάτζετ» απελευθέρωσε ενέργεια περίπου 22 χιλιάδων τόνων ΤΝΤ. Μεταξύ των παρατηρητών της εκρήξεως συγκατελέγονταν επιφανείς επιστήμονες, όπως οι Τζέιμς Τσάντγουικ, Τζέιμς Μπ. Κόναντ, Ενρίκο Φέρμι, Ρίτσαρντ Φάινμαν, Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, Τζον φον Νόιμαν, Ρίτσαρντ Τόλμαν και Τζέφρεϋ Ίνγκραμ Τέυλορ. Επίσης, ο υποστράτηγος του Μηχανικού επικεφαλής του Προγράμματος «Μανχάταν» Λέσλι Γκρόουβς και ο υποστράτηγος Τόμας Φάρελ.

Η τοποθεσία της δοκιμής ανακηρύχθηκε Εθνικό Ιστορικό Τοπόσημο στις 21 Δεκεμβρίου 1965 και το επόμενο έτος καταγράφηκε στο Εθνικό Καταχωρητήριο Ιστορικών Τόπων.


  • Bethe, Hans A.: The Road from Los Alamos, Simon & Schuster, Νέα Υόρκη 1991, ISBN 0-671-74012-1
  • Rhodes, Richard: The Making of the Atomic Bomb, Simon & Schuster, Νέα Υόρκη 1986, ISBN 0-671-44133-7

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία