Ροβέρτος Β΄ της Νορμανδίας

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ροβέρτος (αποσαφήνιση).

Ο Ροβέρτος Β΄ της Νορμανδίας (Robert III of Normandy, 10513 Φεβρουαρίου 1134) δούκας της Νορμανδίας (1087 - 1106) και διεκδικητής του θρόνου της Αγγλίας ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Γουλιέλμου του Κατακτητή και της Ματθίλδης της Φλάνδρας.[7] Αποκαλείτο Curthose, δηλ. με τις κοντές περισκελίδες, για να ξεχωρίζει από τον πάππο του Ροβέρτο Α΄ τον Μεγαλοπρεπή. Η βασιλεία του συνοδεύτηκε από έντονη εμφύλια σύγκρουση με τα μικρότερα αδέλφια του Γουλιέλμο Β΄ και Ερρίκο Α΄. Ο Ροβέρτος υποθήκευσε το δουκάτο της Νορμανδίας στον αδελφό του Γουλιέλμο για να χρηματοδοτήσει την Α΄ Σταυροφορία, στην οποία ήταν εξέχων στρατιωτικός αρχηγός. Η έντονη σύγκρουση με τον μικρότερο αδελφό του Ερρίκο τον οδήγησε στην απώλεια του δουκάτου της Νορμανδίας, το οποίο ενσωματώθηκε στο Αγγλικό στέμμα (1106), ενώ ο ίδιος φυλακίστηκε για το υπόλοιπο της ζωής του.

Ροβέρτος Γ΄ της Νορμανδίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Robert Courteheuse (Γαλλικά)
Γέννηση1054[1][2]
Δουκάτο της Νορμανδίας
ΘάνατοςΦεβρουάριος 1134
Κάστρο του Κάρντιφ
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός του Γκλόστερ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[3]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣίβυλλα του Κονβερσάνο (από 1100)[4]
Margaret de Maine[4]
ΤέκναΓουλιέλμος Κλίτο
William, Lord of Tortosa[5]
Richard de Normandie[5]
Henry de Normandie[5]
ΓονείςΓουλιέλμος ο Κατακτητής[5][6] και Ματθίλδη της Φλάνδρας[5]
ΑδέλφιαΚωνσταντία της Νορμανδίας
Αδελαΐδα της Νορμανδίας
Καικιλία της Νορμανδίας
Γουλιέλμος Β΄ της Αγγλίας
Ριχάρδος της Νορμανδίας
Ερρίκος Α΄ της Αγγλίας
Αδέλα της Νορμανδίας, κόμισσα του Μπλουά
ΟικογένειαΟίκος της Νορμανδίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΔούκας της Νορμανδίας (1087–1106)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σύγκρουση με τον πατέρα του

Επεξεργασία

Η ημερομηνία γέννησης του Ροβέρτου Γ΄ τοποθετείται την περίοδο 1051 - 1053.[8] Όταν ήταν παιδί αρραβωνιάστηκε με τη Μαργαρίτα διάδοχο του Μαιν, αλλά η νύφη πέθανε πριν πραγματοποιηθεί ο γάμος και ο Ροβέρτος δεν ξαναπαντρεύτηκε μέχρι τα 40 του χρόνια.[9] Στη νεότητά του ήταν γνωστός για τη γενναιότητα και την επιδεξιότητά του, αλλά ήταν επιπλέον τεμπέλης και αδύναμος χαρακτήρας. Δυσαρεστημένοι ευγενείς τον έφεραν σε σύγκρουση με τον πατέρα του σχετικά με το μερίδιο της πατρικής κληρονομιάς. Ο Ροβέρτος ήταν πάντοτε ανικανοποίητος με το μερίδιο της εξουσίας που κληρονόμησε, γι' αυτό βρισκόταν πάντοτε σε σφοδρή σύγκρουση με τα αδέλφια του και με τον πατέρα του. Ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής τον έκανε κόμη του Μαιν, με την προοπτική να τον αρραβωνιάσει με τη διάδοχο Μαργαρίτα και να γίνει ανεξάρτητος βασιλιάς στο Μαιν.[10] Η κομητεία παρέμεινε υπό Νορμανδική εξουσία μέχρι το 1069 που εξεγέρθηκε, ανέτρεψε τους Νορμανδούς και τοποθέτησε νέο κόμη τον Ούγο Ε΄ του Μαν.[11]

Το 1077 ο Ροβέρτος είχε την πρώτη σκληρή φιλονικία με τον πατέρα του, όταν οι δυο μικρότεροι αδελφοί του Γουλιέλμος και Ερρίκος τον έλουσαν με ένα ποτήρι νερό στο κεφάλι. Ο Ροβέρτος ταπεινωμένος και εξοργισμένος επιτέθηκε να τους χτυπήσει, αλλά τα αδέλφια του σώθηκαν με τη μεσολάβηση του πατέρα τους. Ο Ροβέρτος εξοργίστηκε με τον πατέρα του, επειδή δεν του επέτρεψε να εκδικηθεί και κίνησε εξέγερση εναντίον του. Την επόμενη μέρα ο Ροβέρτος και οι οπαδοί του πολιόρκησαν το κάστρο στη Ρουέν. Η πολιορκία απέτυχε, ο Γουλιέλμος ζήτησε τη σύλληψή τους και ο Ροβέρτος μαζί με τους οπαδούς του κατέφυγαν στον Ούγο του Σατεονέφ-αν-Θιμεραί.[12] Αναγκάστηκαν να δραπετεύσουν ξανά, όταν ο βασιλιάς Γουλιέλμος επιτέθηκε στη βάση τους στο Ρεμαλάρ.[13]

Ο Ροβέρτος δραπέτευσε στη Φλάνδρα στην αυλή του θείου του Ροβέρτου Α΄ της Φλάνδρας πριν κυριεύσει το Βεξίν. Η κακομεταχείριση που προκάλεσε στους κατοίκους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε ο Γουλιέλμος αναγκάστηκε να συμμαχήσει με τον Φίλιππο Α΄ της Γαλλίας για να αντιμετωπίσει τον γιο του. Ο Γουλιέλμος ενοχλήθηκε έντονα από τη σύζυγό του Ματθίλδη, όταν έμαθε ότι έστελνε κρυφά χρήματα στον Ροβέρτο. Σε εμφύλια μάχη τον Ιανουάριο του 1079 ο Ροβέρτος έριξε τον πατέρα του από το άλογο, τον τραυμάτισε και παρά λίγο να τον σκότωνε, αν δεν τον αναγνώριζε την τελευταία στιγμή από τη φωνή του. Ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής έντονα ταπεινωμένος καταράστηκε τον γιο του, στη συνέχεια έλυσε την πολιορκία και επέστρεψε στη Ρουέν.

Κληρονόμος στη Νορμανδία

Επεξεργασία
 
Ο Ροβέρτος της Νορμανδίας κατά την πολιορκία της Αντιόχειας (1097-1098)

Το Πάσχα του 1080 πατέρας και γιος συμφιλιώθηκαν ύστερα από τις επίμονες προσπάθειες της βασίλισσας Ματθίλδης. Ο Ροβέρτος διατήρησε τις καλές σχέσεις με τον πατέρα του μέχρι τον θάνατο της μητέρας του (1083). Αμέσως μετά εγκατέλειψε τη βασιλική αυλή για τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Φλάνδρα. Μετέβη στην Ιταλία, αποπειράθηκε να παντρευτεί την αυτοκράτειρα Ματθίλδη της Κανόσα, αλλά η προσπάθεια του ήταν ανεπιτυχής. Την περίοδο της απουσίας του ο Ροβέρτος έκανε μια σειρά από νόθα τέκνα ανάμεσα στα οποία ο Ριχάρδος, ο οποίος έζησε στην αυλή του θείου του Γουλιέλμου Ρούφου. Ο Ριχάρδος σκοτώθηκε σε ένα κυνηγητικό ατύχημα στο νέο δάσος (1099), με τον ίδιο τρόπο πέθανε και ο θείος του Γουλιέλμος Ρούφος έναν χρόνο αργότερα. Μια νόθη κόρη του Ροβέρτου παντρεύτηκε αργότερα τον Ηλία του Σαιν-Σανς.

Ο πατέρας του πέθανε (1087) και όρισε τον Ροβέρτο διάδοχό του στη Νορμανδία. Ο αδελφός του Γουλιέλμος έγινε βασιλιάς στην Αγγλία και ο μικρότερος Ερρίκος πήρε για αποζημίωση μεγάλη χρηματική περιουσία. Αν και ικανός στις πολεμικές δραστηριότητες και γενναίος, ήταν ευμετάβολος και ασταθής χαρακτήρας, γι' αυτό οι ευγενείς τον προτιμούσαν για βασιλιά σε σχέση με τον αδελφό του. Ήρθε σε συμφωνία με τον αδελφό του Γουλιέλμο, ώστε αν κάποιος από τους δυο πέθαινε χωρίς απογόνους, να οριζόταν διάδοχος ο άλλος. Οι ευγενείς δεν έμειναν ικανοποιημένοι και το 1088 προετοίμασαν επανάσταση στο όνομα του Ροβέρτου αλλά χωρίς επιτυχία, επειδή ο ίδιος δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά να τους υποστηρίξει.

Συμμετοχή στην Α΄ Σταυροφορία

Επεξεργασία

Ο Ροβέρτος πήρε σαν στενό του σύμβουλο τον Ρανούλφ Φλαμπάρντ ο οποίος ήταν επίσης στενός σύμβουλος του πατέρα του, ενώ αργότερα έγινε οικονομικός σύμβουλος του Ροβέρτου Ρούφου μέχρι τον θάνατό του (1100).

Το 1096 ο Ροβέρτος δημιούργησε έναν στρατό για να αναχωρήσει στους Άγιους Τόπους για τη συμμετοχή του στην Α΄ Σταυροφορία. Την εποχή εκείνη ήταν τόσο φτωχός που αναγκαζόταν να μένει στο κρεβάτι του χωρίς ρούχα. Για να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα χρήματα για την Σταυροφορία υποθήκευσε το δουκάτο της Νορμανδίας στον αδελφό του Γουλιέλμο με το ποσό των 10.000 μάρκων.

Όταν ο αδελφός του Γουλιέλμος Β΄ πέθανε στις 2 Αυγούστου 1100, ο Ροβέρτος βρισκόταν στο ταξίδι της επιστροφής του από τη Σταυροφορία. Ο σκοπός του ήταν να παντρευτεί μια πλούσια νύφη, ώστε να μπορέσει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα για να πάρει πίσω το δουκάτο του. Ο αδελφός του Ερρίκος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να πάρει το Αγγλικό στέμμα. Ο Ροβέρτος απαίτησε το Αγγλικό στέμμα βάσει της συμφωνίας που είχε κάνει με τον Γουλιέλμο το 1087. Το 1101 ξεκίνησε την εκστρατεία εναντίον του Ερρίκου, στρατοπέδευσε στο Πόρτσμουθ αλλά έχασε την υποστήριξη των Άγγλων επισκόπων όπως του Ανσέλμου αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι. Η λανθασμένη τακτική του Ροβέρτου επιπλέον επέτρεψε στον Ερρίκο να αντισταθεί εύκολα. Ο Ροβέρτος αναγκάστηκε να αποκηρύξει το Αγγλικό στέμμα.

Αναφέρεται ότι στην Α΄ Σταυροφορία ήταν λαμπρός στρατηγός και πολεμιστής.

Ήττα και ισόβια αιχμαλωσία από τον αδελφό του Ερρίκο

Επεξεργασία
 
Μνημείο του Ροβέρτου Γ΄ της Νορμανδίας στον Καθεδρικό ναό του Γκλόστερ

To 1105 ο Ροβέρτος ξεκίνησε ξανά την εμφύλια διαμάχη στην Αγγλία, ενώ η κατάσταση στη Νορμανδία ήταν έκρυθμη. Ο Ερρίκος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να επιτεθεί στη Νορμανδία. Ο Όρντερικ αναφέρει ένα περιστατικό σύμφωνα με το οποίο ο Ροβέρτος είχε στόχο να ακούσει την ομιλία του σεβάσμιου ιερέα Σέρλο, επισκόπου του Σι. Ο Ροβέρτος μέθυσε βαριά την προηγούμενη νύχτα και όταν έπεσε να κοιμηθεί του έκλεψαν τα ρούχα του. Όταν ξύπνησε είδε ότι ήταν γυμνός και με αυτόν τον τρόπο δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει την ομιλία του επισκόπου Σέρλο που τόσο επιθυμούσε. Ο Ερρίκος νίκησε οριστικά τον Ροβέρτο στη μάχη του Τινσεμπραί (1106) και ενσωμάτωσε τη Νορμανδία στο Αγγλικό στέμμα, στο οποίο παρέμεινε για τουλάχιστον έναν αιώνα. Ο Ροβέρτος συνελήφθη και φυλακίστηκε στο κάστρο του Ντεβίζ για 20 χρόνια, κατόπιν μετακινήθηκε στο κάστρο του Κάρντιφ, στο οποίο έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Ροβέρτος πέθανε στο κάστρο του Κάρντιφ (1134) υπερήλιξ άνω των 80 ετών, τάφηκε στο αββαείο του Αγίου Πέτρου στο Γκλόστερ με την επιγραφή "δούκας της Νορμανδίας, μεγαλύτερος γιος του Κατακτητή". Σύμφωνα με τον θρύλο τάφηκε μπροστά από το μεγάλο ιερό. Η σαρκοφάγος του διακοσμήθηκε με ξύλο ακριβής οξυάς, ο θόλος ήταν διακοσμημένος με τα όπλα των 9 Αξιών, η σαρκοφάγος χρονολογείται περίπου έναν αιώνα μετά τον θάνατό του και ο θόλος αργότερα. Το αββαείο θα γίνει κατόπιν ο Καθεδρικός ναός του Γκλόστερ.

Κληρονόμοι

Επεξεργασία

Ο Ροβέρτος παντρεύτηκε τη Σιβύλλη του Κονβερσάνο (την κόρη του Γοδεφρείδου κόμητος του Κονβερσάνο στον δρόμο για την επιστροφή του από τη Σταυροφορία) με την οποία απέκτησε ένα παιδί, τον Γουλιέλμο Κλίτο.[14]

Ο Γουλιέλμος Κλίτο γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1102. Έγινε υποψήφιος διάδοχος στο δουκάτο της Νορμανδίας, αλλά στάθηκε άτυχος σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Δύο φορές επιχείρησε να καταλάβει τη Νορμανδία (1119 και 1125), αλλά απέτυχε και τις δύο. Παντρεύτηκε τη Σιβύλλα του Ανζού, αλλά ο γάμος ακυρώθηκε από τον θείο του Ερρίκο Α΄. Μια νέα προσπάθειά του στη συνέχεια να γίνει διάδοχος στην κομητεία της Φλάνδρας απέτυχε επίσης. Ο Γουλιέλμος Κλίτο πέθανε το 1128 χωρίς να αφήσει απογόνους αφήνοντας τη Νορμανδική δυναστεία μονάχα στον θείο του Ερρίκο Α΄ και στους πιθανούς απογόνους του.

Μια άλλη κόρη του Ροβέρτου, η Σιβύλλη, πέθανε αμέσως μετά τη γέννησή της. Ο Γουλιέλμος του Μαλμέσμπουρι αναφέρει μια πληροφορία ότι πνίγηκε επειδή δέθηκαν τα στήθη της πολύ σφιχτά. Σύμφωνα με τον Ροβέρτο του Τορινί και τον Όρντερικ Βιτάλις ήταν δολοφονία με πρωτοβουλία της Αγνής Ζιφάρ, ερωμένης του Ροβέρτου.

Ο Ροβέρτος είχε τουλάχιστον τρία νόθα παιδιά: ο Ριχάρδος που πέθανε σε κυνήγι στα βασιλικά δάση τον Μάιο του 1100, ο Γουλιέλμος εξ ολοκλήρου αδελφός του Ριχάρδου και μια κόρη που παντρεύτηκε τον Ηλία του Σαιν Σανς.[15][16] Ο Γουλιέλμος πήγε στην Παλαιστίνη μετά το 1106, ονομάστηκε λόρδος της Τορτόζα αλλά εξαφανίστηκε από τις ιστορικές καταγραφές μετά το 1110.[17]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6jd8dv4. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0056023.
  3. 3,0 3,1 «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 027371514. Ανακτήθηκε στις 1  Μαΐου 2020.
  4. 4,0 4,1 p10203.htm#i102024. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  6. 6,0 6,1 Ralph of Caen: «The Gesta Tancredi of Ralph of Caen» (Αγγλικά) Ashgate Publishing. 2005. σελ. 37. ISBN-13 978-0-7546-3710-3.
  7. Bates 2016, p. 171.
  8. Aird 2008, p. 26.
  9. Aird 2008, p. 43-44.
  10. Aird 2008, p. 68.
  11. Jessee 2000, p. 92.
  12. Thompson 2002, p. 41
  13. Thompson 2002, p. 41.
  14. David 1920, p. 146.
  15. Aird 2008, p. 96-97.
  16. Aird 2008, p. 126.
  17. Aird 2008, p. 193 note17.
  • Aird, William H. (2008). Robert Curthose, Duke of Normandy c. 1050–1134. Woodbridge, UK: Boydell Press.
  • Bates, David (2016). William the Conqueror. Yale University Press.
  • David, Charles Wendell (1920). Robert Curthose, Duke of Normandy (Reprint of original ed.). Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Jessee, W. Scott (2000). Robert the Burgundian and the Counts of Anjou, Ca. 1025-1098. The Catholic University of America Press.
  • Lack, Katherine (2007). Conqueror's Son: Duke Robert Curthose, Thwarted King. Sutton Publishing.
  • Thompson, Kathleen (2002). Power and Border Lordship in Medieval France: The County of the Perche, 1000-1226. The Boydell Press.
  • Barlow, Frank (1983). William Rufus. Berkeley, CA: University of California Press.
  • Green, Judith (2000). "Robert Curthose Reassessed". In Harper-Bill, Christopher. Anglo-Norman studies XXII: proceedings of the Battle Conference 1999. Woodbridge: Boydell Press. pp. 95–116.
  • Mooers, Stephanie L (Fall 1981). "'Backers and Stabbers': Problems of Loyalty in Robert Curthose's Entourage". Journal of British Studies. 21 (1): 1–17.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ροβέρτος Β΄ της Νορμανδίας
Γέννηση: 1052 Θάνατος: 3 Φεβρουαρίου 1134
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Γουλιέλμος ο Κατακτητής
Δούκας της Νορμανδίας
 

10871106
Διάδοχος
Ερρίκος Α΄ της Αγγλίας