Βικιπαίδεια

Ρόμπερτ Σο

Άγγλος ηθοποιός

Ο Ρόμπερτ Άρτιμπαλντ Σο (Αγγλικά: Robert Archibald Shaw, 9 Αυγούστου 1927 – 28 Αυγούστου 1978) ήταν Άγγλος ηθοποιός, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος. Ξεκινώντας την καριέρα του στο θέατρο, ο Σο εντάχθηκε στο Shakespeare Memorial Theatre μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και εμφανίστηκε σε παραγωγές των Μάκβεθ, Ερρίκος Η΄, Κυμβελίνος και άλλων θεατρικών έργων του Σέξπιρ. Με τον θίασο Ολντ Βικ (1951–52), συνέχισε κυρίως σε σεξπιρικούς ρόλους.

Ρόμπερτ Σο
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Robert Shaw (Αγγλικά)
Γέννηση9  Αυγούστου 1927[1][2][3]
Γουέστχοτεν
Θάνατος28  Αυγούστου 1978[4]
Τούρμακιντι
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
ΣπουδέςΒασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου (1948)[5] και Truro School
Ιδιότηταηθοποιός, συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και ηθοποιός ταινιών
ΣύζυγοςΜαίρη Γιούρι (1963–1975)
ΒραβεύσειςHawthornden Prize (1962)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Σο ήταν υποψήφιος για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα για τον ρόλο του ως Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας στη δραματική ταινία Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1966). Άλλοι κινηματογραφικοί του ρόλοι ήταν ο μαφιόζος Ντόιλ Λόνεγκαν στο Κεντρί (1973) και ο κυνηγός καρχαριών Κουίντ στα Σαγόνια του καρχαρία (1975). Έπαιξε επίσης ρόλους στα Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007: Από τη Ρωσία με αγάπη (1963), Η μάχη της Αγγλίας (1969), Τα ταραγμένα χρόνια ενός γίγαντα (1972) κ.ά.

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο Ρόμπερτ Άρτιμπαλντ Σο γεννήθηκε στις 9 Αυγούστου 1927 στο Λάνκασιρ. [6] Ήταν γιος της πρώην νοσοκόμας Ντορίν Νόρα (το γένος Έιβερι), που γεννήθηκε στη Σουαζιλάνδη και του Τόμας Άρτιμπαλντ Σο, γιατρού σκωτσέζικης καταγωγής. [7][8] Είχε τρεις αδερφές που ονομάζονταν Ελίζαμπεθ, Τζοάνα και Γουέντι και έναν αδερφό, τον Αλεξάντερ. Όταν ήταν επτά ετών, η οικογένεια μετακόμισε στη Σκωτία, στις Ορκάδες. Ο πατέρας του αυτοκτόνησε όταν ο Σο ήταν 12 ετών και η οικογένεια στη συνέχεια μετακόμισε στην Κορνουάλη, όπου ο Σο παρακολούθησε το ανεξάρτητο σχολείο Truro. [9] Στη συνέχεια, φοίτησε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου, αποφοιτώντας το 1948.[10]

Υποκριτική καριέρα

Επεξεργασία

Πρώιμη καριέρα

Επεξεργασία

Ο Σο ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο θέατρο, κάνοντας περιοδείες σε όλη την Αγγλία. Έπαιξε τον Άνγκους σε μια παραγωγή του Μάκβεθ στο Στράτφορντ-απόν-Έιβον το 1946. [11]

Το 1947, εμφανίστηκε στον Βυσσινόκηπο στη βρετανική τηλεόραση. Επίσης, στο ίδιο μέσο, ερμήνευσε σκηνές από τη Δωδέκατη νύχτα και τον Μάκβεθ.

Είχε ένα μικρό ρόλο στη Συμμορία των εντιμότατων (1951), υποδυόμενος έναν τεχνικό εργαστηρίου της αστυνομίας προς το τέλος της ταινίας. [11]

Ο Σο έπαιξε μικρούς ρόλους στα Τα φρούρια καταρρέουν (1955), Doublecross (1956) και A Hill in Korea (1956) (μαζί με άλλους νέους ηθοποιούς όπως ο Μάικλ Κέιν).

The Buccaneers

Επεξεργασία

Ο Σο έγινε τηλεοπτικός αστέρας στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν πρωταγωνίστησε στη σειρά The Buccaneers (1956–57) που προβλήθηκε για 39 επεισόδια. [12]

Το 1961, εμφανίστηκε σε μια παραγωγή στο Μπρόντγουεϊ του έργου Ο επιστάτης του Χάρολντ Πίντερ μαζί με τον Ντόναλντ Πλέζανς και τον Άλαν Μπέιτς. [13] Έπαιξε πρωταγωνιστικούς ρόλους στις τηλεοπτικές εκδόσεις των έργων Το χειμωνιάτικο παραμύθι και Ο πατέρας (και τα δύο το 1962). [14]

Συγγραφή

Επεξεργασία

Το πρώτο μυθιστόρημα του Σο με τίτλο The Hiding Place, που δημοσιεύτηκε το 1960, έλαβε θετικές κριτικές. [15] Το δεύτερο μυθιστόρημά του με τίτλο The Sun Doctor (1961), τιμήθηκε με το βραβείο Hawthornden το 1962. [16]

Κινηματογραφική φήμη

Επεξεργασία

Ο Σο έγινε πολύ γνωστός ως ηθοποιός του κινηματογράφου όταν έπαιξε τον ρόλο του δολοφόνου Ντόναλντ Γκραντ στη δεύτερη ταινία της σειράς Τζέιμς Μποντ, που είχε τίτλο Από τη Ρωσία με αγάπη (1963). Έπαιξε έναν ρόλο στο A Carol for Another Christmas (1964). [11]

Το 1964, ο Σο επέστρεψε στο Μπρόντγουεϊ σε μια παραγωγή του The Physicists σε σκηνοθεσία του Πίτερ Μπρουκ, η οποία διάρκεσε για μόνο για 55 παραστάσεις. [17]

Ο Σο ήταν ο αδυσώπητος διοικητής της Βέρμαχτ συνταγματάρχης Χέσλερ στη Μάχη των Αρδεννών (1965) και ο νεαρός Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας στο Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1966), που του χάρισε μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα και Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου. Έπαιξε επίσης τον Μαρτίνος Λούθηρος στο Luther (τηλεταινία του 1968). [18]

Σταρ του κινηματογράφου

Επεξεργασία

Ο Σο πέτυχε τη μεγαλύτερη κινηματογραφική του αναγνώριση υποδυόμενος τον ψαρά στην ταινία Τα σαγόνια του καρχαρία (1975), αν και στην αρχή ήταν απρόθυμος να πάρει τον ρόλο, καθώς δεν του άρεσε το βιβλίο, αλλά αποφάσισε να δεχτεί μετά από παρότρυνση της γυναίκας του και της γραμματέως του — «Την τελευταία φορά που ήταν τόσο ενθουσιώδεις ήταν στο Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007: Από τη Ρωσία με αγάπη. Και είχαν δίκιο».

Στη συνέχεια, ο Σο εμφανίστηκε στα 4 τέλεια εγκλήματα (1975), Διαμάντια: Η μεγαλύτερη ληστεία του 20ού αιώνα (1975) [11] Το ρόδο και το βέλος (1976) μαζί με την Όντρεϊ Χέπμπορν και τον Σον Κόνερι [19] και ως πράκτορας της ισραηλινής Μοσάντ Ντέιβιντ Καμπάκοφ στη Συναγερμός στο Λος Άντζελες (1977).

Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του Ομάδα κρούσεως 10 απ' το Ναβαρόνε (1978) ο Σο είπε: «Σκέφτομαι σοβαρά ότι αυτή μπορεί να είναι η τελευταία μου ταινία . . . Δεν έχω πια τίποτα αληθινό να πω. Κάποιες ατάκες με απωθούν. . . Δεν νιώθω άνετα στον κινηματογράφο. Δεν μπορώ να θυμηθώ την τελευταία ταινία που μου άρεσε να γύρισα». [20] Έκανε μια ακόμη ταινία, Το εξπρές του θανάτου (1979). [21] [22] Ο Σο και ο σκηνοθέτης/παραγωγός Μαρκ Ρόμπσον πέθαναν και οι δύο από καρδιακή προσβολή μέσα σε λίγους μήνες ο ένας από τον άλλον. Ο Ρόμπσον τον Ιούνιο του 1978 και ο Σο τον Αύγουστο του 1978. Ο Σο είχε πει ότι θα χρησιμοποιούσε τα έσοδα από την ταινία για να πληρώσει τους φόρους του. [23]

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Ο Σο παντρεύτηκε τρεις φορές και είχε 10 παιδιά, δύο από τα οποία ήταν υιοθετημένα. Η πρώτη του σύζυγος ήταν η Τζένιφερ Μπουρν από το 1952 έως το 1963, με την οποία απέκτησε τέσσερις κόρες. Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η ηθοποιός Μαίρη Γιούρε από το 1963 έως το 1975, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά, μεταξύ των οποίων τις κόρες Ελίζαμπεθ (γεννήθηκε το 1963) και Χάνα (γεννήθηκε το 1965). Υιοθέτησε τον Κόλιν (γεννήθηκε το 1961) από τον προηγούμενο γάμο της συζύγου του με τον θεατρικό συγγραφέα Τζον Όσμπορν. Σύμφωνα με μια συνέντευξη με τον Κόλιν, ήταν ο γιος του Σο που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια μιας σχέσης ενώ η Γιούρε ήταν ακόμη παντρεμένη με τον Όσμπορν. Ο γιος του Σο, Ίαν (γεννήθηκε το 1969) έγινε επίσης ηθοποιός. Αυτός ο γάμος έληξε με το θάνατο της Γιούρε από υπερβολική δόση ναρκωτικών. Η τρίτη και τελευταία σύζυγός του ήταν η Βιρτζίνια Γιάνσεν από το 1976 μέχρι το θάνατό του το 1978, με την οποία απέκτησε έναν γιο, τον Τόμας. Υιοθέτησε επίσης τον γιο της, Τσαρλς, από προηγούμενη σχέση.

Τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του, ο Σο έζησε στην κομητεία Μέγιο, στην Ιρλανδία. [24] Όπως και ο πατέρας του, ο Σο ήταν αλκοολικός το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. [25]

Θάνατος

Επεξεργασία

Ο Σο πέθανε στην Ιρλανδία σε ηλικία 51 ετών από καρδιακή προσβολή στις 28 Αυγούστου 1978, ενώ οδηγούσε. [26] Ξαφνικά ένιωσε άσχημα, σταμάτησε να οδηγεί, βγήκε, στη συνέχεια κατέρρευσε και πέθανε στην άκρη του δρόμου. Συνοδευόταν τότε από τη σύζυγό του Βιρτζίνια και τον γιο του Τόμας. [27] Μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Γενικό Νοσοκομείο Castlebar, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του. [28] Μόλις είχε ολοκληρώσει την ταινία Το εξπρές του θανάτου. [29] Το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του σκορπίστηκαν κοντά στο σπίτι του, όπου χτίστηκε πέτρινο μνημείο τον Αύγουστο του 2008. [24]

Αφιερώματα

Επεξεργασία

Ένα παμπ Wetherspoons στη γενέτειρά του Σο πήρε το όνομά του από αυτόν. [30]

Ο κακός Σεμπάστιαν Σο από το κόμικ X-Men πήρε το όνομά του και βασίστηκε πάνω στον Σο. [31]

Φιλμογραφία

Επεξεργασία
Έτος Πρωτότυπος τίτλος Ελληνική μετάφραση Ρόλος
1951 The Lavender Hill Mob Η συμμορία των εντιμότατων τεχνικός εργαστηρίου
1955 The Dam Busters Τα φρούρια καταρρέουν Τζ. Πούλφορντ
1956 Doublecross Έρνεστ
A Hill in Korea Χοτζ
1958 Sea Fury Δαίμονες των θαλασσών Γκόρμαν
1959 Libel πρώτος φωτογράφος
1962 The Valiant Φιλντ
1963 Tomorrow at Ten Τζορτζ Μάρλοου
The Caretaker Άστον
From Russia with Love Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007: Από τη Ρωσία με αγάπη Γκραντ
1964 The Luck of Ginger Coffey Τζίντζερ Γκόφεϊ
1965 Battle of the Bulge Η μάχη των Αρδεννών συνταγματάρχης Χέσλερ
1966 A Man for All Seasons Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας
1967 Custer of the West στρατηγός Τζορτζ Άρμστρονγκ Κάστερ
1968 The Birthday Party Στάνλεϊ
1969 Battle of Britain Η μάχη της Αγγλίας Σκίπερ
The Royal Hunt of the Sun Φρανθίσκο Πιθάρο
1970 Figures in a Landscape Μακόναχι
1971 A Town Called Bastard Οι τρομοκράτες ιερέας
1972 Young Winston Τα ταραγμένα χρόνια ενός γίγαντα λόρδος Ράντολφ Τσόρτσιλ
A Reflection of Fear Η αντανάκλαση του τρόμου Μάικλ
1973 The Hireling Στίβεν Λέντμπετερ
The Golden Voyage of Sinbad προφήτης
The Sting Το κεντρί Ντόιλ Λόνεγκαν
1974 The Taking of Pelham One Two Three Πανικός στο μετρό της Νέας Υόρκης[32] Κύριος Μπλου
1975 Jaws Τα σαγόνια του καρχαρία Κουίντ
Der Richter und sein Henker 4 τέλεια εγκλήματα Ρίτσαρντ Γκάστμαν
Diamonds Διαμάντια: Η μεγαλύτερη ληστεία του 20ού αιώνα Τσαρλς / Χότζον
1976 Robin and Marian Το ρόδο και το βέλος σερίφης του Νότιγχαμ
Swashbuckler Νεντ Λιντς
1977 Black Sunday Συναγερμός στο Λος Άντζελες Κάμπακοφ
The Deep Ο βυθός Ρόμερ Τρις
1978 Force 10 from Navarone Ομάδα κρούσεως 10 απ' το Ναβαρόνε Μάλορι
1979 Avalanche Express Το εξπρές του θανάτου Μάρενκοφ

Βραβεία

Επεξεργασία

Στα Βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου 1966, ο Σο έγινε ο δεύτερος ηθοποιός που έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ για την ερμηνεία του ως Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας στην ταινία Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1966). [33] Ήταν επίσης υποψήφιος για την 24η Χρυσή Σφαίρα για τον ίδιο ρόλο. [34]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 138997169. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6808cwj. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Robert-Shaw-British-actor.
  5. ↑ «Student & graduate profiles». RADA Student & graduate profiles. Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης του Λονδίνου.
  6. ↑ «Mayor to unveil plaque in honour of Jaws star». The Bolton News (Newsquest). 19 July 1996. http://www.theboltonnews.co.uk/news/6200654.Mayor_to_unveil_plaque_in_honour_of_Jaws_star/. Ανακτήθηκε στις 18 June 2018. 
  7. ↑ Wakeman, John· Kunitz, Stanley (1975). World Authors, 1950-1970: A Companion Volume to Twentieth Century Authors. Wilson. σελ. 1292. ISBN 978-0-8242-0419-8. 
  8. ↑ Ross, Lillian· Ross, Helen (1961). The Player A Profile of an Art. Simon and Schuster. σελ. 472. 
  9. ↑ «The "Spirit of Truro" – When Truro School Built an Aeroplane». Truro School. 11 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2019. 
  10. ↑ «Robert Shaw». RADA. https://www.rada.ac.uk/profiles/robert-shaw/. Ανακτήθηκε στις 8 May 2020. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Taylor, Clarke (3 February 1976). «Robert Shaw: Actor, Author, Egotist». The Washington Post: σελ. D2. 
  12. ↑ «The Buccaneers». BFI Screenonline. 
  13. ↑ «The Caretaker». BFI Screenonline. 
  14. ↑ McIlvanney, Hugh (21 April 1968). «Mr Shaw likes to play the winner». The Observer: σελ. 22. 
  15. ↑ «Heart attack kills Robert Shaw in Mayo». The Irish Times: σελ. 1. 29 August 1978. 
  16. ↑ Díez Medrano, Juan (24 Ιανουαρίου 2010). Framing Europe: Attitudes to European Integration in Germany, Spain, and the United Kingdom. Princeton University Press. σελ. 273. ISBN 9780691146508. 
  17. ↑ Gussow, Mel (5 January 1970). «Robert Shaw: Actor, Novelist, Playwright Singer?». The New York Times: σελ. 48. 
  18. ↑ «ABC's 5 Years of Film Production Profits & Losses». Variety: σελ. 3. 31 May 1973. 
  19. ↑ Watters, Jim (12 September 1976). «The Fathomable Film Life in 'The Deep': Film Intrigue of Underwater Life Films Follow Lure of the Deep Fathoming 'The Deep' Film». Los Angeles Times: σελ. v1. 
  20. ↑ Shaw: Cash crunch adds up to misery Dangaard, Colin. Chicago Tribune 29 January 1978: e20.
  21. ↑ Lee, Grant (2 September 1978). «Film Clips: Memories of Robert Shaw: 'A Gallant Man'». Los Angeles Times: σελ. b5. 
  22. ↑ «Avalanche Express (1979) – A Review». 23 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2022. 
  23. ↑ Mann, Roderick (4 April 1978). «Robert Shaw: Into Other Waters». Los Angeles Times: σελ. b20. 
  24. ↑ 24,0 24,1 O'Toole, Connie (11 August 2008). «Robert Shaw memorial unveiled in Mayo village». Irish Times. http://www.irishtimes.com/newspaper/ireland/2008/0811/1218232689497.html. 
  25. ↑ McIver, Brian (14 June 2012). «Revealed: The Scottish roots behind hellraiser Robert Shaw as Jaws hits cinemas again». Daily Record. http://www.dailyrecord.co.uk/entertainment/tv-radio/revealed-the-scottish-roots-behind-hellraiser-1129360#ewkYWxOxAvt8BEwd.97. 
  26. ↑ «Robert Shaw». tourmakeady.weebly.com. 
  27. ↑ Arnold, Gary (29 August 1978). «Actor Robert Shaw, Known for Menacing Roles, Dies in Ireland». The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/archive/local/1978/08/29/actor-robert-shaw-known-for-menacing-roles-dies-in-ireland/10011e2d-0410-4cb0-a10b-90457d2f89a5/. Ανακτήθηκε στις 8 November 2019. 
  28. ↑ «Robert Shaw, British Actor, Dies in Ireland». The Post and Courier. 29 August 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 July 2012. https://archive.today/20120718195604/http://news.google.com/newspapers?id=ioNJAAAAIBAJ&sjid=yQsNAAAAIBAJ&pg=2322,6107923&dq=robert-shaw+1978&hl=en. Ανακτήθηκε στις 6 December 2011. 
  29. ↑ Lentz, Robert J. (16 Ιανουαρίου 2016). Lee Marvin: His Films and Career. McFarland Publishing. σελ. 159. ISBN 9780786426065. 
  30. ↑ «The Robert Shaw». JD Weatherspoon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2011. 
  31. ↑ Cronin, Brian (30 Μαρτίου 2006). «Comic Book Urban Legends Revealed #44!». CBR. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2011. 
  32. ↑ «The Taking of Pelham One Two Three (1974)» (στα Αγγλικά). Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2024. 
  33. ↑ «From The Favourite to The Crown: British royals in TV and film». Telegraph (Telegraph Media Group Limited). 4 October 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 October 2018. https://web.archive.org/web/20181026062337/https://www.telegraph.co.uk/on-demand/2016/08/19/screen-queens-british-monarchs-in-tv-and-film/robert-shaw-as-henry-viii-in-a-man-for-all-seasons-19665/. Ανακτήθηκε στις 25 April 2019. 
  34. ↑ Walters, Ivan (12 Νοεμβρίου 2015). A Year of Movies: 365 Films to Watch on the Date They Happened. Rowman & Littlefield. σελ. 203. ISBN 9781442245600. 


Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρόμπερτ_Σο&oldid=10779790"