Σάιμαα

Η Σάιμαα (Saimaa) είναι λίμνη της νοτιοανατολικής Φινλανδίας, η μεγαλύτερη της χώρας. Με εμβαδόν 4.377 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη, φυσική λίμνη γλυκού νερού στην Ευρώπη.

Η θέση της λίμνης Σάιμαα στη Φινλανδία από δορυφόρο. Στα νότια είναι ο Φινλανδικός κόλπος και στα ανατολικά η λίμνη Λάντογκα. Η μαύρη γραμμή είναι τα σύνορα Φινλανδίας-Ρωσίας

Γεωγραφία

Οι μεγαλύτερες πόλεις στις όχθες της λίμνης είναι οι Λαπεενράντα, Ιμάτρα (Imatra), Σαβονλίνα (Savonlinna), Μίκελι (Mikkeli), Βάρκαους (Varkaus) και Γιόενσουου (Joensuu). Ο ποταμός Βουόκσι (Vuoksi) ρέει από την Σάιμαα προς τη λίμνη Λάντογκα αποστραγγίζοντάς την. Το μεγαλύτερο μέρος της λίμνης είναι διάσπαρτο από πολύ μεγάλο αριθμό μικρών νησίδων που, με στενά κανάλια, την χωρίζουν σε πολλά, μικρότερα τμήματα, το καθένα με δική του ονομασία. Η ολική ακτογραμμή της ευρύτερης λιμναίας περιοχής ανά μονάδα επιφανείας είναι από τις μεγαλύτερες στον κόσμο, με συνολικό μήκος τα 15.000 χιλιόμετρα, περίπου. Ο αριθμός των νησίδων στην περιοχή –κοντά στις 14.000–, δείχνει το μέγεθος του λαβυρινθώδους συστήματος.

Γεωλογικό ιστορικό

Η Σάιμαα δημιουργήθηκε από την τήξη των πάγων στο τέλος της Εποχής των Παγετώνων. Ο αρχικός πάγος, με περισσότερο από ένα χιλιόμετρο πάχος, κάλυπτε το σύνολο της περιοχής. Όταν έλιωσε, η λίμνη αναδύθηκε περνώντας από διάφορα στάδια, ως μια λεκάνη γλυκού νερού διαχωρισμένη από τη θάλασσα στα 76 μέτρα πάνω από την επιφάνειά της. Πριν από, περίπου, 6.000 χρόνια, η αρχαία λίμνη Σάιμαα που εκτιμάται ότι, πρέπει να κάλυπτε 9.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εκείνη την εποχή, εμφάνισε έντονη εκροή δια μέσου μιας νέας διεξόδου, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα νέων, υπολειμματικών υγροτόπων. Μετά από αυτό το γεγονός, η περιοχή είδε ένα μέγιστο του πληθυσμού στις δεκαετίες που ακολούθησαν, ενώ αργότερα η κατάληψη των εδαφών από παλαιά αρκτικά δάση κωνοφόρων, οδήγησε σε σταδιακή μείωση του πληθυσμού.

Άποψη της λίμνης Σάιμαα κοντά στην πόλη Λαπεενράντα

Λόγω των πλούσιων, εύκολα προσβάσιμων εναποθέσεων αμιάντου στις ακτές της, η λίμνη θεωρείται ως ένα από τα πιθανά κέντρα προέλευσης της αποκαλουμένης αμιαντο-κεραμικής (asbestos-ceramic), ενός τύπου κεραμικής που αναπτύχθηκε στη Φινλανδία, την Καρελία και τη Β. Σκανδιναβία μεταξύ 1900 π.Χ. - 200 μ.Χ., περίπου.

• Ο Ρώσος συγγραφέας Μαξίμ Γκόρκι είχε εξοριστεί κοντά στις όχθες της λίμνης Σάιμαα για ένα χρονικό διάστημα, μετά την επίθεση που δέχτηκε το διαμέρισμά του από τις Μαύρες Εκατονταρχίες στον απόηχο της Εξέγερσης της Μόσχας του 1905. Έγραφε στην τέως σύζυγό του Αικατερίνη: «είναι όμορφα εδώ, σαν παραμύθι ».

Βιοκοινότητες

Στη λίμνη Σάιμαα ζει ένα κρισίμως απειλούμενο (CR) πτερυγιόποδο του γλυκού νερού, η φώκια Pusa hispida saimensis. Επίσης, ένα ακόμη απειλούμενο είδος της λίμνης είναι ο σολομός της λίμνης Σάιμαα.

Πηγές

• Hamalainen, Arto (November 2001). "Saimaa – Finland's largest lake". Virtual Finland. Archived from the original on January 2017.
• Markku Oinonen et al. (2014) Event reconstruction through Bayesian chronology: Massive mid-Holocene lake-burst triggered large-scale ecological and cultural change; url=http://hol.sagepub.com/content/24/11/1419.abstract
• Figes, Orlando: A People's Tragedy: The Russian Revolution 1891–1924. The Bodley Head, London (2014). p. 202