Σαλιχλή

πόλη της Τουρκίας

Συντεταγμένες: 38°28′52″N 28°8′21″E / 38.48111°N 28.13917°E / 38.48111; 28.13917

Η Σαλιχλή ή το Σαλιχλί (τουρκικά: Salihli) είναι πόλη της Τουρκίας στην επαρχία Μανίσας (ελλην. Μαγνησίας) του διαμερίσματος του Αιγαίου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2009 ο πληθυσμός του Σαλιχλή ανέρχεται σε 155.333 κατοίκους (96.503 εντός πολεοδομικού σχεδίου).

Σαλιχλή
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σαλιχλή
38°28′52″N 28°8′21″E
ΧώραΤουρκία[1][2]
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Μανίσας[1][2]
Πληθυσμός161.562 (2018)
Ζώνη ώραςUTC+03:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τοποθεσία Επεξεργασία

Η Σαλιχλή (125 μέτρα υψόμετρο) είναι κτισμένο επί εύφορης πεδιάδας κοντά (νοτίως) στον ποταμό Έρμο (Τουρκικά: Gediz, προφορά: Γκεντίζ), σε απόσταση 96 χιλιομέτρων ανατολικά της Σμύρνης[3], επί του αυτοκινητόδρομου Σμύρνης-Άγκυρας (E 96) και των παράλληλων σιδηροδρομικών συνδέσεων. Η αστική ζώνη βρίσκεται στις πλαγιές της οροσειράς του Τμώλου (Μποζντάγ), κατά μήκος της προσχωσιγενούς πεδιάδας του ποταμού Έρμου. Στα βόρεια και βορειοανατολικά της πεδιάδας εκτείνονται δύο οροσειρές, η πρώτη με μεγαλύτερο το όρος Ντιμπέκ (Τουρκικά: Dibek, 1.120 μ. υψόμετρο) και η δεύτερη με μεγαλύτερο το όρος Iουσιουμιούς (Τουρκικά: Üşümüş, 1.085 μ. υψόμετρο).

Ιστορία Επεξεργασία

Η ευρύτερη περιοχή όπου βρίσκεται η πόλη απέκτησε μεγάλη σπουδαιότητα με την ίδρυση της αρχαίας πόλης των Σάρδεων (σημερινή πόλη Σαρτ), η τοποθεσία της οποίας βρίσκεται 7 χλμ. δυτικώς του κέντρου του Σαλιχλή. Οι Σάρδεις ήταν η πρωτεύουσα της Λυδίας έως το 547 π.Χ., όταν και η περιοχή κατακτήθηκε από τους Πέρσες και κυβερνήθηκε από σατράπες έως το 334 π.Χ. Μετά τους Πέρσες η περιοχή κυβερνήθηκε διαδοχικά από τους Μακεδόνες, τους Ατταλίδες της Περγάμου, τους Ρωμαίους και τους Βυζαντινούς.

Στις αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ., η περιοχή καταλήφθηκε από τους Τούρκους του Μπεηλικιού του Σαρουχάν και κυβερνήθηκε από τη βάση αυτών στην κοντινή πόλη Μαγνησία (Μανίσα). Το 1400 η περιοχή πέρασε υπό την εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με κέντρο της περιοχής την πόλη Μαγνησία, που διατήρησε την πρωτοκαθεδρία της. Στην αρχή της οθωμανικής εποχής, το Σαλιχλή ήταν ένα χωριό στον καζά της Σαρτ, λίγο νοτιότερα από τη σημερινή του θέση, ονομαζόταν Εβλάαντ-ι Σαλίχ ("τα παιδιά του Σαλίχ" στα Ελληνικά), και ήταν εξαρτώμενο από την επαρχιακή διοίκηση του Αϊδινίου.

Το 1845, σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής εκείνου του έτους, στο Σαλιχλή ζούσαν 278 οικογένειες[4]. Στα μισά του 19ου αιώνα, με την κατασκευή του σιδηροδρόμου Σμύρνη-Ουσάκ-Αφιόν, σημείωσε πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη σε σχέση με την πόλη Σαρτ και το 1872 το χωριό απέκτησε καθεστώς πόλης, αποτελώντας καζά του σαντζακίου του Σαρουχάν.

Κατά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 έχασαν τη ζωή τους αρκετοί Τούρκοι κάτοικοι του Σαλιχλή που συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις ως κληρωτοί και επιστρατευμένοι στις τάξεις του Οθωμανικού Στρατού[5]. Σύμφωνα με οθωμανική απογραφή του 1908 στον κασαμπά (κωμόπολη, οχυρωμένη πόλη) του Σαλιχλή κατοικούσαν 4.441 άτομα (3.002 μουσουλμάνοι, 1.139 Έλληνες, 215 Εβραίοι και 85 Αρμένιοι)[6].

Πριν την έκρηξη του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη ήταν χωρισμένη σε δύο συνοικίες (Κάτω και Επάνω Σαλιχλή) και υπολογίζεται πως είχε πληθυσμό 7.500 κατοίκων, με την πλειοψηφία τους να είναι μουσουλμάνοι (Τούρκοι και Κιρκάσιοι). Παράλληλα διέθετε σημαντική ελληνική κοινότητα 2.000 ατόμων, η οποία αυξήθηκε πληθυσμιακά μετά το 1870 από Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή ερχόμενοι από το Αξάρι, τη Νίγδη, το Αϊδίνιο, την Καισάρεια, τη Φιλαδέλφεια κ.α.[7]. Η ελληνική κοινότητα ήταν - σε αντίθεση με τους γειτονικούς ελληνικούς πληθυσμούς - κατά κύριο λόγο ελληνόφωνη και η πλειοψηφία των μελών της ευκατάστατη. Διέθετε δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα (αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο) και μια κεντρική εκκλησία (Ι.Ν. Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης)[8]. Ο πληθυσμός της πόλης περιελάμβανε επίσης 200 Εβραίους και μερικές οικογένειες Αρμενίων[9].

Το Σαλιχλή διέθετε πλούσια αγροτική παραγωγή (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι, όπιο, φρούτα κ.ά), που σε συνδυασμό με τη σιδηροδρομική σύνδεση με το λιμάνι της Σμύρνης οδήγησε στη μεγάλη οικονομική ανάπτυξη της περιοχής[10], που εξελίχθηκε σε βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο[9].

Στις 23 Ιουνίου του 1920, δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού υπό τον ανθυπολοχαγό Γ. Αγριτέλλη κατέλαβαν το Σαλιχλή κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας του 1919-1922. Η πόλη παρέμεινε υπό ελληνικό έλεγχο μέχρι το Σεπτέμβριο του 1922. Μάλιστα στις 5 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους διεξήχθη στην περιοχή νικηφόρα για τις ελληνικές δυνάμεις μάχη, ανάμεσα στο 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων (με επικεφαλής τον Νικόλαο Πλαστήρα) και σε τουρκική μεραρχία ιππικού, στα πλαίσια της κάλυψης της υποχώρησης τριών ελληνικών μεραρχιών που κινδύνευαν να κυκλωθούν από τα αντίπαλα στρατεύματα[3][11]. Κατόπιν το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων υποχώρησε συντεταγμένα από την κωμόπολη.[12] Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, ο ελληνικός στρατός, για λόγους ασφαλείας της υποχώρησής του, κατά την αποχώρησή του από το Σαλιχλή προχώρησε σε σημαντικές καταστροφές εφαρμόζοντας τακτική καμένης γης[13].

Επιφανείς με καταγωγή από το Σαλιχλή Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. 11849399.
  2. 2,0 2,1 GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -768858.
  3. 3,0 3,1 Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τόμος 21, σελ. 300.
  4. Από αυτές οι 33 ήταν ελληνικές και οι υπόλοιπες μουσουλμανικές (βλ. Colin Imber,Keiko Kiyotaki, Frontiers of Ottoman Studies, I.B.Tauris, 2005, vol. 1, σελ. 150).
  5. Μικρασιατικά Χρονικά, Σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον υπό του τμήματος Μικρασιατικών Μελετών της Ενώσεως Σμυρναίων, τόμος όγδοος, Αθήναι 1959, σελ. 379.
  6. Imber,Kiyotaki, 2005, σελ. 151.
  7. Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 378.
  8. Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 377, 381.
  9. 9,0 9,1 Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 377.
  10. Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 380.
  11. Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 384.
  12. Γιάννης Π. Καψής, Χαμένες πατρίδες, Νέα Σύνορα-Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 1989, σελ. 251.
  13. Sydney Nettleton Fisher, The Middle East: a history, Alfred A. Knopf, New York 1969, σελ. 386.
  14. Μπίστικα, Ελένη (17 Νοεμβρίου 2012). «Με μεγάλη επιτυχία έγινε το αφιέρωμα στον Τάσο Αθανασιάδη από την Ενωση Σμυρναίων». kathimerini.gr. Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία