Σαϊδόνα Μεσσηνίας

Η Σαϊδόνα είναι χωριό της Μεσσηνιακής Μάνης, που απέχει 54 χλμ από την Καλαμάτα, 13 χλμ. από τη Στούπα και είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στους πρόποδες του Ταϋγέτου, σε υψόμετρο 600 μ περίπου στη ΝΔ πλευρά του όρους Σωτηρίτσα. Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Λεύκτρου.

Σαϊδόνα Μεσσηνίας
Σαϊδόνα Μεσσηνίας 36°52′55″N 22°17′1″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Δυτικής Μάνης
Γεωγραφική υπαγωγή	Πελοπόννησος
Πληθυσμός	53 (2021)

Οι πρώτοι κάτοικοι υπολογίζεται ότι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή με την κατάληψη της Ελλάδας από τους Τούρκους. Αυτό αποδεικνύεται από ερείπια σπιτιών και κυρίως από την ύπαρξη δύο μοναστηριών. Το πρώτο χτίστηκε από το μοναχό Σαμουήλ που κατά την παράδοση είχε φύγει από την Κωνσταντινούπολη, γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και είναι γνωστό ως Σαμουήλι. Το δεύτερο χτίστηκε την ίδια περίπου χρονική περίοδο, όπως φαίνεται από εικόνες και κειμήλια που σώζονται, γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου και λέγεται Βαϊδενίτσα. Το 1829 στην εκλογή αντιπροσώπου για τη Δ΄ Εθοσυνέλευση που έγινε στην Ανδρούβιστα υπήρχε εκπρόσωπος της Σαϊδόνας.

Το χωριό προ του 1835 ονομαζόταν και Σαϊδίν, ενώ οι κάτοικοί του, έως προσφάτως (1990~2000), μνημόνευαν και τα ονόματα Σάιδοβα και Σαϊδονίτσα. H άποψη, πως το όνομα προέρχεται από την ομορφιά του τοπίου και από την ύπαρξη πολλών αηδονιών (Αϊδόνα- Σαν αϊδόνα-Σαϊδόνα) αποτελεί "folk etymology". Οι Σαϊδονίτες, όπως αναφέρει η παράδοση αλλά και όπως φαίνεται από γραπτά κείμενα, ήταν προοδευτικοί άνθρωποι που αγωνίζονταν για το γενικό συμφέρον και συμμετείχαν σε όλους τους αγώνες του Ελληνικού Έθνους (Βαλκανικοί πόλεμοι, Μικρασιατική εκστρατεία, Εμφύλιος, Δικτατορία).

Αποκορύφωμα της συμμετοχής της Σαϊδόνας στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες αποτελεί το έπος του 1940. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της αντίστασης, ένα από τα πρώτα χτυπήματα που δέχτηκαν οι εισβολείς του Μουσολίνι προέρχεται από το μικρό αυτό ορεινό χωριό (1942).

Τα χρόνια που ακολούθησαν, οι Σαϊδονίτες συνέχισαν τον αγώνα από τις γραμμές του ΕΑΜ μέχρι και τη λήξη της κατοχής. Συγκυρίες όμως αρνητικές τους υποχρέωσαν να επιστρέψουν στα βουνά κατά τη διάρκεια του εμφυλίου.

Μετά τον εμφύλιο, οι Σαϊδονίτες επέστρεψαν στο χωριό τους και, όταν η πολιτεία το 1984 αναγνώρισε την αντιστασιακή τους δράση, ανήγειραν στην είσοδο του χωριού το Μνημείο Ηρώων της Εθνικής Αντίστασης της Σαϊδόνας. Αργότερα, στα ονόματα αυτά προστέθηκαν και τα ονόματα θυμάτων της ευρύτερης περιοχής και κάθε χρόνο, την Κυριακή πριν το Δεκαπενταύγουστο, τελείται στο χώρο αυτό μνημόσυνο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η σελίδα του δήμου Λεύκτρου για τη Σαϊδόνα
• Πληροφορίες για τη Σαϊδόνα από το mani.org
• Τα νέα της Σαϊδόνας στο facebook
• Kάστρα και οχυρά της Μεσσηνίας: Το Σαμουήλι, η Βαϊδενίτσα και ο ξερόβραχος της Κουδούνας
• Φωτογραφίες από τη σελίδα οι Μανιάτες είναι παντού
• Σελίδα για τη Σαϊδόνα στο pathfinder.gr