Βικιπαίδεια

Σκριβωνία (σύζυγος του Οκταβιανού)

Η Σκριβωνία (λατινικά: Scribonia, π. 70 π.Χ.[4][5] - π. 16 μ.Χ.)[6] ήταν η δεύτερη [7] σύζυγος του Οκταβιανού, του μετέπειτα Ρωμαίου Αυτοκράτορα Αύγουστου και η μητέρα τού μοναδικού παιδιού του, της Ιουλίας της Πρεσβύτερης. Μέσω τής κόρης της αυτής έγινε η πεθερά του Τιβερίου, και η προγιαγιά του Καλιγούλα και της Αγριπίνας της Νεότερης (συζύγου του Κλαυδίου).

Σκριβωνία (σύζυγος του Οκταβιανού)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Scribonia (Λατινικά)
Γέννηση70 π.Χ.
Ρώμη
Θάνατος16
Rhegion
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΟκταβιανός Αύγουστος (39 π.Χ.–37 π.Χ.)
ΤέκναΚορνηλία
Cornelius Lentulus Marcellinus
Ιουλία η Πρεσβύτερη[1][2][3]
ΓονείςΛεύκιος Σκριβώνιος Λίβο και Sentia
ΑδέλφιαΛεύκιος Σκριβώνιος Λίβο (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα)[3]
ΟικογένειαScribonia gens
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Καταγωγή

Επεξεργασία

Η καταγωγή της Σκριβωνίας είναι ασαφής. Είναι γνωστό με βεβαιότητα ότι το όνομα της μητέρας της ήταν η Σεντία, της οποίας οι πρόγονοι ήταν προϊστάμενοι του νομισματοκοπείου.[4] Το όνομα του πατέρας της είναι ένα άλλο ζήτημα: είναι γνωστό ότι ο πατέρας της ήταν ο Λεύκιος Σκριβώνιος Λίβων Ι. Το πιο πιθανό είναι να ταυτίζεται με τον ομώνυμο πραίτωρα του 80 π.Χ. Εάν συμβαίνει αυτό, τότε ήταν η μικρότερη αδελφή του Λεύκιου Σκριβώνιου Λίβο ΙΙ, που ήταν ύπατος το 34 π.Χ., του οποίου η κόρη, μία άλλη Σκριβωνία, παντρεύτηκε τον Σέξτο Πομπήιο. Μία άλλη, λιγότερο συνηθισμένη υπόθεση, είναι ότι ήταν μία δεύτερη κόρη του υπάτου του 34 π.Χ., και όχι η αδελφή του.[5][8]

Οι δύο πρώτοι γάμοι

Επεξεργασία

Σύμφωνα με τον Σουητώνιο, η Σκριβωνία παντρεύτηκε τρεις φορές. Οι δύο πρώτοι σύζυγοί της ήταν ύπατοι.[9] Το όνομα του πρώτου είναι άγνωστο, αλλά ορισμένοι ερευνητές -συμπεριλαμβανομένων των Μπαρτολομέο Μποργκέζι, Χέρμανν Ντέσαου, Έντμουντ Γκρόαγκ και Ρόουναλντ Σάυμ- πρότειναν ότι ήταν ο Γναίος Κορνήλιος Λέντουλος Μαρκελίνος, ύπατος το 56 π.Χ., λόγω της ύπαρξης επιγραφής που αναφέρεται στους επελεύθερους της Σκριβωνίας και του γιου της Κορνηλίου Μαρκελλίνου μετά το 39 π.Χ. Αυτό δείχνει ότι ίσως είχε έναν γιο από τον πρώτο της γάμο, που ζούσε μαζί της μετά το διαζύγιο της από τον Οκταβιανό. Η Σουητώνιος δεν τον αναφέρει, παραθέτοντας μόνο τα παιδιά της από τον δεύτερο και τον τρίτο γάμο της [10]· αυτό οδήγησε αυτούς τους ερευνητές στο συμπέρασμα, ότι ο νεαρός Κορνήλιος Μαρκελλίνος απεβίωσε νέος.[4] Δεδομένου ότι η Σκριβωνία παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, αυτό οδήγησε στην ανάγκη ταυτοποίησης του δεύτερου συζύγου της· από αυτόν είχε την Κορνηλία, σύζυγο του Λεύκιου Αιμίλου Λέπιδου Παύλου αντικαταστάτη υπάτου του 34 π.Χ. Η Κορνηλία απεβίωσε τη χρονιά που ο αδελφός της έγινε ύπατος.[11] Δεδομένου ότι είχε υποτεθεί ότι ο Κορνήλιος Μαρκελλίνος απεβίωσε νέος, έπρεπε να βρεθεί ένας άλλος αδελφός, και έχουν προταθεί διάφοροι υποψήφιοι, πιο πρόσφατα ο Πόπλιος Κορνήλιος Σκίπιο, ύπατος το 16 π.Χ. Αυτό θα παρείχε το έτος που απεβίωσε η νεαρή Κορνηλία. Ωστόσο κανένας πατέρας -που έγινε ύπατος- δεν μπορεί να βρεθεί γι' αυτή την Κορνηλία "Σκίπιο", πράγμα που οδήγησε τον Σάυμ να παρατηρήσει, ότι το πρόβλημα της ταυτοποίησης των συζύγων της Σκριβωνίας "φαίνεται άλυτο".[12]

Ωστόσο, όπως τονίζει ο Τζον Σέιντ, όλα αυτά δείχνουν ότι ο Σουητώνιος δηλώνει σωστά ότι δεν υπήρχαν παιδιά από τον πρώτο της γάμο. Αυτό θα σήμαινε ότι ο Γναίος Κορνήλιος Λέντουλος Μαρκελλίνος ήταν ο δεύτερος σύζυγός της και όχι ο πρώτος. Ο αδελφός της Κορνηλίας δεν ήταν ο ύπατος του 16 π.Χ., αλλά ο Πόπλιος Κορνήλιος Λέντουλος Μαρκελίνος ύπατος το 18 π.Χ.[13]

Τρίτος γάμος με τον Οκταβιανό

Επεξεργασία

Το 40 π.Χ. η Σκριβωνία αναγκάστηκε να χωρίσει τον δεύτερο σύζυγό της και να παντρευτεί τον Οκταβιανό, που με τη σειρά του είχε χωρίσει τη σύζυγό του Κλοδία Πούλχρα. Το κίνητρο του Οκταβιανού να νυμφευτεί τη Σκριβωνία ήταν να ενισχύσει μία πολιτική συμμαχία με τον Σέξτο Πομπήιο, σύζυγο τής ανιψιάς ή τής αδελφής τής Σκριβωνίας. Ο γάμος ήταν σύντομος και δυστυχισμένος: ο Οκταβιανός τη χώρισε την ίδια μέρα που γεννήθηκε η κόρη τους, η Ιουλία η Πρεσβύτερη, το μοναδικό παιδί του.[14] Φέρεται να έγραψε ότι δεν ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει στη φιλόνικη, κακότροπη διάθεσή της.[7] Ο Οκταβιανός έκανε 3ο γάμο λίγο μετά, με τη Λιβία. Η ίδια η Σκριβωνία δεν ξαναπαντρεύτηκε και φαίνεται ότι συνέχισε να είναι γνωστή ως η (πρώην) σύζυγος του Αυγούστου.[15]

Το 6 π.Χ. ή το 5 π.Χ., ο Αύγουστος διοργάνωσε έναν γάμο μεταξύ της εγγονής τους, της Ιουλίας της Νεότερης, με τον Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο ύπατο το 1, τον γιο της Κορνηλίας και εγγονό της Σκριβωνίας, αποδεικνύοντας την επιθυμία του να διατηρήσει σχέσεις με την οικογένεια της δεύτερης συζύγου του.

Παρά τη φήμη της από ορισμένους σύγχρονους ιστορικούς ως «κουραστικής» και «δύστροπης» [16] με βάση τους λόγους του διαζυγίου του Οκταβιανού, φαίνεται ότι είχε φήμη και κύρος. Το 16 π.Χ., την ίδια χρονιά που ο γιος της ανήλθε στην υπατεία, η κόρη της Κορνηλία απεβίωσε, και έγινε το θέμα ελεγείας του Προπέρτιου, στην οποία αναφέρεται η Σκριβωνία.

Ούτε σου έκανα κακό, Σκριβωνία, μητέρα, γλυκιά μου καταγωγή: τι θέλεις να αλλάξει μέσα μου, εκτός από τη μοίρα μου; Τα δάκρυα της μητέρας μου και η θλίψη της πόλης με υψώνουν, και τα οστά μου προστατεύονται από τα στεναγμούς του Αυγούστου. Θρηνεί ότι όταν ζούσα, ήμουν πολύτιμη αδελφή της κόρης του και έχουμε δει τα δάκρυα ενός θεού να πέφτουν.[17]

Ο Σουητώνιος σημειώνει επίσης τη σχέση της Σκριβωνίας με τον Αφροδίσιο, σκλάβο και μαθητή του Λούκιου Ορβίλιου Πουπίλου. Αυτός στη συνέχεια αγοράστηκε από τη Σκριβωνία, ενδεχομένως για να εκπαιδεύσει τα παιδιά της ή ακόμη και τον εαυτό της [18] και έπειτα τον απελευθέρωσε. Βάσει αυτού, είναι πιθανό ότι ενίσχυσε και άλλους ως προστάτιδα.[4] Ο Σκριβώνιος Αφροδίσιος είναι γνωστό, ότι έχει γράψει μία -χαμένη πραγματεία- περί ορθογραφίας, σε αντίθεση με τον Βέριο Φλάκο.[19]

Εθελούσια εξορία

Επεξεργασία

Το 2 π.Χ. η Ιουλία, ένεκα μοιχείας και πιθανής προδοσίας, εξορίστηκε στην Πανδατερία. Η Σκριβωνία τη συνόδευσε εθελοντικά στην εξορία.[20] Γύρω στο 4 μ.Χ., επετράπη στην Ιουλία και τη Σκριβωνία να επιστρέψουν στην ηπειρωτική χώρα και μετακόμισαν στο Ρήγιο, όπου ο Αύγουστος παραχώρησε στην Ιουλία περιουσία και ετήσιο εισόδημα.[21] Η Σκριβωνία παρέμεινε πιθανότατα μαζί της, για τα δεκαπέντε χρόνια που η Ιουλία έζησε στην εξορία.[4] Η Ιουλία απεβίωσε το 14 μ.Χ., λίγο μετά το τέλος του πατέρα της. Οι σύγχρονοι ιστορικοί είναι ασαφείς σχετικά με τις συνθήκες του τέλους της: ενώ ο Δίων Κάσσος δηλώνει ότι ο Τιβέριος τη σκότωσε [22]· ο Tάκιτος γράφει, ότι μετά τη δολοφονία του νεότερου γιου της Αγρίππα Πόστουμου έπεσε σε απόγνωση και η υγεία της έφθινε αργά.

Η Σκριβωνία επέζησε της κόρης της και φαίνεται ότι επέστρεψε στο μέγαρο της οικογένειας στη Ρώμη.

Τα τελευταία χρόνια

Επεξεργασία

Η τελευταία γνωστή δραστηριότητα της Σκριβωνίας ήταν περί το 16 μ.Χ., όταν ο ανιψιός της Μάρκος Σκριβώνιος Λίβο Δρούσος συνωμότησε ενάντια στον Τιβέριο. Η Σκριβωνία τον ενθάρρυνε να αντιμετωπίσει τη δίκη και την τιμωρία παρά να αυτοκτονήσει, λέγοντάς του: «Τι χαρά υπάρχει αν κάνεις τη δουλειά κάποιου άλλου (του δήμιου);» Ο Δρούσος όμως δεν την άκουσε και έγινε αυτόχειρας λίγο μετά.[23] Αν και ο Σενέκας αποδοκιμάζει τη συμβουλή της Σκριβωνίας, αναφερόμενη σε αυτήν ως «gravis femina», που σημαίνει "σοβαρή γυναίκα" με παλιομοδίτικο ρωμαϊκό τρόπο, οι σύγχρονοι ιστορικοί την έχουν επαινέσει ως υποδειγματική Ρωμαία προστάτιδα, που είχε την ψυχραιμία να ενισχύει την απορριφθείσα κόρη της Ιουλία και τον αυτοκτονικό ανιψιό της Σκριβώνιο στις τραγικές ατυχίες τους.[24][25]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Παντρεύτηκε πρώτα έναν αγνώστου ονόματος ύπατο· δεν απέκτησε απογόνους.

Η Σκριβωνία έκανε μετά δεύτερο γάμο με τον Γναίο Κορνήλιο Λέντουλο Μαρκελίνο ύπατο το 56 π.Χ. (απεβ. π. 49 π.Χ.) και είχε τέκνα:

Έπειτα έκανε τρίτο γάμο με τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα Οκταβιανό Aύγουστο μετέπειτα Αυτοκράτορα και είχε τέκνο:

Στη λογοτεχνία

Επεξεργασία
  • Στο μυθιστόρημα Εγώ, ο Κλαύδιος, ο Ρόμπερτ Γκρέιβς τοποθετεί εσφαλμένα το τέλος της Σκριβωνίας λίγο πριν από αυτό του Αυγούστου και της Ιουλίας, παρά μετά.
  • Στο μυθιστόρημα του Άλαν Μάσι Αύγουστος, απεικονίζεται στερεοτυπικά: άσχημη, με αραιά δόντια και παχιά. Το μυθιστόρημα υποδηλώνει ότι η συμπεριφορά της Ιουλίας είναι αποτέλεσμα τής μητέρας της Σκριβωνίας, και όχι της αντιληπτής υποκρισίας τού πατέρα της Αυγούστου.
  • Η Σκριβωνία είναι ο κύριος χαρακτήρας του μυθιστορήματος Η κόρη του Καίσαρα του Έντουαρντ Μπάρτον. Είναι προστάτης των τεχνών και απολαμβάνει τη δημοτικότητα του ρωμαϊκού λαού και τον σεβασμό του Αυγούστου. Σε αντίθεση με τους σύγχρονούς της και τους ιστορικούς της εποχής μας, παίζει ενεργό ρόλο στη ζωή της Ιουλίας.
  • Στο μυθιστόρημα της Ελισάβετ Ντόρεντ Αγάπησα τον Τιβέριο, η βασιλεία του Αυγούστου απεικονίζεται ως δικτατορία. Η Σκριβωνία απεικονίζεται ως σταθερή γυναίκα, που απαγόρευε οποιαδήποτε επαφή με την Ιουλία, μέχρι την εξορία της.
  • Εμφανίζεται στο τελευταίο μυθιστόρημα της σειράς Δάσκαλοι της Ρώμης, το Αντώνιος και Κλεοπάτρα από την Κολίν ΜακΚάλοου. Ο Οκτάβιος τη βρίσκει αρχικά πολύ ελκυστική και ευχάριστη, αλλά οι δυσκολίες με τη συμμαχία και τον γάμο τους γενικά οδηγούν στην κατάρρευσή του. Σε αντίθεση με τους σύγχρονους ιστορικούς, η Σκριβωνία επιτρέπεται να συμμετέχει στην εκπαίδευση της Ιουλίας.
  • Η Σκριβωνία εμφανίζεται για λίγο στην κόρη της Κλεοπάτρας (2009), από τη Μισέλ Μόραν. Βρίσκεται στο θέατρο, παρακολουθώντας την κόρη της Ιουλία από μακριά, διότι μετά το διαζύγιο δεν τους επέτρεπαν να δουν ο ένας τον άλλον. Την αποφεύγει η εύπορη κοινωνία, που φοβάται μην εξοργιστεί ο Αύγουστος και η Λιβία.
  • Στο Προδοσία τη Νύχτα: Ένα μυθιστόρημα για τον Οβίδιο από τη Μπενίτα Κέιν Τζέιρο, η Σκριβωνία απεικονίζεται ως μία ηλικιωμένη γυναίκα με μεγάλη δύναμη, προσωπική διάκριση και θάρρος, η οποία όλη της τη ζωή -παρά τους περιορισμούς που επεβάλοντο στις γυναίκες- υπήρξε σημαντική παίκτης στην φατριαστική και οικογενειακή πολιτική της περιόδου του Αυγούστου.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «Julia the Elder» (Ρωσικά)
  2. ↑ «Octavii» (Ρωσικά)
  3. ↑ 3,0 3,1 «Scribonii» (Ρωσικά)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Leon, Ernestine F. (1951). «Scribonia and Her Daughters». Transactions and Proceedings of the American Philological Association 82 (1951): 168–175. doi:10.2307/283429. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Fantham, Elaine (2006). Julia Augusti: The Emperor's Daughter. Abingdon: Routledge. σελίδες 17. ISBN 978-0415331463. 
  6. ↑ For evidence of Scribonia being alive c. 16, see Seneca, Epistles, LXX.10.
  7. ↑ 7,0 7,1 Suetonius, Life of Augustus, 62.1-2.
  8. ↑ Scheid, J. "Scribonia Caesaris et les Julio-Claudiens: Problèmes de vocabulaire de parenté", Mémoires de l'École francaise de Rome et Athènes. 87: 349-71.
  9. ↑ Suetonius, Life of Augustus, 62.2. "[Scribonia]... nuptam ante duobus consularibus, ex altero etiam matrem."
  10. ↑ Suetonius, Life of Augustus, 62.2 and 63.1.
  11. ↑ Sextus Propertius, IV.11
  12. ↑ Syme, Roman Revolution (Oxford: Clarendon Press, 1939), p. 549 n. 16
  13. ↑ Scheid, John, "Scribonia Caesaris et les Cornelii Lentuli", Bulletin de Correspondance Hellénique, 100 (1976), pp. 485-491.
  14. ↑ Cassius Dio 48.34.3
  15. ↑ CIL 6.7467. "Scriboniae Caesaris vestificis".
  16. ↑ Syme, R. (1939) The Roman Revolution. Oxford.
  17. ↑ Translated by Kline, A. S. (2002). «Propertius: The Elegies, Book IV. Book IV.11:1-102 Cornelia to Paullus: From Beyond the Grave». Poetry in Translation. 
  18. ↑ Hemelrijk, Emily Ann (2004). Matrona Docta: Educated Women in the Roman Élite from Cornelia to Julia Domna. Routledge classical monographs. Psychology Press. σελ. 239. ISBN 9780415341271. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2016. 
  19. ↑ Suetonius, Grammarians, 19.1.
  20. ↑ Velleius Paterculus, Roman History, Book II, 100.5.
  21. ↑ Suetonius, Life of Tiberius, 50.
  22. ↑ Dio Cassius, Roman History, Book LVII.18.
  23. ↑ Seneca, Epistles, LXX.10.
  24. ↑ Fantham, Elaine. (2006) Julia Augusti. "Routledge". (ISBN 0-415-33146-3).
  25. ↑ Barrett, A.A. (2004) Livia: First Lady of Imperial Rome. "Yale University Press". (ISBN 0-300-10298-4)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σκριβωνία_(σύζυγος_του_Οκταβιανού)&oldid=10728083"