Σταυροφορία της Αραγωνίας

Η Σταυροφορία της Αραγωνίας είναι μια ένοπλη σύγκρουση, η οποία έφερε αντιμέτωπους, μεταξύ 1284 και 1285, τα στρατεύματα του βασιλιά της Γαλλίας, Φίλιππου Γ΄ με αυτά του βασιλιά της Αραγωνίας Πέτρου Γ΄.

Αιτίες και συμμαχίες Επεξεργασία

Η παποσύνη οργάνωσε τον πόλεμο, δίνοντάς του την ονομασία της Σταυροφορίας, καθώς ανησυχούσε για τις κατακτήσεις του Πέτρου στη Σικελία. Του αφαίρεσε το Στέμμα της Αραγωνίας, καθώς το βασίλειο ήταν βασάλος της Αγίας Έδρας, αποδίδοντάς το στον Κάρολο του Βαλουά, γιο του Φίλιππου Γ΄. Στη γαλλοαραγωνέζικη διαμάχη ήρθε να προστεθεί μια ενδοοικογενειακή διαμάχη εντός του Οίκου της Βαρκελώνης, καθώς ο Βασιλιάς της Μαγιόρκας Ιάκωβος Β΄, αδελφός του Πέτρου Γ΄, συμμάχησε με τον Φίλιππο Γ΄. Πράγματι, ο Ιάκωβος, ως Κόμης του Ρουσιγιόν, ήταν εγκλωβισμένος μεταξύ των δύο μοναρχών και δεν μπορούσε παρά να συμμαχήσει με τον Γάλλο βασιλιά ώστε να βάλει τέλος στις φιλοδοξίες του μεγαλύτερου αδελφού του, ο οποίος δεν είχε, ουδέποτε, κρύψει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ένα τμήμα της κληρονομιάς του είχε περάσει στον μικρότερο αδελφό του.

Διεξαγωγή Επεξεργασία

 
Οι κινήσεις των σταυροφορικών στρατευμάτων το 1285

Τα γαλλικά στρατεύματα εισήλθαν, λοιπόν, στο Ρουσιγιόν το 1284 με τις ευλογίες του άρχοντα της περιοχής, όμως βρήκαν απέναντί τους την αντίσταση των τοπικών πληθυσμών, όπως αυτή της πόλης Ελν, τη διοίκηση της οποίας είχε ένας ιππότης γνωστός ως μπάσταρδος του Ρουσιγιόν, χωρίς αμφιβολία κάποιος εξώγαμος γιος του Νούνο Σάντσο, άρχοντα του Ρουσιγιόν, η οποία κατελήφθη με τη βία. Παρά την παρουσία παπικών λεγάτων, ο Φίλιππος Γ΄ δεν δίστασε να βάλει φωτιά στις πύλες του Καθεδρικού Ναού της πόλης και να σφάξει τους κατοίκους που είχαν βρει, εντός της, καταφύγιο. Το 1285, ο Φίλιππος Γ΄ πολιόρκησε τη Χιρόνα, την οποία κατάφερε να καταλάβει παρά τη σθεναρή της αντίσταση. Ο Κάρολος του Βαλουά στέφτηκε τότε βασιλιάς, καθώς όμως δεν μπορούσε να βρεθεί στέμμα, η στέψη του έγινε με ένα καπέλο, κάτι που του απέφερε το, διόλου τιμητικό, παρωνύμιο του « βασιλιά του καπέλου »[1].

Στη θάλασσα, ο Ροζέ ντε Λοριά, ο ναύαρχος του Πέτρου Γ΄, διέλυσε τον γαλλικό στόλο στη Ναυμαχία των Φορμίγκ. Η ήττα αυτή σε συνδυασμό με την επιδημία δυσεντερίας που έπληξε το γαλλικό στρατόπεδο ανέτρεψαν την κατάσταση. Ο Φίλιππος Γ΄, έχοντας πέσει ο ίδιος θύμα της νόσου, υποχρεώθηκε να αποχωρήσει.

Ο γιος και διάδοχός του Φίλιππος, διαπραγματεύτηκε με τον Πέτρο Γ΄ την ασφαλή επιστροφή μέσω των Πυρηναίων για τον εαυτό του και τα μέλη της οικογένειάς του, όχι όμως για τα άρρωστα στρατεύματά του, τα οποία σφαγιάστηκαν στη Μάχη του Διασέλου του Πανισάρς. Ο Φίλιππος Γ΄ πέθανε στο Περπινιάν και θάφτηκε στη Ναρμπόν. Επίσης, ο Πέτρος Γ΄δεν έζησε πολύ καιρό παραπάνω, καθώς σε σύντομο χρονικό διάστημα απεβίωσε, με τη σειρά του.

Συνέπειες Επεξεργασία

Εάν η διαμάχη αυτή είχε λίγες επιπτώσεις για το Βασίλειο της Γαλλίας, είχε κάμποσες για το Βασίλειο της Μαγιόρκας: οι Βαλεαρίδες Νήσοι κατασχέθηκαν από τον γιο και διάδοχο του Πέτρου Γ΄, τον βασιλιά Αλφόνσο Γ΄ τον Φιλελεύθερο.

Δεν ήταν παρά μόνο το 1295 που το Σύμφωνο του Ανάγκνι έθεσε ένα τέλος στις διαμάχες που είχαν γεννηθεί με αυτή τη Σταυροφορία, καθώς το Σύμφωνο της Ταρασκόν (1291) δεν είχε επικυρωθεί ελέω του θανάτου του Αλφόνσος Γ΄ της Αραγωνίας, μία εκ των δύο διαπραγματευόμενων πλευρών.

Σχετικό Λήμμα Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Το σκηνικό διατυλίχτηκε στις 28 Απριλίου 1285 : ο παπικός λεγάτος του Μαρτίνου Δ΄, ο καρδινάλιος Ζαν Σολέ, είχε δωρήσει στον Κάρολο του Βαλουά το Βασίλειο της Αραγωνίας στέφοντας τον με το ίδιο το καπέλο του του καρδιναλίου.