Στη σκιά του Καραβάτζιο

δραματική βιογραφική ταινία του Μικέλε Πλασίντο (2022)

Στη σκιά του Καραβάτζιο (ιταλικά: L'ombra di Caravaggio‎‎) είναι δραματική ταινία Ιταλο-γαλλικής παραγωγής του 2022 σε σκηνοθεσία Μικέλε Πλασίντο και σενάριο του ίδιου, το οποίο συνέγραψε μαζί με τους Σάντρο Πετράλια και Φιντέλ Σινιορίλε. Πρωταγωνιστούν οι Ρικάρντο Σκαμάρτσιο, Μικαέλα Ραμαζότι, Λουί Γκαρέλ και Ιζαμπέλ Ιπέρ.

Στη σκιά του Καραβάτζιο
(L'ombra di Caravaggio)
ΣκηνοθεσίαΜικέλε Πλατσίντο
ΣενάριοSandro Petraglia
ΠρωταγωνιστέςΡικάρντο Σκαμάρτσιο, Λουί Γκαρέλ, Μικέλε Πλατσίντο, Ιζαμπέλ Ιπέρ και Μικαέλα Ραμαζότι
ΦωτογραφίαΜικέλε Ντ' Ατανάζιο
ΔιανομήMozinet[1]
Πρώτη προβολή2022, 6  Ιουλίου 2023 (Ουγγαρία)[2], 12  Οκτωβρίου 2023 (Γερμανία)[3] και 24  Νοεμβρίου 2023 (Σουηδία)
Κυκλοφορία 3 Νοεμβρίου 2022 (2022-11-03)
Διάρκεια120 λεπτά[4]
ΠροέλευσηΓαλλία, Ιταλία και Βέλγιο
ΓλώσσαΙταλικά

Πλοκή Επεξεργασία

1610. Ο καταδικασμένος σε θάνατο για φόνο, Καραβάτζιο βρίσκεται συνεχώς σε φυγή από τους πολλούς εχθρούς του. Ο Πάπας Παύλος Ε' αποφασίζει να εξακριβώσει εάν είναι δυνατόν να του δοθεί χάρη. Ένας μυστηριώδης ιεροεξεταστής γνωστός ως Σκιά είναι επιφορτισμένος με την έρευνα: το καθήκον του θα είναι να ανακαλύψει τη ζωή του καλλιτέχνη και να συνομιλήσει με όσους τον γνώριζαν, για να καταλάβει αν ο άντρας είναι τρελός ή ιδιοφυΐα.

Η έρευνα ξεκινά από την Κοστάνζα Κολόνα, την ευγενή προστάτιδα του Καραβάτζιο, η οποία διηγείται πώς ο άνδρας, ταπεινής καταγωγής, είχε δείξει το ταλέντο του από νεαρή ηλικία, γεγονός που ώθησε την οικογένειά του να χρηματοδοτήσει τη μαθητεία του. Ωστόσο, σύντομα αποδείχτηκε δυσανεκτικός στις επιταγές της μανιεριστικής τέχνης και αναζητούσε ένα πιο προσωπικό ύφος: άρχισε να συχνάζει στο νοσοκομείο της Σάντα Μαρία στη Βαλιτσέλα, όπου συνάντησε ένα πλήθος από παρίες, πόρνες και ζητιάνους. Γοητευμένος από τις ιστορίες τους, είχε αρχίσει να τους παίρνει ως μοντέλα για τους πίνακές του, κάνοντάς τους να ερμηνεύουν κατά καιρούς αγίους, ακόμη και τη Μαντόνα.

Ο επαναστατικός τρόπος «εξανθρωπισμού» του θείου κέρδισε στον Καραβάτζιο τη συμπάθεια πολλών ευγενών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιναλίων Φραντσέσκο Μαρία Ντελ Μόντε και Σκιπίων Μποργκέζε καθώς και του μαρκήσιου Βιντζέντσο Τζιουστινιάνι, που του παρήγγειλαν πολλούς πίνακες τους οποίους όμως αναγκάζονται να κρατήσουν κρυφούς για να μην επιβληθεί λογοκρισία γύρω από τον καλλιτέχνη που σχηματίστηκε σταδιακά από έναν κύκλος ζωγράφων στους οποίους ήταν ο δάσκαλος. Μαζί με τις φιλίες, όμως, προκύπτουν και πολλές αντιπαλότητες, συμπεριλαμβανομένης αυτής με τον ζωγράφο Τζιοβάνι Μπαγκλιόνε (που του προκαλεί τα πρώτα δικαστικά προβλήματα) και εκείνη με τον Ρανούτσιο Τομασόνι, έναν προξενητή που σύντομα θα γίνει ο μεγαλύτερος εχθρός του. Τέλος, ο Καραβάτζιο θα έχει αρκετούς έρωτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με τις ιερόδουλες Λέλα Αντονιέτι και Αννα, καθεμία από τις οποίες θα καταλήξουν να ποζάρουν για εκείνον.

Όσο μεγαλώνει η φήμη του Καραβάτζιο, τόσο η Εκκλησία αρχίζει να θεωρεί τα έργα του βλάσφημα και ανήθικα, γεγονός που επιδεινώνει τον δύσκολο χαρακτήρα του καλλιτέχνη. Όταν η Άννα αυτοκτονεί πέφτοντας στον Τίβερη, ο Μιχαήλ Άγγελος αντιδρά στον μεγάλο πόνο απεικονίζοντας το βασανισμένο πτώμα της σε έναν πίνακα που προκαλεί σκάνδαλο για τον ωμό ρεαλισμό του. Η παρακμή του Καραβάτζιο αρχίζει, η οποία κορυφώνεται όταν, μετά από μια ασήμαντη διαμάχη, σκοτώνει τον Ρανούτσιο Τομασόνι. Καταδικασμένος σε αποκεφαλισμό, ο ζωγράφος κατέφυγε πρώτα στη Νάπολη και μετά στη Μάλτα, όπου χάρη στις γνωριμίες της Κονστάνς ανακηρύχθηκε ιππότης. Ωστόσο, οι ελπίδες να ακυρωθεί η ποινή του χάνονται λόγω της συμπεριφοράς του, που τον αναγκάζει να καταφύγει ξανά στη Νάπολη, όπου γίνεται απόπειρα φόνου εναντίον του.

Η Σκιά τότε καταλαβαίνει ότι η Κονστάνς, κρυφά ερωτευμένη μαζί του, κρύβει τον Καραβάτζιο. Για να την πείσει να τον αφήσει να τον συναντήσει, της λέει ότι ο Πάπας έχει ήδη υπογράψει τη χάρη για τον καλλιτέχνη και ότι θέλει να της το δώσει. Στο Palo Laziale, η Σκιά γνωρίζει επιτέλους τον Καραβάτζιο. Ο ιεροεξεταστής υπόσχεται να σώσει τη ζωή του με αντάλλαγμα την πλήρη παραίτηση από τη δραστηριότητά του ως ζωγράφος. Ο Καραβάτζιο, ωστόσο, κατανοεί ότι πίσω από αυτό το αίτημα δεν κρύβεται η κατηγορία της βλασφημίας, αλλά ο φόβος που τρέφει ο Πάπας για την τέχνη του, που θεωρείται επικίνδυνη ως όχημα ιδανικών αντίθετων με εκείνα της Εκκλησίας. Γι' αυτό με μεγάλη περιφρόνηση αρνείται την προσφορά. Η Σκιά ναρκώνει τον καλλιτέχνη και τον παραδίδει στον αδερφό του Ρανούτσιο Τομασόνι, ο οποίος παίρνει την εκδίκησή του σκοτώνοντάς τον βάναυσα.

Ωστόσο, η τέχνη του Καραβάτζιο θα επιβιώσει και θα γίνει ένας από τους ζωγράφους με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία της τέχνης.

Διανομή ρόλων Επεξεργασία

Κυκλοφορία Επεξεργασία

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Rome Film Fest 2022 τον Οκτώβριο και διανεμήθηκε στους ιταλικούς κινηματογράφους από την εταιρεία 01 Distribution από τις 3 Νοεμβρίου 2022. [5]

Υποδοχή Επεξεργασία

Κριτική Επεξεργασία

Ο Νταβίντ Στανζιόνε έδωσε στην ταινία 3,3 αστέρια από τα 5 και ανέφερε για αυτήν: Μια εκπληκτική ταινία, μελανιασμένη και αισθησιακή, που καταφέρνει να αναπαράγει τα έργα του Καραβάτζιο μέσα στον οπτικό ιστό των εικόνων και αποκαθιστά, με πιο καταραμένο σφρίγος τους φλογερούς δαίμονες ενός απεριόριστου καλλιτέχνη, διχασμένοι ανάμεσα στο μαρτύριο του σώματος και την έκσταση του ιερού. [6]

Ο κριτικός Χρήστος Μπακατσέλος από τον ιστότοπο flix.gr έδωσε μια θετική κριτική στην ταινία σημειώνοντας πως: Η «Σκιά του Καραβάτζιο» σίγουρα δεν είναι ένα έργο τέχνης, με την κλασική έννοια. Είναι μια καλή, αν και κάπως παραδοσιακή βιογραφική ταινία, η οποία τελικά μπορεί να μην σε κάνει να θες να γνωρίσει καλύτερα τον ίδιο τον καλλιτέχνη, αλλά ίσως να ανατρέξεις στα έργα του. Και αυτό ίσως είναι που την κάνει, τουλάχιστον, ενδιαφέρουσα.[7]

Απαγορεύσεις Επεξεργασία

Στην Ιταλία ταξινομείται ως «6+», δηλαδή δεν είναι κατάλληλο για παιδιά κάτω των 6 ετών λόγω χρήσης όπλων, βίας και σεξ.

Παραπομπές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία