Η συλλογή σπέρματος αναφέρεται στη διαδικασία απόκτησης σπέρματος από αρσενικούς ανθρώπους ή άλλα ζώα με τη χρήση διαφόρων μεθόδων για σκοπούς τεχνητής γονιμοποίησης ή ιατρικής μελέτης (συνήθως σε κλινικές γονιμότητας). Το σπέρμα μπορεί να συλλεχθεί μέσω του αυνανισμού[1] (π.χ. από επιβήτορες[2] και κυνοειδή[3]), της μάλαξης του προστάτη, τεχνητού αιδοίου, πεϊκής δονητικής διέγερσης και ηλεκτροεκσπερμάτωσης.[4] Το σπέρμα μπορεί να συλλεχθεί από απειλούμενα είδη για την κρυοσυντήρηση γενετικών πόρων.[5]

Προσομοίωση αιδοίου φοράδας για την συλλογή σπέρματος από αρσενικό άλογο.

Ανά είδος Επεξεργασία

Άνθρωποι Επεξεργασία

Οι μέθοδοι συλλογής σπέρματος από τον άνθρωπο περιλαμβάνουν:

  • Αυνανισμός, κατευθύνοντας το δείγμα σε καθαρό κύπελλο.[6] Αυτός είναι ο συνηθέστερος τρόπος συλλογής δείγματος σπέρματος.[6]
  • Σεξουαλική επαφή με τη χρήση ειδικού προφυλακτικού γνωστού ως προφυλακτικό συλλογής.[6] Τα προφυλακτικά συλλογής είναι κατασκευασμένα από σιλικόνη ή πολυουρεθάνη, καθώς το λατέξ είναι κάπως επιβλαβές για το σπέρμα. Πολλοί άντρες προτιμούν τα προφυλακτικά συλλογής για αυνανισμό και ορισμένες θρησκείες απαγορεύουν τον αυνανισμό εξ ολοκλήρου. Οι υποστηρικτές των θρησκειών που απαγορεύουν την αντισύλληψη μπορούν να χρησιμοποιείσουν προφυλακτικά συλλογής με τρύπες ανοιγμένες σε αυτά.[7] Ωστόσο, τέτοια δείγματα είναι υποδεέστερα από αυτά που συλλέγονται με αυνανισμό σε καθαρό κύπελλο.[8]
  • Διακοπτόμενη συνουσία. Με αυτή την τεχνική, ο άνθρωπος αφαιρεί το πέος του από το αιδοίο κοντά στο τέλος της συνουσίας και εκσπερματώνει σε ένα κύπελλο ή μπουκάλι με φαρδύ στόμιο.[6][8]
  • Χειρουργική εξαγωγή, εάν για παράδειγμα υπάρχει εμπλοκή στο σπερματικό πόρο που υπονομεύει ότι εμποδίζει τη γονιμότητα, το σπέρμα μπορεί να ληφθεί απευθείας από την επιδιδυμίδα. Μια τέτοια συλλογή ονομάζεται διαδερμική αναρρόφηση σπέρματος από την επιδιδυμίδα (PESA). Εναλλακτικά, μπορεί να διερευνηθεί ο ίδιος ο ορχικός ιστός, αντί για το παραγόμενο σπέρμα. Στη συνέχεια, η μέθοδος συλλογής ονομάζεται εξαγωγή ορχικού σπέρματος (TESE).[9] Επισκόπηση της Κοκρέιν βρήκε ανεπαρκή στοιχεία για να συστήσει συγκεκριμένη τεχνική χειρουργικής ανάκτησης σπέρματος για άνδρες με αζωοσπερμία που υποβάλλονται σε ενδοωαριακή έγχυση σπερματοζωαρίου (ICSI).[10]
  • Η δονητική διέγερση του πέους (PVS) και η ηλεκτροεκσπερμάτωση είναι δύο άλλες εναλλακτικές λύσεις για τους άνδρες με αδυναμία εκσπερμάτισης (ανεκσπερμάτιση) λόγω τραυματισμού του νωτιαίου μυελού.[11] Η δονητική διέγερση του πέους είναι μια συσκευή που μοιάζει με πένσα η οποία τοποθετείται γύρω από τη βάλανο του πέους για να διεγείρει με δόνηση, και παρέχει την πρώτιστη μέθοδο για την ανάκτηση σπέρματος σε ασθενείς με τραυματισμό του νωτιαίου μυελού με αδυναμία εκσπερμάτισης.[11]

Το καλύτερο δείγμα παράγεται όταν παρατηρείται μικρή περίοδος 3-5 ημερών αποχής. Η πιο παρατεταμένη περίοδος δεν αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα.[8]

Άλογα[12] Επεξεργασία

Η συλλογή σπέρματος από επιβήτορες γίνεται για τη χρησιμοποίησή του στην τεχνητή γονιμοποίηση. Η πιο συνηθισμένη μέθοδος που χρησιμοποιείται στη συλλογή σπέρματος είναι το τεχνητό αιδοίο· μετά τη συλλογή του σπέρματος, δοκιμάζεται και αραιώνεται και στη συνέχεια αποθηκεύεται σύμφωνα με τον τρόπο χρήσης, υγρό ή κατεψυγμένο. Υπάρχουν πολλά είδη αραιωτικών που χρησιμοποιούνται στην αραίωση του σπέρματος. Περιέχουν ως επί το πλείστον ενέργεια και αντιβιοτικά στα υγρά αραιωτικά και προστασία από το πάγωμα (γλυκερόλη) στο κατεψυγμένο σπέρμα. Σε πολλές μελέτες για τη βελτίωση των αραιωτικών, αυξάνουν το χρόνο αποθήκευσης του υγρού σπέρματος και μειώνουν ή απομακρύνουν τα βακτήρια από το σπέρμα.[13]

Κυνίδες Επεξεργασία

Σκύλοι Επεξεργασία

Για τη συλλογή σπέρματος από αρσενικό σκύλο, ετοιμάζεται ένα τεχνητό αιδοίο,[14][15] που είναι μια λεπτή κωνική θήκη από λατέξ που καταλήγει σε έναν αποστειρωμένο σωλήνα συλλογής. Το εσωτερικό της θήκης από λατέξ λιπαίνεται ελαφρά.[16] Στο αρσενικό επιτρέπεται να οσφρανθεί ένα θηλυκό σε οίστρο. Εμπειρογνώμονες συνεργάτες συνεργάζονται άμεσα στη διαδικασία. Οι νέοι σκύλοι συχνά απαιτούν ενθάρρυνση με τη μορφή χειροκίνητης διέγερσης,[17][18] επίσης γνωστή ως "χειροκίνητη εκσπερμάτιση".[19][20] Γενικά το αρσενικό θα καβαλήσει το θηλυκό και ο συλλέκτης θα κατευθύνει γρήγορα το πέος του σκύλου στη θήκη από λατέξ. Το αρσενικό εκσπερματώνει και το σπέρμα συλλέγεται στον σωλήνα. Το σπέρμα στη συνέχεια αναρροφάται σε μια μακριά λεπτή πιπέτα.[21][19] Πριν από την εκσπερμάτωση, το πέος μαλάσσεται μέσα στην πόσθη του. Στη συνέχεια εξωθείται από την πόσθη του και ο συλλέκτης μαλάσσει το πέος του σκύλου που είναι σε στύση κοντά στην βάση του bulbus glandis χρησιμοποιώντας τον αντίχειρα και τον δείκτη. Ο σκύλος αρχίζει πυελικές κινήσεις ώθησης κατά την έναρξη της εκσπερμάτωσης.[22]

Λύκοι Επεξεργασία

Το σπέρμα μπορεί να συλλεχθεί από έναν αρσενικό γκρίζο λύκο πιάνοντας το πέος του με το ένα χέρι και ασκώντας πίεση στην πλάτη του λύκου με το άλλο χέρι.[23] Το σπέρμα μπορεί επίσης να συλλεχθεί από τους λύκους με χειροκίνητη διέγερση[24] ή ηλεκτροεκσπερμάτωση.[25][26][27][28][29]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • The men's rooms Ένας Βρετανός δημοσιογράφος ρίχνει μια προσεκτική ματιά στο φαινόμενο της συλλογής σπέρματος.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Συλλογή σπέρματος από ρινόκερους Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. P. F. Watson (1978). Artificial breeding of non-domestic animals: (the proceedings of a symposium held at the Zoological Society of London on 7 and 8 September 1977). Academic Press for the Zoological Society of London. ISBN 978-0-12-613343-1. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013. 
  2. Crump, Jim, and Julia Crump. "Stallion ejaculation induced by manual stimulation of the penis Αρχειοθετήθηκε 2020-10-22 στο Wayback Machine.." Theriogenology 31.2 (1989): 341-346.
  3. Asa, C. S. "The importance of reproductive management and monitoring in canid husbandry and endangered‐species recovery." International Zoo Yearbook 44.1 (2010): 102-108.
  4. Lueders, I., et al. "Improved semen collection method for wild felids: urethral catheterization yields high sperm quality in African lions (Panthera leo)." Theriogenology 78.3 (2012): 696-701.
  5. Fickel, Jörns, Asja Wagener, and Arne Ludwig. "Semen cryopreservation and the conservation of endangered species." European Journal of Wildlife Research 53.2 (2007): 81-89.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Essig, Maria G. (20 Φεβρουαρίου 2007). Susan Van Houten· Tracy Landauer, επιμ. «Semen Analysis». Healthwise. WebMD. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2007. 
  7. Kippley, John· Sheila Kippley (1996). The Art of Natural Family Planning (4th addition έκδοση). Cincinnati, OH: The Couple to Couple League. σελίδες 306–307. ISBN 978-0-926412-13-2. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Padubidri; Daftary (2011). Shaw's Textbook of Gynaecology, 15e. p. 203. (ISBN 9788131225486)
  9. «Fertility Center, Stockholm (translated from Swedish)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2012. 
  10. Van Peperstraten, A.; Proctor, M. L.; Johnson, N. P.; Philipson, G. (2008-04-16). «Techniques for surgical retrieval of sperm prior to intra-cytoplasmic sperm injection (ICSI) for azoospermia». The Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD002807. doi:10.1002/14651858.CD002807.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 18425884. 
  11. 11,0 11,1 Chehensse, C.; Bahrami, S.; Denys, P.; Clément, P.; Bernabé, J.; Giuliano, F. (2013). «The spinal control of ejaculation revisited: A systematic review and meta-analysis of anejaculation in spinal cord injured patients». Human Reproduction Update 19 (5): 507–526. doi:10.1093/humupd/dmt029. PMID 23820516. 
  12. «STALLION SEMEN COLLECTION USING A PHANTOM MARE». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2020. 
  13. Al-Kass, Ziyad; Spergser, Joachim; Aurich, Christine; Kuhl, Juliane; Schmidt, Kathrin; Johannisson, Anders; Morrell, Jane M. (2017-12-21). «Sperm Quality during Storage Is Not Affected by the Presence of Antibiotics in EquiPlus Semen Extender but Is Improved by Single Layer Centrifugation» (στα αγγλικά). Antibiotics 7 (1): 1. doi:10.3390/antibiotics7010001. PMID 29267226. PMC 5872112. http://www.mdpi.com/2079-6382/7/1/1. 
  14. Johnson, Dustie Lee. "Improving semen parameters through modification of semen collection/extension." (2011).
  15. Bartlett, D. J. "Studies on dog semen." Journal of reproduction and fertility 3.2 (1962): 173-189.
  16. Freshman, Joni L. "Semen collection and evaluation." Clinical techniques in small animal practice 17.3 (2002): 104-107.
  17. Veterinary Medicine. Veterinary Medicine Publishing Company. 1989. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013. 
  18. Vágenknechtová, M., et al. "THE INFLUENCE OF EXTERNAL AND INTERNAL FACTORS ON THE QUALITY OF SEMEN COLLECTION AND QUALITATIVE INDICATORS OF SEMEN IN THE DOG (CANIS FAMILIARIS)." ACTA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE ET SILVICULTURAE MENDELIANAE BRUNENSIS 59: 0.
  19. 19,0 19,1 The Dog Breeder's Guide to Successful Breeding And Health Management. Elsevier Health Sciences. 2006. σελίδες 323–. ISBN 978-1-4160-3139-0. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2013. 
  20. Kutzler, Michelle Anne. "Semen collection in the dog." Theriogenology 64.3 (2005): 747-754.
  21. «Semen Collection from Dogs». Arbl.cvmbs.colostate.edu. 14 Σεπτεμβρίου 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2012. 
  22. Edward C. Feldman· Richard William Nelson (2004). Canine and Feline Endocrinology and Reproduction. Elsevier Health Sciences. ISBN 978-0-7216-9315-6. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2013. 
  23. H. Frank (30 Απριλίου 1987). Man and Wolf: Advances, Issues, and Problems in Captive Wolf Research. Springer. ISBN 978-90-6193-614-5. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2013. 
  24. H. Frank (30 Απριλίου 1987). Man and Wolf: Advances, Issues, and Problems in Captive Wolf Research. Springer. ISBN 978-90-6193-614-5. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2013. 
  25. «Where Do Wolf Babies Come From? - - News - St. Louis - Riverfront Times». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2018. 
  26. Studies on Volf in Electro-ejaculation and Its Semen Characterization » Agricultural Science Paper Αρχειοθετήθηκε 2013-11-10 στο Wayback Machine.
  27. Christensen, Bruce W., et al. "Effect of semen collection method on sperm motility of gray wolves ( Canis lupus) and domestic dogs ( C. l. familiaris)." Theriogenology 76.5 (2011): 975-980.
  28. Asa, C. S. "Cryopreservation of Mexican gray wolf semen." Proceedings of the 1st International Symposium on Assisted Reproductive Technology for the Conservation and Genetic Management of Wildlife. 2001.
  29. Thomassen, Ragnar, and W. Farstad. "Artificial insemination in canids: a useful tool in breeding and conservation." Theriogenology 71.1 (2009): 190-199.