Βικιπαίδεια

Τίλμαν φαν Χάμερεν

Ο Τίλμαν φαν Χάμερεν (ολλανδικά: Tylman van Gameren), επίσης γνωστός ως Τίλμαν Γκαμέρσκι (πολωνικά: Tylman Gamerski),[9] (3 Ιουλίου 1632, Ουτρέχτη – περ. 1706, Βαρσοβία)[10] ήταν Πολωνός, ολλανδικής καταγωγής,[11] αρχιτέκτονας και μηχανικός, ο οποίος σε ηλικία 28 ετών εγκαταστάθηκε στην Πολωνία και εργάστηκε για τη Βασίλισσα Μαρία Καζιμίρα Λουίζα ντε Λα Γκρανζ ντ'Αρκιάν, σύζυγο του βασιλιά της Πολωνίας, Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι. Ο Τίλμαν άφησε πίσω του μια δια βίου κληρονομιά κτιρίων που θεωρούνται διαμάντια της πολωνικής μπαρόκ αρχιτεκτονικής.[12]

Τίλμαν φαν Χάμερεν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3  Ιουλίου 1632[1][2]
Ουτρέχτη[3]
Θάνατος1706[4][5][6]
Βαρσοβία[7]
Τόπος ταφήςΒαρσοβία
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΟλλανδικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΟλλανδικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[8]
Αξιοσημείωτο έργοΠαλάτι Μπρανίτσκι στο Μπιαουίστοκ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα του Χρυσού Σπιρουνιού
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Τίλμαν γεννήθηκε στην Ουτρέχτη, στην Ολλανδία, και εκπαιδεύτηκε από τον Γιάκομπ φαν Κάμπεν, ενώ ο τελευταίος ήταν απασχολημένος με την κατασκευή του Βασιλικού Παλατιού του Άμστερνταμ. Όπως πολλοί Ολλανδοί καλλιτέχνες στο απόγειο της Ολλανδικής Χρυσής Εποχής, ο Τίλμαν έφυγε για την Ιταλία το 1650. Ενώ βρισκόταν στη Βενετία, απέκτησε τη φήμη του εξαιρετικά καταρτισμένου ζωγράφου σκηνών μάχης.[12] Το 1660, ο Τίλμαν συνάντησε στο Λέιντεν τον Πολωνό Πρίγκιπα Γέζι Σεμπάστιαν Λουμπομίρσκι, τον Μεγάλο Στρατάρχη της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, και αποδέχτηκε την πρόσκλησή του να εγκατασταθεί στην Πολωνία ως αρχιτέκτονας και στρατιωτικός μηχανικός του.[11]

 
Το σχέδιο του φαν Χάμερεν του Παλατιού Κοτόφσκι στη Βαρσοβία, περ. 1682

Στη Βαρσοβία, υιοθετώντας το όνομα Τίλμαν Γκαμέρσκι, σύντομα έγινε ανερχόμενο αστέρι στη βασιλική αυλη. Τα πρώτα δέκα χρόνια του εκεί, υπηρέτησε ως αξιωματικός του πυροβολικού, σχεδιάζοντας οχυρώματα. Από το 1670 κέρδισε τη φήμη ως αρχιτέκτονας της αυλής ανακτόρων όπως το Παλάτι Τσαρτορίσκι, κήπων, εξοχικών σπιτιών, μοναστηριών και εκκλησιών μέσα και γύρω από τη Βαρσοβία, σχεδιάζοντας (μεταξύ άλλων) εκκλησίες του Αγίου Πνεύματος, του Αγίου Καζίμιες και του Αγίου Βονιφάτιου. Τα σχέδιά του είναι γνωστά ως μαργαριτάρια του πολωνικού μπαρόκ και δείχνουν ιταλικές και ολλανδικές επιρροές. Ένα από τα κορυφαία παραδείγματα των επιτευγμάτων του είναι η Εκκλησία της Αγίας Άννας (πολωνικά: Kolegiata św. Anny‎‎) στην Παλιά Πόλη της Κρακοβίας, με πρότυπο την Εκκλησία του Αγίου Ανδρέα της Κοιλάδας στη Ρώμη.[13] Το 1676, ο καλλιτέχνης ορίστηκε Ιππότης του Τάγματος του Χρυσού Σπιρουνιού, κάτι που του επέτρεψε να γίνει μέλος της κοινωνίας της Κοινοπολιτείας και να παντρευτεί την Άννα Κομορόφσκα.[12] Το 1685, αναγνωρίστηκε επίσημα από το Σέιμ ως Πολωνός ευγενής.[11]

Ο Τίλμαν ενήργησε ως επικεφαλής αρχιτέκτονας των Μιχαήλ Κορύμπουτ Βισνιοβιέτσκι και Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι και τα έργα του περιλαμβάνουν το Παλάτι Οστρόγκσκι και το Παλάτι Πάτσα-Ραντζίβιουου. Ολοκλήρωσε επίσης το Παλάτι Κρασίνσκι, που ξεκίνησε το 1682 από τον Τζουζέπε Μπελότι, τα γλυπτά του οποίου εκτελέστηκαν από τον Αντρέας Σλούτερ. Ο Φαν Χάμερεν άφησε πίσω του περισσότερα από 70 μεγάλα κτίρια, μια συλλογή από 118 βιβλία και περίπου 1.000 σχέδια.[11]

Τα περισσότερα από τα σκίτσα, τα προσχέδια και τα λεπτομερή του σχέδια έχουν διατηρηθεί και παρουσιάζουν εξαιρετική καλλιτεχνική ποιότητα, αν και 200 από αυτά χάθηκαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα μοναδικό σε ευρωπαϊκή κλίμακα αρχείο του έργου του Φαν Χάμερεν, στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, περιλαμβάνει πάνω από 800 πρωτότυπα σχέδια εκκλησιαστικών κτιρίων (συμπεριλαμβανομένων της Εκκλησίας των Αδελφών του Ιερού Μυστηρίου και την Εκκλησία των Βεναρδίνων στη συνοικία Τσερνιάκουφ), επιτάφιους, επιτύμβιες στήλες, παλάτια, βίλες, αρχοντικά, κτίρια δημόσιας υπηρεσίας και οχυρώσεις.

Ο Τίλμαν Γκαμέρσκι πέθανε στη Βαρσοβία το 1706 και θάφτηκε στη Δομινικανή Εκκλησία στην οδό Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε (δυστυχώς η εκκλησία κατεδαφίστηκε το 1818 για να χτιστεί το Παλάτι του Στάσιτς).[10]

Έργα Επεξεργασία

Παλάτια αριστοκρατών
 
Παλάτι Οστρόγκσκι στη Βαρσοβία, μετά το 1681
Παλάτι Οστρόγκσκι στη Βαρσοβία, μετά το 1681 
 
Παλάτι Κρασίνσκι στη Βαρσοβία, μετά το 1677
Παλάτι Κρασίνσκι στη Βαρσοβία, μετά το 1677 
 
Παλάτι Μπιελίνσκι στο Ότφοτσκ Βιέλκι, χτισμένο το 1682-1689
Παλάτι Μπιελίνσκι στο Ότφοτσκ Βιέλκι, χτισμένο το 1682-1689 
 
Παλάτι Μπρανίτσκι στο Μπιαουίστοκ, χτισμένο το 1691-1697
Παλάτι Μπρανίτσκι στο Μπιαουίστοκ, χτισμένο το 1691-1697 
 
Παλάτι Ραντζεγιόφσκι στο Νιεμπόρουφ, χτισμένο το 1694
Παλάτι Ραντζεγιόφσκι στο Νιεμπόρουφ, χτισμένο το 1694 
Εκκλησίες και άλλα έργα
 
Εκκλησία του Αγίου Καζίμιες στη Βαρσοβία, χτισμένη το 1688-1692
Εκκλησία του Αγίου Καζίμιες στη Βαρσοβία, χτισμένη το 1688-1692  
 
Εκκλησία της Αγίας Άννας στην Κρακοβία, χτισμένη το 1689-1703
Εκκλησία της Αγίας Άννας στην Κρακοβία, χτισμένη το 1689-1703  
 
Βασιλικό παρεκκλήσι του Σομπιέσκι στο Γκντανσκ, χτισμένο το 1678-1681
Βασιλικό παρεκκλήσι του Σομπιέσκι στο Γκντανσκ, χτισμένο το 1678-1681  
 
Παλάτι των Λουτρών, χτισμένο το 1683-1689
Παλάτι των Λουτρών, χτισμένο το 1683-1689  

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb160987670. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Tilman van Gameren». (Ολλανδικά) RKDartists. 242433.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb160987670. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119151936. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 242433. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  8. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 8  Αυγούστου 2021. 500033571. Ανακτήθηκε στις 7  Φεβρουαρίου 2024.
  9. ↑ James Stevens Curl, John J. Sambrook (1999). A dictionary of architecture (στα Αγγλικά). Oxford University Press. σελ. 264. ISBN 0-19-210006-8. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Danuta Szmit-Zawierucha (Ιουλίου 2003). «Tylman van Gameren of Warsaw». Articles. Warsaw Voice.pl. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2012.  (αγγλικά)
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Royal Castle in Warsaw (Αυγούστου 2003). «Tylman z Gameren - architekt Warszawy (Warsaw architect, a Pole by choice, a Dutchman by birth)». Exhibitions. Cod Art.nl. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2012.  (αγγλικά)
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 The Warsaw Voice (24 Απριλίου 2003). «Tylman's Identity». Tylman van Gameren exhibition at Warsaw's Royal Castle. Warsaw Voice.pl. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2012.  {αγγλικά)}
  13. ↑ DK Publishing (2007). Cracow. Eyewitness Travel Guides. DK Travel. σελίδες 108–109. ISBN 978-0-7566-2632-7. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Στανίσουαφ Μοσακόφσκι, Tilman van Gameren: Leben und Werk, Deutscher Kunstverlag, München 1994, XIII, 366 S.,(ISBN 3-422-06097-9)
  • Ότενχαϊμ, Κ.Α., & Γκόοσενς, Ε. (2002). «De Nederlandse jaren van Tilman van Gameren. Bronnen van inspiratie en scholing». Στο: EJ Goossens & KA Ottenheym (επιμ. ), Τίλμαν βαν Γκάμερεν. Een Nederlandse αρχιτέκτονας aan het hof in Polen (σελ. 24–39). Άμστερνταμ: Stichting Koninklijk Paleis Amsterdam.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τίλμαν_φαν_Χάμερεν&oldid=9406117"