Η τερτούλια (tertulia), λέξη ισπανικής προέλευσης, είναι θεσμός που αναπτύχθηκε κατά το 19ο αιώνα στις χώρες κυρίως της Ιβηρικής Χερσονήσου, Ισπανία και Πορτογαλία.

Αποτελούνταν από ομάδες συγγραφέων, καλλιτεχνών, διανοούμενων και πιο σπάνια πολιτικών προσωπικοτήτων, με κοινά ενδιαφέροντα, οι οποίοι συναθροίζονταν και συζητούσαν για τέχνες και πολιτική. Οι συμμετέχοντες στις λογοτεχνικές αυτές τερτούλιας (tertulias literarias) συγγραφείς και καλλιτέχνες ανακοίνωναν μεταξύ τους τις τελευταίες δημιουργίες τους, είτε στην ποίηση και το διήγημα είτε στη ζωγραφική και το τραγούδι.

Οι ομάδες των τερτούλιας συγκεντρώνονταν σε εκλεκτά μέρη, όπως στα δημοφιλή «λόγοτεχνικά» καφέ των πόλεων. Αν και δεν επρόκειτο για επίσημες λέσχες, η τερτούλια ήταν μια σημαντική πηγή ειδήσεων και μια χαλαρή συζήτηση μεταξύ φίλων γύρω από τα συμβαίνοντα στην πνευματική και πολιτική ζωή των πόλεων.

Συναφείς με τις τερτούλιας και στα πλαίσια της ανανεωτικής προσπάθειας δημιουργήθηκαν στην Ισπανία και την Πορτογαλία και νέες λογοτεχνικές εταιρείες, οι οποίες ονομάζονταν «Αρκαδίες» (arcadias), που αποτελούσαν ομάδες λογοτεχνικής και καλλιτεχνικής πρωτοπορίας, αλλά και πολιτικής αμφισβήτησης.

Τα πιο γνωστά καφέ στις χώρες της Ιβηρικής, στα οποία ίσχυε, αλλά που και σήμερα δεν έχει σβήσει η παράδοση της τερτούλια, είναι το Καφέ ντε Οριέντε, το Καφέ Χιχόν και το Καφέ Κομερθιάλ της Μαδρίτης, όπως και το Καφέ Μπραζιλέιρα και το Καφέ Νικόλα της Λισαβόνας.

Η τερτούλια είναι παραπλήσιος θεσμός που συναντιέται και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως τα «βιενέζικα καφέ» (π .χ. Καφέ Τσεντράλ, Καφέ Γκρίνσταϊντλ) και τα «καφέ – σαλόν» του Παρισιού (π. χ. Καφέ Λε Ντε Μαγκό, Καφέ ντε Φλορ, Λα Κουπόλ, Λα Κλοζερί ντε Λιλά κ. ά.).

Πηγές Επεξεργασία

  • Noel Riley Fitch: "The Grand Literary Cafes of Europe", New Holland Publishers (UK) Ltd, London, 2006.
  • «Μαδρίτη», «Πορτογαλία», «Παρίσι», «Βιέννη» (Οδηγοί του Κόσμου), Εκδόσεις Καθημερινή/Dorling Kindersley, Αθήνα, 1999.

Δείτε επίσης Επεξεργασία