Το βρωμιούχο τιοτρόπιο, που πωλείται με την επωνυμία Spiriva μεταξύ άλλων, είναι βρογχοδιασταλτικό μακράς δράσης που χρησιμοποιείται για τη διαχείριση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονικής νόσου (ΧΑΠ) και του άσθματος.[4][2] Συγκεκριμένα χρησιμοποιείται για να αποτρέψει περιόδους επιδείνωσης παρά στις ίδιες τις περιόδους. Χρησιμοποιείται με εισπνοή μέσω του στόματος.[4] Η έναρξη δράσης ξεκινά συνήθως μέσα σε μισή ώρα και διαρκεί για 24 ώρες.[4]

Τιοτρόπιο
Ονομασία IUPAC
(1α,2β,4β,7β)-
7-[(hydroxidi-2-thienylacetyl)oxy]-9,9-dimethyl-
3-oxa-9-azoniatricyclo[3.3.1.02,4]nonane bromide
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίεςSpiriva, Braltus[2]
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa604018
Δεδομένα άδειας
Κατηγορία ασφαλείας κύησης
  • AU: B1 [1]
  • US: N (Δεν έχει ταξινομηθεί ακόμη) [1]
Οδοί
χορήγησης
Από το στόμα, μέσω εισπνοής
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία
Φαρμακοκινητική
Βιοδιαθεσιμότητα19,5% (εισπνοή)
ΜεταβολισμόςΉπαρ 25%
(CYP2D6, CYP3A4)
Βιολογικός χρόνος ημιζωής5–6 ημέρες
ΑπέκκρισηΝεφρά
Κωδικοί
Αριθμός CAS136310-93-5
186691-13-4 (cation)
Κωδικός ATCR03BB04
PubChemCID 5487426
IUPHAR/BPS367
DrugBankDBSALT000348
ChemSpider10482095 YesY
UNIIXX112XZP0J YesY
KEGGD01929
ChEBICHEBI:90959
ChEMBLCHEMBL3545181
PDB ID0HK (PDBe, RCSB PDB)
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύποςC19H22BrNO4S2
Μοριακή μάζα472,41 g·mol−1
  (verify)

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ξηροστομία, ρινική καταρροή, λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, δύσπνοια και πονοκέφαλο.[4] Σοβαρές παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν αγγειοοίδημα, επιδείνωση του βρογχόσπασμου και παράταση του QT.[4] Τα προσωρινά στοιχεία δεν βρήκαν βλάβη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ωστόσο, τέτοια χρήση δεν έχει μελετηθεί καλά.[1] Είναι αντιχολινεργικό φάρμακο και δρα αναστέλλοντας τη δράση της ακετυλοχολίνης στον λείο μυ.[4]

Το τιοτρόπιο κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1989 και εγκρίθηκε για ιατρική χρήση το 2002.[5] Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.[6] Το 2017, ήταν η 82η πιο συχνά συνταγογραφούμενη φαρμακευτική αγωγή στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από εννέα εκατομμύρια συνταγές.[7][8] Δεν υπάρχει διαθέσιμη γενόσημη έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά το 2019.[9]

Ιατρικές χρήσεις Επεξεργασία

Το τιοτρόπιο χρησιμοποιείται ως θεραπεία συντήρησης χρόνιας αποφρακτικής πνευμονικής νόσου (ΧΑΠ).[10][11] Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετη θεραπεία σε άτομα με μέτριο έως σοβαρό άσθμα σε εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή μέσης έως υψηλής δόσης (ICS).[12][13] Ωστόσο, δεν έχει εγκριθεί για οξεία παρόξυνση της ΧΑΠ ή παρόξυνση του άσθματος.[4]

Το τιοτρόπιο χρησιμοποιείται επίσης σε μια συσκευή εισπνοής συνδυασμού με ολιδατερόλη, έναν μακράς δράσης βήτα-αγωνιστή, για τη θεραπεία της ΧΑΠ, με τις εμπορικές ονομασίες Stiolto και Spiolto.

Παρενέργειες Επεξεργασία

Οι παρενέργειες σχετίζονται κυρίως με τα αντιμουσκαρινικά αποτελέσματα. Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων (≥1% των ατόμων) περιλαμβάνουν: ερεθισμό ξηροστομίας και / ή λαιμού. Σπάνια (<0,1% των ασθενών) η θεραπεία σχετίζεται με: κατακράτηση ούρων, δυσκοιλιότητα, γλαύκωμα κλειστής γωνίας, αίσθημα παλμών (κυρίως υπερκοιλιακή ταχυκαρδία και κολπική μαρμαρυγή) και αλλεργία (εξάνθημα, αγγειοοίδημα, αναφυλαξία).[14] Μια ανασκόπηση του 2006 διαπίστωσε ότι η αύξηση του βρογχόσπασμου ήταν μικρή και δεν έφτασε σε στατιστική σημασία.[15]

Τα δεδομένα σχετικά με ορισμένες σοβαρές παρενέργειες είναι μικτά όσον αφορά το 2020.[4] Τον Σεπτέμβριο του 2008, μια ανασκόπηση διαπίστωσε ότι το τιοτρόπιο και ένα άλλο μέλος της κατηγορίας του ιπρατρόπιου ενδέχεται να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιαγγειακού θανάτου.[16] Η αμερικανική FDA εξέτασε την ανησυχία και κατέληξε το 2010 ότι αυτή η συσχέτιση δεν υποστηρίζεται.[10][17] Μια ανασκόπηση του 2011 για τη συσκευή εισπνοής νέφους τιοτρόπιου, ωστόσο, εξακολουθεί να σχετίζεται με αύξηση σε όλες τις αιτίες θνησιμότητας σε άτομα με ΧΑΠ.[18]

Μηχανισμός δράσης Επεξεργασία

Το τιοτρόπιο είναι ανταγωνιστής μουσκαρινικού υποδοχέα, που συχνά αναφέρεται ως αντιμουσκαρινικός ή αντιχολινεργικός παράγοντας. Αν και δεν εμφανίζει επιλεκτικότητα για συγκεκριμένες μουσκαρινικούς υποδοχείς, όταν εφαρμόζεται τοπικά δρα κυρίως στους Μ<sub id="mwcA">3</sub> μουσκαρινικούς υποδοχείς[19] που βρίσκονται στα λεία μυϊκά κύτταρα και τους υποβλεννογόνιους αδένες. Αυτό οδηγεί σε μείωση της συστολής των λείων μυών και της έκκρισης βλέννας και έτσι προκαλείβρογχοδιασταλτική δράση.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «Tiotropium Use During Pregnancy». Drugs.com. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2019. 
  2. 2,0 2,1 British national formulary : BNF 76 (76 έκδοση). Pharmaceutical Press. 2018. σελίδες 247–248. ISBN 9780857113382. 
  3. «Tiotropium (Braltus) 10mcg Inhalation Powder - Summary of Product Characteristics (SmPC)». (emc). 1 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 «Tiotropium Bromide Monograph for Professionals». Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2019. 
  5. Fischer, Jnos· Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. σελ. 447. ISBN 9783527607495. 
  6. World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  7. «The Top 300 of 2020». ClinCalc. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  8. «Tiotropium - Drug Usage Statistics». ClinCalc. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  9. «Generic Spiriva Availability». Drugs.com. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2019. 
  10. 10,0 10,1 Tashkin, Donald P.; Celli, Bartolome; Senn, Stephen; Burkhart, Deborah; Kesten, Steven; Menjoge, Shailendra; Decramer, Marc (9 October 2008). «A 4-Year Trial of Tiotropium in Chronic Obstructive Pulmonary Disease». New England Journal of Medicine 359 (15): 1543–1554. doi:10.1056/nejmoa0805800. PMID 18836213. https://archive.org/details/sim_new-england-journal-of-medicine_2008-10-09_359_15/page/1543. 
  11. Pocket Guide to COPD Diagnosis, Management and Prevention [Internet] Fontana, WI The Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2020 [Cited 12/04/2020] Available from: https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2020/03/GOLD-2020-POCKET-GUIDE-ver1.0_FINAL-WMV.pdf
  12. Rodrigo, Gustavo J.; Castro-Rodríguez, José A. (February 2015). «What Is the Role of Tiotropium in Asthma?». Chest 147 (2): 388–396. doi:10.1378/chest.14-1698. PMID 25322075. 
  13. Global Strategy for Asthma Management and Prevention (2020 update) (PDF). GOLD. 2020. 
  14. Rossi S, επιμ. (2006). Australian Medicines Handbook. Adelaide. 
  15. Kesten, S; Jara, M; Wentworth, C; Lanes, S (December 2006). «Pooled clinical trial analysis of tiotropium safety.». Chest 130 (6): 1695–703. doi:10.1378/chest.130.6.1695. PMID 17166984. https://archive.org/details/sim_chest_2006-12_130_6/page/1695. 
  16. Singh, Sonal; Loke, YK; Furberg, CD (24 September 2008). «Inhaled Anticholinergics and Risk of Major Adverse Cardiovascular Events in Patients With Chronic Obstructive Pulmonary Disease». JAMA 300 (12): 1439–50. doi:10.1001/jama.300.12.1439. PMID 18812535. https://archive.org/details/sim_jama_2008-09-24_300_12/page/1439. 
  17. «Follow-Up to the October 2008 Updated Early Communication about an Ongoing Safety Review of Tiotropium (marketed as Spiriva HandiHaler)». U.S. Food and Drug Administration (FDA). 14 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2019. 
  18. Singh, S; Loke, YK; Enright, PL; Furberg, CD (Jun 14, 2011). «Mortality associated with tiotropium mist inhaler in patients with chronic obstructive pulmonary disease: systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials.». BMJ (Clinical Research Ed.) 342: d3215. doi:10.1136/bmj.d3215. PMID 21672999. 
  19. Kato, Mahoto; Komamura, Kazuo; Kitakaze, Masafumi (2006). «Tiotropium, a Novel Muscarinic M3 Receptor Antagonist, Improved Symptoms of Chronic Obstructive Pulmonary Disease Complicated by Chronic Heart Failure». Circulation Journal 70 (12): 1658–1660. doi:10.1253/circj.70.1658. PMID 17127817. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία