Ο Φεριντουνζάντε Οσμάν (Κερασούντα 1883Άγκυρα 2 Απριλίου 1923) ήταν Οθωμανός αξιωματικός, αρχηγός της πολιτοφυλακής των Εθνικών Δυνάμεων, εθελοντής διοικητής συντάγματος του τουρκικού στρατού κατά τη διάρκεια του Τουρκικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας, ο οποίος τελικά ανήλθε στον βαθμό του αντισυνταγματάρχη, και υποκινητής της γενοκτονίας των Αρμενίων και των Ποντίων.[5][6] Ήταν διοικητής του ειδικού Συντάγματος Σωματοφυλάκων του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.

Τοπάλ Οσμάν
Ο Τοπαλ Οσμάν το 1912
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1883[1][2]
Κερασούντα
Θάνατος2  Απριλίου 1923
Άγκυρα[3]
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Τόπος ταφήςΚάστρο της Κερασούντας
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςτουρκικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός[4]
Περίοδος ακμής1912
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεννήθηκε στην Κερασούντα το 1883 και ήταν Ογουζικής καταγωγής.[7] Ο πατέρας του, Feridûnzâde Hacı Mehmet Efendi, ήταν έμπορος φουντουκιών. Στα νιάτα του βοήθησε στην οικογενειακή επιχείρηση και έγινε εργάτης σε πριονιστήριο. Παντρεύτηκε και απέκτησε δύο γιους.[8] Παρά το γεγονός ότι ο πατέρας του του εξαγόρασε τη στρατιωτική θητεία, συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους. Πολέμησε στην Τυρολόη. Βουλγαρική οβίδα τον τραυμάτισε στο γόνατο του κατά τη διάρκεια της μάχης, με αποτέλεσμα να είναι κουτσός (τουρκικά: topal).[9]

Δράση Επεξεργασία

Ο Τοπάλ Οσμάν είναι γνωστό ότι είναι υπεύθυνος για σφαγές εναντίον Ελλήνων και Αρμενίων κατά τη διάρκεια του οθωμανικού εμφυλίου πολέμου στην περιοχή του Πόντου, όπου βρισκόταν στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.[10][11][12][13][14] Ο Οσμάν, μαζί με τον Ishak Çavuş και τον Bayıroğlu Hüseyin, ήταν γνωστό ότι συμμετείχαν στους διωγμούς και τις σφαγές του τοπικού αρμενικού πληθυσμού της Τραπεζούντας.[15] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Οσμάν είχε επίσης κέρδος από τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων που ανήκαν στους Αρμένιους.[12]

Το 1916, ο Οσμάν και μια ομάδα ανδρών επιτέθηκαν σε ένα Ποντιακό ελληνικό αγροτικό χωριό, το Προσόρι, στο Βιλαέτι της Τραπεζούντας. Οι άντρες βίασαν γυναίκες, σκότωσαν νεαρούς άνδρες, έκαναν πλιάτσικο σε σπίτα και ξυλοκόπησαν έναν ιερέα μέχρι θανάτου. Με την απειλή θανάτου, οι χωρικοί έπρεπε να υπογράψουν ένα έγγραφο που έλεγε ότι οι επιτιθέμενοι ήταν Αρμένιοι.[16]

Ο Οσμάν έκανε παρόμοιες επιθέσεις κατά των Ελλήνων του Πόντου μετά τον πόλεμο. Το 1920, αυτός και οι άνδρες του φυλάκισαν όλους τους χριστιανούς άντρες της Κερασούντας και τους κράτησαν για λύτρα. Βίασαν τις χριστιανές γυναίκες ενώ οι σύζυγοι και οι πατέρες τους ήταν φυλακισμένοι. Κάθε απόγευμα, η ομάδα του Οσμάν σκότωνε πέντε ή έξι αιχμαλώτους.[17]

Στην Τσάρσαμπα το 1921, οι Τούρκοι συγκέντρωσαν τις χριστιανές γυναίκες και εστάλησαν σε πορεία θανάτου, ενώ μια επελεγμένη μειοψηφία «όμορφων γυναικών... κρατούνταν για την ευχαρίστηση των στρατευμάτων του Οσμάν Αγά», σύμφωνα με έναν Αμερικανό παρατηρητή που υπηρετούσε στο USS Overton.[18] Τέτοιες ενέργειες από τον Οσμάν και τους άνδρες του ήταν απροκάλυπτες και συχνές. Ένας Αμερικανός που υπηρετούσε στο USS Williamson μίλησε σε έναν ντόπιο, ο οποίος είπε ότι «αυτό που συνέβη τον έκανε να ντρέπεται που είναι Τούρκος». Πολλοί Χριστιανοί βρήκαν καταφύγιο στο τοπικό γαλλικό σχολείο. Οι άνδρες του Οσμάν απήγαγαν και βίασαν τις γυναίκες και τα κορίτσια, σκότωσαν άντρες και αγόρια και αργότερα έκαψαν το σχολείο. Ορισμένοι Τούρκοι κάτοικοι της πόλης συμμετείχαν στις επιθέσεις, ενώ εκείνοι που επρόσκειντο ευνοϊκά προς τους χριστιανούς γείτονές τους ήσαν ανίκανοι να σταματήσουν τη σφαγή.[19] Ο Οσμάν αργότερα ταξίδεψε στην Τραπεζούντα και άρχισε να κάνει πλιάτσικο σε σπίτια, αλλά τον σταμάτησε ένας Τούρκος εν ονόματι Yahya.[11] Ο Τοπάλ Οσμάν και οι άνδρες του ταξίδεψαν ξανά στην Κερασούντα και στην κοντινή Τρίπολη. Το ίδιο μοτίβο επαναλήφθηκε: Σκότωσαν ή απέλασαν την πλειοψηφία των ντόπιων Ποντίων Ελλήνων, αλλά επέλεξαν μερικές γυναίκες και κορίτσια για ηδονή από τα στρατεύματα.[20] Το 1922, ο Οσμάν οδήγησε τους άνδρες του στην Κοτύωρα και σε εννέα κοντινά χωριά.[21]

Θάνατος Επεξεργασία

Ο Τοπάλ Οσμάν και οι άνδρες του, είχαν παγιδευτεί σε ένα σπίτι τη νύχτα της 1ης Απριλίου 1923, από τη νεοσύστατη μονάδα φρουράς και συγκρούονταν όλη τη νύχτα. Ο Τοπάλ Οσμάν αιχμαλωτίστηκε.[22] Αργότερα την ίδια μέρα, υπό τις διαταγές του İsmail Hakkı, εκτελέστηκε με πυροβολισμό στο κεφάλι.[23]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 11946814X. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Faceted Application of Subject Terminology. 1917442. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Μαρτίου 2015.
  5. «Ağa, Topal Osman». Violence de masse et Résistance (στα Γαλλικά). Sciences Po. 9 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2021. 
  6. «Topal Osman». www.biyografya.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2021. 
  7. Doğan, Ümit (2014). Mustafa Kemal'in Muhafızı Topal Osman. Kripto Kitaplar. σελ. 19. ISBN 9786054991143. 
  8. «Giresun Postası». www.giresunpostasi.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  9. Doğan, Ümit (2014). Mustafa Kemal'in Muhafızı Topal Osman. Kripto Kitaplar. σελ. 20-21. ISBN 9786054991143. 
  10. Fatma Müge Göçek (2016). Denial of Violence: Ottoman Past, Turkish Present, and Collective Violence Against the Armenians, 1789-2009. Oxford University Press. σελ. 335. ISBN 9780190624583. 
  11. 11,0 11,1 Clark, Bruce (2006). Twice a stranger : the mass expulsion that forged modern Greece and Turkey. Cambridge (Massachusetts): Harvard University Press. σελ. 113. ISBN 0674023684. 
  12. 12,0 12,1 Gawrych, George W. (2013). The Young Atatürk: From Ottoman Soldier to Statesman of Turkey. I.B.Tauris. σελ. 180. ISBN 978-0857733276. 
  13. Gerlach, Christian (2010). Extremely Violent Societies: Mass Violence in the Twentieth-Century World. Cambridge University Press. σελ. 118. ISBN 978-1139493512. 
  14. Jerjian, George (2003). The truth will set us free: Armenians and Turks reconciled. GJ Communication. σελ. 26. ISBN 9780954459901. 
  15. Raymond Kévorkian, The Armenian Genocide: A Complete History, I.B.Tauris, 2011, (ISBN 9781848855618), p. 486.
  16. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 390. ISBN 9780674916456. 
  17. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 401. ISBN 9780674916456. 
  18. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 409. ISBN 9780674916456. 
  19. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 412. ISBN 9780674916456. 
  20. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 413. ISBN 9780674916456. 
  21. Morris, Benny· Ze'evi, Dror (2019). The Thirty-Year Genocide. Harvard University Press. σελ. 416. ISBN 9780674916456. 
  22. «PONTUS: Antikçağ'dan Günümüze Karadeniz'in Etnik ve Siyasi Tarihi». 1 Ιουνίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  23. «1923 Timeline». Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2008.