Τόμας της Βρετανίας

Ο Τόμας της Βρετανίας (παλαιά γαλλικά:Tumas de Britanje), αναφέρεται και ως Τόμας της Αγγλίας και Τομά της Βρετάνης, ήταν Νορμανδός αυλικός ποιητής του 12ου αιώνα, που δραστηριοποιήθηκε μεταξύ 1170 και 1180. Είναι γνωστός για το αυλικό μυθιστόρημα Τριστάνος στα παλαιά γαλλικά, μια από τις παλαιότερες σωζόμενες καταγραφές του κελτικού θρύλου του Τριστάνου και της Ιζόλδης, από το οποίο έχουν διασωθεί μόνο οκτώ αποσπάσματα, που ανέρχονται σε περίπου 3.300 στίχους, κυρίως από το τελευταίο μέρος της ιστορίας, που υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύει περίπου το ένα έκτο του αρχικού που περιλάμβανε περίπου 12.000 στίχους.

Θωμάς της Αγγλίας
Ο Τριστάνος ​​και η Ιζόλδη στο δρόμο για την Κορνουάλη (εικονογράφηση του 15ου αιώνα)
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	12ος αιώνας Δουκάτο της Νορμανδίας
Θάνατος	12ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Παλαιά Γαλλικά Γαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας ποιητής
Περίοδος ακμής	12ος αιώνας
Περίοδος ακμής	1170 - 1180

Βιογραφία

Δεν γνωρίζουμε ποιος ήταν, ούτε ποια ήταν η καταγωγή του. Στα παλαιά γαλλικά χειρόγραφα ο συγγραφέας αυτοαποκαλείται μόνο Τόμας, χωρίς καμία ένδειξη για την καταγωγή του. Από τη γλώσσα του, που είναι αγγλο-νορμανδική, συμπεραίνεται ότι μάλλον ήταν Νορμανδός που εγκαταστάθηκε στην Αγγλία. Το τοπωνυμικό του όνομα προέρχεται από τον Γερμανό ποιητή Γκότφριντ φον Στράσμπουργκ, ο οποίος έγραψε ότι εμπνεύστηκε από τον Τριστάνο του «Thomas von Britanje», που μπορεί να σημαίνει Βρετανία (Αγγλία) αλλά και Βρετάνη, καθώς υπήρχαν συνδέσεις μεταξύ Βρετάνης και Αγγλίας μέσω του οίκου των Πλανταγενετών. Επιπλέον, οι Βρετόνοι έλαβαν σημαντικό μέρος στην κατάκτηση της Αγγλίας το 1066 και είχαν πολυάριθμα οχυρά. Συχνά υποστηρίζεται ότι ο Τόμας είχε στενούς δεσμούς με την αυλή του Ερρίκου Β΄ και της Ελεονώρας της Ακουιτανίας. Σε κάθε περίπτωση, ο ποιητής ανήκε στη γαλλόφωνη αγγλο-νορμανδική κοινότητα.

Για να γράψει τον Τριστάνο του, ο Τόμας δεν βασίστηκε σε καμία από τις προηγούμενες εκδοχές του θέματος, αλλά ακολούθησε τη δική του έμπνευση. Αναφέρει ότι εμπνεύστηκε από τις ιστορίες διαφόρων κελτικών μύθων, ιδιαίτερα κάποιου Bréri, άγνωστου κατά τα άλλα Ουαλού ποιητή, και, όπως ισχυρίζεται, τις ενοποίησε για να γράψει το έργο του.

Μερικές φορές ταυτίζεται με τον Τόμας, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε την ίδια εποχή και ήταν ο συγγραφέας της Μυθιστορίας του Χορν, αλλά δεν υπάρχει συναίνεση των μελετητών.

Ο Τριστάνος

Ο Τριστάνος του Τόμας της Βρετανίας είναι η μία από τις δύο παλαιότερες εκδοχές του μύθου του Τριστάνου και της Ιζόλδης και θεωρείται η «αυλική» εκδοχή, η άλλη είναι ο Τριστάνος του επίσης αυλικού συγγραφέα Μπερούλ που θεωρείται η «λαϊκή» εκδοχή. Και οι δύο γράφτηκαν περίπου τη δεκαετία 1170-1180 και έχουν διασωθεί ελλιπώς.

Η συνολική πλοκή του έργου είναι γνωστή χάρη σε διασκευές των έργων τους: μια πλήρης μετάφραση σε παλαιοσκανδιναβικό κείμενο του 1225 περίπου και ο ημιτελής Τριστάνος του Γκόντφριντ φον Στράσμπουργκ (γύρω στο 1210), βασίζονται στον Τριστάνο του Τόμας της Βρετανίας. Στο έργο του Μπερούλ βασίζεται, χωρίς να αποτελεί πιστή μετάφραση, το πλήρως διατηρημένο Τριστάν του Άιλχαρτ φον Όμπεργκ (περίπου 1180). Στη Γαλλία, γύρω στο 1230 με 1235, άγνωστος συγγραφέας (ή περισσότεροι) συνέταξε το λεγόμενο Τριστάνος σε πεζογραφία, ένα πολύ εκτενές πεζογραφικό μυθιστόρημα με πολλές παρεμβολές ιδιαίτερα δημοφιλές μέχρι τον 16ο αιώνα που έχει σωθεί σε πολλά χειρόγραφα και ελαφρώς αποκλίνουσες εκδοχές, και συνδυάζει το θέμα του Τριστάνου με άλλα, ειδικά τον αρθουριανό κύκλο, κάνοντας τον Τριστάνο ιππότη της Στρογγυλής Τραπέζης που γνωρίζει καλά την ποίηση και το τραγούδι.