Υβαίν ή ο Ιππότης με το λιοντάρι

Ιπποτική μυθιστορία του Κρετιέν ντε Τρουά

Υβαίν ή ο Ιππότης με το λιοντάρι (γαλλικός τίτλος: Yvain ou le Chevalier au lion) είναι παλαιά γαλλική έμμετρη ιπποτική μυθιστορία του Κρετιέν ντε Τρουά. Γράφτηκε ανάμεσα στα 1177 και 1189 και αφηγείται την ιστορία του Υβαίν, ενός από τους ιππότες του βασιλιά Αρθούρου, ο οποίος απορρίπτεται από την κυρία του επειδή αθέτησε μια πολύ σημαντική υπόσχεση και στη συνέχεια εκτελεί μια σειρά από ηρωικά κατορθώματα - μεταξύ των οποίων η σωτηρία ενός λιονταριού από έναν δράκο - για να ανακτήσει την εύνοιά της, παρουσιάζοντας μια ζωντανή εικόνα του ιπποτικού κώδικα κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. [1]

Υβαίν ή ο Ιππότης με το λιοντάρι
Ο Υβαίν σώζει το λιοντάρι από τον δράκο, εικονογράφηση του 15ου αιώνα
ΣυγγραφέαςΚρετιέν ντε Τρουά
ΤίτλοςYvain ou le Chevalier au Lion
ΓλώσσαΠαλαιά Γαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1170
ΧαρακτήρεςYwain
ΤόποςΑγγλία
ΠροηγούμενοΛάνσελοτ ή ο Ιππότης του κάρου
ΕπόμενοPerceval, the Story of the Grail
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το έργο είναι από τις πρώτες ιστορίες που αναφέρονται στον θρύλο του Αρθούρου και αντλεί έμπνευση από ουαλικούς μύθους, πιθανώς από την ίδια πηγή με το ουαλικό Όουειν, ή η ιστορία της κυρίας στην πηγή, το οποίο είναι μεταγενέστερο. Οι περιπέτειες και η ερωτική ιστορία του ήρωα έδωσαν τον τόνο στη ρομαντική λογοτεχνία που ακολούθησε.[2]

Το μυθιστόρημα ενέπνευσε τον συγγραφέα Χάρτμαν φον Άουε, ο οποίος το 1192 το διασκεύασε στα γερμανικά με τον τίτλο Ιβάιν.

Το έργο και ο συγγραφέας

Επεξεργασία

Το έργο είναι γραμμένο σε 1176 οκτασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους και μας είναι γνωστό από εννέα διαφορετικά χειρόγραφα. Πιθανώς γράφτηκε παράλληλα με το Λάνσελοτ ή ο Ιππότης του κάρου, επειδή υπάρχουν ιστορίες που αλληλοκαλύπτονται.[3]

Ποιητής και περιπλανώμενος διασκεδαστής, ο Κρετιέν ντε Τρουά ήταν στην υπηρεσία ευγενών, μεταξύ των οποίων η Μαρία, κόμισσας της Καμπανίας, κόρη του Λουδοβίκου Ζ' και της Ελεονώρας της Ακουιτανίας. Περίπου το 1190, δημοσίευσε δύο από τις διάσημες μυθιστορίες του που βασίζονται στον θρύλο του Αρθούρου, τον Υβαίν ή ο Ιππότης με το λιοντάρι και τον Λάνσελοτ ή ο Ιππότης του κάρου, που παρουσίασαν τους θρυλικούς ήρωες Υβαίν και Λάνσελοτ στους αναγνώστες. Στη συνέχεια, έγραψε το Πάρσιφαλ ή Το έπος του Γκράαλ, εισάγοντας τον θρύλο του Αγίου Δισκοπότηρου. Πριν από αυτά, ο συγγραφέας είχε ήδη μεταφράσει λατινικά κείμενα του Οβίδιου και είχε γράψει δύο μυθιστορίες: Ερέκ και Ενίντ και Κλίγης. Τα έργα του απεικονίζουν τα αριστοκρατικά ιδανικά της εποχής του και συνδυάζουν τις ιπποτικές περιπέτειες, τον αυλικό έρωτα και τη θρησκευτική πίστη. Ο Υβαίν θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα του: η δομή και το ύφος του έθεσαν τα θεμέλια για τη μετέπειτα εξέλιξη του μυθιστορήματος ως λογοτεχνικής μορφής.[4]

 
Τοιχογραφία εμπνευσμένη από την ιστορία του Υβαίν στο κάστρο Ροντένγκο στη βόρεια Ιταλία (13ος αιώνας)

Η ιστορία αρχίζει στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου όπου ο ιππότης Καλόγκρεναν διηγείται στη βασίλισσα και μερικούς ιππότες μια περιπέτεια που του συνέβη πριν από επτά χρόνια. Είχε ταξιδέψει μακριά μέσα στο δάσος της Μπροσελιάντ και συνάντησε έναν γίγαντα που του είπε για μια πηγή. Αν κάποιος έριχνε το νερό από την πηγή σε μια κοντινή πέτρα, θα προκαλούσε μια τρομακτική καταιγίδα. Ο Καλόγκρεναν βρίσκει την πέτρα και ρίχνει το νερό πάνω της. Τότε, ξεσπά η καταιγίδα, καταστρέφει τις καλλιέργειες και προκαλεί τον θάνατο πολλών ανθρώπων. Όταν τα φαινόμενα υποχωρούν, εμφανίζεται ένας μυστηριώδης ιππότης, ο Εσκλάντος Λε Ρου, φύλακας της πηγής, που προκαλεί τον Καλόγκρεναν σε μονομαχία, τον ρίχνει στο έδαφος και τον ταπεινώνει παίρνοντάς του το άλογο και αναγκάζοντάς τον έτσι να επιστρέψει με τα πόδια, έχοντας μετά βίας γλιτώσει τη ζωή του.[5]

Ο Υβαίν, ακούγοντας την ιστορία, αποφασίζει να εκδικηθεί τον εξάδελφό του Καλόγκρεναν. Πηγαίνει στο δάσος, όπου κατατροπώνει τον Εσκλάντος και τον καταδιώκει στο κάστρο του, όπου ο Εσκλάντος πεθαίνει από τις πληγές του και ο Υβαίν παγιδεύεται. Μια νεαρή κυρία συνοδός της πυργοδέσποινας, η Λυνέτ, τον αναγνωρίζει ως τον ευγενή Υβαίν, γιο του βασιλιά Ούριεν, και καθώς οι άνδρες του ιππότη έρχονται να εκδικηθούν τον θάνατο του κυρίου τους, τον σώζει δίνοντάς του ένα δαχτυλίδι που τον κάνει αόρατο. Ο Υβαίν βλέπει την όμορφη σύζυγο του Εσκλάντος, τη Λωντίν, καθώς θρηνεί και την ερωτεύεται. Η Λυνέτ ξέρει ότι η κυρία της χρειάζεται έναν νέο ιππότη για να προστατεύει το κάστρο και την πηγή. Ο δολοφόνος είναι κατά τα άλλα ένας άνθρωπος με μεγάλη τιμή και αρετή, οπότε η Λυνέτ κανονίζει να συναντηθούν. Ο Υβαίν και η Λωντίν ερωτεύονται και παντρεύονται.

 
Ο Υβαίν πολεμά τον Γκαουέιν

Ζουν μια ευτυχισμένη ζωή μαζί. Σε λίγο καιρό, ο βασιλιάς Αρθούρος φτάνει με τους ιππότες του και γίνεται γιορτή μεγάλη. Ο Γκαουέιν, ένας άλλος από τους ιππότες του Αρθούρου, φοβάται ότι ο Υβαίν θα απολαύσει υπερβολικά την οικογενειακή ζωή και θα γίνει μαλθακός, έτσι πείθει τον καλό του φίλο να τον συνοδεύσει σε ένα τουρνουά. Ο Υβαίν παίρνει την άδεια της Λωντίν, με την προϋπόθεση ότι θα επιστρέψει πριν από ένα χρόνο. Του δίνει επίσης ένα μαγικό δαχτυλίδι που τον κάνει ανίκητο.[6] Ο Υβαίν έχει μεγάλη επιτυχία στο τουρνουά και σύντομα ξεχνά την υπόσχεσή του. Μήνες αφότου πέρασε ο χρόνος, η Λωντίν στέλνει αγγελιοφόρο για να πάρει πίσω το δαχτυλίδι και να του ανακοινώσει ότι δεν θέλει να το ξαναδεί. Ο ιππότης, τρελός από τον πόνο, περιπλανιέται στο δάσος για μήνες, αφού έσκισε τα ρούχα του και έχασε τα λογικά του. Μια αρχόντισσα τον βρίσκει μισόγυμνο και κοιμισμένο στο έδαφος και τον αναζωογονεί με ένα ειδικό φίλτρο της νεράιδας Μοργκάνα λε Φέι που γιατρεύει την τρέλα. Ο Υβαίν την ευχαριστεί υπερασπιζόμενος το κάστρο της ενάντια σε έναν κακό κόμη, τον οποίο νικάει στη μονομαχία.

 
Ο Υβαίν βοηθά τη νεαρή κυρία, από εικονογραφημένο χειρόγραφο του 15ου αιώνα

Στο δρόμο για το κάστρο της Λωντίν, γίνεται μάρτυρας μιας μάχης μεταξύ ενός λιονταριού και ενός δράκου- φιδιού που βγάζει φλόγες. Επιλέγει να βοηθήσει και να σώσει το λιοντάρι, το οποίο τον προσκυνά και τον ακολουθεί παντού. Κάνει κι άλλα κατορθώματα: παλεύει και σκοτώνει έναν γίγαντα που απειλεί ένα κάστρο και τους ανθρώπους του, περνά τη νύχτα σε ένα καταραμένο κάστρο όπου όλοι οι ιππότες χάνονται από δύο δαίμονες, και τους σκοτώνει σε άγρια μάχη με τη βοήθεια του λιονταριού του. Έγινε γνωστός ως ο Ιππότης με το λιοντάρι και η φήμη του εξαπλώνεται. Επιστρέφοντας στο κάστρο της Λωντίν, βρίσκει τη Λυνέτ κατηγορούμενη αδίκως για προδοσία εναντίον της κυρίας της να κινδυνεύει να καεί στην πυρά και τη σώζει. [7]

Πριν προλάβει να δει τη Λωντίν, μια άλλη νεαρή κοπέλα έρχεται να ζητήσει τη βοήθειά του, επειδή η αδερφή της διεκδικεί την περιουσία της: επομένως χρειάζεται έναν ιππότη για να την υπερασπιστεί. Ένας άγριος αγώνας ξεκινά μεταξύ των δύο ιπποτών που υπερασπίζονται τις δύο αδερφές. Ο Υβαίν μονομαχεί με δυσκολία με στον άλλο ιππότη, τον οποίο τελικά αναγνωρίζει ως τον Γκαουέιν. Ο βασιλιάς Αρθούρος, αναγνωρίζοντας την ισότιμη ανδρεία τους, βάζει τέλος στον αγώνα και φέρνει τις δύο αδερφές σε συμφωνία.

Χάρη στην πονηριά της Λυνέτ, ο Υβαίν καταφέρνει να γίνει δεκτός από τη Λωντίν. Του ζητά να είναι ο φύλακας της μαγικής πηγής, τον συγχωρεί και τον διαβεβαιώνει για την αγάπη της και πλέον ζουν ευτυχισμένοι.[8]

Παραπομπές

Επεξεργασία