Υποθερμία

Η ελλάτωση της θερμοκρασίας όλου του σώματος,ακόμα και κάτω από τους 35 βαθμούς Celsius (Κελσίου) °C.

Η υποθερμία είναι η ελάττωση της θερμοκρασίας όλου του σώματος κάτω από τους 36°C.[1] Μπορεί να εμφανιστεί είτε λόγω έκθεσης σε χαμηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος, είτε λόγω διαφόρων παθολογικών καταστάσεων, όπως δηλητηρίαση από αλκοόλ, υπογλυκαιμία, νευρική ανορεξία και προχωρημένη ηλικία.[1] Σε αυτές τις περιπτώσεις, το σώμα αρχίζει να χάνει θερμότητα πιο γρήγορα από ό,τι παράγει.[2]

Υποθερμία
Η υποχώρηση του Ναπολέοντα από τη Μόσχα (1851), λάδι σε καμβά, του Άντολφ Νόρτεν.
ΕιδικότηταΕπείγουσα ιατρική
Συμπτώματα
  • Ηπια: τρέμουλο, ψυχική σύγχυση
  • Μέτρια: χωρίς τρέμουλο, αυξημένη σύγχυση
  • Βαριά: παράδοξο ξεγύμνωμα, καρδιακή ανακοπή
ΔιάρκειαΜέχρι να αυξηθεί η θερμοκρασία του σώματος σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα
Είδη
  • Πρωτοπαθής υποθερμία: προκαλείται από έκθεση σε ψυχρό περιβάλλον
  • Δευτεροπαθής υποθερμία: προκαλείται από μια υποκείμενη παθολογία που εμποδίζει το σώμα να παράγει αρκετή θερμότητα
ΑίτιαΚυρίως έκθεση σε κρύο περιβάλλον
Παράγοντες κινδύνουΑλκοολική δηλητηρίαση, αστεγία, υπογλυκαιμία, νευρική ανορεξία, προχωρημένη ηλικία
Διαγνωστική μέθοδοςMε βάση τα συμπτώματα ή θερμοκρασία του σώματος κάτω από 35 °C
Θεραπεία
Θνησιμότητα1,500 το χρόνο (ΗΠΑ)
Ταξινόμηση

Όταν η θερμοκρασία του σώματος πέσει, η καρδιά, το νευρικό σύστημα και άλλα όργανα δεν μπορούν να λειτουργήσουν κανονικά. Αν η υποθερμία δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια της καρδιάς και του αναπνευστικού συστήματος και τελικά σε θάνατο.[3]

Αν και η υποθερμία συνήθως προκαλείται από έκθεση σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, μπορεί επίσης να προκληθεί από ψυχρές θερμοκρασίες εάν ένα άτομο κρυώσει από βροχή, ιδρώτα ή βύθιση σε κρύο νερό.[2] Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τη θερμοκρασία. Σε ήπια υποθερμία, υπάρχει ρίγος και ψυχική σύγχυση. Σε μέτρια υποθερμία, το ρίγος σταματά και η σύγχυση αυξάνεται. Σε βαριά υποθερμία, μπορεί να υπάρχουν παραισθήσεις και παράδοξο ξεγύμνωμα, κατά το οποίο το άτομο βγάζει τα ρούχα του, καθώς και αυξημένος κίνδυνος να σταματήσει η καρδιά. Η διάγνωση γίνεται είτε με βάση τα συμπτώματα ενός ατόμου παρουσία παραγόντων κινδύνου είτε με μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματός του.[1]

Η αντιμετώπιση της υποθερμίας εξαρτάται από τη βαρύτητά της. Σε ήπια υποθερμία συνιστώνται ζεστά ροφήματα, ζεστά ρούχα και σωματική δραστηριότητα. Σε άτομα με μέτρια υποθερμία, συνιστώνται θερμαντικές κουβέρτες και ενδοφλέβια υγρά. Σε βαριά υποθερμία, μπορεί να είναι χρήσιμη η εξωσωματική οξυγόνωση με μεμβράνη ή η καρδιοπνευμονική παράκαμψη. Σε όσους δεν έχουν σφυγμό, ενδείκνυται η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση μαζί με τα παραπάνω μέτρα. Η επαναθέρμανση συνήθως συνεχίζεται έως ότου η θερμοκρασία του σώματος του ατόμου είναι μεγαλύτερη από 32 °C.[1]

Αίτια και κίνδυνοι Επεξεργασία

Η υποθερμία προκαλείται από τη χαμηλή θερμοκρασία του περιβάλλοντος, τους υγρούς και ψυχρούς ανέμους ή από την πολύωρη παραμονή στο νερό ή σε υποθερμαινόμενα δωμάτια. Η επικίνδυνη υποθερμία δεν είναι απαραίτητο να συμβαίνει σε θερμοκρασίες παγωνιάς. Τα ηλικιωμένα άτομα, για παράδειγμα, μπορεί να πάθουν υποθερμία και σε θερμοκρασίες άνω των 0oC. Η παρατεταμένη παραμονή στο ψύχος μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή, επειδή μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος με ή χωρίς κρυοπαγήματα.[2]

Συμπτώματα Επεξεργασία

Συμπτώματα σε ενηλίκους Επεξεργασία

  • Ο παθών παύει να έχει ρίγη, ούτε έχει «αίσθηση του κρύου»
  • Υπνηλία και εξασθένηση
  • Δέρμα χλωμό, μελανό ή ζωηρό ρόδινο ή πρησμένο
  • Διαταραχή στην ομιλία και παραζάλη
  • Απώλεια αισθήσεων και ακαμψία των μυών

Συμπτώματα σε παιδιά Επεξεργασία

  • Κοκκίνισμα στα μάγουλα, στο πηγούνι και στα άκρα
  • Απουσία κλάματος
  • Αδύνατο πιπίλισμα κατά το θηλασμό

Πρώτες Βοήθειες Επεξεργασία

Η εμφάνιση οποιονδήποτε από τα ενδεικτικά συμπτώματα, δημιουργεί την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης. Ο πάσχων θα πρέπει να μπει σε ζεστό δωμάτιο, να του αφαιρεθούν τα ρούχα και να τυλιχθεί με κουβέρτες ή οτιδήποτε άλλο θερμαντικό. Αν ο πάσχων διατηρεί τις αισθήσεις του, καλό είναι να πιει ένα ζεστό ρόφημα, όχι όμως οινοπνευματώδες. Επίσης αποφεύγουμε να κάνουμε μασάζ σε οποιαδήποτε περιοχή, γιατί ενισχύουμε τις πιθανότητες για καρδιακή ανακοπή. Πάντοτε όμως, πριν από οτιδήποτε, αν δεν είμαστε ειδικοί, συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας ή κάποιον ειδικό.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Brown, Douglas J. A.; Brugger, Hermann; Boyd, Jeff; Paal, Peter (2012-11-15). «Accidental hypothermia». The New England Journal of Medicine 367 (20): 1930–1938. doi:10.1056/NEJMra1114208. ISSN 1533-4406. PMID 23150960. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23150960/. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Hypothermia|Winter Weather». www.cdc.gov. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  3. «Hypothermia - Symptoms and causes». Mayo Clinic (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • "Πρώτες Βοήθειες: Οδηγίες και τεχνικές που σώζουν ζωές", Δημοτικό δίκτυο υγείας ΟΤΑ, Αθήνα 2006.
  • Davidson's "Παθολογία", ιατρικές εκδόσεις Π.Χ.Πασχαλίδης, 19η έκδοση, 2005.