Φρανς Κράμπε φαν Έσπλεχεμ

Φλαμανδοί χαράκτες

Ο Φρανς Κράμπε φαν Έσπλεχεμ (φλαμανδικά: Frans Crabbe van Espleghem ήταν Φλαμανδός καλλιτέχνης που γεννήθηκε περ. στα 1480 στο Μέχελεν, Βέλγιο και απεβίωσε περίπου στα 1553 επίσης στο Μέχελεν.

Φρανς Κράμπε φαν Έσπλεχεμ
ΓέννησηΔεκαετία του 1480 ή 1480 (περίπου)[1]
Μέχελεν[2][3][4]
Θάνατος1553[5][5][6] και 20  Φεβρουαρίου 1553[7]
Μέχελεν[2][3][8]
Χώρα πολιτογράφησηςΝότιες Κάτω Χώρες[9][8]
Ιδιότηταζωγράφος[3][8][4], σκιτσογράφος[3][8], χαράκτης[3], οξυγράφος[3], wood engraver[3][10], χαλκοχαράκτης[4] και ξυλογράφος[7]
Είδος τέχνηςρωπογραφία[8], έργο ιστορικής θεματολογίας[8][4], genre art[4] και προσωπογραφία[4]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κράμπε άρχισε να εξερευνά τη χαρακτική ύστερα από την επίσκεψη του Άλμπρεχτ Ντύρερ στην Ολλανδία το 1521. Ο Κράμπε έγινε γνωστός για τα χαρακτικά του, τις χαλκογραφίες και τις ξυλογραφίες του.

Δάσκαλος της καραβίδας Επεξεργασία

Οι πρώτοι καλλιτέχνες δεν ανέγραφαν το όνομά τους στα έργα τους ούτε προσδιόριζαν με κάποιο τρόπο ότι ήταν οι δημιουργοί τους. Σε κάποια χρονική στιγμή άρχισαν να προσθέτουν κρυφά λογότυπα, μονογράμματα, αρχικά κτλ. στα έργα τους αλλά σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχει ακόμη γίνει δυνατή η ταυτοποίηση έργου - δημιουργού. Στα έργα που ο δημιουργός δεν έχει προσδιοριστεί, συνάγεται ότι όσα φέρουν το συγκεκριμένο διακριτικό (λογότυπο κλπ) έχουν δημιουργηθεί από τον ίδιο καλλιτέχνη και ως δημιουργός τους αναφέρεται ο "Δάσκαλος του...", π.χ. "Δάσκαλος του Ι.Β. με το πτηνό".

Ο Κράμπε ήταν αρχικά γνωστός ως "Δάσκαλος της καραβίδας". Αυτό βασίστηκε σε λογότυπο που απεικόνιζε μια καραβίδα στα έργα του. Σε αυτό το λογότυπο οφείλεται και μέρος του ονόματός του (Crabbe = καραβίδα στα Φλαμανδικά).[11]

Είναι πιθανόν ο Κράμπε συναντήθηκε με τον Ντύρερ και επηρεάστηκε από αυτόν. Το 1539 ο Κράμπε απέκτησε το εργαστήριο του Νικολάας Χοχενμπερχ (Nicolaas Hogenberg) και καταγράφεται στο Μέχελεν ως μέλος της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά και επικεφαλής της Αδελφότητος της Παναγίας. Τα έργα του θεωρούνται μεταβατικά, με μορφή και τεχνική που καταδεικνύουν την επίδραση της ιταλικής Αναγέννησης. Το στυλ της σημαντικής μέριμνας του βάθους τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στο τοπίο φαίνεται ότι οφείλει στον Λούκας φαν ντερ Λέιντεν (Lucas van Leyden) και την ιταλική λεπτότητα στις μορφές στον Γιαν Γκόσσαερτ (Jan Gossaert) ή Γιαν Μαμπούζε.

Ο Κράμπε εργάστηκε τόσο ως χαράκτης και ξυλογράφος όσο και ως χαλκογράφος, αλλά είναι αξιοσημείωτος ως προς την τελευταία του αυτή ιδιότητα για την ασυνήθιστη επιτυχία που είχε σε αυτό το μέσον, το οποίο κρινόταν από τους συγχρόνους του ότι είχε περιορισμένες δυνατότητες. Η μεγάλη του επιτυχία έγκειται στο ότι κατάφερνε να συνθέτει δημιουργίες που είχαν σχεδόν την ίδια εικόνα με κανονικά ζωγραφισμένους πίνακες, δημιουργίες που καταδεικνύουν την ικανότητά του να απεικονίζει εκπληκτικά τις συνθήκες του φωτισμού και της ατμόσφαιρας. Δυστυχώς τα έργα του που έχουν διασωθεί είναι ελάχιστα.[11] Σχεδόν τα ίδια αναφέρει και ο Α. Μ. Χιντ (A. M. Hind), ο οποίος προσθέτει ότι αναγνωρίζει την επίδραση και του Κουέντιν Μασσάις εκτός από αυτήν του φαν ντερ Λέιντεν, ενώ στα έργα που έχει δημιουργήσει με τη χρήση μιας τεχνικής με μικρές τελείες αναγνωρίζει την επίδραση του Ντίρικ Φέλλερτ (Dirick Vellert).[12] Ο Φριντλέντερ αναγνώρισε με βεβαιότητα τον Φρανς Κράμπε ως τον "Δάσκαλο της καραβίδας" το 1921.[13]

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Adam Bartsch. Le Peintre Graveur (Vienna: J. V. Degen, 1803-1821): vol. VII, pp. 527–534; vol. VIII, pp. 5.
  • Adam Bartsch. et al. The Illustrated Bartsch (New York: Abaris Books, 1978 - ongoing 2001): vol. 13, pp. 279–298; vol. 14, pp. 173
  • Popham, A. E. Engravings and Etchings of Frans Crabbe van Espleghem The Print Collector’s Quarterly 1935 Apr Vol 22, No. 2, p93 -115
  • Popham, A. E. Catalogue of Engravings and Etchings of Frans Crabbe The Print Collector’s Quarterly 1935 July Vol 22, No. 3, p195 - 211
  • Hind, A. M. A Short History Of Enqravinq & Etching; London; Archibald Constable & Co 1908 p. 90

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Artsy. www.artsy.net/artist/frans-crabbe-van-espleghem. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  2. 2,0 2,1 Biografisch Portaal. www.biografischportaal.nl/persoon/61401251. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500005204. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 (Αγγλικά) ECARTICO. www.vondel.humanities.uva.nl/ecartico/persons/2190. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  5. 5,0 5,1 Artsy. frans-crabbe-van-espleghem. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. «Crabbe (van Espleghem) [Minnebroer], Frans» 13  Δεκεμβρίου 2017.
  7. 7,0 7,1 (Αγγλικά) ECARTICO. www.vondel.humanities.uva.nl/ecartico/persons/2190. Ανακτήθηκε στις 1  Νοεμβρίου 2023.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/nl/explore/artists/18916. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  9. (πολλαπλές γλώσσες) Virtual International Authority File. OCLC. Dublin. viaf.org/viaf/95712521/. Ανακτήθηκε στις 30  Μαρτίου 2023.
  10. (Αγγλικά) ECARTICO. www.vondel.humanities.uva.nl/ecartico/persons/2190. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2023.
  11. 11,0 11,1 Web Gallery of Art
  12. Hind, A. M. A Short History Of Enqravinq & Etching; London; Archibald Constable & Co 1908 at p. 90
  13. Max J. Friedländer: Nicolas Hogenberg und Frans Crabbe die Maler von Mecheln. In: Jahrbuch der Preuszischen Kunstsammlungen 42. Bd., (1921), S. 161-168

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία