Φρουκτόζη

μονοσακχαρίτης

Η φρουκτόζη, αλλιώς οπωροσάκχαρο, είναι οργανική ένωση που ανήκει στην ομάδα των υδατανθράκων, και συγκεκριμένα των μονοσακχαριτών. Πρόκειται για φυσικό σάκχαρο που συναντάται στα φρούτα.[1] Λέγεται και σάκχαρο των φρούτων.

Μοριακή δομή φρουκτόζης

Η φρουκτόζη είναι ο γλυκύτερος μονοσακχαρίτης που βρίσκεται ελεύθερος στη φύση. Συνήθως συνοδεύει τη γλυκόζη στα σταφύλια και άλλα φρούτα, εξ' ου και η ονομασία, οπωροσάκχαρο. Επίσης απαντάται σε διάφορα λαχανικά καθώς και σε σιρόπια. Η φρουκτόζη μαζί με τη γλυκόζη αποτελούν τα συστατικά του δισακχαρίτη σακχαρόζη, της κοινής επιτραπέζιας ζάχαρης, καθώς επίσης και πολυσακχαριτών, όπως π.χ. της ινουλίνης.[2]

Ανακαλύφθηκε το 1847 από τον Γάλλο χημικό Ογκιστάν Πιέρ-Ντιμπρανφό (Augustin-Pierre Dubrunfaut).

D-φρουκτόζη και L-φρουκτόζη, τα δύο ισομερή αυτού του μονοσακχαρίτη.

Βιοχημεία

Επεξεργασία
 
Φρουκτόζη

Τα φωσφορικά παράγωγα της φρουκτόζης όπως η 1-φωσφορική φρουκτόζη και η 1,6- διφωσφορική φρουκτόζη κρίνονται πολύ σημαντικά στο μεταβολισμό των υδατανθράκων. Η φρουκτόζη θεωρείται ότι είναι άτυπη κετόζη επειδή δεν ενεργεί ως ανάγον σάκχαρο στο φελίγγειο υγρό. Ο χημικός τύπος της φρουκτόζης είναι C6H12O6, στον οποίο αντιστοιχούν και δύο οπτικοί αντίποδες, η D-φουρανόζη και η L-φουρανόζη. (Πολλοί τις αποκαλούν ομοίως και ως D- και L- φρουκτόζες). Ο πρώτος από τους δύο αντίποδες, που είναι και αριστερόστροφος, η D-φουρανόζη, γνωστή και ως λαιβουλόζη, είναι η μορφή που απαντάται ελεύθερη στη φύση, ουσιαστικά με τη μορφή της φουρανόζης (ή φρουκτοφουρανόζης).

Ο μεταβολισμός της φρουκτόζης γίνεται στο ήπαρ σε γλυκόζη ή πιο συχνά σε κάποιο προϊόν του μεταβολισμού της γλυκόζης και συντελεί στο σχηματισμό του γλυκογόνου. Στο ήπαρ με την παρουσία του ενζύμου φρουκτοκινάση ή φωσφοφρουκτοκινάση, μετατρέπεται σε φωσφορική-1-φρουκτόζη η οποία στη συνέχεια διασπάται σε γλυκεραλδεΰδη και διυδροξυ-ακετόνη, οι οποίες είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν από τους ιστούς ως πηγή ενέργειας. Η φρουκτόζη απορροφάται από το έντερο με πιο αργό ρυθμό από αυτόν της γλυκόζης αλλά καταβολίζεται με γρηγορότερο ρυθμό.

Ο μεταβολισμός της φρουκτόζης δεν εξαρτάται από την ινσουλίνη και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα που είναι ευαίσθητα στη γλυκόζη. Αξιόλογες ποσότητες φρουκτόζης περιέχουν τα φρούτα, το μέλι και είναι συστατικό της ζάχαρης και άλλων πιο σύνθετων σακχάρων.[3]

Παραπομπές

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι - Πηγές

Επεξεργασία