Φωσφιναμίνη

Η φωσφιναμίνη(αγγλικά:phosphinamine) είναι ανόργανη χημική ένωση, η οποία περιέχει άζωτο, φωσφόρο και υδρογόνο, με μοριακό τύπο NH₄P, αν και παριστάνεται συνήθως με τον ημισυντακτικό της τύπο NH₂PH₂. Ο όρος φωσφιναμίνη επεκτείνεταιπέρα από τη «μητρική» φωσφιναμίνη, και σε μια σειρά «θυγατρικές» ενώσεις-παράγωγα, ανόργανες και οργανικές, με γενικό τύπο της μορφής NR₂P_xR_y, όπου τα όχι απαραίτητα ίδια R παριστάνουν υδρογόνο, αλογόνα ή διάφορες μονοσθενείς ρίζες, ενώ δύο R μπορούν να αντικατασταθούν από δισθενείς ρίζες, σχηματίζοντας έτσι πιθανώς ετεροκυκλικές φωσφιναμίνες.

Φωσφιναμίνη
Γενικά
Όνομα IUPAC	Φωσφιναμίδιο
Άλλες ονομασίες	Φωσφιναμίνη Αμινοφωσφίνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος	ΝΗ4P
Μοριακή μάζα	49,012 amu
Σύντομος συντακτικός τύπος	ΝΗ2PH2
SMILES	NP
InChI	1S/H4NP/c1-2/h1-2H2
ChemSpider ID	10799511
Δομή
Μοριακή γεωμετρία	Τριγωνική πυραμιδική ως προς N και ως προς P
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης	195,11°C
Σημείο βρασμού	497,87°C
Διαλυτότητα στο νερό	79,314 g/m³
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Παραγωγή

Με επίδραση λιθιαμίδιου (LiNH₂) σε χλωροφωσφίνη (PH₂Cl) παράγεται φωσφιναμίνη:

$\mathrm {LiNH_{2}+PH_{2}Cl{\xrightarrow {}}NH_{2}PH_{2}+LiCl}$

Χημικές ιδιότητες και παράγωγα

Η φωσφιναμίνη είναι μια ένωση με δυο λειτουργικές ομάδες: μια αμινομάδα (-ΝΗ₂) και μια φωσφινομάδα (-PH₂). Λειτουργεί, λοιπόν, συνδυάζοντας ιδιότητες ανόργανης αμίνης, αμιδίου μεταλλοειδούς (γιατί ο φωσφόρος μπορεί να ανήκει στα αμέταλλα, αλλά είναι ηλεκτροθετικότερος από το άζωτο) και φωσφίνης.