Το γκορμέ σαμπζί (Ghormeh sabzi), επίσης αναγραφόμενο και ως κορμέ σαμπζί (Qormeh sabzi) (Περσικά: قورمهسبزی) (αζερικά: Səbzi qovurma) είναι Iρανικό χορές (βραστό κατσαρόλας) από χορταρικά. Είναι ένα πολύ δημοφιλές πιάτο στο Ιράν και το γειτονικό Αζερμπαϊτζάν και συχνά λέγεται ότι είναι το εθνικό φαγητό του Ιράν.[Σημ. 1][1][2][3][4] Η ιστορία του Ghormeh sabzi, χρονολογείται τουλάχιστον εδώ και 500 έως 2.000 χρόνια.

Γκορμέ σαμπζί ή Κορμέ σαμπζί
Προέλευση
Τόπος προέλευσηςΙράν
Πληροφορίες
Είδοςχορές
Κύρια συστατικάΒότανα (μαϊντανός, πράσα ή φρέσκα κρεμμυδάκια, κόλιαντρο, ξηρά φύλλα μοσχοσίταρου
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Γκορμέ (Ghormeh) (που προέρχεται από το Αζερο-τουρκικό Qavurma (Καβουρμά)), που σημαίνει βρασμένο και το σαμπζί (sabzi) που είναι η Περσική λέξη για τα αρωματικά φυτά (βότανα).

Τα κύρια συστατικά είναι ένα μείγμα από σωταρισμένα βότανα, που αποτελείται κυρίως από μαϊντανό, πράσα ή πράσινα (φρέσκα) κρεμμυδάκια, κόλιαντρο, καρυκευμένα με το βασικό καρύκευμα, φύλλα από το «σανμπαλιέ» (αποξηραμένο τριγωνίσκο). Το μείγμα των βοτάνων έχει πολλές παραλλαγές· οποιαδήποτε πικρά σκούρο-πράσινα μπορούν να χρησιμοποιηθούν (λαχανίδες, χόρτα μουστάρδας, πράσινα γογγύλια κλπ., όλα κάνουν, αν και κανένα δεν είναι τμήμα της αρχικής συνταγής).

Αυτό το μείγμα μαγειρεύεται με κόκκινα φασόλια[Σημ. 2] ή μαυρομάτικα φασόλια,[Σημ. 3] κίτρινα ή κόκκινα κρεμμύδια,[Σημ. 4] μαύρο μοσχολέμονο[5][6] (τρυπημένα Περσικά αποξηραμένα λάιμ) και κιτρινόριζα, αρωματισμένο με αρνί ή βοδινό. Το πιάτο εν συνεχεία προσφέρετε με πιλάφι (Περσικό ρύζι) ή πάνω σε ταντίγκ (tahdig).[Σημ. 5][7].[8]

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Η Ιρανική κουζίνα είναι το παραδοσιακό και το σύγχρονο ύφος μαγειρικής στο Ιράν (παλαιότερα γνωστό ως Περσία). Βρίσκεται στην Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία με ποικίλο πληθυσμό διαφόρων εθνοτήτων, το Ιρανικό μαγειρικό ύφος είναι μοναδικό στο Ιράν, αν και έχει ιστορικά τόσο επηρεάσει όσο και επηρεαστεί από τις γειτονικές με το Ιράν καθώς και τις κατακτημένες περιοχές, στα διάφορα στάδια της μακρόχρονης ιστορίας του. Συγκεκριμένα, υπήρξαν αμοιβαίες γαστρονομικές επιρροές από και προς την τουρκική κουζίνα, κουζίνα του Αζερμπαϊτζάν, κουρδική κουζίνα, κουζίνα του Καυκάσου, Ιρακινή κουζίνα, Λεβαντίνικη κουζίνα, Ελληνική κουζίνα, κουζίνα της Κεντρικής Ασίας και ήσσονος σημασίας επιρροές από τη ρωσική κουζίνα.
  2. Το κόκκινο φασόλι (red kidney bean) ή κόκκινο φασόλι - γίγαντας (red giant bean) είναι ποικιλία του φασολιού (Φασίολος ο κοινός - [Phaseolus vulgaris]). Πήρε την ονομασία του από την οπτική ομοιότητά του με το σχήμα και το χρώμα του νεφρού. Τα κόκκινα νεφροφάσουλα μπορούν να συγχέονται με άλλα φασόλια που είναι κόκκινα, όπως τα Γιαπωνέζικα φασόλια adzuki.
  3. Τα μαυρομάτικα φασόλια, ένα όσπριο, του γένους Βίγνα, που καλλιεργούνται σε όλο τον κόσμο για τα μεσαίου μεγέθους, βρώσιμα φασόλια τους.
  4. Τα μωβ κρεμμύδια, τα οποία μερικές φορές ονομάζονται κόκκινα κρεμμύδια, είναι ποικιλίες του κρεμμυδιού με μωβ κόκκινο δέρμα και λευκή σάρκα με κόκκινη χροιά.
  5. Το ταντίγκ (tahdig) (περσικά: ته دیگ, tah "κάτω" + dīg «δοχείο»), είναι μια σπεσιαλιτέ της Iρανικής κουζίνας που αποτελείται από τραγανό ρύζι που παραλαμβάνεται από τον πυθμένα του δοχείου στο οποίο το ρύζι (chelow) έχει ψηθεί. Παραδοσιακά, προσφέρεται στους επισκέπτες ενός γεύματος. Τα συστατικά που συνήθως προστίθενται στο tahdig, περιλαμβάνουν γιαούρτι και σαφράν, ψωμί, πατάτα και ντομάτα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. M. Price, [1] Αρχειοθετήθηκε 2015-09-23 στο Wayback Machine., 2001, Persian Cuisine, a Brief History
  2. B. Fragner, ĀŠPAZĪ, in Encyclopaedia Iranica, 1987, ret. August 2012 from the online edition
  3. «Iranian Food». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2014. 
  4. «Culture of IRAN». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2014. 
  5. Mallos, Tess (2007). Middle Eastern Cooking. VT, USA: Periplus Editions. σελ. 16. ISBN 9780794650346. 
  6. Basan, Ghillie (2007). Middle Eastern Kitchen. NY, USA: Hippocrene Books Inc. σελίδες 78. ISBN 9780781811903. 
  7. Louie, Elaine (9 January 2008). «From an Iranian Cook, the Taste of Memory». The New York Times. http://www.nytimes.com/2008/01/09/dining/09iran.html?pagewanted=1&_r=1. Ανακτήθηκε στις 2008-12-28. 
  8. Perry, Charles (16 October 1997). «Caspian Cuisine, an Iranian restaurant adjacent to Santa Monica». Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-05-25. https://web.archive.org/web/20110525130948/http://pqasb.pqarchiver.com/latimes/access/18799900.html?dids=18799900:18799900&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&date=Oct+16,+1997&author=CHARLES+PERRY&pub=Los+Angeles+Times&desc=EATS%3B+Awash+in+a+Sea+of+Flavor%3B+Caspian+Cuisine,+an+Iranian+restaurant+adjacent+to+Santa+Monica+Promenade,+takes+diners+on+a+culinary+journey.&pqatl=google. Ανακτήθηκε στις 2008-12-28. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι (στα Αγγλικά) Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Ghormeh sabzi (έκδοση 679968532) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).