Η Μάχη στη Μονή Νοτσέτου διεξήχθη στο ομώνυμο μοναστήρι της Μολδοβλαχίας, στις 27 Μαΐου 1821, μεταξύ των Ελλήνων, υπό τους Ιωάννη Κολοκοτρώνη, Γεράσιμο Ορφανό, αρχιμανδρίτη Σέρβο, καθώς και άλλους οπλαρχηγούς και των τουρκικών στρατευμάτων.[1][2] Έληξε με απόκρουση των τουρκικών επιθέσεων, και αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από το πεδίο της μάχης.[3] Εξ αιτίας όμως, συγχύσεως περί του αποτελέσματος της μάχης, ισοδυναμεί με πανωλεθρία των Ελλήνων.[4]

Μάχη της Μονής Νοτσέτου
Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία
Σύγκρουση Ελλήνων και Τούρκων σε μοναστήρι της Μολδοβλαχίας.
Χρονολογία27 Μαΐου 182128 Μαΐου 1821
ΤόποςΜονή Μοτσέτου, Ρουμανία (η ακριβής τοποθεσία δεν είναι εξακριβωμένη)
44°59′45″N 25°25′32″E / 44.99586°N 25.42565°E / 44.99586; 25.42565Συντεταγμένες: 44°59′45″N 25°25′32″E / 44.99586°N 25.42565°E / 44.99586; 25.42565
ΣτόχοιΕξουδετέρωση των χριστιανικών δυνάμεων από τους Τούρκους.
ΜέθοδοιΠολιορκία
ΈκβασηΤακτική νίκη των Ελλήνων, στρατηγική νίκη των Τούρκων.
Εδαφικές
μεταβολές
Εγκατάλειψη του Τιργοβιστίου από τους Έλληνες και κατάληψή του από τους Τούρκους.
Αντιμαχόμενοι
Έλληνες επαναστάτες
Σέρβοι Επαναστάτες
Ηγετικά πρόσωπα

Ιωάννης Κολοκοτρώνης Γεώργιος Σφήκας εκατόνταρχος Σαχίνης Γεράσιμος Ορφανός

Αρχιμανδρίτης Σέρβος
Κεχαγιά Βεγή Χατζή- Αχμέτ
Δυνάμεις
60 άνδρες υπό τον Κολοκοτρώνη, 100 υπό τον Σέρβο και άγνωστος αριθμός δυνάμεων υπό τον Ορφανό.

4.000 πεζοί

4.000 ιππείς
Απώλειες
μάλλον ασήμαντες απώλειες
βαριές απώλειες

Τιργοβίστι is located in Ρουμανία
Τιργοβίστι
Τιργοβίστι
Το Τιργοβίστι (χάρτης Ρουμανίας), η κοντινότερη εξακριβωμένη τοποθεσία σε σχέση με τη Μονή Νοτσέτου.

Οι προηγούμενες εξελίξεις Επεξεργασία

Η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία

 
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας και της Επανάστασης στη Μολδοβλαχία.

Η Ελληνική Επανάσταση, άρχισε από τις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου διαβιούσε πολυπληθές ελληνικό στοιχείο, καθώς και άλλοι καταπιεσμένοι χριστιανικοί λαοί, πρόθυμοι να συμμετάσχουν σ’ αυτήν. Στις 22 Φεβρουαρίου, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, διέβη τον ποταμό Προύθο, σύνορο Ρωσίας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και δύο ημέρες μετά, κυκλοφόρησε στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας επαναστατική προκήρυξη. Η επανάσταση είχε πλέον κηρυχθεί επίσημα.[5]

Σχέδια του Υψηλάντη για εκστρατεία στη Μικρή Βλαχία Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, έχοντας ενισχύσει τον στρατό του με σημαντικό αριθμό βαλκανίων μαχητών, άρχισε να σχεδιάζει εκστρατεία κατά των Τούρκων στη Μικρά Βλαχία (περιοχή της σημερινής Ρουμανίας). Σε αυτή την επιχείρηση θα συμμετείχαν και ντόπια στρατεύματα -σημαντικό πλεονέκτημα για τους Έλληνες, αφού γνώριζαν την περιοχή τους- ενώ το ορεινό έδαφος θα ευνοούσε τον στρατό του Υψηλάντη. Όμως, τουρκική επίθεση από τη γειτονική Μεγάλη Βλαχία, ματαίωσε το σχέδιο και έφερε τους Έλληνες και τους συμμάχους τους στη θέση του αμυνόμενου.[6]

Η μάχη της μονής Νοτσέτου Επεξεργασία

Πρώτες εχθροπραξίες και αποστολή ενισχύσεων Επεξεργασία

Στις 25 Μαΐου, ο Τούρκος Κεχαγιά Βεγή Χατζή- Αχμέτ, με 4.000 πεζούς και ισάριθμους ιππείς, κινήθηκε εναντίων των ελληνικών προφυλακών στην περιοχή του Τυργοβιστίου· σε αυτές βρισκόταν και η μονή Νοτσέτου.[3] Το μοναστήρι αυτό, ευρισκόμενο μέσα σε δασώδη περιοχή, υπερασπιζόταν ο χιλίαρχος Ιωάννης Κολοκοτρώνης μαζί με τον Γεώργιο Σφήκα και τον εκατόνταρχο Σαχίνη. Συνολικά, οι δυνάμεις τους αριθμούσαν 60 στρατιώτες. Στις 27 Μαΐου, οι Τούρκοι προσέβαλαν για πρώτη φορά το μοναστήρι, αλλά αποκρούστηκαν. Ο Κολοκοτρώνης τότε έστειλε τον Χρίστο Ζαχαριάδη, για να ειδοποιήσει τον Υψηλάντη για τον κίνδυνο που διέτρεχε η μονή. Εκείνος απέστειλε ως επικουρία στρατό υπό τον Γεράσιμο Ορφανό, τον Κωνσταντίνο Δούκα και τον αρχιμανδρίτη Σέρβο, που διοικούσε σερβικές μονάδες μεγέθους 100 ανδρών. Αυτοί έφτασαν στο Νοτσέτι σε σύντομο χρονικό διάστημα.[7][3]

Η συντριβή των Τούρκων Επεξεργασία

Εκτός των σωμάτων του Δούκα, που είχαν καθυστερήσει, οι εξωτερικές δυνάμεις μαζί με  τον Κολοκοτρώνη κρύφτηκαν στο δάσος έξω από τη μονή, την οποία υπεράσπιζαν οι οπλαρχηγοί Σφήκας και Σαχίνης. Έτσι, αν οι Τούρκοι διενεργούσαν επίθεση, θα βρίσκονταν  μεταξύ δύο πυρών.[3] Το πρωί, οι Τούρκοι ιππείς επιτέθηκαν στο μοναστήρι. Αμέσως, τα τμήματα που βρίσκονταν στο δάσος υπό τον Ορφανό και τον αρχιμανδρίτη Σέρβο άρχισαν να τους χτυπούν, σε συνδυασμό με τους κλεισμένους στη μονή Έλληνες. Οι Τούρκοι υπέστησαν φοβερές απώλειες, και η μάχη θα είχε εκτυλιχθεί σε πραγματική πανωλεθρία γι’ αυτούς, αν ο Ορφανός, διαπιστώνοντας την απουσία του Δούκα, δε διέταζε τα στρατεύματα να εισέλθουν στη μονή.[2] Την ίδια νύχτα, φοβούμενοι έλευση πολυάριθμων εχθρών, αποχώρησαν από το μοναστήρι, έχοντας επιτύχει μια σημαντική νίκη, που έμελλε, όμως, να έχει τραγικές συνέπειες.[3]

Οι εξελίξεις μετά τη σύγκρουση Επεξεργασία

Η ανεύθυνη στάση του Δούκα Επεξεργασία

Ο Δούκας, επικεφαλής επίλεκτου ιππικού αποτελούμενου από 400 Έλληνες και Βουλγάρους, έφτασε στο πεδίο της μάχης όταν η σύγκρουση είχε λήξει. Μόλις είδε τα πτώματα του εχθρού, κατά περίεργο τρόπο λιποψύχησε. Αγνόησε -ή δεν είδε- τους Τούρκους που υποχωρούσαν και αντί να τους επιτεθεί, υποχώρησε πανικόβλητος προς το Τυργοβίστι. Μάλιστα, προσπαθώντας να καλύψει τη στάση του, ανακοίνωσε πως οι Έλληνες υπέστησαν πανωλεθρία στη μονή Νοτσέτου.[6]

Οι αντιδράσεις του Υψηλάντη Επεξεργασία

Ο Υψηλάντης, ακούγοντας την ψευδή πληροφορία περί συντριβής των Ελλήνων, αδυνάτησε να συγκρατήσει τον στρατό του, που έντρομος εγκατέλειψε το Τιργοβίστι. Οι κάτοικοι παράλληλα, έντρομοι άφηναν τα σπίτια τους για να κρυφτούν στα δάση και τα βουνά. Κοπάδια προβάτων, στρατιωτικές προμήθειες και άλλα εφόδια, εγκαταλείφθηκαν στα χέρια των Τούρκων, που εισήλθαν στις 29 Μαΐου στην πόλη. Αργότερα, μετά από μεγάλη περιπλάνηση, οι υπερασπιστές της Μονής Νοτσέτου έφτασαν στο νέο στρατόπεδο των δυνάμεων του Υψηλάντη, στην πόλη Ρίμνικο και πληροφόρησαν τα χριστιανικά στρατεύματα για την πραγματική έκβαση της μάχης. Τελικά, η λαμπρή νίκη των Ελλήνων στη μονή Νοτσέτου, είχε καταστροφικά αποτελέσματα εξ αιτίας της πλημμελούς  οργάνωσης των ελληνικών δυνάμεων και της μεγάλης ανευθυνότητας του στρατηγού Δούκα.[8][9]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Κρέμος 1879, σελ.11.
  2. 2,0 2,1 Κόκκινος 1974, σελ.144.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 51. 
  4. Κρέμος 1879, σελ. 11. Ο Κρέμος αναφέρει τη μάχη ως καταστροφή των Ελλήνων, προφανώς εξ αιτίας των συνεπειών της.
  5. Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004. σελ. 77. 
  6. 6,0 6,1 Δεσποτόπουλος 1975. σελ. 50-51. 
  7. Κόκκινος 1974, σελ. 143-144.
  8. Βακαλόπουλος 1980, σελ. 264-265.
  9. Δεσποτόπουλος 1975, σελ. 53.

Πηγές Επεξεργασία

  • Βακαλόπουλος, Α. (1980). Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: Η μεγάλη ελληνική επανάσταση (1821-1829) – Τόμος 5: Οι προϋποθέσεις και οι βάσεις της (1813-1822). Θεσσαλονίκη.
  • Δεσποτόπουλος, Α. (1975), Παράγοντες, διάρκεια, φάσεις και ιδιομορφία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ιστορία του ελληνικού έθνους – Τόμος 12: Η ελληνική επανάσταση και η ίδρυση του ελληνικού κράτους (1813-1822) (σελ. 8-70). Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
  • Δρακόπουλος, Β. & Ευθυμίου, Γ. (Επιμ.) (2004). Επίτομο λεξικό της ελληνικής ιστορίας: Ημερομηνίες. Αθήνα: Το Βήμα.
  • Κόκκινος, Δ. (1974). Η ελληνική επανάστασις, Τόμος 1. Αθήνα: Μέλισσα.
  • Κρέμος, Γ. (1879). Χρονολόγια της ελληνικής ιστορίας – Τόμος 3: 1453-1830. Αθήνα: Τυπογραφείο Δημητρίου Ιασεμίδου.