Χρήστης:Κουίντα/πρόχειρο/Αυστηρός ρυθμός


Στήλη των Φαρσάλων, περ. 470-460, Λούβρο

Ο Αυστηρός Ρυθμός, ή πρώιμος κλασικός ρυθμός, υπήρξε κυρίαρχο ιδίωμα της αρχαιοελληνικής γλυπτικής κατά την περίοδο 479 έως 450 Π.Κ.Ε.[1] . Οι ειδικοί ονομάζουν τα χρόνια μεταξύ των περσικών πολέμων και των χρόνων του Περικλή "γενιά του Μιλτιάδη" ή "γενιά του αυστηρού ρυθμού".[2]

Ανήκει στην τέχνη των κλασικών χρόνων (479-323 π.Χ.) που χωρίζονται σε τέσσερις μικρότερες περιόδους και όλες σηματοδοτούνται από πολιτικά γεγονότα και κοινωνικές εξελίξεις. Την πρώτη μικρή περίοδο του Αυστηρού Ρυθμού ακολουθούν οι εξής :

  • ώριμη κλασική περίοδος (450-425 π.Χ.),*
  • Περίοδος του "Πλούσιου ρυθμού" (425-380 π.Χ.) και
  • Ύστερη κλασική περίοδος (380-323 π.Χ.).[1]

Ταυτότητα της τέχνης Επεξεργασία

Τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου του Αυστηρού ρυθμού (νικηφόρα έκβαση των περσικών πολέμων, εγκαθίδρυση της δημοκρατίας κ.α.) έχουν αντίκτυπο τόσο σε πολιτικό, στρατιωτικό όσο και σε πολιτιστικό επίπεδο σε όλο τον ελληνικό κόσμο.Οι τέχνες της εποχής, που ακολούθησε τους μηδικούς πολέμους, ενέχουν τα στοιχεία της νίκης των Ελλήνων, εκφράζουν επίσης την εξιδανίκευση, τη δυναμική της νέας πραγματικότητας και κατά συνέπεια την άνθηση μεγάλων ιδανικών.

Η έννοια του «αυστηρού» οφείλεται κυρίως στη δραματικότητα των εικαστικών θεμάτων και στην αναζήτηση των καλλιτεχνών να δημιουργήσουν μνημεία με αιώνιο χαρακτήρα.

Οι περσικοί πόλεμοι επηρέασαν τους καλλιτέχνες και τους απομάκρυναν εν μέρει από τις παραδοσιακές αρχές. Από τη συμφιλίωση με τους θεούς, που είχε επιτευχθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή (ανθρωπόμορφοι θεοί και ήρωες), οι δημιουργοί προσπαθούσαν να εξισορροπήσουν το θείο με το ανθρώπινο. Φρόντιζαν, λοιπόν, στα έργα τους να μεροληπτούν υπέρ των ανθρώπων και το ιδεώδες που διαμορφωνόταν έτεινε προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Το πνεύμα της εποχής αυτής μπορούμε να το κατανοήσουμε αν αναφέρουμε το εξής παράδειγμα : Ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος, κατέγραψε το ανθρωποκεντρικό πνεύμα μετά τα περσικά, εμφανίζοντας τον Δία ως εγγυητή της δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας, ικανό να συμβιβάσει τις ανθρώπινες ανάγκες. Άλλο παράδειγμα που το συναντάμε στον Πίνδαρο ο οποίος υμνούσε τους νικητές των αθλητικών αγώνων ως ινδάλματα νεότητας στο πλαίσιο της θεϊκής τάξης.

Χαρακτηριστικά Νέου Ύφους Επεξεργασία

Η λαμπρότητα των μνημείων των δημόσιων χώρων, συμπληρώθηκε με έργα από πέτρα και χαλκό.

Στη γλυπτική παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές, της λεγόμενης αυστηρότητας :

Κούροι Επεξεργασία

Οι κούροι της προηγηθείσας αρχαϊκής περιόδου μετατρέπονται από "ανδρόπαιδες" σε "άνδρες", το αρχαϊκό μειδίαμά τους εγκαταλείπεται και η στάση του σώματος αλλάζει: το πόδι λυγίζει και ανασηκώνεται με συνέπεια να μετατοπίζεται το βάρος του σώματος στο άλλο πόδι. Επιπλέον αλλάζει και η κώμη (μαλλιά) και από τους μακριούς βοστρύχους, γίνεται κοντό, έτσι ο νέος γίνεται άνδρας.

Κόρες Επεξεργασία

Αντίστοιχα αλλάζει και το μειδίαμα στις κόρες : γίνεται έκφραση ήρεμη ή και μουτρωμένη.[3]

Χαρακτηριστικά του Τα χαρακτηριστικά του προσώπου οξύνονται και δίνεται έμφαση στην απόδοση του βλέμματος και του οφθαλμού με τη χρήση πολύτιμων λίθων στη θέση της κόρης.[4]

Ο αυστηρός ρυθμός απαντάται σε όλο σχεδόν τον ελληνικό κόσμο και συνδέεται ιδιαίτερα με την πόζα του κοντραπόστο (contrapposto) και την εισαγωγή του ορείχαλκου στη γλυπτική[5].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Η κλασική περίοδος
  2. Α.Παπαγιαννοπούλου-Δ.Πλάντζος-Κ.Σουέρεφ (1999). «Προϊστορική και Κλασική Τέχνη, Τόμος Α». Τέχνες Ι:Ελληνικές Εικαστικές Τέχνες. Πάτρα: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. σελ. 167. 
  3. «Αρχαϊκή Πλαστική, Από το 530 π.Χ. ως το 480 π.Χ.». sch.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρ 2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  4. Archaeologies of the Greek Past
  5. THE SEVERE STYLE OF GREEK SCULPTURE.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

{{commonscat}}