Βικιπαίδεια

Χρήστης:Nataly8/Αμμοδοχείο/προετοιμασία άρθρων/Πολιορκία της Ερέτριας

< Χρήστης:Nataly8 | Αμμοδοχείο | προετοιμασία άρθρων
Πολιορκία της Ερέτριας
Περσικοί πόλεμοι
Χρονολογία490 π.Χ
ΤόποςΕρέτρια, Εύβοια
ΈκβασηΑποφασιστική νίκη των Περσών
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Άγνωστος
Δυνάμεις
Άγνωστος
25.000 άνδρες
600 πλοία
Απώλειες
Άγνωστες
Άγνωστες

Η Πολιορκία της Ερέτριας διεξήχθη το 490 π.Χ, κατά τη διάρκεια της πρώτης περσικής εισβολής στην Ελλάδα. Η πόλη της Ερέτριας, στην Εύβοια, πολιορκήθηκε από μεγάλη περσική δύναμη, υπό την ηγεσία του Δάτη και του Αρταφέρνη.

Η πρώτη περσική εισβολή ήταν απάντηση στη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ιωνική Επανάσταση, όταν οι Ερέτριοι και οι Αθηναίοι έστειλαν στρατό για να υποστηρίξουν τις πόλεις της Ιωνίας στη προσπάθεια τους να απαλλαγούν από τον περσικό ζυγό. Οι Ερετριείς και οι Αθηναίοι κατάφεραν να καταλάβουν και να κάψουν τις Σάρδεις, αλλά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν με βαριές απώλειες. Ως αντίποινο, ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος Α' αποφάσισε να καταστρέψει τις πόλεις των Αθηνών και των Ερέτριων.

Όταν η Ιωνική Επανάσταση έληξε με την νίκη των Περσών στη μάχη της Λάδης, ο Δαρείος άρχισε να σχεδιάζει τη κατάληψη της Ελλάδας. Το 490 π.Χ, έστειλε στόλο, υπό την ηγεσία του Δάτη και του Αρταφένη, στο Αιγαίο για να καταλάβει τις Κυκλάδες, και μετά να επιτεθεί στην Αθήνα και στην Ερέτρια. Φτάνοντας στην Εύβοια στα μέσα του καλοκαιριού μετά από επιτυχής εκστρατεία στο Αιγαίο, οι Πέρσες αποφάσισαν να πολιορκήσουν την Ερέτρια. Η πολιορκία δίηρκησε έξι μέρες πριν η πέμπτη φάλαγγα παραδώσει τη πόλη στους Πέρσες. Η πόλη καταστράφηκε και οι κάτοικοι της έγιναν σκάβοι του Δαρείου. Οι φυλακισμένοι της Ερέτριας μεταφέρθηκαν στη φυλακή της Κισσίας.

Μετά τη νίκη στην Ερέτρια, οι Πέρσες έπλευσαν για την Αθήνα, και στρατοπέδευσαν στον Μαραθώνα. Ο αθηναϊκός στρατός τους συνάντησε, και νίκησε στη γνωστή μάχη του Μαραθώνα, τελειώνοντας έτσι τη πρώτη περσική εισβολή.

Πηγές

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Ηρόδοτος

Η κύρια πηγή για τους Περσικούς πολέμους αποτελεί ο Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος. Ο Ηρόδοτος, ο οποίος είναι γνωστός ως «Πατέρας της Ιστορίας»,[1] γεννήθηκε το 484 π.Χ. στην Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας (τότε ήταν υπό περσική κατοχή). Έγραψε τις Ιστορίες γύρω στα 440-430 π.Χ, προσπαθώντας να ανακαλύψει τις πραγματικές αιτίες των Περσικών πολέμων, οι οποίοι τελείωσαν το 450 π.Χ.[2] Όπως έγραψε ο Χόλλαντ (αγγ. Holland): «Για πρώτη φορά, ένας ιστορικός αποφάσισε να ανακαλύψει τα αίτια ενός πολέμου, ο οποίος είχε λήξει πρόσφατα, έτσι ώστε να μην αποτελεί μύθος, χωρίς να περιγράφει επιθυμίες θεών, την ισχυρή δύναμη των πολιτών, αλλά να καταγράψει εξηγήσεις, τις οποίες θα μπορούσε να ελέξουμε προσωπικά»[2]

Μερικοί αρχαίοι ιστορικοί, με πρώτο τον Θουκυδίδη, άρχισαν να κριτικάρουν την αφήγηση του Ηρόδοτου.[3][4] Παρόλο αυτά, ο Θουκυδίδης αποφάσισε να ξεκινήσει τη δική του Ιστορία, στο σημείο όπου ο Ηρόδοτος σταμάτησε (στη πολιορκία της Σηστού), αλλά τα παράτησε λέγοντας πώς η ιστορία του Ηρόδοτου ήταν ακριβής και δεν χρειαζόταν επαναγγραφή ή διόρθωση.[4] Ο Πλούταρχος κριτικάρει τον Ηρόδοτο στο βιβλίο του «Στη κακεντρέχεια του Ηρόδοτου» (αγγ. On The Malignity of Herodotus), περιγράφοντας τον Ηρόδοτο ως «φιλοβάρβαρο», γιατί δεν ήταν υποστηρικτής των Ελλήνων, γεγονός το οποίο υποδηλώνει πώς η ιστορία του Ηρόδοτου αποτελεί αξιόπιστη.[5] Στην Ευρώπη της Αναγέννησης, κυκλοφόρησε μια αρνητική γνώμη για τον Ηρόδοτο, αν και συνέχιζαν οι ανθρώποι να διαβάζουν τα έργα του.[6] Αλλά, μέχρι τον 19ο αιώνα μ.Χ, η φήμη του αποκαταστήθηκε μετά από αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία επιβεβαίωσαν την θεωρεία του Ηρόδοτου.[7] Σήμερα, σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς, η δουλειά του Ηρόδοτου στην Ιστορία θεωρείται αξιόπιστη, αλλά μερικά σημεία (όπως οι αριθμοί νεκρών και ημερομηνίες γεγονότων) πρέπει να αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό.[7][8]

Ο ιστορικός Διόδωρος Σικελιώτης έγραψε τον 1ο αιώνα π.Χ, την Ιστορική Βιβλιοθήκη, όπου κάνει αναφορά και στη μάχη των Πλαταιών. Πιστεύεται, πως ο Διόδωρος επηρεάστηκε από την ιστορία του Ηρόδοτου.[9] Η μάχη περιγράφεται με λιγότερες λεπτομέρειες από σειρά αρχαίων ιστορικών, όπως ο Πλούταρχος, ο Κτησίας, καθώς αναφέρεται και από τον Αισχύλο. Αρχαιολογικά ευρήματα, όπως η Φιδίσια Στήλη (αγγ. Serpent Column), υποστηρίζουν την θεωρεία του Ηρόδοτου.[10]

Προϊστορία

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Ιωνική Επανάσταση

Η πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα έχει τις άμεσες ρίζες της στην Ιωνική Επανάσταση, η πρώτη φάση των Ελληνο-Περσικών Πολέμων. Ωστόσο, ήταν αποτέλεσμα της μακροπρόθεσμης αλληλεπίδρασης μεταξύ των Έλληνων και των Περσών. Το 500 π.Χ, η Περσική Αυτοκρατορία ήταν νέα και ιδιαίτερα επεκτατική, αλλά δεν άντεχε τις εξεγέρσεις και υπότασσε τους υπηκόοους της.[11][12][13] Επιπλέον, ο Δαρείος ήταν σφετεριστής και κατέπνιγε τις επαναστάσεις κατά της κυριαρχίας του.[11] Ακόμα και πριν την Ιωνική Επανάσταση, ο Δαρείος άρχισε να επεκτείνει την Αυτοκρατορία στην Ευρώπη, κατακτώντας στη Θράκη, και πολιορκώντας τη Μακεδονία, για να γίνει σύμμαχος της Περσίας. Οι προσπάθειες για τη μετέπειτα διείσδυσή των Περσών στον πολιτικό κόσμο της Αρχαίας Ελλάδας ήταν αναπόφευκτες.[12] Ωστόσο, η Ιωνική Επανάσταση, απείλησε άμεσα την ακεραιότητα της Περσικής Αυτοκρατορίας, και οι πόλεις της Ηπειρωτικής Ελλάδας ήταν μια πιθανή μελλοντική απειλή για τη Περσία.[14] Ο Δαρείος αποφάσισε να καταλάβει την Ελλάδα και το Αιγαίο, και να τιμωρήσει αυτούς που συμμετείχαν στην Ιωνική Επανάσταση.[14][15]

Ο Δαρείος Α' της Περσίας, όπως τον φαντάστηκε ένας Έλληνας ζωγράφος, 4ος αιώνας π.Χ

Η Ιωνική Επανάσταση άρχισε με μια αποτυχημένη πολιορκία της Νάξου, μια επιχείρηση των Περσών με αρχηγούς τον σατράπη Αρταφέρνη και τον Μιλήσιο τύραννο Αρισταγόρα.[16] Μετά τη πολιορκία, ο Αρταφέρνης αποφάσισε να αφαιρέσει την εξουσία από τον Αρισταγόρα, αλλά πριν το κάνει, ο Αρισταγόρας παραιτήθηκε, και δήλωσε ότι η Μίλητος ήταν μια δημοκρατία.[16] Οι άλλες πόλεις της Ιωνίας ακολούθησαν αυτό το παράδειγμα, ανάτρεψαν τους τύρανους (τους οποίους διόρισαν οι Πέρσες) και αυτοανακηρύχθηκαν δημοκρατίες.[16][17] Ο Αρισταγόρας ζήτησε υποστήριξη από τα κράτη της Ηπειρωτικής Ελλάδας, αλλά μόνο η Αθήνα και η Ερέτρια δέχθηκαν να βοηθήσουν.[18]

Οι λόγοι για τους οποίους η Ερέτρια έστειλε βοήθεια δεν είναι απολύτως σαφείς. Πιθανόν ο κύριος παράγοντας να ήταν το εμπόριο - η Ερέτρια ήταν εμπορική πόλη, και η περσική κυριαρχία στο Αιγαίο απειλούσε το εμπόριο της πόλης.[18] Ο Ηρόδοτος θεωρεί ότι οι Ερέτριοι υποστήριξαν την επανάσταση για να ξεπληρώσουν το χρέος τους προς τους Μιλήσιους, οι οποίοι τους είχαν βοηθήσει σε ένα παλιό πόλεμο κατά της Χαλκίδας.[19]

Οι Αθηναίοι και οι Ερετριείς έστειλαν ένα στρατό με 25 τριηρείς στη Μικρά Ασία για να στηρίξουν την επανάσταση.[20] Εκεί οι Έλληνες ανάγκασαν τον Αρταφέρνη να υποχωρήσει, βάδισαν στις Σάρδεις και έκαψαν την πόλη[21]. Ωστόσο, οι Έλληνες υπέστησαν βαριές απώλειες. Παρόλο ότι οι ενέργειες τους ήταν άκαρπες, οι Αθηναίοι και οι Ερετριείς κέρδισαν τη μόνιμη εχθρότητα του Δαρείου, ο οποίος ορκίστηκε να τιμωρήσει τις δύο πόλεις[22]. Ακολούθησε η νίκη του περσικού στόλου στη Λάδη και η λήξη της Ιωνικής Επανάστασης το 493 π.Χ, όταν τα τελευταία απομεινάρια του ελληνικού στρατού νικήθηκαν από τον περσικό στόλο.[23] Η επανάσταση χρησιμοποιήθηκε από τον Δαρείο για να επεκτείνει την αυτοκρατορία του στα νησιά του Αιγαίου[24] και στη Προποντίδα, η οποία δεν ήταν περσική κτήση.[25] Η ολοκλήρωση της ειρήνευσης στην Ιωνία επέτρεψε στους Πέρσες να σχεδιάσουν τις επόμενες κινήσεις τους - να σβήσουν την απειλή της Ελλάδας, και να τιμωρήσουν την Αθήνα και την Ερέτρια.[26]

Το 492 π.Χ, όταν η Ιωνική Επανάσταση έληξε οριστικά, ο Δαρείος άρχισε μια εκστρατεία στην Ελλάδα, με αρχηγό τον γαμπρό του, Μαρδόνιο. Ο Μαρδόνιος ανεκατέλαβε τη Θράκη και υποχρέωσε τον Αλέξανδρο Α' να κάνει τη Μακεδονία σύμμαχο της Περσίας, προτού ο στόλος του ναυαγήσει και φέρει τέλος στην εκστρατεία των Περσών.[27]

Ωστόσο το 490 π.Χ, μετά την επιτυχία της προηγούμενης εκστρατείας, ο Δαρείος αποφάσισε να στείλει στρατό με αρχηγό τον Αρταφέρνη και τον Δάτη, έναν Μήδο ναύαρχο. Ο Μαρδόνιος τραυματίστηκε στη προηγούμενη εκστρατεία και έπεσε σε δυσμενεία. Η εκστρατεία είχε στόχο να ανακαταλάβει τις Κυκλάδες, να τιμωρήσει τη Νάξο (η οποία αντιστάθηκε στη περσική επίθεση το 449 π.Χ) και μετά να βαδίσουν στην Ελλάδα και να αναγκάσουν την Αθήνα και την Ερέτρια να υποταχθούν στον Δαρείο ή να τις καταστρέψουν.[28] Μετά τις επιτυχίες στο Αιγαίο, συμπεριλαμβανομένου και της επιτυχής επίθεσης στη Νάξο, οι Πέρσες έφθασαν στην Εύβοια στα μέσα του καλοκαιριού, έτοιμοι να εκτελέσουν τη δεύτερη μεγάλη τους αποστολή - να τιμωρήσουν την Ερέτρια.

Πρελούδιο

Επεξεργασία

Όταν οι Ερετριείς ανακάλυψαν ότι περσικός στρατός ετοιμάζεται να τους επιτεθεί, ζήτησαν την βοήθεια της Αθήνας.[29] Οι Αθηναίοι δέχθηκαν, και έστειλαν 4.000 φαλαγγίτες από τη Χαλκίδα για να βοηθήσουν τους Ερετριείς.[29] Αυτοί οι φαλαγγίτες τοποθετήθηκαν στη χαλκιδική γη μετά την νίκη της Αθήνας κατά της Χαλκίδας, 20 χρόνια νωρίτερα.[30] Ωστόσο, όταν αυτοί οι Αθηναίοι έφθασαν στην Ερέτρια, ο Αισχίνης, αρχηγός της πόλης, τους συμβούλευσε να φύγουν για να σωθούν.[29] Οι Αθηναίοι ακολούθησαν τη συμβουλή του Αισχίδη και έπλευσαν στον Ωρωπό, αδιαφορώντας για τη τύχη της Ερέτριας.[31]

Οι Ερετριείς απέτυχαν να καταλήξουν σε σαφές σχέδιο κινήσεων - σύμφωνα με τον Ηρόδοτο «φαίνεται ότι όλα τα σχέδια των Ερετριών ήταν εσφαλμένα - ζήτησαν βοήθεια από τους Αθηναίους, αλλά οι γνώμες τους ήταν χωρισμένες». Υπήρχαν τρία διαφορετικά σχέδια - κάποιοι ήθελαν να παραδώσουν τη πόλη στους Πέρσες, άλλοι να υποχωρήσουν στα βουνά, ενώ κάποιοι τρίτοι προτίμησαν να πολεμήσουν.[29] Ωστόσο, όταν οι Πέρσες αποβιβάστηκαν στην Ερέτρια, κάποιοι προτίμησαν να μείνουν στη πόλη και να προσπαθήσουν να αντέξουν τη πολιορκία, αν ήταν πιθανό.[31]

Δυνάμεις

Επεξεργασία

Ερετριείς

Επεξεργασία

Ο Ηρόδοτος δεν υπολόγισε τον αριθμό των Ερετριών. Θεωρείται πως οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης συμμετείχαν στην άμυνα της πόλης, αλλά ο πληθυσμός της Ερέτριας, αυτή την εποχή, δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια.

Πέρσες

Επεξεργασία
Η τριήρης, το πιο γνωστό είδος πλοίου της εποχής

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο στόλος, ο οποίος στάλθηκε από τον Δαρείο, είχε 600 τριηρείς.[32] Ο Ηρόδοτος δεν υπολόγισε το μέγεθος του περσικού στρατού, αλλά αναφέρει μόνο ότι «υπήρχε μεγάλο πεζικό, καλά οργανωμένο».[33] Οι αρχαίες πηγές, όπως ο ποιητής Σιμωνίδης ο Κείος, αναφέρουν ότι στην εκστρατεία συμμετείχαν 200.000 Πέρσες - ενώ ο Κορνήλιος Νέπως, Ρωμαίος ιστορικός, υπολογίζει ότι συμμετείχαν 200.000 πεζοί και 10.000 ιππείς, από τους οποίους 100.000 συμμετείχαν στη μάχη, ενώ οι υπόλοιποι έμειναν στα καράβια[34] - ο Πλούταρχος[35] και ο Παυσανίας[36] δίνουν ένα αριθμό 300.000 στρατιωτών, όπως έδωσε και το λεξικό του Σούδα.[37] Ο Πλάτων και ο Λυσίας θεωρούν ότι οι περσικές δυνάμεις ανέρχονταν στους 500.000 στρατιώτες[38][39] - και ο Τζουστίνους στους 600.000 άνδρες.[40]

Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν ότι το περσικό πεζικό ανέρχονταν στους 20.000-100.000 στρατιώτες[41][42][43][44] και 1.000 ιππείς[41].

Η πολιορκία

Επεξεργασία

Η στρατηγική των Ερετριών ήταν να αμυνθούν στα τείχη τους, και να αντέξουν, όσο γίνεται, τη πολιορκία.[31] Ενδεχομένως αυτή ήταν η μόνο στρατηγική, η οποία μπορούσε να συμφωνηθεί. Εν πάση περιπτώσει, ο περσικός στρατός υπέστη μόνο δύο ήττες τον τελευταίο αιώνα, και καθώς κανένας ελληνικός στρατός δεν νίκησε ποτέ τους Πέρσες, αυτή ήταν η μόνη λογική στρατηγική.[45] Δεδομένου ότι οι Πέρσες έφθασαν με πλοία, είναι πιθανό ότι είχαν λίγο εξοπλισμό για πολιορκία, και μάλιστα, είχαν ήδη ματαιώσει τη πολιορκία της Λίνδου, η οποία έγινε νωρίτερα.[46]

Οι Πέρσες αποβίβασαν τον στρατό τους σε τρείς διαφορετικές τοποθεσίες, και κίνησαν ευθεία για την Ερέτρια.[31] Οι Πέρσες, τότε, άρχισαν να πολιορκούν την πόλη.[31] Αντί να πολιορκήσουν παθητικά την πόλη, οι Πέρσες φαίνεται να επιτείθονταν σθεναρά τα τείχη.[31] Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι και οι δύο πλευρές υπέστησαν βαριές απώλειες στη μάχη.[31] Ωστόσο, μετά από έξι μέρες μαχών, δύο Ερετριείς, ο Εύφορβος και ο Φίλαγρος, άνοιξαν τις θύρες στους Πέρσες.[31] Μπαίνοντας στην πόλη, οι Πέρσες λεηλάτησαν την πόλη, κατέστρεψαν τους ναούς ως εκδίκηση για τη καταστροφή στις Σάρδεις.[31] Οι αιχμάλωτοι κάτοικοι της πόλης έγιναν δούλοι του Δαρείου.[31]

Αποτελέσματα

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Μάχη του Μαραθώνα

Αφού έμειναν για λίγες μέρες στην Ερέτρια, οι Πέρσες βάδισαν για την Αττική.[47] Οι Πέρσες μετέφεραν τους αιχμάλωτους Ερετριείς στο νησί της Αιγίλιας, πριν βαδίσουν στον Μαραθώνα.[47][48] Ο επόμενος στόχος των Περσών ήταν η Αθήνα. Ωστόσο, οι Αθηναίοι βγήκαν από τα τείχη της πόλης τους για να συναντήσουν τους Πέρσες, και εμπόδισαν την έξοδο των Περσών από τον Μαραθώνα.[49] Μετά από αρκετές μέρες ακινησίας, οι Αθηναίοι τελικά αποφάσισαν να επιτεθούν τους Πέρσες, νικώντας στη γνωστή μάχη του Μαραθώνα.[50] Μετά τη μάχη, οι επιζόντες Πέρσες μπήκαν στα πλοία τους, μάζεψαν τους Ερετριείς από την Αιγίλια,[50] και έπλευσαν πίσω για τη Μικρά Ασία, τελειώνοντας την εκστρατεία, και τη πρώτη περσική εισβολή στην Ελλάδα.[51]

Όταν ο περσικός στόλος έφθασε στη Μικρά Ασία, ο Δάτης και ο Αρταφέρνης πήραν τους Ερετριείς στα Σούσα.[52] Οι Ερετριείς στάλθηκαν, με διαταγή του Δαρείου, στη πόλη της Αρδερίκκας, στη Κισσία.[52] Θα μείνουν εκεί, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους, όταν ο Ηρόδοτος έγραψε την ιστορία του,[52] και κατακτήθηκαν από τον Μέγα Αλέξανδρο, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στου στη Περσία, ένα αιώνα αργότερα.[53]

Εν τω μεταξύ, ο Δαρείος άρχισε να ετοιμάζει μεγάλο στρατό για να τελείωσει τη κατάληψη της Ελλάδας - ωστόσο, το 486 π.Χ, οι Αιγύπτιοι επαναστάτησαν, και η εκστρατεία στην Ελλάδα αναβλήθηκε επ' αορίστο.[13] Ο Δαρείος πέθανε καθώς ετοίμαζε να επιτεθεί στην Αίγυπτο, και ο θρόνος μεταδόθηκε στον γιο του, στον Ξέρξη Α'.[54] Ο Ξέρξης κατέπνιξε την Αιγυπτιακή Επανάσταση, και πολύ γρήγορα ξανάρχισε τη προετοιμασία για την εισβολή στην Ελλάδα.[55] Η δεύτερη εκστρατεία των Περσών στην Ελλάδα άρχισε το 480 π.Χ, με τους Πέρσες να νικούν στη μάχη των Θερμοπυλών και στη ναυμαχία του Αρτεμισίου[56] Ωστόσο, ηττήθηκαν στη ναυμαχία της Σαλαμίνας,[57] και τον επόμενο χρόνο η εκστρατεία έληξε με την αποφασιστική νίκη των Ελλήνων στη μάχη των Πλαταιών.[58]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Cicero, On the Laws I, 5
  2. ↑ 2,0 2,1 Holland, σ. xvi–xvii.
  3. ↑ Θουκυδίδης, Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου, I, 22
  4. ↑ 4,0 4,1 Finley, σ. 15.
  5. ↑ Holland, σ. xxiv.
  6. ↑ David Pipes. «Herodotus: Father of History, Father of Lies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2008. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Holland, σ. 377.
  8. ↑ Fehling, σ. 1–277.
  9. ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη, XI, 28–34
  10. ↑ Ηρόδοτος IX, 81
  11. ↑ 11,0 11,1 Holland, p47–55
  12. ↑ 12,0 12,1 Holland, p58–62
  13. ↑ 13,0 13,1 Holland, p203
  14. ↑ 14,0 14,1 Holland, 171–178
  15. ↑ Ηρόδοτος V, 105
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Holland, p154–157
  17. ↑ Ηρόδοτος V, 97
  18. ↑ 18,0 18,1 Holland, p157–161
  19. ↑ Ηρόδοτος V, 98
  20. ↑ Ηρόδοτος V, 99
  21. ↑ Holland, p160
  22. ↑ Holland, p168
  23. ↑ Holland, p176
  24. ↑ Ηρόδοτος VI, 31
  25. ↑ Ηρόδοτος VI, 33
  26. ↑ Holland, p177–178
  27. ↑ Ηρόδοτος VI, 44
  28. ↑ Ηρόδοτος VI, 94
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 Ηρόδοτος VI, 100
  30. ↑ Ηρόδοτος V, 77
  31. ↑ 31,00 31,01 31,02 31,03 31,04 31,05 31,06 31,07 31,08 31,09 Ηρόδοτος VI, 101
  32. ↑ Ηρόδοτος VI, 95
  33. ↑ Ηρόδοτος VI, 94
  34. ↑ Κορνήλιος Νέπως, Μιλτιάδης IV
  35. ↑ Πλούταρχος, Ηθικά, 305 B
  36. ↑ Παυσανίας IV, 22
  37. ↑ Σούδας, Ιππίας
  38. ↑ Πλάτων, Μενέξενος, 240 A
  39. ↑ Λυσίας, Επιτάφιος, 21
  40. ↑ Τζουστίνιους II, 9
  41. ↑ 41,0 41,1 Lazenby, p46
  42. ↑ Holland, p390
  43. ↑ Lloyd, p164
  44. ↑ Green, p90
  45. ↑ Lazenby, pp23–29
  46. ↑ Lind. Chron. D 1–59 in Higbie (2003)
  47. ↑ 47,0 47,1 Ηρόδοτος VI,102
  48. ↑ Ηρόδοτος VI,107
  49. ↑ Ηρόδοτος VI,103
  50. ↑ 50,0 50,1 Ηρόδοτος VI,115
  51. ↑ Ηρόδοτος VI,116
  52. ↑ 52,0 52,1 52,2 Ηρόδοτος VI,119
  53. ↑ Fox, p543
  54. ↑ Holland, pp206–207
  55. ↑ Holland, pp208–211
  56. ↑ Lazenby, p151
  57. ↑ Lazenby, p197
  58. ↑ Holland, pp350–355

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Αρχαίες πηγές

Επεξεργασία

Σύγχρονες πηγές

Επεξεργασία
  • Holland, Tom. Persian Fire. London: Abacus, 2005 (ISBN 978-0-349-11717-1)
  • Lloyd, Alan. Marathon:The Crucial Battle That Created Western Democracy. Souvenir Press, 2004. (ISBN 0-285-63688-X)
  • Green, Peter. The Greco-Persian Wars. Berkeley: University of California Press, 1970; revised ed., 1996 (hardcover, ISBN 0-520-20573-1); 1998 (paperback, ISBN 0-520-20313-5).
  • Lazenby, JF. The Defence of Greece 490–479 BC. Aris & Phillips Ltd., 1993 (ISBN 0-85668-591-7)
  • Fox, Robin Lane. Alexander the Great. Penguin, 1973 (ISBN 0-14-008878-4)
  • Fehling, D. Herodotus and His "Sources": Citation, Invention, and Narrative Art. Translated by J.G. Howie. Leeds: Francis Cairns, 1989.
  • Finley, Moses (1972). «Introduction». Thucydides – History of the Peloponnesian War (translated by Rex Warner). Penguin. ISBN 0140440399. 
  • Higbie, C. The Lindian Chronicle and the Greek Creation of their Past. Oxford University Press, 2003.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χρήστης:Nataly8/Αμμοδοχείο/προετοιμασία_άρθρων/Πολιορκία_της_Ερέτριας&oldid=5004081"