Γλώσσα Μπουντέλι
Η Μπουντέλι (Ντεβανάγκαρι: बुन्देली ή बुंदेली) ή Μπουντελχάντι, είναι Ινδοάρια γλώσσα που ομιλείται στην περιοχή Μπουντελχάντ της κεντρικής Ινδίας. Ανήκει στην υποομάδα των δυτικών Χίντι.
| Γλώσσα Μπουντέλι | |
|---|---|
| Φυσικοί ομιλητές | 5.6 εκατομμύρια |
| Σύστημα γραφής | δεβαναγαρικό αλφάβητο |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | bns |
| Glottolog | bund1253[1] |
Ταξινόμηση Επεξεργασία
Ένας απόγονος της γλώσσας Σαουρασένι Απαμπράμσα, η Μπουντέλι κατηγοριοποιήθηκε υπό τα δυτικά Χίντι από τον Τζορτζ Αβραάμ Γκρίρσον στην Γλωσσική Έρευνα της Ινδίας.[2] Σύμφωνα με τον Εθνολόγο,[3] οι διαλέκτους της Μπουντέλι είναι οι Λοντάντι, Χατόλα, Μπαναφάρι, Κούντι, Νιμπάτα, Μπανταούρι και Ναγκπούρι. Η Μπουντέλι είναι επίσης στενά συνδεδεμένη με την Μπρατζ Μπάσα, που ήταν η κύρια λογοτεχνική γλώσσα στην κεντρική Ινδία μέχρι τον δέκατο ένατο αιώνα.
Όπως πολλές άλλες Ινδοάριες γλώσσες, τα Μπουντέλι έχουν συχνά λάβει ονομασία ως διάλεκτο αντί για γλώσσα. Επιπλέον, όπως συμβαίνει με τις άλλες γλώσσες Χίντι, οι ομιλητές των Μπουντέλι έχουν καταμετρηθεί με εκείνους των Πρότυπων Χίντι στις απογραφές.
Διάλεκτοι Επεξεργασία
Ο Γκρίρσον διαίρεσε τα Μπουντέλι σε τέσσερις διαλεκτικές ομάδες:[4]
- Πρότυπα Μπουντέλι
- Βορειοανατολικά Μπουντέλι (στενά συνδεδεμένη με τα Μπαγκέλι)
- Βορειοδυτικά Μπουντέλι (παρόμοια με την Μπρατζ Μπάσα)
- Νότια Μπουντέλι
Γεωγραφική κατανομή Επεξεργασία
Η περιοχή του Μπουντελχάντ περιλαμβάνει επαρχίες του Ούταρ Πραντές και τη Μάντια Πραντές. Τα Μπουντέλι ομιλούνται στις επαρχίες Τσαταρπούρ, Πάννα, Τικαμγκάρ, Μπάντα, Χαμιρπούρ, Τζαλαούν, Τζάνσι, Γκουαλιόρ, Βιντίσα, Μποπάλ, Σαγκάρ, Νταμόχ, Ασοκναγκάρ, Τζαμπαλπούρ, Λαλιτπούρ, Τσιτρακούτ και Μαχόμπα.
Ιστορία Επεξεργασία
Στο παρελθόν η Μπουντέλι χρησιμοποιήθηκε σε κυβερνητικές αλληλογραφίες, μηνύματα, τιμολόγια, εφημερίδες και συμφωνίες φιλίας. Τα πρώιμα παραδείγματα λογοτεχνίας στα Μπουντελχάντι είναι οι στίχοι του Μπαντάρι καθώς και οι εκδόσεις του έπους Αλχά-Χαντ. Εξακολουθεί να διατηρείται από βάρδες στην περιοχή Μπαναφάρι. Το έπος αναφέρεται στους ήρωες που έζησαν τον 12ο αιώνα μ.Χ. Ο ποιητής Τσαντ Μπαρντάι, έγραψε αυτό το έπος με βάση τους πολέμους του βασιλιά Πριθιβιράτζ με το κράτος της Μαχόμπα. Πολλά λογοτεχνικά έργα στα Μπουντέλι παρήχθησαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Ακμπάρ. Αξιοσημείωτες μορφές είναι ο ποιητής Κεσάμπ Ντας του 16ου αιώνα, ενώ οι Παντμακάρ Πρατ και Πράτζνες έγραψαν αρκετά έργα κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Ο Πρανάθ και ο Λαλ Καμπί παρήγαγαν πολλά έργα στη γλώσσα Μπουντέλι στην αυλή του Τσχαταρσάλ της Πάννα.[5]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Hammarström, Harald· Forkel, Robert· Haspelmath, Martin· Bank, Sebastian, επιμ. (2016). «Bundeli». Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ http://dsal.uchicago.edu/books/lsi/lsi.php?volume=9-1&pages=843#page/103/mode/1up
- ↑ Πρότυπο:E18
- ↑ Πρότυπο:Linguistic Survey of India
- ↑ http://dsal.uchicago.edu/books/lsi/lsi.php?volume=9-1&pages=843#page/110/mode/1up
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Boehm, Ed (2015). A Sociolinguistic Profile of Bundeli (PDF). SIL International.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Bundelkhand NEWS [1] Αρχειοθετήθηκε 2013-12-03 στο Wayback Machine.
- Learn Bundelkhandi on Bundelkhanddarshan.com
- www.bundelkhand.com [νεκρός σύνδεσμος]
- BundelkhandInfo.org